Ορθόδοξοι άγιοι και δίκαιοι της Αμερικανικής Γης (Β΄)

Άγιοι στις ΗΠΑ – πρώτο μέρος

Επιμέλεια Θ. Ι. Ρηγινιώτης

Ο Γκλεμπ εγκατέστησε αμέσως τον προβολέα και άρχισε να προβάλλει στον τοίχο μια σειρά από διαφάνειες· τις περισσότερες φωτογραφίες τις είχε τραβήξει ο ίδιος. Η παρουσίασή του είχε τίτλο: «Ιεροί Τόποι στην Αμερική».

Μπροστά στα έκπληκτα μάτια του Ευγένιου, όπως θυμάται ο Γκλεμπ, «ένας νέος κόσμος Αποστολικής Ορθοδοξίας αποκαλύφθηκε. Έγχρωμες εικόνες και πορτρέτα αγίων και δικαίων της Αμερικής, στιγμιότυπα του βίου του αγίου Γερμανού στο νησί Σπρους στην Αλάσκα· αναπαλαιωμένες θαυματουργές εικόνες που είχαν έρθει στην Αμερική από τη Σαγκάη· ηγούμενες και μεγαλόσχημοι μοναχοί στην Αμερική· σκήτες στον Καναδά· τα μοναστήρια της Αγίας Τριάδας και του Νέου Ντιβέγιεβο στη Νέα Υόρκη, που έφεραν την παράδοση των γερόντων της Όπτινα στην Αμερική κ.ο.κ. Προχώρησα σε μια σύντομη ερμηνεία των διαφανειών και του φαινομένου του μαρτυρίου της Αγίας Ρωσίας. Στο τέλος μίλησα για τη μαρτυρική μοίρα του πατέρα μου και για τις συνέπειές της, οι οποίες προκάλεσαν την πνευματική μεταστροφή μου στο Χριστό (1) και τελικά με έφεραν εκεί που βρισκόμουν.

»Η διάλεξη τελείωσε. Ο οικοδεσπότης μου Ευγένιος Ρόουζ, ο μελλοντικός πατήρ Σεραφείμ, πήρε μια βαθιά ανάσα και αναφώνησε: “Τι αποκάλυψη!”»

(ιερομόναχος Δαμασκηνός, π. Σεραφείμ Ρόουζ, Η ζωή και τα έργα του, Μυριόβιβλος 2006, τ. Α΄, σελ. 290).

***

Και όμως, υπάρχουν άγιοι και στην Αμερική, την τόσο ταραγμένη, βασανισμένη και πλανημένη. Υπάρχουν και εκεί ιεροί τόποι, ορθόδοξα μοναστήρια και ναοί, τάφοι αγίων και ιερά λείψανα, αλλά και πολλοί θερμοί ορθόδοξοι χριστιανοί. Κάποιοι προέρχονται από τις ορθόδοξες χώρες της Ευρώπης ή από την Ασία (πατριαρχείο Αντιοχείας), αλλά πολλοί είναι γηγενείς Αμερικανοί, λευκοί και ιθαγενείς, που επέστρεψαν προς τον Κύριο ανακαλύπτοντας την αγία Ορθόδοξη Εκκλησία.

Μερικά σχετικά άρθρα υπάρχουν εδώ: http://www.oodegr.com/oode/ierapostoli/ierapostoli.htm#xwres.

Σε προηγούμενο άρθρο μας, είπαμε ελάχιστα λόγια για τους πιο γνωστούς ορθόδοξους αγίους της Αλάσκας. Τώρα θα αναφέρουμε λίγα λόγια για μερικούς ακόμη από τους αγίους ή τους ορθόδοξους διδασκάλους που ευλόγησαν την αμερικανική γη με την παρουσία, τη ζωή και τη διδασκαλία τους.

Να αναφέρουμε προκαταβολικά ότι, εκτός από τη προσωπική ημέρα μνήμης του κάθε αγίου (κατά κανόνα, την ημέρα της κοίμησής του), το ορθόδοξο εορτολόγιο της Αμερικής περιλαμβάνει εορτές όπως η Ανάμνηση της πρώτης άφιξης ορθόδοξων ιεραποστόλων στην Αμερικανική Ήπειρο (1794, 24 Σεπτεμβρίου), η Σύναξη των Μαρτύρων της Αμερικανικής Γης (12 Δεκεμβρίου), η Σύναξη των Αγίων της Αλάσκας (13 Δεκεμβρίου) κ.ά.

