Σάββατο 31 Αυγούστου 2019

Κατάθεσις Τιμίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου (+31 Αὐγούστου)

πηγή: ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ

Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας γιορτάζει τὴν ἀνακομιδὴ τῆς τιμίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου. Οἱ γνῶμες γιὰ ποὶος αὐτοκράτορας τὴν ἔκανε διίστανται, ἄλλοι λένε ὅτι ἔγινε ἀπὸ τὸ βασιλιὰ Ἀρκάδιο καὶ ἄλλοι ἀπὸ τὸ γιό του, Θεοδόσιο τὸν Β’.

Ἡ τιμία Ζώνη μεταφέρθηκε ἀπὸ τὴν Ἱερουσαλὴμ στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ τοποθετήθηκε σὲ μία χρυσὴ θήκη. Ἡ θήκη αὐτή, ὀνομάστηκε Ἁγία Σωρός. Ὁ βασιλιὰς Λέων ὁ Σοφός, ἄνοιξε τὴν Ἁγία Σωρό, μετὰ ἀπὸ 410 χρόνια γιὰ νὰ ἐπικαλεσθεῖ τὴν Θεία Χάρη της, ἐπειδὴ ἡ σύζυγός του διακατείχετο ἀπὸ ἕναν δαίμονα.
Ἀφοῦ λοιπὸν τὴν προσκύνησαν, ὁ Πατριάρχης ἅπλωσε τὴν τίμια Ζώνη ἐπάνω στὴ βασίλισσα καὶ ἀμέσως ἐλευθερώθηκε ἀπὸ τὸ δαιμόνιο.


Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. δ’.
Θεοτόκε Ἀειπάρθενε, τῶν ἀνθρώπων ἡ σκέπη, Ἐσθῆτα καὶ Ζώνην τοῦ ἀχράντου σου σώματος, κραταιὰν τῇ πόλει σου περιβολὴν ἐδωρήσω, τῷ ἀσπόρῳ τόκῳ σου ἄφθαρτα διαμείναντα· ἐπὶ σοὶ γὰρ καὶ φύσις, καινοτομεῖται καὶ χρόνος. Διὸ δυσωποῦμέν σε, εἰρήνην τῇ πολιτείᾳ σου δώρησαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Πρὸς δόξαν ἀκήρατον, ἀνερχομένη Ἁγνή, χειρί σου δεδώρησαι, τῷ Ἀποστόλῳ Θωμᾷ, τὴν πάνσεπτον Ζώνην σου· ὅθεν Παρθενομῆτορ, τὴν κατάθεσιν ταύτης, ἄγοντες χαρμοσύνως, τὴν σὴν χάριν ὑμνοῦμεν, δι’ ἧς περιζωννύμεθα, ἰσχὺν ἀήττητον.

Κοντάκιον Ἦχος β’. Τὴν ἐν πρεσβείαις.
Τὴν θεοδόχον γαστέρα σου Θεοτόκε, περιλαβοῦσα ἡ Ζώνη σου ἡ τιμία, κράτος τῇ πόλει σου ἀπροσμάχητον, καὶ θησαυρὸς ὑπάρχει, τῶν ἀγαθῶν ἀνέκλειπτος, ἡ μόνη τεκοῦσα Ἀειπάρθενος.

Μεγαλυνάριον.
Σύνδησον ἀγάπῃ εἰλικρινεῖ, Κεχαριτωμένη, Παντευλόγητε Μαριάμ, τοὺς τῇ καταθέσει, τῆς σῆς παντίμου Ζώνης, ὑμνοῦντας τὰς ἀπείρους, εὐεργεσίας σου.


