Κυριακή 30 Δεκεμβρίου 2018

Πέμπτη 27 Δεκεμβρίου 2018

Περί φονταμενταλισμού (σχόλιο στην επικαιρότητα)




Ὁ φονταμενταλισμὸς καὶ ὁ φανατισμὸς δὲν ἔχουν μόνο θρησκευτικὸ πρόσημο. Ἡ προϊοῦσα ἔκφανση ἑνὸς οἱονεὶ “ἀθεϊστικοῦ τζιχαντισμοῦ” εἶναι ἐκ πάσης ἐπόψεως ἀπαράδεκτη καὶ ἐπικίνδυνη γιὰ τὴ δημοκρατία καὶ τὴν κοινωνία.



Γ.Μ.Β.

27/12/2018


Δευτέρα 24 Δεκεμβρίου 2018

Χριστουγεννιάτικο Μήνυμα Αρχιεπισκόπου Αλβανίας π. Αναστασίου (2018)




ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ

+ Αναστάσιος
Αρχιεπίσκοπος Tιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2018

Αντίδοτο στην ανασφάλεια

Πρός τον ευλαβή κλήρο και λαό

Τέκνα εν Κυρίω προσφιλέστατα,

«Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε… 
Χριστός επί γῆς, ὑψώθητε».

(Καταβασίες Χριστουγέννων) 

Διάχυτη ανασφάλεια, σαν σκόνη πυρηνική, απλώνεται στη σύγχρονη κοινωνία, προκαλώντας ανησυχητική δύσπνοια. Πολλοί προσπαθούν να την αντιμετωπίσουν συσσωρεύοντας κάθε είδους υλικό πλούτο. Άλλοι αναζητούν φίλους ισχυρούς, πολιτικούς ή οικονομικούς παράγοντες. Μερικοί καταφεύγουν σε περίεργες θρησκευτικές ιδεολογίες ασιατικής προελεύσεως. Με ποικίλους τρόπους επιδιώκουν οι άνθρωποι την ασφάλειά τους.

Η εορτή των Χριστουγέννων έρχεται να προσφέρει το θεραπευτικό αντίδοτο στον ιό της ανασφάλειας. Να ζωντανέψει στο νου και τη συνείδησή μας μια αλήθεια συχνά λησμονημένη: ότι «ὁ Θεός μεθ’ ἡμῶν». Αυτό ακριβώς σημαίνει το όνομα του ερχομένου Λυτρωτού: «Εμμανουήλ!». Ο Λόγος του Θεού «σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν,» (Ιω. 1:14).

Αυτό αποτελεί την κατεξοχήν εμπειρία της Εκκλησίας: Ο Θεός, ο άπειρος και απερινόητος δεν εγκατέλειψε τον κόσμο έρμαιο στις δυνάμεις του μίσους και του εγωκεντρισμού. Ο Υιός και Λόγος του Θεού προσέλαβε την ανθρώπινη φύση. Κατά την διατύπωση του Μεγάλου Βασιλείου, ήλθε στη γη «ἵνα ἐπαναγάγῃ πᾶσαν τήν ἀνθρωπότητα πρός ἑαυτόν», για να επανασυνδέσει την ανθρωπότητα με τον δημιουργό της: τον προσωπικό Θεό «ὅστις ἀγάπη ἐστί».

Πολλοί απορρίπτουν την εν Χριστώ αποκάλυψη υποστηρίζοντας ότι το σύμπαν κυβερνάται από μια απρόσωπη Ανώτερη Διάνοια και Δύναμη. Διανοητικές ικανότητες διαθέτει και ο άνθρωπος, το τελειότερο δημιούργημα στον κόσμο. Όμως ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι η αυτοσυνειδησία του, ότι είναι πρόσωπο. Γιατί λοιπόν, όσοι αναφέρονται αόριστα σε μια Ανώτερη Δύναμη, την θέλουν απρόσωπη; Γιατί αρνούνται ότι αυτή η Υπέρτατη Πραγματικότητα είναι συγχρόνως ένα Πρόσωπο, με αυτοσυνειδησία, που βεβαιώνει ότι είναι, κατά τη βιβλική έκφραση, «ο Ων», «ο Υπάρχων»;

Οι Χριστιανοί πιστεύουμε ότι ο Δημιουργός και Κύριος του σύμπαντος, δεν είναι μια απρόσωπη, αόριστη δύναμη, αλλά είναι ο Ζων Θεός, ο οποίος αποκαλύπτεται εκουσίως και συνάπτει με τον άνθρωπο σχέση αγάπης. Η Εκκλησία δεν ζητεί να επιβάλει αυτή την αλήθεια. Κατά τη μεγάλη εορτή των Χριστουγέννων κατεξοχήν την κηρύσσει δοξαστικά, καλώντας μας να την προσεγγίσουμε ουσιαστικά με πίστη θερμή και γνήσια αγάπη.

**

«Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε… Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε». Η εν Χριστώ πνευματική ανύψωση δεν συντελείται αυτόματα. Προϋποθέτει καταρχήν πίστη. Και η εορτή των Χριστουγέννων ζητεί να μας αφυπνίσει ώστε να δεχθούμε προσωπικά τον Ιησού Χριστό, ως Σωτήρα, ως Οδηγό, ως Εμπνευστή των σκέψεων, των συναισθημάτων, των αποφάσεων και των ενεργειών μας.

Η συναίσθηση της συνεχούς παρουσίας Του ειρηνεύει και ενθαρρύνει, «εἰ ὁ Θεὸς ὑπὲρ ἡμῶν, τίς καθ᾿ ἡμῶν;» (Ρωμ. 8:31). Αυτή η βεβαιότητα εξουδετερώνει κάθε αίσθημα ανασφάλειας προσφέροντας παρηγοριά, αντοχή και ελπίδα. Και ο πιστός επαναλαμβάνει γαλήνια τον ψαλμό: «Ἐὰν γὰρ καὶ πορευθῶ ἐν μέσῳ σκιᾶς θανάτου, οὐ φοβηθήσομαι κακά, ὅτι σὺ μετ᾿ ἐμοῦ εἶ» (Ψαλμ. 22).

**

«Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε». Ο Ιησούς Χριστός δεν ήλθε ως απλός Προφήτης να επισημάνει τα κακώς κείμενα, να αναγγείλει ένα νέο σύστημα ιδεών και αρχών. Ήλθε να μας ανυψώσει, να μας κάνει παιδιά του Θεού: «ἵνα τὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν» (Γαλ. 4:5). Και αυτό ακριβώς συντελείται δια της πίστεως: «πάντες γὰρ υἱοὶ Θεοῦ ἐστε διὰ τῆς πίστεως ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ» (Γαλ. 3:26). Όπως συγκλονιστικά συνοψίζει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης αναφερόμενος στην έλευση του Μεσσία «οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ᾿ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον.» (Ιω. 3:16).

Ουσιαστικά η σχέση με τον Χριστό είναι σχέση αγάπης, η οποία διαμορφώνει μια γενικότερη στάση ζωής. Ο Ιησούς προ του πάθους Του την καθόρισε: «ὁ ἔχων τὰς ἐντολάς μου καὶ τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με· ὁ δὲ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπὸ τοῦ πατρός μου, καὶ ἐγὼ ἀγαπήσω αὐτὸν καὶ ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν.» (Ιω. 14:21). Καλές οι εξωτερικές εκφράσεις ευλάβειας και λατρείας, αλλά η ουσιαστική σχέση αγάπης μαζί Του σημαίνει συμμόρφωση προς το είδος αγάπης, που Εκείνος αποκάλυψε με τον λόγο, τη ζωή και τη θυσία Του. Σχολιάζοντας ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος τον ύμνο του Αποστόλου Παύλου «τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ;» (Ρωμ. 8:31-39) καταλήγει με τη γνωστή του τόλμη: «Τοῦτον γάρ ἁπάντων μεῖζον τό τόν Χριστόν ἐρώμενον ἔχειν ὁμοῦ καί ἐραστήν».

Ο συνεπής μαθητής του Χριστού δεν περιορίζεται να ασχολείται με τον εαυτό του. Αισθάνεται παράλληλα το χρέος να αγωνίζεται για την δικαιοσύνη, την αλήθεια, τη συμφιλίωση και την ειρήνη στο άμεσο και ευρύτερο περιβάλλον του, συμβάλλοντας στην ασφαλή κοινωνική συνοχή. Δεν περιορίζεται στα εξωτερικά θρησκευτικά καθήκοντα. Δεν λησμονεί ότι: «ποιεῖν δίκαια καὶ ἀληθεύειν ἀρεστὰ παρὰ Θεῷ μᾶλλον ἢ θυσιῶν αἷμα.» (Παροιμ. 21:3). Είναι πασίγνωστο ότι η αναταραχή και η αβεβαιότητα, που δηλητηριάζουν το κοινωνικό γίγνεσθαι, συντηρούνται από την πολύμορφη διαφθορά, την οποία τροφοδοτούν τα ψέματα, η πλεονεξία, ο εγωκεντρισμός, η αλαζονεία. Αυτά ακριβώς ήλθε να ανατρέψει με την παρουσία Του ο ενανθρωπήσας Υιός και Λόγος του Θεού. Ο συντονισμός μας με τις αρχές, που Εκείνος καθόρισε, αποτελεί τη μεγαλύτερη εγγύηση για την ασφάλεια της ζωής μας και γενικότερα της κοινωνίας.

**

«Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε…» αδελφοί μου, «Χριστός ἐπί γῆς, ὑψώθητε». Ο Χριστός παραμένει μαζί μας όχι μόνο στις ώρες της κατανύξεως και της λατρείας, αλλά και στις θολές ημέρες της αμφιβολίας και της αδυναμίας. Η συνείδηση της παρουσίας του σαρκωθέντος Λόγου του Θεού διαλύει τη νέφωση της αβεβαιότητος, κάθε φόβο και ανησυχία.

Ας Τον υποδεχθούμε με αναζωογονημένη πίστη και αγάπη. Ας υψώσουμε λατρευτικά τον νού και την καρδιά μαςατενίζοντας το Πρόσωπο του Ηγαπημένου Χριστού. Και συγχρόνως ας εργασθούμε για να Τον γνωρίσουν και άλλοι συνάνθρωποί μας εγγύς και μακράν. Στην ανησυχία που δημιουργεί ο ιός της ανασφάλειας ο Χριστός προσφέρει το αποτελεσματικό αντίδοτο.

Ευλογημένα Χριστούγεννα! Το Νέον Έτος ας είναι γεμάτο από τη βεβαιότητα της παρουσίας Του στην καθημερινή μας βιοτή, καθώς και στην πορεία του κόσμου.