***

Ο Άγιος Αλέξιος Τοθ, ο Υπερασπιστής της Ορθοδόξου Πίστεως

Ο Άγιος Αλέξιος, ο Υπερασπιστής της Ορθοδόξου πίστεως, γεννήθηκε στην Αυστροουγγαρία στις 18 Μαρτίου του 1854 από μία φτωχή οικογένεια Καρπαθορώσων. Όπως πολλές άλλες οικογένειες στην Αυστροουγγρική αυτοκρατορία, η οικογένεια του Αλεξίου Τοθ ήταν αρχικά συνδεδεμένη με τους Ουνίτες. Ο πατέρας και ο αδελφός του Αλεξίου ήταν «ιερείς» και ο θείος του ήταν «Επίσκοπος» των Ουνιτών. Έλαβε εξαιρετική μόρφωση και έμαθε πολλές γλώσσες (καρπαθορωσικά, ουγγρικά, ρωσικά, γερμανικά, λατινικά και ελληνικά μόνο για ανάγνωση). Νυμφεύθηκε τη Ροζαλί Μιχάλιτς, θυγατέρα ενός Ουνίτη «ιερέως», και χειροτονήθηκε «πρεσβύτερος» στις 18 Απριλίου 1878. Η γυναίκα του πέθανε σύντομα και μετά από λίγο και το μονάκριβο παιδί του.  Ο Αλέξιος άντεξε τις δοκιμασίες αυτές με την υπομονή του Ιώβ.

Τον Μάιο του 1897 ο Αλέξιος ανεδείχθη γραμματέας του Επισκόπου Πρέσωβ και υπεύθυνος του διοικητικού τομέα της Επισκοπής. Επίσης, του ανατέθηκε η διεύθυνση ενός ορφανοτροφείου. Στο σεμινάριο του Πρέσωβ ο Αλέξιος Τοθ δίδαξε εκκλησιαστική ιστορία και κανονικό δίκαιο, γνώσεις που τον βοήθησαν πάρα πολύ στη μετέπειτα ζωή του στην Αμερική.

Τον Οκτώβριο του 1889 ανέλαβε ιερατικά καθήκοντα σε μία ουνιτική ενορία στη Μινεάπολη της Μινεσότας. Όμως, μέσα από διάφορες εκκλησιαστικές περιπέτειες, αποφάσισε να απευθυνθεί  στον Ρώσο Ορθόδοξο Επίσκοπο Βλαδίμηρο. Στις 25 Μαρτίου του 1891, ο ιερέας Αλέξιος Τοθ και 3.614 ενορίτες του προσήλθαν στην Ορθόδοξη Εκκλησία και στην πίστη των προγόνων τους. Οι ενορίτες, θεωρώντας αυτό το γεγονός ως ένα νέο θρίαμβο της Ορθοδοξίας, αναφώνησαν με χαρά: «Δόξα Σοι, ο Θεός, για το μεγάλο Του έλεος».

Το παράδειγμα του Αγίου Αλεξίου και της ενορίας του, που επέστρεψαν στην Ορθοδοξία, ήταν ενθαρρυντικό για εκατοντάδες άλλους Ουνίτες. Ο πατήρ Αλέξιος ήταν «φως επί την λυχνίαν» και αποτελούσε φωτεινό παράδειγμα για τους πιστούς. Με το τολμηρό κήρυγμά του εξέθεσε την κακόπιστη διδασκαλία που είχε παραπλανήσει τους ανθρώπους, αλλά ήταν πολύ διακριτικός, για να μην καλλιεργήσει στο ποίμνιό του τη μισαλλοδοξία. Αναδείχθηκε κήρυκας της θεοσεβούς θεολογίας και του ορθού δόγματος και συνέγραψε αρκετά συγγράμματα για την ορθόδοξη πίστη και τον ορθόδοξο βίο.