Παρασκευή 30 Αυγούστου 2019

Patriarchal Encyclical for the the feast of Indiction (1 Sep. 2019)


+ B A R T H O L O M E W
By God’s Mercy
Archbishop of Constantinople-New Rome and Ecumenical Patriarch
To All the Plenitude of the Church
Grace, Peace and Mercy from the Maker of All Creation
Our Lord, God and Savior Jesus Christ

Dearest brother Hierarchs and beloved children in the Lord,
With the goodness and grace of the all-bountiful God, today marks the 30th anniversary since the Holy Great Church of Christ established the feast of Indiction and first day of the ecclesiastical year as “the day of environmental protection.” We did not only address our Orthodox faithful, nor again just Christian believer or even representatives of other religions, but also political leaders, environmentalists and other scientists, as well as intellectuals and all people of good will, seeking their contribution.
The ecological activities of the Ecumenical Patriarchate served as the inspiration for theology to advance prominently the truth of Christian anthropology and cosmology, the Eucharistic worldview and treatment of creation, along with the spirit of Orthodox asceticism as the basis for understanding the reason for and response to the ecological crisis. The bibliography related to theological ecology or ecological theology is extensive and on the whole constitutes an admirable Orthodox witness before the major challenges of contemporary humanity and earthly life. Concern for the ecological crisis and for the global dimensions and consequences of sin – of this alienating internal “reversal of values” in humankind – brought to the surface the connection between ecological and social issues as well as for the need to address them jointly. Mobilizing forces for the protection of the integrity of creation and for social justice are interconnected and inseparable actions.
The interest of the Ecumenical Patriarchate for the protection of creation did not arise as a reaction to or as a result of the contemporary ecological crisis. The latter was simply the motivation and occasion for the Church to express, develop, proclaim and promote its environmentally-friendly principles. The foundation of the Church’s undiminished concern for the natural environment lies in its ecclesiological identity and theology. Respect and care for creation are a dimension of our faith, the content of our life in the Church and as the Church. The very life of the Church is “an experienced ecology,” an applied respect and care for creation, and the source of its environmental activities. In essence, the interest of the Church for the protection of the environment is the extension of the Holy Eucharist in all dimensions of its relationship to the world. The liturgical life of the Church, the ascetic ethos, pastoral service and experience of the cross and resurrection by the faithful, the unquenchable desire for eternity: all of these comprise a communion of persons for which the natural reality cannot be reduced to an object or useful matter to meet the needs of an individual or humanity; by contrast, this reality is considered as an act, the handiwork of a personal God, who calls us to respect and protect it, thereby rendering us His “coworkers,” “stewards,” “guardians,” and “priests” of creation in order to cultivate a Eucharistic relationship with it.
Care for the natural environment is not an added activity, but an essential expression of church life. It does not have a secular, but rather a purely ecclesiastical character. It is a “liturgical ministry.” All of the initiatives and activities of the Church are “applied ecclesiology.” In this sense, theological ecology does not merely refer to the development of an ecological awareness or the response to ecological problems on the basis of the principles of Christian anthropology and cosmology. On the contrary, it involves the renewal of the whole creation in Christ, just as this is realized and experienced in the Holy Eucharist, which is an image and foretaste of the eschatological fullness of the Divine Economy in the doxological wholeness and luminous splendor of the heavenly kingdom.

Most honorable brothers and most precious children in the Lord,
The ecological crisis reveals that our world comprises an integral whole, that our problems are global and shared. In order to meet these challenges, we require a multilayered mobilization, a common accord, direction and action. It is inconceivable for humankind to recognize the severity of the problem and yet continue to behave in oblivion. While in recent decades the dominant model of economic development in the context of globalization – highlighting the fetishism of financial markers and magnification of financial profit – has exacerbated ecological and economic problems, the notion still prevails widely that “there is no other alternative” and that not conforming to the rigid validity logic of the world’s economy will lead to unbridled social and financial situations. Thus, any alternative forms of development, along with the power of social solidarity and justice, are overlooked and undermined. 
For our part, however, we are obliged to assume greater measures for the application of the ecological and social consequences of our faith. It is extremely vital that our archdioceses and metropolises, as well as many of our parishes and sacred monasteries, have fostered initiatives and activities for the protection of the environment, but also various programs of ecological education. We should pay special attention to the Christian formation of our youth, so that it may function as an area of cultivation and development of an ecological ethos and solidarity. Childhood and adolescence are particularly susceptible life phases for ecological and social responsiveness. Aware of the urgency of environmental education, the Ecumenical Patriarchate devoted the Third in its series of international Halki Summits to the subject of “Theological Education and Ecological Awareness” (Istanbul, May 31st to June 4th, 2019) with a view to incorporating ecology and environmental awareness into programs and curricula of theological schools and seminaries. The solution to the great challenges of our world is unattainable without spiritual orientation.
In conclusion, then, we wish all of you a favorable and blessed ecclesiastical year, filled with works pleasing to God. We invite the radiant children of the Mother Church throughout the world to pray for the integrity of creation, to be sustainable and charitable in every aspect of their lives, to strive for the protection of the natural environment, as well as the promotion of peace and justice. And we proclaim once more the truth that there can be no genuine progress, when the “very good” creation and the human person made in the image and likeness of God suffer. Finally, through the intercession of the first-among-the-saints Theotokos Pammakaristos, we invoke upon you the life-giving grace and boundless mercy of the Creator and Provider of all.