Μέ ὁλόψυχη ἀγάπη ἐν Χριστῷ Ιησοῦ τῷ Σωτήρι ἡμῶν

+ Αναστάσιος
Αρχιεπίσκοπος Tιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας



Κυριακή 23 Δεκεμβρίου 2018

Γιώργος Κοντογιώργης: "Ζούμε ένα καθεστώς που ιδεολογικά θέλει την προλεταριοποίηση του πνεύματος"



"Μυστήριον ξένον...": Ψάλλει ο Αρχιμανδρίτης Ρωμανός Αναστασιάδης


Μεγάλυνον ψυχή μου, τὴν τιμιωτέραν, καὶ ἐνδοξοτέραν τῶν ἄνω στρατευμάτων. 

Μυστήριον ξένον, ὁρῶ καὶ παράδοξον! οὐρανὸν τὸ Σπήλαιον· θρόνον Χερουβικόν, τὴν Παρθένον· τὴν φάτνην χωρίον· ἐν ᾧ ἀνεκλίθη ὁ ἀχώρητος, Χριστὸς ὁ Θεός· ὃν ἀνυμνοῦντες μεγαλύνομεν.




Χριστούγεννα στο Άγιο Όρος (Σεβ. Μητροπολίτης Μεσογαίας π. Νικόλαος)



Σάββατο 22 Δεκεμβρίου 2018

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Η Γέννησις (Μικρογραφία σε περγαμηνή). Χειρόγραφο αρ. 14 (Μηνολόγιον), Μονή Εσφιγμένου, Άγιο Όρος
11ος-12ος αι. [πηγή]


Ευχόμαστε ολόψυχα σε όλους και σε όλες


ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ


με υγεία, αγάπη, ευτυχία, ειρήνη.


Γ. Κοντογιώργης, Χωρίς στρατηγική, κίνδυνος εθνικού ακρωτηριασμού και "ιμιοποίησης" της χώρας (ΡΑΔΙΟ 984, 21/12/2018)



Το νεοελληνικό αδιέξοδο ως προνόμιο: Αλ. Μιστριώτης, Κ. Λιβιεράτος και Β. Ξυδιάς



PATRIARCHAL PROCLAMATION FOR CHRISTMAS 2018



+ B A R T H O L O M E W
By God’s Mercy Archbishop of Constantinople-New Rome and 
Ecumenical Patriarch
To the Plenitude of the Church
Grace, Mercy and Peace from the Savior Christ Born in Bethlehem


Venerable brothers and beloved children in the Lord,

We glorify the Most-Holy and All-Merciful God, that we are again deemed worthy this year to reach the festive day of Christmas, the feast of the pre-eternal Son and Word of God’s Incarnation “for us and for our salvation.” Through the “eternal mystery” and “great miracle” of the divine Incarnation, the “great wound,” namely humankind sitting in darkness and shadow, is rendered into “children of light and day,”[1] while the blessed road of deification by grace is opened for us. In the theandric mystery of the Church and through her holy sacraments, Christ is born and takes shape in our soul and existence. Maximus the Confessor theologizes that “the Word of God, though born once in the flesh, is ever willing to be born spiritually in those who desire Him. Thus, He becomes an infant and fashions Himself in us by means of the virtues; indeed, He reveals Himself to the extent that we are capable of receiving Him.”[2] God is not an abstract “idea,” like the god of the philosophers, or an unapproachable God enclosed in absolute transcendence. He is “Emmanuel,” “God with us,”[3] closer to us than we are to ourselves, “more akin to us than our very own selves.” [4] 

Faith in the inaccessible and fleshless Divinity does not transform our life; it does not remove the polarization between matter and spirit; nor does it bridge the gap between heaven and earth. The Incarnation of the Divine Word is the revelation of truth regarding God and humankind, which saves the human race from the dark labyrinths of materialism and anthropomonism, as well as from idealism and dualism. The Church’s condemnation of nestorianism and monophysitism signals the rejection of two broader tendencies of the human soul: on the one hand rendering anthropocentrism absolute, and on the other idolizing an idealistic understanding of life and truth, both of which are especially widespread deviations in our age.

Contemporary “nestorianism” is expressed as a spirit of secularization, as scientism and the absolute prioritization of utilitarian knowledge, as the absolute autonomy of economy, as self-saving arrogance and atheism, as the “non-civilization” of individualism and eudemonism, as legalism and moralism, as the “end of decency” and identification of sacrificial love and repentance with the so-called “morality of the weak.” By the same token, “monophysitism” is today represented by tendencies to demonize the body and natural man, by puritanism and the syndromes of “purity,” by fruitless introverted spirituality and various mysticisms, by disregarding the intellect, art and civilization, by denying dialogue and rejecting differences, with the dangerous expresser—supposedly in the name of the “one and only truth”—namely a religious fundamentalism nurtured by absolutism and rejections, while feeding violence and division. It is evident that both a nestorianizing deification of the world and a monophysitizing demonization of it leave the world and history, civilizations and cultures, exposed to the powers of the “present age,” cementing their autonomy and impasses.

Christian faith is the certainty of our salvation by the God of love, who graciously assumed our nature and once again granted us “the likeness” lost through the fall, making us worthy of true life in His Body, the Church. The theandric mystery is expressed throughout the entirety of life in the Church. The Incarnate Savior received “the flesh of the Church”[5] and showed, “first and alone,” “the true man, who is perfect on account of both character and life as well as all other aspects.”[6] The Church of Christ is the place of “common salvation,” “common freedom” and hope in the “common kingdom.” It is the way of living the liberating truth, the core of which is expressing the truth in love. This love transcends the boundaries of mere human action, because its source and prototype lie in divine philanthropy, which transcends human reason. “In this the love of God was made manifest among us, that God sent His only Son into the world, so that we might live through Him. In this is love, not that we loved God but that He loved us … Beloved, if God so loved us, we also ought to love one another.”[7] God is present wherever love exists.

This saving truth must also be expressed in the way we celebrate the sacred Nativity of our Savior, who visited us from on high. A feast is always a “fullness of time,” a time of self-knowledge, of thanksgiving for the magnitude of divine philanthropic love, of witness to the truth of the theandric mystery and of freedom in Christ. The Christ-pleasing celebration of the Divine Word’s Incarnation is an act of resistance against secularization, against discoloration of the feast and its conversion into a “Christmas without Christ,” as well as against a celebration of Having, of consumerism and vanity—indeed, into a world filled with social tensions, reversal and confusion of values, of violence and injustice, where the “Jesus child” is once again faced with the inexorable interests of numerous, multifaceted powers.

Honorable brothers and beloved children,

Generations come and pass, while forthcoming developments are difficult to foresee. Genuine faith, though, does not face dilemmas. The Word became flesh, the “truth has come” and “darkness has subsided.” We already participate in the Kingdom while still on our journey toward the completion of the incarnate Divine Economy. We possess the unshakeable certainty that the future belongs to Christ, Who is “the same yesterday and today and forever;”[8] that the Church of Christ is and shall remain a place of holiness and godliness, a renewal of man and world, a foretaste of the glory of the Kingdom; that it will continue “to give the witness of the Gospel” “to distribute the gifts of God in the world: His love, peace, justice, and reconciliation, the power of resurrection and expectation of eternity.”[9] The contemporary ideology of some “post-Christian” age is baseless. “After Christ,” everything is and remains “in Christ” to the ages.

We humbly kneel before the Divine Infant of Bethlehem and His All- Holy Mother, who holds Him in her arms, while venerating the Incarnate “most perfect God,” and bestow upon the children of the Holy and Great Church of Christ throughout the world—from the ever-vigilant Phanar—our Patriarchal blessing for the Holy Twelve Days of Christmas, wishing you a healthy, fruitful and joyous new year in the Lord’s favor.

Christmas 2018
+ Bartholomew of Constantinople
Your fervent supplicant before God

-------------

1. Thess. 5:5.
2. Maximus the Confessor, Capita theologica et oeconomica, PG 90, 1181.
3. See Matt. 1:23.
4. Nicholas Cabasilas, The Life in Christ, VI, PG 150, 660.
5. John Chrysostom, Homily on exile, PG 52, 429.
6. Nicholas Cabasilas, The Life in Christ, VI, PG 150, 680.
7. 1 John 4:9-11.
8. Heb. 13:8.
9. Encyclical of the Holy and Great Council of the Orthodox Church (Crete 2016), Preamble.



ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΟΙΣ 2018


+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ,
ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΧΑΡΙΝ, ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ 
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ



Ἱερώτατοι καί Θεοφιλέστατοι ἀδελφοί, προσφιλέστατα τέκνα ἐν Κυρίῳ,

Δοξάζομεν τόν Πανάγιον καί Πανοικτίρμονα Θεόν, διότι ἠξιώθημεν καί ἐφέτος νά φθάσωμεν εἰς τήν πανέορτον ἡμέραν τῶν Χριστουγέννων, τήν ἑορτήν τῆς σαρκώσεως τοῦ προαιωνίου Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ «δι᾿ ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν». Διά τοῦ «ἀεί μυστηρίου» καί «μεγάλου θαύματος» τῆς θείας Ἐνανθρωπήσεως, τό «μέγα τραῦμα», ὁ ἐν σκότει καί σκιᾷ καθήμενος ἄνθρωπος, καθίσταται «υἱός φωτός καί υἱός ἡμέρας»[1] , ἀνοίγει δι᾿ αὐτόν ἡ εὐλογημένη ὁδός τῆς κατά χάριν θεώσεως. Ἐν τῷ θεανδρικῷ μυστηρίῳ τῆς Ἐκκλησίας καί διά τῶν ἱερῶν μυστηρίων της, γεννᾶται καί μορφοῦται ὁ Χριστός εἰς τήν ψυχήν καί τήν ὕπαρξίν μας. «Ὁ τοῦ Θεοῦ Λόγος», θεολογεῖ ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, «ἐφάπαξ κατά σάρκα γεννηθείς, ἀεί γεννᾶται θέλων κατά πνεῦμα διά φιλανθρωπίαν τοῖς θέλουσι· καί γίνεται βρέφος, ἑαυτόν ἐν ἐκείνοις διαπλάττων ταῖς ἀρεταῖς καί τοσοῦτον φαινόμενος, ὅσον χωρεῖν ἐπίσταται τόν δεχόμενον»[2] . Δέν εἶναι «Θεός - Ἰδέα», ὡς ὁ θεός τῶν φιλοσόφων, οὔτε Θεός κεκλεισμένος εἰς τήν ἀπόλυτον ὑπερβατικότητά του καί ἀπροσπέλαστος, ἀλλά εἶναι ὁ «Ἐμμανουήλ», ὁ «Θεός μεθ᾿ ἡμῶν»[3] , εὑρίσκεται ἐγγύτερον εἰς ἡμᾶς, ἀπό ὅσον ἡμεῖς οἱ ἴδιοι εἰς τόν ἑαυτόν μας, εἶναι «καί ἡμῶν αὐτῶν συγγενέστερος»[4].