Ο ενάρετος ιερέας, για να αντεπεξέλθει στις βιοτικές ανάγκες, ήταν αναγκασμένος να εργάζεται σε ένα φούρνο. Αν και τα χρήματά του ήταν λίγα, δεν παράλειπε να δίνει ελεημοσύνη στους φτωχούς και τους ενδεείς. Μοιραζόταν τα χρήματα με άλλους κληρικούς που ήταν σε χειρότερη κατάσταση από αυτόν και συνέφερε στην ανοικοδόμηση εκκλησιών και στην εκπαίδευση  των φοιτητών Θεολογίας. Δεν ήταν ανήσυχος σχετικά με την ζωή του, για το τι θα έτρωγε και τι θα ενδυόταν. Έχοντας εμπιστοσύνη στον Κύριο ακολουθούσε την προτροπή του Ευαγγελίου: «ζητείτε δε πρώτον την βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην αυτού, και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν». Με αυτό τον τρόπο υπέφερε τη θλίψη, τη συκοφαντία και τις φυσικές επιθέσεις με υπομονή και πνευματική χαρά, υπενθυμίζοντάς μας ότι «παντός δυνατοτέρα εστίν η ευσέβεια» και όπως και ο Ιωσίας «κατευθυνόταν εν επιστροφή λαού».

Ο Άγιος Αλέξιος συνέβαλε στη δημιουργία και την επιστροφή πολλών ουνιτικών κοινοτήτων στην Ορθοδοξία. Από το 1909, χρονιά της μακαρίας κοιμήσεώς του, χιλιάδες Καρπαθορώσοι και Γαλισιανοί Ουνίτες είχαν επιστρέψει στην Ορθοδοξία. Αυτό ήταν ένα σημαντικό γεγονός στην ιστορία της ιεραποστολής στην Αμερική, το οποίο συνέβαλε καθοριστικά στην εκεί εδραίωση της Ορθοδοξίας.

Το 1907 ο Άγιος αρνήθηκε την υποψηφιότητά του για τον επισκοπικό βαθμό προτείνοντας κάποιον νεότερο για τη θέση αυτή.

Ο Άγιος Αλέξιος κοιμήθηκε ειρηνικά την Παρασκευή 7 Μαΐου 1909. Τα ιερά λείψανά του φυλάσσονται στη μονή του Αγίου Τύχωνος, στη νότια Καναάν της Πενσυλβανίας.

Aπό το http://www.synaxaristis.googlepages.com/7μαϊου

Άγιος Ιωάννης Κοτσούρωφ (1871-1917), ο πρωτομάρτυρας της νεότερης Ρωσίας

Ο πρωτοπρεσβύτερος Ιωάννης Kochurov ήταν ο πρώτος κληρικός - θύμα της Οκτωβριανής Επανάστασης. Το 1901, μετά την αποφοίτησή του από την Θεολογική Ακαδημία της Αγίας Πετρούπολης, διορίσθηκε εφημέριος της Ρωσικής Κοινότητας του Σικάγου. Επιστρέφοντας στη Ρωσία, δολοφονήθηκε από τους Μπολσεβίκους στο Tsarskoe Selo, τον Νοέμβριο του 1917. Το όνομά του μνημονεύθηκε δεύτερο, μετά από εκείνο του Μητροπ. Κιέβου αγίου Βλαδιμήρου, από τον Πατριάρχη Τύχωνα, κατά την Θ. Λειτουργία της 31. 3. 1918. Η μνήμη του τιμάται στις 31 Οκτωβρίου.

Πηγή: http://churchsynaxarion.blogspot.com/2009/05/chernov-1994-1.html:

Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς ο Θαυματουργός

Μια σπουδαία σύγχρονη προσωπικότητα της ορθοδοξίας είναι ο άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς (1896-1966), αρχιεπίσκοπος Σαγκάης και, αργότερα, Σαν Φρανσίσκο.

Ήταν ένας μικρόσωμος και ταπεινός ιερέας από το Κίεβο, που περιέθαλψε όσους μπόρεσε από τους αμέτρητους εξαθλιωμένους ανθρώπους της περιοχής του κι από τους πρόσφυγες που είχαν καταφύγει στην Κίνα για να διαφύγουν το σοβιετικό καθεστώς, οργανώνοντας φιλόπτωχα σωματεία κι ένα ορφανοτροφείο με 3.500 τρόφιμους, που το έκλεισε η επανάσταση του Μάο.