September 1, 2019

+Bartholomew of Constantinople
Your fervent supplicant before God



Πατριαρχικόν Μήνυμα ἐπί τῇ ἡμέρᾳ προσευχῆς ὑπέρ τῆς Προστασίας τοῦ Φυσικοῦ Περιβάλλοντος (01/09/2019)

πηγή: ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΝ

† Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕΩι ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ
ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ, ΕΙΡΗΝΗΝ ΚΑΙ ΕΛΕΟΣ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ ΠΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΤΙΣΕΩΣ
ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ


Προσφιλεῖς ἀδελφοί Ἱεράρχαι καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Εὐδοκίᾳ καί χάριτι τοῦ πανδώρου Θεοῦ συμπληροῦνται σήμερον 30 ἔτη ἀπό τῆς καθιερώσεως ὑπό τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας τῆς ἑορτῆς τῆς Ἰνδίκτου καί πρώτης ἡμέρας τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους ὡς «Ἡμέρας προστασίας τοῦ περιβάλλοντος». Ἡ εὐλογημένη αὕτη πρωτοβουλία ἔσχε δαψιλῆ καρποφορίαν. Δέν ἀπηυθύνθημεν μόνον πρός τούς ὀρθοδόξους πιστούς, οὔτε μόνον πρός τούς χριστιανούς ἤ τούς ἐκπροσώπους ἄλλων θρησκειῶν, ἀλλά καί πρός πολιτικάς προσωπικότητας, πρός περιβαλλοντολόγους καί ἄλλους ἐπιστήμονας, πρός τούς διανοουμένους καί κάθε ἄνθρωπον καλῆς θελήσεως, ἐπιζητοῦντες τήν συμβολήν των.
Αἱ περιβαλλοντικαί δράσεις τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἐλειτούργησαν ὡς ἔναυσμα διά τήν θεολογίαν, νά προβάλῃ μέ ἔμφασιν τήν ἀλήθειαν τῆς χριστιανικῆς ἀνθρωπολογίας καί κοσμολογίας, τήν εὐχαριστιακήν θεώρησιν καί χρῆσιν τῆς δημιουργίας καί τό πνεῦμα τοῦ ὀρθοδόξου ἀσκητισμοῦ ὡς βάσιν διά τήν κατανόησιν τῶν αἰτίων καί ἀντιμετώπισιν τοῦ οἰκολογικοῦ προβλήματος. Ἡ σχετική μέ τήν θεολογικήν οἰκολογίαν ἤ οἰκολογικήν θεολογίαν βιβλιογραφία εἶναι ἐκτενεστάτη καί συγκροτεῖ ἐν τῷ συνόλῳ της ἀξιόλογον ὀρθόδοξον μαρτυρίαν ἔναντι μιᾶς ἐκ τῶν μεγαλυτέρων προκλήσεων διά τήν σύγχρονον ἀνθρωπότητα καί τήν ζωήν ἐπί τῆς γῆς. Ἡ ἐνασχόλησις μέ τό οἰκολογικόν πρόβλημα καί τάς κοσμολογικάς διαστάσεις καί ἐπιπτώσεις τῆς ἁμαρτίας, αὐτῆς τῆς ἀλλοτριωτικῆς ἐσωτερικῆς «ἀνατροπῆς ἀξιῶν» εἰς τόν ἄνθρωπον, ἔφερεν εἰς τό προσκήνιον τήν συνάφειαν περιβαλλοντικῶν καί κοινωνικῶν προβλημάτων καί τήν ἀνάγκην κοινῆς προσεγγίσεώς των. Στράτευσις διά τήν προστασίαν τῆς ἀκεραιότητος τῆς δημιουργίας καί διά τήν κοινωνικήν δικαιοσύνην εἶναι δράσεις ἀλληλένδετοι καί ἀδιαίρετοι.