Ἡ πίστις εἰς τήν ἀπρόσιτον καί ἄσαρκον Θεότητα δέν μεταμορφώνει τήν ζωήν τοῦ ἀνθρώπου, δέν αἴρει τήν πόλωσιν μεταξύ ὕλης καί πνεύματος, δέν γεφυρώνει τό χάσμα μεταξύ οὐρανοῦ καί γῆς. Ἡ Σάρκωσις τοῦ Θεοῦ Λόγου εἶναι ἡ φανέρωσις τῆς ἀληθείας περί Θεοῦ καί ἀνθρώπου, ἡ ὁποία σώζει τό ἀνθρώπινον γένος ἀπό τούς σκοτεινούς λαβυρίνθους, τόσον τοῦ ὑλισμοῦ καί τοῦ ἀνθρωπομονισμοῦ, ὅσον καί τοῦ ἱδεαλισμοῦ καί τοῦ δυϊσμοῦ. Ἡ καταδίκη τοῦ νεστοριανισμοῦ καί τοῦ μονοφυσιτισμοῦ ἐκ μέρους τῆς Ἐκκλησίας σηματοδοτεῖ τήν ἀπόρριψιν δύο καθολικωτέρων τάσεων τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς, καί δή ἀφ᾽ ἑνός τῆς ἀπολυτοποιήσεως τοῦ ἀνθρωποκεντρισμοῦ καί ἀφ᾽ ἑτέρου τῆς ἐξιδανικεύσεως τῆς ἰδεαλιστικῆς ἐκδοχῆς τῆς ζωῆς καί τῆς ἀληθείας, παρεκκλίσεων ἰδιαιτέρως διαδεδομένων καί εἰς τήν ἐποχήν μας.

Ὁ σύγχρονος «νεστοριανισμός» ἐκφράζεται ὡς πνεῦμα ἐκκοσμικεύσεως, ὡς ἐπιστημονισμός καί ἀπόλυτος προτεραιότης τῆς χρηστικῆς γνώσεως, ὡς ἀπόλυτος ἰδιονομία τῆς οἰκονομίας, ὡς αὐτοσωτηρική ἀλαζονεία καί ἀθεΐα, ὡς ὁ «μή πολιτισμός» τοῦ ἀτομοκεντρισμοῦ καί τοῦ εὐδαιμονισμοῦ, ὡς νομικισμός καί ἠθικισμός, ὡς «τέλος τῆς αἰδοῦς» καί ταύτισις τῆς θυσιαστικῆς ἀγάπης καί τῆς μετανοίας μέ τήν λεγομένην «ἠθικήν τῶν ἀδυνάτων», Ὁ «μονοφυσιτισμός» πάλιν ἐκπροσωπεῖται σήμερον ἀπό τάς τάσεις δαιμονοποιήσεως τοῦ σώματος καί τοῦ φυσικοῦ ἀνθρώπου, ἀπό τόν πουριτανισμόν καί τά σύνδρομα «καθαρότητος», τήν ἐσωστρεφῆ ἄκαρπον πνευματικότητα καί τούς ποικίλους μυστικισμούς, ἀπό τήν περιφρόνησιν τοῦ ὀρθοῦ λόγου, τῆς τέχνης καί τοῦ πολιτισμοῦ, ἀπό τήν ἄρνησιν τοῦ διαλόγου καί τήν ἀπόρριψιν τοῦ διαφορετικοῦ, μέ ἐπικίνδυνον ἐκφραστήν, ἐν ὀνόματι τῆς «μόνης καί ἀποκλειστικῆς ἀληθείας», τόν θρησκευτικόν φονταμενταλισμόν, ὁ ὁποῖος τρέφεται ἀπό ἀπολυτοποιήσεις καί ἀπορρίψεις καί τροφοδοτεῖ τήν βίαν καί τήν διάσπασιν. Εἶναι προφανές ὅτι, τόσον ἡ νεστοριανίζουσα ἀποθέωσις τοῦ κόσμου, ὅσον καί ἡ μονοφυσιτίζουσα δαιμονοποίησίς του, ἀφήνουν τόν κόσμον καί τήν ἱστορίαν, τόν πολιτισμόν καί τούς πολιτισμούς, ἐκτεθειμένους εἰς τάς δυνάμεις τοῦ «νῦν αἰῶνος», καί παγιώνουν τοιουτοτρόπως τήν αὐτονόμησιν καί τά ἀδιέξοδά των. 

Ἡ χριστιανική πίστις εἶναι ἡ βεβαιότης τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου ὑπό τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης, ὁ ὁποῖος προσέλαβε φιλανθρώπως τήν ἡμετέραν φύσιν καί ἐχαρίσατο ἡμῖν πάλιν τό διά τῆς πτώσεως ἀπολεσθέν «καθ᾽ ὁμοίωσιν», ἱκανώσας ἡμᾶς εἰς τήν κατ᾽ ἀλήθειαν ζωήν ἐν τῷ Σώματι Αὐτοῦ, τῇ Ἐκκλησίᾳ. Σύνολος ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας ἐκφράζει τό μυστήριον τῆς θεανθρωπότητος. Ὁ Θεάνθρωπος Σωτήρ ἀνέλαβεν «ἐκκλησίας σάρκα»[5] καί ἔδειξε, «πρῶτος καί μόνος», «τόν ἀληθινόν ἄνθρωπον καί τέλειον καί τρόπων καί ζωῆς καί τῶν ἄλλων ἕνεκα πάντων»[6] . Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὁ τόπος τῆς «κοινῆς σωτηρίας», τῆς «κοινῆς ἐλευθερίας» καί τῆς ἐλπίδος τῆς «κοινῆς βασιλείας», εἶναι ὁ τρόπος τῆς βιώσεως τῆς ἐλευθεροποιοῦ ἀληθείας, ὁ πυρήν τῆς ὁποίας εἶναι τό ἀληθεύειν ἐν ἀγάπῃ. Ἡ ἀγάπη αὐτή ὑπερβαίνει τά ὅρια τῆς ἁπλῆς ἀνθρωπιστικῆς δράσεως, καθ᾽ ὅτι ἡ πηγή καί τό πρότυπον αὐτῆς εἶναι ἡ ὑπερβαίνουσα τόν ἀνθρώπινον λόγον θεία φιλανθρωπία. «Ἐν τούτῳ ἐφανερώθη ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐν ἡμῖν, ὅτι τόν υἱόν αὐτοῦ τόν μονογενῆ ἀπέσταλκεν ὁ Θεός εἰς τόν κόσμον ἵνα ζήσωμεν δι᾽ αὐτοῦ. Ἐν τούτῳ ἐστίν ἡ ἀγάπη, οὐχ ὅτι ἡμεῖς ἠγαπήσαμεν τόν Θεόν, ἀλλ᾽ ὅτι αὐτός ἠγάπησεν ἡμᾶς ... Ἀγαπητοί, εἰ οὕτως ὁ Θεός ἠγάπησεν ἡμᾶς, καί ἡμεῖς ὀφείλομεν ἀλλήλους ἀγαπᾶν»[7] . Ὅπου ὑπάρχει ἀγάπη, ἐκεῖ εἶναι παρών ὁ Θεός.

Αὐτή ἡ σωτηριώδης ἀλήθεια πρέπει νά ἐκφράζεται καί εἰς τόν τρόπον μέ τόν ὁποῖον ἑορτάζομεν τό σεπτόν Γενέθλιον τοῦ ἐπισκεψαμένου ἡμᾶς ἐξ ὕψους Σωτῆρος ἡμῶν. Ἡ ἑορτή εἶναι πάντοτε «πλήρωμα χρόνου», καιρός αὐτογνωσίας, εὐχαριστίας διά τό μέγεθος τῆς θείας φιλανθρώπου ἀγάπης, μαρτυρία τῆς ἀληθείας τῆς θεανθρωπότητος καί τῆς ἐν Χριστῷ ἐλευθερίας. Ὁ χριστοτερπής ἑορτασμός τῆς σαρκώσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου εἶναι μία πρᾶξις ἀντιστάσεως εἰς τήν ἐκκοσμίκευσιν, εἰς τόν ἀποχρωματισμόν τῆς ἑορτῆς καί τήν μετατροπήν της εἰς «Χριστούγεννα χωρίς Χριστόν» καί εἰς πανήγυριν τοῦ Ἔχειν, τοῦ καταναλωτισμοῦ καί τῆς ματαιοδοξίας, καί δή εἰς ἕνα κόσμον πλήρη κοινωνικῶν ἐντάσεων, ἀξιολογικῶν ἀνατροπῶν καί συγχύ-σεως, βίας καί ἀδικίας, ὅπου τό «παιδίον Ἰησοῦς» εὑρίσκεται καί πάλιν ἀντιμέτωπον μέ ἄτεγκτα συμφέροντα ποικιλωνύμων ἐξουσιῶν. 

Τιμιώτατοι ἀδελφοί καί πεφιλημένα τέκνα, 

Γενεά παρέρχεται καί γενεά ἔρχεται, καί αἱ ἐπερχόμεναι ἐξελίξεις εἶναι κατ᾿ ἄνθρωπον δυσκόλως προβλέψιμοι. Ἡ γνησία πίστις, ὅμως, δέν ἔχει διλήμματα. Ὁ Λόγος ἐγένετο σάρξ, ἡ «ἀλήθεια ἦλθε» καί «παρέδραμεν ἡ σκιά», μετέχομεν ἤδη τῆς Βασιλείας ἐν τῇ πορείᾳ πρός τήν τελείωσιν τοῦ ἔργου τῆς ἐνσάρκου Θείας Οἰκονομίας. Ἔχομεν ἀκλόνητον τήν βεβαιότητα, ὅτι τό μέλλον ἀνήκει εἰς τόν Χριστόν, ὁ Ὁποῖος εἶναι «χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας»[8] , ὅτι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι καί θά παραμένῃ τόπος ἁγιασμοῦ καί ἐνθέου βιοτῆς, ἀνακαινίσεως τοῦ ἀνθρώπου καί τοῦ κόσμου, πρόγευσις τῆς δόξης τῆς Βασιλείας, ὅτι θά συνεχίσῃ «νά δίδῃ τήν εὐαγγελικήν μαρτυρίαν» καί «νά διανέμῃ ἐν τῇ οἰκουμένῃ τά δῶρα τοῦ Θεοῦ: τήν ἀγάπην Του, τήν εἰρήνην, τήν δικαιοσύνην, τήν καταλλαγήν, τήν δύναμιν τῆς Ἀναστάσεως καί τήν προσδοκίαν τῆς αἰωνιότητος»[9]. Τό σύγχρονον ἰδεολόγημα περί «μεταχριστιανικῆς» ἐποχῆς εἶναι ἄτοπον. «Μετά Χριστόν», τά πάντα εἶναι, καί μένουν εἰς τόν αἰῶνα, «ἐν Χριστῷ».