Άνθρωπος παροιμιώδους ήθους και ακραία ασκητικός (δεν κοιμήθηκε ξαπλωμένος μετά τη μοναχική κουρά του, αλλά πάντοτε καθιστός ή σε στάση προσευχής), δαπάνησε τον εαυτό του για τους άλλους, τόσο στο σερβικό σεμινάριο του Μπιτόλ (Μοναστήρι), όπου αρχικά δίδαξε (εκεί τελούσε και λειτουργίες στα ελληνικά, για χάρη των εκεί Ελλήνων), όσο και στη Σαγκάη, όπου υπηρέτησε ως επίσκοπος, παίρνοντας το αξίωμα παρά τη θέλησή του.

Όπως ο άγ. Ιωάννης της Κρονστάνδης λίγο νωρίτερα, λειτουργούσε συχνά ξυπόλυτος, γιατί είχε δώσει τα παπούτσια του σε κάποιο φτωχό. Παίρνοντας υπό την προστασία του ορφανά, φτωχούς, φυλακισμένους και ψυχικά πάσχοντες, σύντομα απόχτησε πρόβλημα υγείας στα πόδια από την πολύωρη ορθοστασία και τις αδιάκοπες πορείες για ποιμαντικούς και φιλανθρωπικούς λόγους. Τον καιρό του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που η Σαγκάη βρισκόταν σε ιαπωνική κατοχή, κυκλοφορούσε στις πιο επικίνδυνες συνοικίες ακόμη και τη νύχτα για να προλάβει τις ανάγκες των χριστιανών και κάθε ανθρώπου που τον χρειαζόταν.

Το 1949 εκτοπίστηκε από το μαοϊκό καθεστώς στο Τουμπαμπάο των Φιλιππίνων μαζί με 5.000 Ρώσους πρόσφυγες, που με ενέργειές του έλαβαν άδεια να μετακινηθούν στις ΗΠΑ. Στο Τουμπαμπάο παρέμεινε 27 μήνες και σ’ αυτό το διάστημα κανένας τυφώνας δεν έπληξε το νησί. Όταν ένας Ρώσος εξέφρασε στους ντόπιους την ανησυχία του για τους τυφώνες, του απάντησαν: «Δεν υπάρχει φόβος, γιατί ο άγιος άνθρωπός σας ευλογεί κάθε βράδυ τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα».

Κατόπιν η Ρωσική Ορθόδοξος Εκκλησία της Διασποράς τού ανέθεσε τη διαποίμανση της Υπερορίου Ρωσικής Εκκλησίας της Δυτικής Ευρώπης, με έδρα αρχικά το Παρίσι και στη συνέχεια τις Βρυξέλλες. Εκεί ο άγιος Ιωάννης συνέχισε το έργο που ήξερε πολύ καλά: να διαθέτει τα πάντα. “Να λοιπόν που σήμερα στους δρόμους του Παρισιού κυκλοφορεί ένας ξυπόλυτος άγιος” είπε γι’ αυτόν στο κήρυγμά του ρωμαιοκαθολικός ιεροκήρυκας. Ασχολήθηκε όμως και με την ανάδειξη των αγίων των λαών της δυτικής Ευρώπης, που αγίασαν πριν το σχίσμα των Εκκλησιών, τους οποίους αποκατέστησε στο ορθόδοξο αγιολόγιο και τίμησε με εκκλησιαστικές ακολουθίες και παρουσιάσεις.

Στο Σαν Φρανσίσκο, όπου τον μετέφεραν στη συνέχεια, υπέστη σκληρό διωγμό από φιλόδοξους εκκλησιαστικούς άντρες, κατά τον οποίο διατήρησε ταπεινή σιωπή. Πολλοί απ’ αυτούς ήρθαν κλαίγοντας και ζήτησαν συγνώμη μπροστά στη σορό του.

Κοιμήθηκε στις 2 Ιουλίου 1966 στο Σηατλ των ΗΠΑ, όπου είχε πάει να συμφιλιώσει αντιμαχόμενες μερίδες της ρωσικής Εκκλησίας, και κηδεύτηκε στον ορθόδοξο καθεδρικό ναό του Σαν Φρανσίσκο. Το σώμα του παραμένει άφθαρτο, ενώ πάρα πολλά θαύματά του έχουν σημειωθεί μετά το θάνατό του. Αναγνωρίστηκε ως άγιος από την Ρωσική Ορθόδοξο Εκκλησία της Διασποράς το 1994 και τιμάται στις 2 Ιουλίου.