Τό ἐνδιαφέρον τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου διά τήν προστασίαν τῆς κτίσεως δέν ἐγεννήθη ὡς ἀντίδρασις εἰς τήν σύγχρονον οἰκολογικήν κρίσιν, δέν εἶναι δημιούργημά της. Αὐτή ἦτο ἁπλῶς ἡ ἀφορμή καί ἡ εὐκαιρία διά νά ἐκφράσῃ, νά ἀναπτύξῃ, νά διακηρύξῃ καί νά προβάλῃ ἡ Ἐκκλησία τάς οἰκοφιλικάς ἀρχάς της. Θεμέλιον τῆς ἀδιαπτώτου μερίμνης τῆς Ἐκκλησίας διά τό φυσικόν περιβάλλον εἶναι αὐτή αὕτη ἡ ἐκκλησιολογική ταυτότης καί ἡ θεολογία της. Ὁ σεβασμός καί ἡ προστασία τῆς κτίσεως εἶναι διάστασις τῆς πίστεώς μας, περιεχόμενον τῆς ζωῆς μας ἐν Ἐκκλησίᾳ καί ὡς Ἐκκλησίας. Ἡ ἰδία ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας εἶναι «βιωμένη οἰκολογία», ἔμπρακτος σεβασμός καί μέριμνα διά τήν δημιουργίαν καί πηγή τῶν οἰκολογικῶν δραστηριοτήτων της. Κατ᾿ οὐσίαν, τό ἐνδιαφέρον τῆς Ἐκκλησίας διά τήν προστασίαν τῆς κτίσεως εἶναι προέκτασις τῆς Θείας Εὐχαριστίας εἰς ὅλας τάς διαστάσεις τῆς σχέσεώς της μέ τόν κόσμον. Ἡ λειτουργική ζωή τῆς Ἐκκλησίας, τό ἀσκητικόν ἦθος, ἡ ποιμαντική διακονία, ἡ σταυροαναστάσιμος βιοτή τῶν πιστῶν, ὁ ἄσβεστος πόθος τῆς αἰωνιότητος, συγκροτοῦν μίαν κοινωνίαν προσώπων διά τήν ὁποίαν ἡ φυσική πραγματικότης δέν εἶναι ἀντικείμενον, χρηστικόν ὑλικόν διά τήν κάλυψιν τῶν ἀναγκῶν τοῦ ἀτόμου καί τῆς ἀνθρωπότητος, ἀλλά ἐνέργημα, πεπραγμένον, δημιούργημα τοῦ προσωπικοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος μᾶς καλεῖ νά τό σεβασθῶμεν καί νά τό προστατεύσωμεν, καθιστάμενοι «συνεργοί» αὐτοῦ, «οἰκονόμοι», «φύλακες», καί «ἱερεῖς» τῆς δημιουργίας, νά καλλιεργήσωμεν εὐχαριστιακήν σχέσιν μέ τήν κτίσιν.
Ἡ μέριμνα διά τό φυσικόν περιβάλλον δέν εἶναι μία πρόσθετος δραστηριότης εἰς τήν ἐκκλησιαστικήν ζωήν, ἀλλά οὐσιαστική ἔκφρασις αὐτῆς. Δέν ἔχει κοσμικόν, ἀλλά ἀμιγῆ ἐκκλησιαστικόν χαρακτῆρα, εἶναι «λειτουργική διακονία». Ὅλαι αἱ πρωτοβουλίαι καί αἱ δράσεις τῆς Ἐκκλησίας εἶναι «ἐφηρμοσμένη ἐκκλησιολογία». Ἐν τῷ πνεύματι τούτῳ, ἡ θεολογική οἰκολογία δέν ἀναφέρεται μόνον εἰς τήν ἀνάπτυξιν οἰκολογικῆς εὐαισθησίας καί εἰς τήν ἀντιμετώπισιν τῶν περιβαλλοντικῶν προβλημάτων ἐπί τῇ βάσει τῶν ἀρχῶν τῆς χριστιανικῆς ἀνθρωπολογίας καί κοσμολογίας, ἀλλά ἐπεκτείνεται εἰς τήν ἐν Χριστῷ ἀνακαίνισιν συμπάσης τῆς κτίσεως, ὅπως αὐτή πραγματώνεται καί βιοῦται ἐν τῇ Θείᾳ Εὐχαριστίᾳ, ὡς εἰκόνι καί προγεύσει τῆς ἐσχατολογικῆς πληρώσεως τῆς Θείας Οἰκονομίας ἐν τῇ δοξολογικῇ πληρότητι καί φωτοχυσίᾳ τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Τιμιώτατοι ἀδελφοί καί προσφιλέστατα τέκνα ἐν Κυρίῳ,