Κλίνοντες εὐσεβοφρόνως τά γόνατα ἐνώπιον τοῦ Θείου Βρέφους τῆς Βηθλεέμ καί τῆς βρεφοκρατούσης Παναγίας Μητρός Αὐτοῦ, καί προσκυνοῦντες τόν ἐνανθρωπήσαντα «παντέλειον Θεόν», ἀπονέμομεν, ἐκ τοῦ ἀκοιμήτου Φαναρίου, τοῖς ἀνά τήν οἰκουμένην τέκνοις τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας τήν Πατριαρχικήν ἡμῶν εὐλογίαν ἐπί τῷ Ἁγίῳ Δωδεκαημέρῳ, εὐχόμενοι ὑγιεινόν, ἀγλαόκαρπον καί εὐφρόσυνον τόν νέον ἐνιαυτόν τῆς χρηστότητος τοῦ Κυρίου. 

Χριστούγεννα ‚βιη’

† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν

-----------------------
1. Α’ Θεσσ. ε’, 5.
2. Μαξίμου Ὁμολογητοῦ Κεφάλαια διάφορα θεολογικά τε καί οἰκονομικά, PG 90, 1181.
3. πρβλ. Ματθ. α’, 23
4. Νικολάου Καβάσιλα, Περί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, ΣΤ’, PG 150, 660.
5. Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Ὁμιλία πρό τῆς ἐξορίας, PG 52, 429.
6. Νικολάου Καβάσιλα, Περί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, Στ´, PG 150, 680.
7. Α´ Ἰωάν. δ´, 9-11.
8. Ἑβρ. ιγ’, 8.
9. Ἐγκύκλιος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (Κρήτη 2016), Προοίμιον.




Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2018

Ανθολόγιον 224: Στέλιος Ράμφος

[...] Ἐὰν δὲν ἔμπαινε ὁ Θεὸς στὴν ἱστορία δὲν θὰ εἴχαμε τὸ τέλος. Θὰ λέγαμε ὅτι ὑπάρχει κατὰ Θεὸν ἄνθρωπος, ἀλλὰ δὲν θὰ ἦταν ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος βιώνει τὸν ἄλλο κόσμο στὴ ζωή του καὶ ἔτσι δίνει στὴν ἱστορία νέο νόημα - ἀντὶ ἀθροίσεως γεγονότων τὴν ἀνοίγει στὴν ἄμεση προοπτικὴ τῆς πραγματώσεως τοῦ ἐσχάτου σκοποῦ. Καλούμεθα σὲ κάθε στιγμὴ τῆς ὑπάρξεως νὰ ζοῦμε τὸ τέλος ὡς πληρότητα νοήματος. Ἑπομένως ὑποχρεούμεθα μὲ ὅλη μας τὴ δύναμι νὰ ζοῦμε τὴν ἱστορία καὶ μὲ ὅλη μας τὴ δύναμι να τὴν ὑπερβαίνουμε κάθε στιγμή. [...]





"Χριστὸς γεννᾶται, δοξάσατε": Ψάλλει ο Αρχιμανδρίτης Ρωμανός Αναστασιάδης

https://www.youtube.com/watch?v=rJyqu7E711M
Χριστὸς γεννᾶται, δοξάσατε. Χριστὸς ἐξ οὐρανῶν ἀπαντήσατε. Χριστὸς ἐπὶ γῆς, ὑψώθητε, ᾌσατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ, καὶ ἐν εὐφροσύνῃ, ἀνυμνήσατε λαοί, ὅτι δεδόξασται.


Ανθολόγιον 223: Στέλιος Ράμφος

[...] Δὲν θὰ γίνουμε σύγχρονοι ἄν γίνουμε Γάλλοι· θὰ γίνουμε σύγχρονοι ἄν μεταβάλωμε σὲ στοιχεῖο τῆς ἐποχῆς μας τὴν ἑνιαία δική μας παράδοσι. Τὸ λάθος ὅσων τυφλὰ προσανατολίζονται στὴν Δύσι εἶναι ὅτι δὲν καταλαβαίνουν αὐτὸ τὸν προσανατολισμὸ παρὰ ὡς μιμητικὴ προσχώρησι. Ἐκσυγχρονισμὸς ἀντιθέτως εἶναι νὰ μεταβληθῇς σὲ πειστικὴ ἐκδοχὴ τοῦ παρόντος καὶ ὄχι ν' ἀφομοιωθς παθητικὰ εἰς τὸ παρόν. [...]




Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου 2018

"Ο ΘΕΟΣ ΜΟΥ Ο ΑΛΛΟΔΑΠΟΣ" (20/12/2018-ΒΙΝΤΕΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

Βίντεο από την παρουσίαση του βιβλίου "Ο Θεός μου ο αλλοδαπός" του Θανάση Παπαθανασίου (εκδόσεις Εν Πλώ, Αθήνα 20/12/2018).  Για το βιβλίο μίλησαν οι: 
•Γιώργος Τσιάκαλος, Ομότιμος Καθηγητής Παιδαγωγικής ΑΠΘ
•Ηλίας Κουνέλας, Ηθοποιός-Σκηνοθέτης και ο συγγραφέας.



Ανθολόγιον 222: π. Χ. Παπαδόπουλος

Ο Θεός δεν χαίρεται με την "τελειότητα", αλλά με την ειλικρίνεια μας.





Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2018

"Εκκλησία και Γένος εν Αιχμαλωσία": Το νέο βιβλίο του Γιώργου Καραμπελιά



Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

Σε ολόκληρη τη μακρά περίοδο των έξι ή επτά αιώνων της κατοχής, τουλάχιστον μετά το 1204, η ορθοδοξία αποτελεί τον κατ’ εξοχήν φορέα της διατήρησης της εθνικής συνείδησης των Ελλήνων, ακριβώς διότι η ελληνική ιδιοπροσωπία, κατέναντι των των Τούρκων αλλά και των Λατίνων, αναδεικνύεται, πρωταρχικώς, ως θρησκευτική ιδιοπροσωπία. Τα εκατομμύρια των εξισλαμισθέντων της Μικράς Ασίας και των Βαλκανίων χάθηκαν οριστικά για την ελληνισμό. Συναφώς, ο ρόλος της Εκκλησίας υπήρξε αποφασιστικός: ο ελληνισμός επιβίωσε διά της ορθοδοξίας.
Στη Δύση, η καθολική θρησκεία αποτέλεσε επί πολλούς αιώνες τον αντίπαλο της εθνικής συγκρότησης των ευρωπαϊκών λαών, ο διαφωτισμός θα στραφεί κατ’ εξοχήν εναντίον του Πάπα και της καθολικής Εκκλησίας, η δε εθνική ταυτότητα θα επιβεβαιωθεί, συχνά, μέσω της σύγκρουσης με την Εκκλησία.
Αντίθετα, ο ελληνικός κόσμος δεν αντιμετωπίζει μόνο μια διπλή κατοχή –την Τουρκοκρατία και τη Φραγκοκρατία–, αλλά και μια διττή πνευματική απειλή: Η τουρκική κατοχή είναι ταυτοχρόνως και ένα διαρκές εγχείρημα επιβολής του ισλάμ, δια των εξισλαμισμών και του παιδομαζώματος, ενώ η φραγκική παρουσία δεν περιορίζεται στα κατεχόμενα εδάφη αλλά και επιχειρεί να μεταβάλει τον ελληνικό κόσμο σε θρησκευτικό-πνευματικό παράρτημα της Δύσης.
Παράλληλα, λοιπόν, με τη διαρκή αντίσταση στα μέτωπα των πολεμικών συγκρούσεων, ο ελληνισμός θα διασωθεί ακουμπώντας στις μείζονες πνευματικές παρακαταθήκες του, στην ορθόδοξη πίστη, τη γλώσσα, τη συνείδηση της ιστορικής του διαχρονίας και, τέλος, τη λαϊκή παράδοση. Και η Εκκλησία, ως ο σημαντικότερος θεσμός του υπόδουλου γένους, θα διεξάγει έναν αδιάκοπο «διμέτωπο» αγώνα για να διασφαλίσει την ορθόδοξη-ελληνική ιδιοπροσωπία.


ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 148 ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ "ΣΥΝΑΞΗ" ΜΕ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΘΕΜΑ: "Η ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ"


Σύναξη, τεύχος 148, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2018

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ...3
Διαβάστε το προλογικό εδώ.

π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΛΩΡΟΦΣΚΥ
Τὸ πρόσκομμα τοῦ σταυροῦ ...4

ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ
Μάρτυρας τῆς «ἐν Χριστῷ σταυρικῆς ἐλευθερίας»:
Ἁγία Μαρία Σκομπτσόβα (1891-1945) ...12

ΑΓΓΕΛΟΣ ΓΟΥΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ὁ Ὄσκαρ Ρομέρο καὶ ἡ δίκαιη ἐπανάσταση ...22

π. ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΜΑΡΤΖΟΥΧΟΣ
Ὁ πνευματικὸς πατέρας σήμερα: Ἰσχὺς καὶ ὅρια τῆς διακρίσεως ...35

ΡΑΣΤΚΟ ΓΙΟΒΙΤΣ
Ἡ «ὁμοφροσύνη» ὡς ἰδεολόγημα ...47

ΘΑΝΑΣΗΣ Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Μαρτυρία, πράξη, ἔκπληξη ...55
Ἐκδηλώσεις ποὺ πραγματοποίησε ἡ Σύναξη ...57

ΓΙΩΡΓΟΣ Ν. ΣΤΑΘΗΣ
Συνέδριο «Διάκριση καὶ Χριστιανικὸς Βίος» ...58

ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ-ΚΥΠΡΙΟΥ
Ἡ θρησκεία ὡς κατηγορία ἀνάλυσης στὶς κριτικὲς ἀνδρικὲς σπουδές ...59

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΠΑΡΛΟΣ
Διερευνοῦμε βιωματικὰ τὴν ἱστορία τοῦ Ζακχαίου ...75

ΜΙΧΑΛΗΣ ΦΥΛΛΑΣ
Ἡ εἰκόνα τῆς Ἐκκλησίας στὸ περιοδικὸ Ἐπιθεώρηση Τέχνης ...85

ΜΑΡΩ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ
«Πάτερ ἡμῶν» ...91

ΤΑΣΟΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗΣ
Βιογραφικὸ Ἀγνώστου ...94

Διάλογος μὲ τοὺς ἀναγνῶστες ...94

Τὸ Βιβλίο ...98

Οἱ συνεργάτες τοῦ 148ου τεύχους ...108



Παρουσίαση του βιβλίου "Ο Θεός μου ο αλλοδαπός" του Θανάση Παπαθανασίου την Πέμπτη 20/12/2018 στην Αθήνα




Oι εκδόσεις ΑΚΡΙΤΑΣ σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου «Ο Θεός μου ο αλλοδαπός», του Θανάση Παπαθανασίου την Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου και ώρα 7:00 το απόγευμα στο Βιβλιοπωλείο Εν Πλω.