Μετά την κοίμηση του αγίου, ο Ευγένιος Ρόουζ (μετέπειτα π. Σεραφείμ Ρόουζ) έγραψε γι’ αυτόν, μεταξύ άλλων:

«Το γεγονός ότι ήταν θαυματουργός ήταν ευρύτερα γνωστό. Οπουδήποτε κι αν είχε πάει –Κίνα, Φιλιππίνες, Ευρώπη, Αφρική και Αμερική– αμέτρητες θεραπείες πραγματοποιήθηκαν μέσα από τις προσευχές του. Έσωσε πολλούς ανθρώπους από επικείμενο κίνδυνο, χάρις στην πληροφορία που του αποκάλυψε ο Θεός. Ορισμένες φορές είχε εμφανιστεί σε ανθρώπους που τον είχαν ανάγκη όταν, σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους, ήταν αδύνατο να βρεθεί κοντά τους εκείνες τις στιγμές. Επίσης τον είχαν δε στο ιερό να αιωρείται πάνω απ’ το έδαφος στη διάρκεια της προσευχής, περιβαλλόμενος από ουράνιο φως

»Όπως σημείωσε αργότερα ο Ευγένιος [ο π. Σεραφείμ], τέτοια θαύματα δεν ήταν από μόνα τους άξια προσοχής: “Όλα αυτά μπορούν εύκολα να τα μιμηθούν απατεώνες θαυματοποιοί… Στην περίπτωση του αρχιεπισκόπου Ιωάννη, όσοι πίστεψαν μέσα από κείνον συγκινήθηκαν όχι κυρίως από τα θαύματά του, όσο από κάτι σ’ αυτόν που μιλούσε στις καρδιές τους”. Ο Ευγένιος άκουσε ιστορίες για τη βαθύτατη συμπόνια του αρχιεπισκόπου: πώς είχε πάει στις πιο επικίνδυνες περιοχές της Σαγκάης για να σώσει παραμελημένα παιδιά από οίκους ανοχής και άλλα εγκαταλελειμμένα σε κάδους σκουπιδιών× για περιπτώσεις συναισθηματικά τραυματισμένων παιδιών που κλείστηκαν στον εαυτό τους αφότου έγιναν αυτόπτες μάρτυρες βιαιοπραγιών, πολέμων, επαναστάσεων, κι όμως άνθιζαν με μια μόνο λέξη από τα χείλη του× για τις επισκέψεις που έκανε πάντα σε αρρώστους στα νοσοκομεία, μετά απ’ τις οποίες πιστοί και άπιστοι θεραπεύονταν με τη χάρη που ανέβλυζε απ’ αυτόν× για περιπτώσεις σκληρόκαρδων εγκληματιών που ξαφνικά και ανεξήγητα ξεσπούσαν σε λυγμούς, μόλις τον έβλεπαν να τους επισκέπτεται έναν προς έναν στη φυλακή, αν και δεν τον είχαν ξαναδεί ποτέ στη ζωή τους […].

»Όπως στην παραβολή του Χριστού για τον άνθρωπο που ρίχνει σπόρους στη γη και αργότερα βλέπει να βλασταίνουν φυτά και να μεγαλώνουν με τρόπο που και ο ίδιος δεν ξέρει («και ο σπόρος βλαστάνη και μηκύνηται ως ουκ οίδεν αυτός» Μάρκ. 4, 27), έτσι οι γενναίες πράξεις αγάπης και ελέους του αρχιεπισκόπου Ιωάννη συνέχισαν να φέρνουν αναπάντεχες ευλογίες του Θεού στις ζωές των ανθρώπων» (Ιερομονάχου Δαμασκηνού, Πατήρ Σεραφείμ Ρόουζ, η ζωή και τα έργα του, τ.Α΄, Μυριόβιβλος 2005, σελ. 352-353).

Στην Ελλάδα κυκλοφορούν δύο βιογραφίες του αγίου, η μία από την ιερά Μονή Αγίου Νεκταρίου Τρίκορφου Φωκίδος (από την οποία έχει εκδοθεί και η ακολουθία, μαζί με τον παρακλητικό κανόνα του, έργα του δρος Χαραλάμπη Μπούσια, Μεγάλου Υμνογράφου της των Αλεξανδρών Εκκλησίας) και η άλλη από τις εκδόσεις «Μυριόβιβλος». Από τις εκδόσεις «Μυριόβιβλος» επίσης κυκλοφορούν μεταφρασμένα και κάποια από τα έργα του.