Τό οἰκολογικόν πρόβλημα ἀποκαλύπτει ὅτι ὁ κόσμος μας ἀποτελεῖ ἑνότητα, ὅτι τά προβλήματά μας εἶναι παγκόσμια καί κοινά. Διά τήν ἀντιμετώπισιν τῶν κινδύνων ἀπαιτεῖται πολύπλευρος κινητοποίησις, σύγκλισις, συμπόρευσις, σύμπραξις. Εἶναι ἀδιανόητον, ἡ ἀνθρωπότης νά γνωρίζῃ τήν σοβαρότητα τοῦ προβλήματος καί νά συνεχίζῃ νά συμπεριφέρεται ὡς νά μή ἐγνώριζεν. Ἐνῷ κατά τάς τελευταίας δεκαετίας, τό κυρίαρχον πρότυπον οἰκονομικῆς ἀναπτύξεως ἐν τῷ πλαισίῳ τῆς παγκοσμιοποιήσεως, μέ πρόσημον τόν φετιχισμόν τῶν οἰκονομικῶν δεικτῶν καί τήν μεγιστοποίησιν τοῦ κέρδους, ὤξυνε τά οἰκολογικά καί κοινωνικά προβλήματα, ἐξακολουθεῖ νά κυριαρχῇ εὐρέως ἡ ἄποψις ὅτι «δέν ὑπάρχει ἄλλη ἐναλλακτική ἐπιλογή» καί ὅτι ἡ μή συμμόρφωσις πρός τήν ἄτεγκτον νομοτέλειαν τῆς οἰκονομίας θά ὁδηγήσῃ εἰς ἀνεξελέγκτους κοινωνικάς καί οἰκονομικάς καταστάσεις. Τοιουτοτρόπως, ἀγνοοῦνται καί δυσφημίζονται αἱ ἐναλλακτικαί μορφαί ἀναπτύξεως καί ἡ ἰσχύς τῆς κοινωνικῆς ἀλληλεγγύης καί τῆς δικαιοσύνης.
Ἡμεῖς ὀφείλομεν νά δραστηριοποιηθῶμεν ἔτι περαιτέρω διά τήν ἐφαρμογήν ἐν τῇ πράξει τῶν οἰκολογικῶν καί κοινωνικῶν συνεπειῶν τῆς πίστεώς μας. Εἶναι ἐξόχως σημαντικόν ὅτι αἱ καθ᾿ ἡμᾶς ἀρχιεπισκοπαί καί μητροπόλεις, πολλαί ἐνορίαι καί ἱεραί Μοναί, ἔχουν ἀναπτύξει οἰκολογικάς πρωτοβουλίας καί πρακτικάς διά τήν προστασίαν τοῦ περιβάλλοντος, καί ποικίλα προγράμματα περιβαλλοντικῆς ἀγωγῆς. Πρέπει νά δοθῇ ἰδιαιτέρα ἔμφασις εἰς τήν ἐν Χριστῷ διαπαιδαγώγησιν τῶν νέων, ὥστε αὕτη νά λειτουργῇ ὡς χῶρος καλλιεργείας καί ἀναπτύξεως οἰκολογικοῦ ἤθους καί ἀλληλεγγύης. Ἡ παιδική καί ἡ ἐφηβική ἡλικία ἀποτελοῦν ἰδιαιτέρως εὐνοϊκάς περιόδους τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου δι᾿ οἰκολογικήν καί κοινωνικήν εὐαισθητοποίησιν. Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, ἐν ἐπιγνώσει τῆς σπουδαιότητος τῆς περιβαλλοντικῆς ἐκπαιδεύσεως, συνεχίζον τήν σειράν τῶν σχετικῶν σεμιναρίων, ἀφιέρωσε τήν ἐν τῇ Ἕδρᾳ αὐτοῦ ὀργανωθεῖσαν Γ’ διεθνῆ «Διάσκεψιν τῆς Χάλκης διά τήν Θεολογίαν καί τήν Οἰκολογίαν» (31 Μαΐου - 4 Ἰουνίου 2019), εἰς τό θέμα τῆς ἐντάξεως εἰς τά προγράμματα τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν μαθημάτων καί προγραμμάτων σχετικῶν μέ τήν οἰκολογίαν καί τήν οἰκολογικήν παιδείαν. Ἡ λύσις τῶν μεγάλων προβλημάτων τῆς ἀνθρωπότητος εἶναι ἀνέφικτος χωρίς πνευματικόν προσανατολισμόν.
Περαίνοντες τόν λόγον, εὐχόμεθα πᾶσιν ὑμῖν αἴσιον καί εὐλογημένον ἐκκλησιαστικόν ἔτος, πλούσιον ἐν ἔργοις θεαρέστοις, καλοῦντες δέ τά ἀνά τήν οἰκουμένην φωτόμορφα τέκνα τῆς Μητρός Ἐκκλησίας νά προσεύχωνται διά τήν ἀκεραιότητα τῆς δημιουργίας, νά ζοῦν οἰκοφιλικῶς καί φιλαδέλφως εἰς ὅλας τάς διαστάσεις τῆς ζωῆς των, νά ἀγωνίζωνται διά τήν προστασίαν τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος καί διά τήν προαγωγήν τῆς εἰρήνης καί τῆς δικαιοσύνης, καί διατρανοῦντες ἅπαξ ἔτι τήν ἀλήθειαν ὅτι δέν ὑπάρχει ἀληθής πρόοδος, ὅταν θίγεται ἡ «καλή λίαν» δημιουργία καί ὁ κατ᾿ εἰκόνα καί καθ᾿ ὁμοίωσιν Θεοῦ πλασθείς ἄνθρωπος, ἐπικαλούμεθα ἐφ᾿ ὑμᾶς, μεσιτείᾳ τῆς Ἁγιοπρώτου Παναγίας τῆς Παμμακαρίστου, τήν ζωοπάροχον χάριν καί τό ἄπειρον ἔλεος τοῦ Δημιουργοῦ καί Προνοητοῦ πάσης τῆς κτίσεως. 