Για το βιβλίο θα μιλήσουν:

•Γιώργος Τσιάκαλος, Ομότιμος Καθηγητής Παιδαγωγικής ΑΠΘ
•Ηλίας Κουνέλας, Ηθοποιός-Σκηνοθέτης
και ο συγγραφέας.


Κυριακή 16 Δεκεμβρίου 2018

ΣΤΙΣ 6 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ ΠΑΡΑΔΙΔΕΤΑΙ Ο ΤΟΜΟΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ

πηγή-φωτό: ΦΩΣ ΦΑΝΑΡΙΟΥ

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ 
ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ 

Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, ἐν δοξολογίᾳ πρός τόν Θεόν καί ἐν χαρᾷ καί ἱκανοποιήσει πολλῇ, ἀγγέλλει τήν ἐπιτυχῆ ὁλοκλήρωσιν τῶν ἐργασιῶν τῆς ἐν Κιέβῳ συνελθούσης σήμερον, 15ην Δεκεμβρίου 2018, Ἑνωτικῆς Συνόδου, ἱδρυτικῆς τῆς νέας Ὀρθοδόξου Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας Οὐκρανίας, τῆς ὁποίας Προκαθήμενος ἐξελέγη ὁ Μητροπολίτης Περεγιασλάβ καί Μπελάϊα Τσερκώφ Ἐπιφάνιος. 
Ἡ Αὐτοῦ Μακαριότης ὁ νεοεκλεγείς Προκαθήμενος ἐπεκοινώνησε τηλεφωνικῶς πρός τήν Α. Θ. Παναγιότητα, τόν Οἰκουμενικόν Πατριάρχην, ὑπέβαλε τά σέβη του καί ἐζήτησε τήν εὐχήν καί εὐλογίαν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας διά τήν εὐόδωσιν τοῦ ἐπ' αἰσίοις οἰωνοῖς ἀρχομένου πρωθιεραρχικοῦ ἔργου αὐτοῦ. 
Συναφῶς ἀνακοινοῦται ὅτι ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαῖος προσεκάλεσε τόν Μακαριώτατον κ. Ἐπιφάνιον νά συλλειτουργήσουν ἐν Φαναρίῳ κατά τήν μεγάλην ἑορτήν τῶν Θεοφανείων καί νά παραδώσῃ εἰς αὐτόν τόν Τόμον ἱδρύσεως τῆς νέας ἀδελφῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας. 

Ἐν τοῖς Πατριαρχείοις, τῇ 15ῃ Δεκεμβρίου 2018 

Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου


Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2018

Ανθολόγιον 221: π. Χ. Παπαδόπουλος

Ο Θεός δεν είναι μια λέξη, αλλά μια σχέση.







"Λαϊκή Πίστη και Λατρεία": Το νέο βιβλίο του Κωστή Ηλ. Παπαδάκη

Κωστής Ηλ. Παπαδάκης, Λαϊκή Πίστη και Λατρεία, εκδόσεις Γρηγόρη. Αθήνα 2018, ISBN: 978-960-612-057-2.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου: 

Την ανάγκη του ο άνθρωπος για ανακούφιση, παραμυθία, απαλλαγή και θεραπεία από τα δεινά των διαφόρων ασθενειών εναποθέτει στους Θεράποντες Αγίους, ενώ στους Προστάτες την επιθυμία του για επαγγελματική καταξίωση, αναγνώριση και επιβράβευση και στους Εφόρους την ευμενή, φιλική και ευνοϊκή προς αυτόν διάθεση παντός του υλικού και πνευματικού σύμπαντος.
Σε κάθε περίπτωση Αγίου, πέραν της καθαρά θεολογικής και αγιολογικής παρουσίασής του, εστιάζουμε, με κάθε δυνατή λεπτομέρεια, και σε παραδόσεις, τελετές και λοιπές παγανιστικές πράξεις, που απευθύνονται στο πρόσωπό του κατά τη λατρευτική διαδικασία που του απονέμεται από τους απλούς ανθρώπους, από τον λαό μας, και αφορούν και ενδιαφέρουν την επιστήμη, κυρίως, της Λαογραφίας.

Έτσι, με τη μελέτη μας αυτήν, ερχόμαστε σε άμεση επαφή και επικοινωνία με τους απλούς ανθρώπους του λαού μας και παρακολουθούμε τη ζωή τους –που είναι, σε πολλές περιπτώσεις, όμοια με τη δική μας ζωή– στην εναγώνια και ακατάπαυστη μέριμνά τους να αποφύγουν το κακό και να επιτύχουν την ευημερία με τάματα, ευετηρικές τελετές και πράξεις και λατρευτικές προσφορές στους Αγίους. Πολλές, βέβαια, από τις λαϊκές αυτές τελετές (αιματηρές θυσίες, εγκοιμήσεις, καλογερώματα, περισχοινισμοί κ.λπ.)– που την προέλευσή τους έλκουν από την αρχαία, κυρίως, ελληνική θρησκεία– έχουν παύσει προ πολλού να υπάρχουν στο θρησκευτικό τελετουργικό των νεοελλήνων, μαζί με την ερήμωση που υφίσταται τα τελευταία χρόνια ο λαός της υπαίθρου, χωρίς αυτό, βέβαια, να σημαίνει ότι οι περιπτώσεις αυτές έπαυσαν ποτέ να ενδιαφέρουν την επιστήμη της Λαογραφίας και της φιλολογικής μελέτης του βίου και πολιτισμού των αρχαίων Ελλήνων, αφού, ως γνωστόν, με την έρευνα και γνώση της θρησκευτικής ζωής των Νεοελλήνων αγόμεθα και κατανοούμε καλύτερα και τον εθνικό και θρησκευτικό βίο των αρχαίων Ελλήνων.

Γιατί η αρχαία ελληνική πίστη διαφαίνεται πάντοτε καθαρά κάτω από το χριστιανικό περικάλυμμά της στην πίστη του απλού ελληνικού λαού. Γι’ αυτό, σε κάθε περίπτωση, με την παρούσα μελέτη μας, προσπαθούμε να δώσουμε και την ορθή θεολογική ερμηνεία και διάσταση σε πολλές από τις εκδηλώσεις της σύγχρονης λαϊκής πίστης και λατρείας και να προσανατολίσουμε σωστά την ορθόδοξη συνείδηση του πιστού, κάτι που δεν παρατηρείται στη λαογραφική και φιλολογική επιστήμη, που δρα, συνήθως, μονομερώς. 

***

Για τα περιεχόμενα του βιβλίου πατήστε εδώ.



Τρίτη 11 Δεκεμβρίου 2018

ΚΑΙΡΟΣ: Καταστροφική Επιδρομή στη Θεολογική Σχολή Α.Π.Θ.



 Καταστροφική Επιδρομή στη Θεολογική Σχολή Α.Π.Θ.

Ο Πανελλήνιος Θεολογικός Σύνδεσμος «ΚΑΙΡΟΣ για την αναβάθμιση της Θρησκευτικής Εκπαίδευσης» εκφράζει τον αποτροπιασμό και την αγανάκτησή του για την καταστροφική επιδρομή που υπέστη το κτήριο της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. από τις συνήθεις ομάδες των «γνωστών-αγνώστων». Πέρα από τις τεράστιες υλικές ζημιές, οι οποίες με πολύ υψηλό κόστος και μέσα από άκρως χρονοβόρες και κοπιώδεις διαδικασίες θα μπορέσουν ίσως σε βάθος χρόνου να αποκατασταθούν, πέρα από τον μόχθο των καθηγητών της Σχολής που σε μεγάλο βαθμό εξανεμίστηκε με την κλοπή ή την καταστροφή των ηλεκτρονικών υπολογιστών και των αρχείων τους, τρώθηκε βάναυσα για άλλη μία φορά η υπόσταση και η εικόνα του δημόσιου Πανεπιστημίου στη χώρα μας.

Είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι το επιστημονικό και το διοικητικό προσωπικό της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης θα συνεχίσει με υψηλή αίσθηση ευθύνης να πράττει το καθήκον του προσφέροντας και υποστηρίζοντας υψηλού επιπέδου έρευνα και διδασκαλία στην επιστημονική κοινότητα και στους φοιτητές, έστω και εν μέσω ερειπίων. Ωστόσο αυτό το επαναλαμβανόμενο ανοσιούργημα εις βάρος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ειδικά της Θεολογικής Σχολής του, το οποίο αποτελεί κρίκο στην αλυσίδα των διαρκώς αυξανόμενων εγκληματικών περιστατικών σε πολλά πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας, πρέπει επιτέλους να τερματιστεί οριστικά.

Κάνουμε έκκληση σε όλους τους υπευθύνους να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να καταργηθεί πάραυτα το καθεστώς βίας και ανομίας, που και το πανεπιστημιακό άσυλο δυσφημεί και το δημόσιο Πανεπιστήμιο εμποδίζει να προσφέρει αυτά τα οποία μπορεί και οφείλει δικαιώνοντας την εμπιστοσύνη και τις προσδοκίες των Ελλήνων πολιτών.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΑΚΟΛΗΣ
Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ

Ο Γενικός Γραμματέας
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ
Δρ. Θεολογίας ΕΚΠΑ




Τετάρτη 5 Δεκεμβρίου 2018

Ευάγγελος Βενιζέλος, «Ουκρανικό Αυτοκέφαλο: Η Ιστορία, τα γεγονότα και οι προεκτάσεις τους»

πηγή: ΦΩΣ ΦΑΝΑΡΙΟΥ


Ευάγγελος Βενιζέλος 
«Ουκρανικό Αυτοκέφαλο: Η Ιστορία, τα γεγονότα και οι προεκτάσεις τους»* 