Εκτενέστερο βιογραφικό του αγίου βλ. στο http://www.impantokratoros.gr/Ioannis-Maximovits.el.aspx.

Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς (1880-1956), αρχιεπίσκοπος Αχρίδος

Ο Άγιος Νικόλαος γεννήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 1880 στο χωριό Λέλιτς της κεντροδυτικής Σερβίας. Ήταν το πρώτο από τα εννέα τέκνα των ευσεβών αγροτών Δραγομίρου και Αικατερίνης. Ασθενικός στην σωματική του διαπλαση και κράση, επέδειξε από μικρός την ευφυΐα του, τη μεγάλη του αγάπη προς τον Θεό και την Εκκλησία και την κλίση προς τον μοναχικό βίο. Σπούδασε, παρά το γεγονός της μεγάλης πτωχείας της οικογένειάς του, στη θεολογική σχολή Βελιγραδίου, ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Θεολογίας στη Βέρνη της Ελβετίας (1908), διδάκτωρ στην Οξφόρδη της Αγγλίας (1909) και το Χάλλε της Γερμανίας (1911). Γνώριζε επτά γλώσσες, μεταξύ των οποίων και την ελληνική.

Ο Νικόλαος λάτρευε τον Θεό εξ όλης της καρδίας, ισχύος και διανοίας αυτού, και ο Θεός του έδωσε στόμα και σοφία ασυναγώνιστο και ακαταγώνιστο. Εκάρη μοναχός και χειροτονήθηκε πρεσβύτερος στη μονή Ρακόβιτσα, κοντά στο Βελιγράδι, τον Δεκέμβριο του έτους 1909. Είχε αρρωστήσει βαριά από δυσεντερία και έταξε, εάν ο Κύριος τον θεραπεύσει, να Του αφιερωθεί διά βίου με όλη του την ύπαρξη, όπως και έγινε.

Κατά την περίοδο 1915 - 1919 απεστάλη στην Αμερική και στην Αγγλία, για να συντρέξει και να ενισχύσει τον πολύπαθο Σερβικό λαό. Το έτος 1919 εξελέγη Επίσκοπος Ζίτσης στην κεντρική Σερβία και το έτος 1920 μεταφέρθηκε στην Αχρίδα, όπου ανέπτυξε ένα τεράστιο ιεραποστολικό, ποιμαντικό, κοινωνικό και φιλανθρωπικό έργο.

Ο Επίσκοπος Νικόλαος, παρά την τεράστια μόρφωσή του και τα πολλά του χαρίσματα, διακρινόταν για την απλότητα του ήθους του, την καλοσύνη και την αγάπη του. Η αρετή, η οποία κατ' εξοχήν τον στόλιζε, ήταν η ταπείνωση. Η μελέτη των Πατέρων της Εκκλησίας και η συναναστροφή του με Αγιορείτες Πατέρες πλούτιζαν την πνευματικότητά του. Με τα συγγράμματά του και την πνευματική του καθοδήγηση ο λαός αναγεννιέται πνευματικά και ο μοναχισμός ανθίζει.

Το 1941 οι αρχές κατοχής της χώρας του, οι Γερμανοί, τον συλλαμβάνουν, τον περιορίζουν και το 1944 τον στέλνουν στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως του Νταχάου στη Γερμανία, όπου υπέστη πάνδεινα βασανιστήρια. Ο δούλος του Κυρίου βάσταζε τα στίγματα του μαρτυρίου στο σώμα του, που όλο είχε γίνει μια πληγή. Μάλιστα δέρμα στην πλάτη και στα πέλματα δεν υπήρχε. [Κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας του συνέταξε ένα συγκλονιστικό κείμενο προς τους λαούς της Ευρώπης, το οποίο δημοσιεύτηκε μετά την κοίμησή του στο βιβλίο Ορθόδοξος Εκκλησία και Οικουμενισμός του πνευματικού του τέκνου και καθηγητή του πανεπιστημίου Βελιγραδίου αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς.]