Σας ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση και για την ευκαιρία να συζητήσουμε ένα τόσο σημαντικό και φλέγον ζήτημα. Η Εκκλησία μας τροφοδοτεί συχνά πυκνά με ζητήματα τα οποία πρέπει να συζητήσουμε και πολιτικά. Σήμερα θα αρκεστούμε στο ζήτημα της ουκρανικής Αυτοκεφαλίας. 
Όπως πάρα πολύ ωραία μας είπαν και ο καθηγητής ο κ. Ευαγγέλου και ο Θεοφιλέστατος, το πρόβλημα της Αυτοκεφαλίας, γενικότερα, είναι ένα πρόβλημα ποιμαντικής ευθύνης και Κανονικού Δικαίου, δηλαδή, πρόβλημα κατανομής και άσκησης των δικαιοδοσιών στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Αλλά πάντα το πρόβλημα της Αυτοκεφαλίας είναι και ένα πρόβλημα πολιτικό, ένα πρόβλημα εθνικής ταυτότητας, ένα πρόβλημα που συνδέεται με την εθνογένεση, με την ιδεολογία που αναζητά κάθε κράτος, γιατί, όπως διδάσκει η Ιστορία και όπως αποδέχεται και η κρατούσα, νομίζω, αντίληψη στην ανάλυση των φαινομένων αυτών, κυρίως της εθνογένεσης, η εθνική ταυτότητα διαμορφώνεται μέσα από τη διεκδίκηση κράτους και στη συνέχεια μέσα από την ίδια τη λειτουργία του κράτους και την καλλιέργεια μιας κρατικής ιδεολογίας που βρίσκεται στον πυρήνα της εθνικής ταυτότητας.
Βεβαίως, γενικότερα το θέμα της Αυτοκεφαλίας είναι μια δοκιμασία του ορθόδοξου πολυκεφαλισμού. Από την Πενταρχία των Πατριαρχείων της Ενιαίας Εκκλησίας, προ του Σχίσματος, έχουμε τώρα από τη μια μεριά το Πατριαρχείο της Δύσης, με ενιαία διοικητική δομή που διασφαλίζει την οργανωτική και τη δογματική ενότητα αλλά και την υπακοή στο πρωτείο του Πάπα, του Επισκόπου της Ρώμης που είναι ο Πατριάρχης της Δύσεως. Ενώ, από την άλλη μεριά, η Τετραρχία πια των Πατριαρχείων των Ανατολικών Εκκλησιών έχει μετεξελιχθεί σε ένα σχήμα το οποίο περιέχει πολλά νεώτερα Πατριαρχεία και πολλές νεώτερες αυτοκέφαλες Εκκλησίες. Γιατί έχει συμβεί αυτό; Γιατί έχουμε φύγει από το πλαίσιο των Οικουμενικών Συνόδων και έχουμε περάσει σε ένα νέο σχήμα; Γιατί τα ζητήματα της αυτοκεφαλίας ενώ είναι ζητήματα Κανονικού Δικαίου, ζητήματα δικαιοδοσίας, αντιμετωπίζονται με αυτό το θαυματουργό κριτήριο της οικονομίας. Διαμορφώνονται de facto καταστάσεις, οι οποίες στη συνέχεια, επειδή πρέπει όλα να κινούνται μέσα από μια διάθεση καταλλαγής, αγάπης, συνύπαρξης, συμφιλίωσης και εν πάση περιπτώσει κοινωνίας γύρω από το κοινό ποτήριο, νομιμοποιούνται. Δηλαδή κανονικοποιούνται (δεν χρησιμοποιώ τον όρο αυτό γιατί θα νομίσει κανείς ότι μιλούμε για τις διαδικασίες αγιοποίησης σύμφωνα με τη χρήση των όρων αυτών στη Δυτική Εκκλησία). Βεβαίως, όπως λέει σοφά το άρθρο 3 του Ελληνικού Συντάγματος, οι υπόλοιπες ορθόδοξες εκκλησίες, ιδίως οι πέραν των πρεσβυγενών πατριαρχείων, αποκτούν την ταυτότητά τους επειδή είναι αναπόσπαστα δεμένες, δογματικά ενωμένες με την Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως. Αυτό έχει σημασία. Έχει μια σημασία που την καταλαβαίνουν οι Αγγλικανοί πάρα πολύ καλά, που ορίζονται ως έχοντες κοινωνία με τον Αρχιεπίσκοπο του Καντέρμπουρι. Αλλά νομίζω ότι το αντιλαμβανόμαστε και εμείς καλά, διότι αυτή η κοινωνία και η δογματική ενότητα διαμορφώνει το σύμπαν της Ορθοδοξίας. 

Ας πούμε και κάτι άλλο το οποίο έχει πολύ μεγάλη σημασία. Το γεγονός ότι απεκόπη το Πατριαρχείο της Δύσεως και έμειναν τα τέσσερα πρεσβυγενή πατριαρχεία της Ανατολής και στη συνέχεια έχουμε μια επέκταση του πολυκεφαλισμού του ορθοδόξου, είχε ως αποτέλεσμα τη μεταφορά της θεολογίας του πρωτείου στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Το πρωτείο του Πάπα θέτει και ένα ζήτημα του πρωτείου του δευτερεύοντος πατριαρχείου το οποίο είναι το πρωτεύον πατριαρχείο της Ανατολής και αρχίζει μια συζήτηση θεμελιώσεως αυτού του συντονιστικού πρωτεύοντος ρόλου, του ρόλου του πρώτου στην Ορθοδοξία, που τον βλέπουμε κυρίως να εκδηλώνεται στη διοργάνωση της Πανορθοδόξου Συνόδου, έστω της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, το βλέπουμε στις συνάξεις των Προκαθημένων, το βλέπουμε σε κάθε ευκαιρία που συγκροτείται μείζων και υπερτελής σύνοδος. Αυτό έχει μια θεμελίωση, όπως καλύτερα από μένα γνωρίζουν οι θεολόγοι και οι του ιερού καταλόγου που παρευρίσκονται, άλλοτε εκκλησιολογική και άλλοτε κανονολογική. Τώρα εμφανίζονται και θεμελιώσεις βαθειά δογματικές, τριαδολογικές θεμελιώσεις του πρωτείου που το οχυρώνουν και ανοίγουν μια πολύ μεγάλη συζήτηση. Συζήτηση την οποία αναγκαστικά θα κάνουμε την επόμενη περίοδο, διότι πρέπει να διαφυλάξουμε την ύπαρξη της Ορθοδοξίας περί το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τον ρόλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου. 
Αυτή την ιστορία των πρεσβυγενών Πατριαρχείων και της Εκκλησίας της Κύπρου που έχει θεμελίωση οικουμενική άρχισαν να τη διασπούν και να την αμφισβητούν πολλοί, μεταξύ αυτών ήδη αναφέραμε τη Ρωσική Αυτοκεφαλία και την ανύψωση της Μόσχας σε πατριαρχική αξία, και μάλιστα πρώτη μετά τα πρεσβυγενή Πατριαρχεία. Περίπου δύο αιώνες αργότερα, το ελλαδικό αυτοκέφαλο είναι αυτό που κινητοποίησε μια ολόκληρη διαδικασία η οποία επεκτάθηκε σε όλη την παλιά οθωμανική αυτοκρατορία. Γιατί το Ανατολικό Ζήτημα έχει και μια επίπτωση στη δομή της Ορθοδοξίας, στην κατανομή των εκκλησιαστικών δικαιοδοσιών. Υπάρχει ένα είδος ορθόδοξου βεστφαλισμού. Εννοώ, ας το πούμε έτσι, ότι μετά το δόγμα της Αυγούστας και μετά τη Συνθήκη της Βεστφαλίας, έχουμε στη Δύση ένα κράτος που έχει καθαρή θρησκευτική ταυτότητα, την ταυτότητα του ηγεμόνος του. 
Στη συνέχεια με τη διεκδίκηση της αυτοκεφαλίας, το δόγμα αυτό, χωρίς να το λέει μεταφέρεται στην Ανατολή, κάτι που έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Ορθόδοξος ανατολικός βεστφαλισμός εκ μεταφοράς. Γιατί αυτό; Γιατί υπήρχε το ζήτημα των εθνικών ταυτοτήτων. Μα, το ζήτημα των εθνικών ταυτοτήτων ξεκινάει από αίρεση και μετατρέπεται σε οικονομία κατά την ερμηνεία του Κανονικού Δικαίου. Δηλαδή ξεκινάει από την αίρεση του εθνοφυλετισμού και καταλήγει σε μια πρακτική κατ´ οικονομίαν διευθετήσεων Κανονικού Δικαίου. Για να έχουμε μια αίσθηση ως προς το πώς κινούνται αυτά τα πράγματα. Και στην Ελλάδα, για να μην έχουμε άλλο παράδειγμα μπροστά μας, είχαμε μια αυτογνώμονα, ας το πούμε έτσι, ανακήρυξη του Αυτοκεφάλου, και μετά από δεκατρία χρόνια (από το 1837 στο 1850) την έκδοση του τόμου της Αυτοκεφαλίας. Υπάρχει ένα τίμημα σε αυτό. Είναι τα ιδιαίτερα εκκλησιαστικά καθεστώτα. Διότι, ακριβώς επειδή αυτό έγινε, ας το πούμε, de facto, μετά τα πράγματα εξελίχθηκαν όπως εξελίχθηκαν, για να βρεθούν λύσεις κανονικές. 
Το ίδιο έγινε και με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Για να κάνω ένα μεγάλο ιστορικό άλμα και να πάω στις μεγάλες ανακατατάξεις τις μεταψυχροπολεμικές και να μπω στο πεδίο της διεθνοπολιτικής ανάλυσης. Η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης προκάλεσε φυσικά και μια εκκλησιαστική κρίση. Μια κρίση εκκλησιαστικών δικαιοδοσιών. Ιδίως στην Ορθόδοξη Εκκλησία, γιατί η Ρωμαιοκαθολική και τα προτεσταντικά δόγματα για όση σημασία έχουν στην περιοχή, δεν είχαν κανένα πρόβλημα. Ούτε σε σχέση με τους ελληνόρυθμους καθολικούς, την ουνία, στην περιοχή αυτή, η οποία υπήρχε. Η δογματική της ένταξη ήταν καθαρή. Υπήρχε όμως πρόβλημα με τις Ορθόδοξες Εκκλησίες. Υπήρχε πρόβλημα καχυποψίας, γιατί είχαν κρατήσει μια πιο επιεική στάση κατά τη διάρκεια του καθεστώτος. Κατά τη διάρκεια του υπαρκτού σοσιαλισμού. Μια στάση που δεν την είχε κρατήσει η Καθολική Εκκλησία ούτε τοπικά ούτε διεθνώς, με συμπεριφορά διαφορετική από αυτή που είδαμε να υπάρχει στην Κροατία, σε σχέση με τη ναζιστική κατοχή. Το λέω αυτό γιατί και η Ουκρανία πέρασε από μια αντίστοιχη πολύ μεγάλη περιπέτεια. Ήταν υπό ένα καθεστώς άμεσης υπαγωγής στο Ράιχ, δηλαδή υπό συνθήκες πολύ σκληρότερες από το ανεξάρτητο κροατικό κράτος το οποίο υπήρξε την περίοδο εκείνη. Το βασικό ζήτημα νομίζουν ορισμένοι ότι ήταν η Εσθονία στην οποία υπηρετεί ο Θεοφιλέστατος ως Κοσμήτωρ της Θεολογικής Σχολής, αλλά νομίζω ότι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι η Αυτοκεφαλία της Γεωργίας η οποία αφήνει και τώρα ορισμένα ενδιαφέροντα υπόλοιπα, γιατί μετά τον τελευταίο πόλεμο Γεωργίας – Ρωσίας έχουμε την εκκρεμότητα του εκκλησιαστικού καθεστώτος στην Οσσετία και στην Απχαζία. 
Άρα καταλαβαίνουμε το βάθος του νεώτερου προβλήματος. Δεν μιλάμε τώρα για τους προηγούμενους αιώνες. Μιλάμε για το τέλος του 20ου και την αρχή του 21ου αιώνα. Αντιλαμβανόμαστε τι συμβαίνει στη Γεωργία και γιατί υπάρχει αυτή η επιφυλακτική στάση απέναντι στη Ρωσική Εκκλησία και στη συνέχεια στο ζήτημα της Εσθονίας που πληθυσμιακά είχε ίσως μικρή σημασία, ενώ είναι σαφής ο διαχωρισμός μεταξύ εσθονικής και ρωσικής κοινότητας στην Εσθονία. Στην Εσθονία άλλωστε έχουμε μια αυτόνομη Εκκλησία που υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπως και η Φιλανδία, αλλά με συνύπαρξη δικαιοδοσιών. Δηλαδή εφαρμόζεται εν τοις πράγματι το σχήμα της διασποράς. Το σχήμα της διασποράς είναι μια μεγάλη υποχώρηση αγαπητική, κατ´ οικονομία υποχώρηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου σε σχέση με το βασικό τεκμήριο της δικαιοδοσίας του. Ότι in partibus infidelium διατηρείται η δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Άρα σε όλη τη διασπορά η δικαιοδοσία ανήκει στον Οικουμενικό Πατριάρχη. Όμως τη μοιράζεται. Όχι με άλλον Επίσκοπο στην ίδια πόλη ως επαρχιούχο Επίσκοπο, αλλά ως εγκατεστημένο. Άλλο ο εν Μπουένος Άιρες επίσκοπος και άλλο ο επίσκοπος Μπουένος Άιρες. 
Στην Ουκρανία, το Πατριαρχείο επέδειξε εντυπωσιακή αυτοσυγκράτηση και εντυπωσιακά φιλική και υποστηρικτική σχέση προς την Εκκλησία της Ρωσίας παρά τις επιστολές που έχουν ανταλλαγεί και παρά τη δήλωση των εκατέρωθεν θέσεων και κυρίως της κανονικής θέσης του Οικουμενικού Πατριαρχείου ήδη από το 1990-1. Με την ανταλλαγή πολυσέλιδων επιστολών που έχουν χαρακτήρα τεκμηρίου ιστορικού. Αλλά ο Πατριάρχης πήγε επί Βλαδιμήρου στο Κίεβο και λειτούργησε μαζί με τον Μόσχας και τον Αθηνών και τον Τιράνων, εκπροσωπήθηκε το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην ενθρόνιση του Ονουφρίου, αλλά ο Γαλλίας ως εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριάρχου δεν συμμετείχε στην λειτουργία που ακολούθησε, διότι ο Ονούφριος ήθελε να προτάξει ως εκ δεξιών του συνιερουργούντα τον Βολοκολάμσκ. Και αμέσως μετά την κρίση στην Κριμαία, με την κρίση στο Μεϊντάν και φυσικά με τη κρίση στις ανατολικές επαρχίες απαγορεύθηκε η είσοδος στους κληρικούς του Πατριαρχείου της Μόσχας. Κηρύχτηκαν από την ουκρανική κυβέρνηση ανεπιθύμητοι. Ο Βολοκολάμσκ ως persona non grata δεν μπόρεσε να παραστεί στα ονομαστήρια του Ονουφρίου.
Άρα, υπάρχει πρόβλημα άσκησης του ποιμαντικού έργου. Υπάρχει ένα πρόβλημα δυσλειτουργίας. Από το 2014, όταν ο Πρόεδρος Γιανουσένκο αποφάσισε να μην υπογράψει τη συμφωνία σύνδεσης μεταξύ Ουκρανίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην πραγματικότητα έθεσε υπό σκληρή δοκιμασία τη λεγόμενη ανατολική γειτονία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πιέζοντας τη Γεωργία και τη Μολδαβία, που ανήκουν επίσης στην ανατολική γειτονία. Παρενθετικά λέω ότι εκκλησιαστικό πρόβλημα υπάρχει και στη Μολδαβία, έστω χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η Υπερδνειστερία. Καταλυτικά ήσαν προφανώς τα δύο μεγάλα γεγονότα. Πρώτον, η κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου προσάρτηση στην Ρωσική Ομοσπονδία της Κριμαίας, η οποία προσεδέθη το 1954 στην Ουκρανία ως πολιτειακή οντότητα όχι απλώς εσωτερική της Ένωσης Σοσιαλιστικών Σοβιετικών Δημοκρατιών, γιατί διατηρούσε η Ουκρανία περιέργως τη διεθνή νομική της προσωπικότητα και ήταν μέλος του ΟΗΕ ως κράτος και επί Σοβιετικής Ένωσης. Δεύτερον, ο πόλεμος στις ανατολικές επαρχίες. Άρα έχουμε μια κατάσταση έκρυθμη με εμπάργκο, με κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με κυρώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, όχι με κυρώσεις του ΟΗΕ βεβαίως διότι η Ρωσία είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και άρα δεν μπορούν να επιβληθούν κυρώσεις του ΟΗΕ, αλλά αυτή είναι μια εξαιρετικά δύσκολη πραγματική και νομική κατάσταση. 
Και ερωτάται τώρα, με βάση τα κριτήρια με τα οποία έχει χορηγηθεί στο παρελθόν αυτοκέφαλο τα οποία είναι κριτήρια πολιτικά, στην πραγματικότητα βεστφαλικά, όπως είπαμε, και κατ ´οικονομία κανονικά , πέρα από την ιστορία, πέρα από τη δικαιοδοσία, πέρα από το συνοδικό γράμμα του 1686, πέρα από το τι γίνεται γενικά στην αυτοκεφαλία, είναι δυνατόν να πει κάποιος ότι στην Ουκρανία που υπάρχει αυτή η κατάσταση της ανοικτής σύγκρουσης, της εθνικής ταυτότητας, που έχουμε πρόβλημα αποκοπής της από τους αγωγούς (αυτή τη στιγμή η Ρωσία προσπαθεί να διαμορφώσει ένα νέο δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου προκειμένου να παρακάμψει την Ουκρανία και να την αποκόψει από τη δυνατότητά της να παρεμβαίνει στη ροή του φυσικού αερίου), είναι λογικό να υπάγεται εκκλησιαστικά η Ουκρανία στη Μόσχα; Με αυτή τη σχέση που υπάρχει μεταξύ Ρωσίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ρωσίας και ΗΠΑ, Ρωσίας και Δύσης, Ρωσίας και ΝΑΤΟ - έχω ζήσει ως υπουργός Αμύνης την καλή συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ και ως υπουργός Εξωτερικών την απόλυτη σύγκρουση και ένταση μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ- δεν θα λάβει κάποιος μια μέριμνα ποιμαντική για τους Ουκρανούς ορθόδοξους; 
Θα μου πείτε ίσως: είναι το καθαρότερο ζήτημα ο Φιλάρετος, είναι το καθαρότερο ζήτημα ο Μακάριος; Η έκκλητος προσφυγή, για την οποία έχει δημοσιεύσει προσφάτως μια πολύ ωραία μελέτη του ο παριστάμενος Άγιος Αβύδου, μπορεί να λειτουργήσει συλλογικά και γενικά; Σημασία έχει ότι πρέπει να βρεθεί μια λύση. Μια λύση που αυτή τη στιγμή ποια είναι; Έχει γίνει αυτοκέφαλη εκκλησία στην Ουκρανία; Όχι. Έχει εκλεγεί προκαθήμενος αυτοκεφάλου εκκλησίας; Όχι. Έχουν γίνει ενδιάμεσα βήματα. Τα ενδιάμεσα βήματα είναι αυτά που έχει πει η Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην τελευταία της απόφαση. Δηλαδή ήρθη το συνοδικό γράμμα του 1686, άρση τέτοιων συνοδικών γραμμάτων, δηλαδή πράξεων έχουμε και σε σχέση με την Εκκλησίας της Ελλάδος. Παραχωρήθηκε η δικαιοδοσία στην διασπορά και ήρθη η δικαιοδοσία στη διασπορά. Από τον ίδιο άνθρωπο σε άλλους ρόλους. Αυτά γίνονται. Θα μου πείτε ανεκλήθη γράμμα του 1686; Ο χρόνος μετράει διαφορετικά στις εκκλησιαστικές σχέσεις και ιδίως στα ζητήματα δικαιοδοσιών. Ανεκλήθη το γράμμα, είχαμε την έμπηξη του Σταυροπηγείου και την παραχώρηση του ναού, είχαμε τον διορισμό των Εξάρχων, είχαμε την αποδοχή των εκκλήτων προσφυγών και την επαναφορά στην κανονική τάξη των δύο, Φιλαρέτου και Μακαρίου, με τους κληρικούς τους και το ποίμνιό τους, άρα στην πραγματικότητα γίνεται μια ποιμαντική παρέμβαση και θα συγκληθεί ενοποιητική σύνοδος η οποία θα εκλέξει προκαθήμενο. 
Άρα, τα βήματα του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι προσεκτικά, ενώ η αντίδραση είναι πάρα πολύ οξεία. Διακοπή της κοινωνίας της Μόσχας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, είχαμε και στο παρελθόν. Διακοπές κοινωνίας έχουμε συχνά. Έχουμε ζήσει και τα επιτίμια ακοινωνησίας. Πάντως βλέπουμε, προς το παρόν, ότι οι φιλικές προς τη θέση της Μόσχα εκκλησίες - και πρέπει να συζητήσουμε για το πώς αντιμετωπίζουν το ζήτημα αυτό οι ελληνόφωνες εκκλησίες- είναι επιφυλακτικές στο να αποδεχθούν το αυτοκέφαλο, αλλά δεν θέτουν ζήτημα κοινωνίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. 
Άρα το ζήτημα έχει μια εντυπωσιακή πολυπλοκότητα. Πρόκειται για ένα ζήτημα υψηλής θεολογίας και υψηλής πολιτικής, με όλη την ένταση και την λεπτότητα που απαιτείται στους χειρισμούς για να μπορέσουμε να καταλήξουμε σε ένα αποτέλεσμα το οποίο δεν θα μας δημιουργήσει προβλήματα ούτε εκκλησιολογικά ούτε διεθνοπολιτικά. Εμείς όλοι, η Ελλάδα, η απανταχού Ορθοδοξία, ο Ελληνισμός έχουμε μια συμμετοχή σε αυτό, στηρίζοντας βεβαίως πάντα το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τη θέση του, την κανονική και τη διεθνοδικαιϊκή.- 

--------------------------------------------
* Ομιλία Ευ. Βενιζέλου στη συζήτηση «Ουκρανικό Αυτοκέφαλο: Η Ιστορία, τα γεγονότα και οι Προεκτάσεις τους» που διοργάνωσε στις 22 Νοεμβρίου 2018 ο Οργανισμός Ανάδειξης Ελληνικού και Ορθόδοξου Πολιτισμού “ΑΕΝΑΟΣ” μαζί με το orthodoxia.info

****
Στη συζήτηση έλαβαν μέρος επίσης ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Χριστουπόλεως κ. Μακάριος και ο Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμ. Θεολογίας ΑΠΘ στον τομέα της Εκκλησιαστικής Ιστορίας κ. Ηλίας Ευαγγέλου. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος κ. Ανδρέας Λουδάρος.