Μετά την απελευθέρωσή του, το Μάιο του 1945 δεν θέλησε πλέον να επιστρέψει στην πατρίδα του. Το τότε καθεστώς τον θεωρούσε ανεπιθύμητο πρόσωπο. Πήγε, λοιπόν, στην Αμερική και παρά την κλονισμένη υγεία του συνέχισε το φιλανθρωπικό και ιεραποστολικό έργο του Χριστού. Δίδαξε στην ιερατική σχολή της μονής του Αγίου Σάββα στο Λίμπερτβιλ του Ιλλινόις και από το 1951 εγκαταστάθηκε στη Ρωσική μονή του Αγίου Τύχωνος στην Πενσυλβάνια, όπου καθοδηγούσε τους μοναχούς και διηύθυνε το θεολογικό σεμινάριο της μονής. Οι δυσκολίες και τα προβλήματα δεν τον αποθάρρυναν ποτέ. Αισθανόταν έντονα την παρουσία της Θείας Πρόνοιας στο βίο του και αυτό του έδινε δύναμη, ανδρεία και χαρά.

Η προσευχή του ήταν αδιάλειπτη και έρεε ως ποταμός του παραδείσου. Πενθούσε αβίαστα και έχυνε δάκρυα μετάνοιας, παρακλήσεως, μεσιτείας και δοξολογίας. Προσευχόμενος το πρωί της Κυριακής του έτους 1956 στο ταπεινό κελί του και προετοιμαζόμενος να λειτουργήσει, κοιμήθηκε εν ειρήνη.

Η μνήμη του τιμάται στις 18 Μαρτίου.

Πηγή: http://www.saint.gr/2010/03/05/2898/saint.aspx

(1) Για τη μεταστροφή του Γκλεμπ Ποντμοσένσκι, μετέπειτα π. Γερμανού, συνιδρυτή μαζί με τον π. Σ. Ρόουζ της Αδελφότητας του Αγίου Γερμανού της Αλάσκας (Πλατίνα, Καλιφόρνια), διαβάζουμε:

«Επιθυμούσα τη ζωή αλλά έπρεπε να ξέρω γιατί. Να ζω απλώς και μόνον επειδή γεννήθηκα, για να υποφέρω αναίτια και να πεθάνω; Εγώ δεν ζήτησα να γεννηθώ! Ήθελα πραγματικά να ζήσω, αλλά είχα ήδη προχωρήσει πιο πέρα από μια κατάσταση απελπισίας, όπου τα πάντα μοιάζουν αφόρητα απεχθή και μια δαιμονική ενέργεια πλήρους αδιαφορίας κυριεύει ολόκληρο το είναι του ανθρώπου αφαιρώντας κάθε φυσικό φόβο. Αυτή η κατάσταση μπορεί να ονομαστεί “βουβός τρόμος”. Έχοντας λοιπόν περάσει ο ίδιος από μια τέτοια εμπειρία, γνωρίζω τι περνούν στις μέρες μας οι νέοι με αυτοκτονικές τάσεις. Υπήρξα κι εγώ ένας απ’ αυτούς. Ήμουν μόλις δεκαοκτώ – δεκαεννιά χρονών».

Μόνον η χάρη του Θεού μπορούσε να γλιτώσει τον Γκλεμπ από μια τέτοια κατάσταση. Στεκόταν σε μια γέφυρα στη Βοστόνη και σκεπτόταν ν’ αυτοκτονήσει, όταν, αίφνης, του ήρθε σαν αστραπή μια ανάμνηση από πολλές έγχρωμες φωτογραφίες ενός αγίου που γνώριζε από παιδί – του αγίου Σεργίου του Ραντονέζ. Ο Ρώσος αυτός ασκητής του 14^ου αιώνα είχε ζήσει όπως ακριβώς ο άνθρωπος είναι προορισμένος να ζει: μαζί με το Θεό στην αγκαλιά της φύσης. Ο λογισμός ψιθύρισε στον Γκλεμπ: «Δώσε μια ευκαιρία. Δες αν μια τέτοια γνήσια ζωή αγνότητας, μακριά από τον κόσμο και σε ενότητα με τη φύση, είναι μια πραγματικότητα. Αν δεν είναι, αν όλα τούτα είναι απλώς η ψευδαίσθηση ενός ονειροπόλου, ένα παραμύθι, ένα “όπιο του λαού”, τότε μόνο αφαίρεσε τη ζωή σου…».

(Βλ. ιερομ. Δαμασκηνού, π. Σεραφείμ Ρόουζ, η ζωή και τα έργα του, τ. Α΄, Μυριόβιβλος 2006, σελ. 293-294).