***
Δείτε ολόκληρο το βίντεο της εκδήλωσης εδώ.




Τρίτη 4 Δεκεμβρίου 2018

Ακυρώνονται οι κατεδαφίσεις στην Χιμάρα

πηγή: himara.gr

Ήταν ανήμερα της εθνικής μας επετείου, 28 Οκτωβρίου του 2016 όταν εστάλησαν τα πρώτα ειδοποιητήρια, σε κατοίκους της Χιμάρας με τα οποία τους εζητείτο να εκκενώσουν τα σπίτια τους τα οποία θα κατεδαφίζονταν στο πλαίσιο ενός αναπτυξιακού υποτίθεται έργου ανάπλασης της περιοχής. Κατοικίες άνω των 100 ετών είχαν μπει στο στόχαστρο των συμφερόντων. Κατοικίες αυτοχθόνων Ελλήνων, έπρεπε να γκρεμιστούν για να προχωρήσει το σχέδιο «Νέα Χιμάρα» ή «Himara e re» όπως την ονομάζει ο σημερινός δήμαρχoς, μέσω του έργου «Αστική ανάπλαση στον δήμο Χιμάρας» το οποίο υλοποιεί το Fondi Zhvillimit  με χρηματοδότηση από την Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης (CEB).

Η αντίδραση ήταν άμεση και μαζική. Για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια η συντριπτική πλειοψηφία των Χιμαραίων ενώθηκε κάτω από τον ίδιο σκοπό. Με την ΟΜΟΝΟΙΑ μπροστά, οργανώθηκε μια κινητοποίηση σε όλα τα μέτωπα.

Με τη συνδρομή της πρεσβείας της Ελλάδος στα Τίρανα, και την στήριξη της ελληνικής πολιτείας ενημερώθηκαν διεθνείς φορείς και ξένες πρεσβείες στα Τίρανα ενώ αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου της Ευρώπης και του ΟΑΣΕ, βρέθηκαν στην Χιμάρα για επιθεώρηση της κατάστασης. Πραγματοποιήθηκαν διαμαρτυρίες, κινήθηκαν νομικές διαδικασίες, ο Συνήγορος του Πολίτη της Αλβανίας επιβεβαίωσε πως είχαν καταπατηθεί τα δικαιώματα των κατοίκων κατά τον σχεδιασμό και υλοποίηση του έργου.

Έγινε προσπάθεια συνεννόησης με την κυβέρνηση ακόμη και με τον δήμαρχο Χιμάρας του οποίου η στάση ήταν όλο αυτό το διάστημα η πιο εχθρική απέναντι στα αιτήματά μας.

Το θέμα πήρε διαστάσεις σε ελληνικά, αλβανικά και διεθνή ΜΜΕ. Όλα αυτά έγιναν με την συνεργασία των Χιμαραίων από τα Τίρανα μέχρι την Αθήνα και την Ουάσιγκτον. Σημαντικό μέρος της αλβανικής κοινής γνώμης συνετάχθη με τα δίκαια αιτήματά μας παρά την διαχρονική της επιφυλακτικότητα απέναντι στον ελληνισμό της Χιμάρας.

Μετά την δικαστική δικαίωση που έφερε την ακύρωση του σχεδίου, οι εμπλεκόμενοι αναγκάστηκαν να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Μετά από πολύωρες διαβουλεύσεις, καταρτίστηκε νέο σχέδιο σύμφωνα με το οποίο δεν γίνεται καμία κατεδάφιση. Υπέρ του σχεδίου τάχθηκε η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων, κατά την παρουσίασή του, στις 17 Οκτωβρίου. Το σχέδιο αυτό εκτός από το Fondi Zhvillimit αναγκάστηκε να υπογράψει και ο δήμαρχος της Χιμάρας. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη από αυτήν για το δίκαιο των αιτημάτων μας. Η εξέλιξη αυτή, εκθέτει σαφώς τον δήμαρχο Χιμάρας που ως τοπικός άρχοντας, απέδειξε πως δεν υπηρετεί τα συμφέροντα του τόπου του εφόσον αυτά τα δύο χρόνια, στάθηκε εμπόδιο σε κάθε λύση.

Ταυτόχρονα, λάβαμε την δέσμευση πως η εγγραφή των περιουσιών στο υποθηκοφυλακείο θα ολοκληρωθεί με διαδικασίες fast track οι οποίες ήδη έχουν ξεκινήσει από τα αντίστοιχα υπουργεία. Οι κάτοικοι του κέντρου της Χιμάρας έχουν ήδη καταθέσει τα δικαιολογητικά και αναμένουμε την τελική διεκπεραίωση. Η καταγραφή των ιδιοκτησιών και απόδοση τίτλων ιδιοκτησίας, είναι ένα πάγιο αίτημα των κατοίκων της Χιμάρας από το 1991. Η διαφαινόμενη επίλυση αυτού του ζητήματος θα λύσει εν πολλοίς το πρόβλημα τις αβεβαιότητας και της υφαρπαγής των περιουσιών με πλαστογραφήσεις και άλλες μεθοδεύσεις. Σε περίπτωση που οι δεσμεύσεις δεν τηρηθούν και παρατηρηθεί οποιαδήποτε κωλυσιεργία, οι κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν. Διαβεβαιώνουμε κάθε εμπλεκόμενο ότι γνωρίζουμε καλά πλέον που κινούμαστε και η αποτελεσματικότητά μας είναι επιβεβαιωμένη.

Σε αυτήν την πορεία είχαμε να αντιμετωπίσουμε ισχυρά οικονομικά συμφέροντα και πολιτικές σκοπιμότητες με εθνικιστικό χαρακτήρα. Είχαμε δύσκολες στιγμές και δεχτήκαμε ισχυρή πίεση, αυτά τα δύο χρόνια μαχόμενοι κατά των κατεδαφίσεων και της οικονομικής εξόντωσης. Καταφέραμε όμως τελικά, να δείξουμε προς όλες τις πλευρές πως κύριος αυτού του τόπου είναι ο Χιμαραίος. Από εδώ και μπρος κάθε αγώνας θα ξεκινάει με αυτό το δεδομένο.




Ο π. Ιωνάς της Taiwan στις 5/12/2018 στον Πειραιά




ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ

1. Οι ενυπόγραφες αναρτήσεις (άρθρα, ομιλίες, κριτικές βιβλίων, επιφυλλίδες, δοκίμια, μελετήματα κλπ) που φιλοξενούνται ή αναδημοσιεύονται στο ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ» εκφράζουν κατά κύριο λόγο τους συγγραφείς τους και όχι απαραίτητα το ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ».

2. Τα σχόλια των αναγνωστών του ιστολογίου «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ» εκφράζουν τους ίδιους προσωπικά και όχι το ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ». Σχόλια άσχετα με το περιεχόμενο των αναρτήσεων δεν θα δημοσιεύονται.

3. Υπάρχουν στο ιστολόγιο μας πολλές προτάσεις (σύνδεσμοι, links) προς άλλους δικτυακούς τόπους. Το ιστολόγιο μας δε φέρει καμία ευθύνη για το περιεχόμενο των αναρτήσεων ή των σχολίων που γίνονται εκεί.

Αρχείο

Φίλοι κι αδελφοί

Παναγία Οδηγήτρια του Balamand (Λίβανος)

Παναγία Οδηγήτρια του Balamand (Λίβανος)

ΣΥΝ-ΙΣΤΟΛΟΓΕΙΝ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ένα ιστολόγιο αφιερωμένο στους 57 αη-Γιώργηδες της Ορθόδοξης Εκκλησίας

ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζεται...

Τοῦτο σᾶς λέγω πάλιν καὶ σᾶς παραγγέλλω: κἂν ὁ οὐρανὸς νὰ κατέβη κάτω κἂν ἡ γῆ νὰ ἀνέβη ἀπάνω κἂν ὅλος ὁ κόσμος νὰ χαλάση καθὼς μέλλει νὰ χαλάση σήμερον αὔριον, νὰ μὴ σᾶς μέλη τί ἔχει νὰ κάμη ὁ Θεός. Τὸ κορμὶ ἂς σᾶς τὸ καύσουν, ἂς σᾶς τὸ τηγανίσουν, τὰ πράγματά σας ἂς σᾶς τὰ πάρουν, μὴ σᾶς μέλη, δῶστε τα, δὲν εἶναι ἐδικά σας. Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζεται. Ἐτοῦτα τὰ δύο ὅλος κόσμος νὰ πέση, δὲν ἠμπορεῖ νὰ σᾶς τὰ πάρη, ἔξω ἂν τύχη καὶ τὰ δώσετε μὲ τὸ θέλημά σας. Αὐτὰ τὰ δύο νὰ τὰ φυλάγετε νὰ μὴν τύχη καὶ τὰ χάσετε.

Ἅγιος Κοσμᾶς Αἰτωλός, Διδαχὴ Γ' (ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἰωάννη Β. Μενούνου, Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Διδαχὲς καὶ Βιογραφία, ἐκδόσεις Ἀκρίτας, ζ' ἔκδοση, Ἀθήνα 2004, σελ.154)

Επισκέπτες από 17/9/2009

Free counters!

ΠΕΡΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Περί θεολογίας

Περί θεολόγων και Θρησκευτικών

ΘΕΣΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ

ΘΕΣΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ
ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ Θ. Ι. ΡΗΓΙΝΙΩΤΗ «ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟ ΑΘΕΟ»

Κ. ΤΣΑΤΣΟΣ, ΠΕΡΙ "ΕΙΔΙΚΩΝ"

Τοῦτο εἶναι τὸ δρᾶμα τῆς ἐποχῆς μας: ὅτι ἡ πρόοδος της δὲν βρίσκεται στὰ χέρια τῶν πνευματικῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ τῶν εἰδικῶν, ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι πνευματικοὶ ἄνθρωποι.

Κωνσταντίνος Τσάτσος, Ἀφορισμοὶ καὶ διαλογισμοί, τέταρτη σειρά, εκδ. Βιβλ. τῆς Ἑστίας, Ἀθήνα 1972, σελ. 92.

台灣基督東正教會 The Orthodox Church in Taiwan

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Μετεωρίτικη Βιβλιοθήκη

ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΚΡΗΤΗΣ

ΕΛΛΟΠΟΣ

Αξίζει να διαβάσετε

9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ: ΔΙΕΘΝΗΣ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΣΜΟΥ

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