,βιθ’ Σεπτεμβρίου α’

Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν


Μουσικόραμα 52: A Flock Of Seagulls


Του Θ.Κ.

LP: The Story of a Young Heart (1984)


Πέμπτη 29 Αυγούστου 2019

Π. Ήφαιστος, Brexit και οι βαθύτατες στρατηγικές προεκτάσεις

Π. Ήφαιστος, Brexit και οι βαθύτατες στρατηγικές προεκτάσεις

Η συνηγορία των ΗΠΑ με το Brexit δεν κρύβεται. Γιατί όμως; Οι στρατηγικές λογικές μιας μεγάλης δύναμης όπως οι ΗΠΑ γίνονται έκδηλες και ολοφάνερες μόνο όταν ωριμάσουν οπότε η διακήρυξή τους εντάσσεται σε μια λογική επιτάχυνσης των εξελίξεων. Αυτή η παρατήρηση ενέχει μεγάλη σημασία ιδιαίτερα όταν ένα διεθνές ζήτημα είναι τόσο λεπτό και σε πλήρη εξέλιξη όπως η έξοδος της Μεγάλης Βρετανίας (ΜΒ) από την ΕΕ. Οι ΗΠΑ συχνά και επανειλημμένα ενθάρρυναν έντονα τις Βρετανικές επιλογές Brexit ενώ η στήριξη του σημερινού Αμερικανού προέδρου για τον Τζόνσον ισοδυναμούσε με είδος έμμεσης πλην ολοφάνερης παρέμβασης στα εσωτερικά της ΜΒ. Το ίδιο ισχύει με τις δηλώσεις του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας του Αμερικανού προέδρου όταν πρόσφατα δήλωσε ότι ως είδος ανταμοιβής για το Brexit «οι ΗΠΑ θα κάνουν επί μέρους εμπορικές συμφωνίες με το ΗΒ μόλις έχουμε Brexit».



Δημητρίου Κεραμιδά, Εκκλησία της Ελλάδος και ουκρανικό ζήτημα: Ένα σχόλιο


Στο (ιστορικό;) επίσημο ανακοινωθέν της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος μετά τη συνεδρίαση της ΔΙΣ για το μήνα Αύγουστο (28/8/2019) αναφέρεται πως:
Κατόπιν εισηγήσεως των Συνοδικών Επιτροπών Δογματικών και Νομοκανονικών Ζητημάτων και Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων περί του Ουκρανικού Ζητήματος, η Δ.Ι.Σ. αναγνωρίζει το κανονικό δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριάρχου για την παραχώρηση του Αυτοκεφάλου, καθώς και το προνόμιο του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος να χειρισθεί περαιτέρω το ζήτημα της αναγνωρίσεως της Εκκλησίας της Ουκρανίας”.

Με βάση το ανακοινωθέν μπορεί να ειπωθεί πως:

Α) Η Εκκλησία της Ελλάδος (Ε.τ.Ε.) μέσω ενός επίσημου οργάνου διοίκησής της (ΔΙΣ) αναγνωρίζει το δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριάρχη να παραχωρεί αυτοκέφαλο καθεστώς σε μια τοπική Εκκλησία (δίχως να αναφέρει ως προϋπόθεση παραχώρησης μιας νέας Αυτοκεφαλίας τη σύγκλιση μιας Γενικής / Πανορθόδοξης Συνόδου ή την έγκριση της πράξης παραχώρησης Αυτοκεφαλίας από μία ή περισσότερες Ορθόδοξες Εκκλησίες – αν συνέβαινε αυτό, τότε το δικαίωμα δεν θα αναφερόταν στον Οικουμενικό Πατριάρχη πρόσωπο είτε σ’ ένα άλλο πανορθόδοξο όργανο).

Β) Επιπλέον, η ΔΙΣ δεν αναφέρεται στο ανακοινωθέν της στην ανάγκη περαιτέρω έγκρισης της απόφασής της από την Ιεραρχία της Ε.τ.Ε., τουτέστιν από το σύνολο των ενεργών Μητροπολιτών και το ανώτατο όργανο διοίκησής της.

Γ) Αντιθέτως, το «προνόμιο του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος να χειρισθεί περαιτέρω το ζήτημα της αναγνωρίσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος», για το οποίο γίνεται λόγος στο ανακοινωθέν, δεν σημαίνει ότι είναι στην ευχέρεια του Πρόεδρου της ΙΣ της Ε.τ.Ε. να επιβεβαιώσει ή απορρίψει την απόφαση της ΔΙΣ, διότι: α) ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών / Προκαθήμενος της Ε.τ.Ε προεδρεύει της ΔΙΣ, άρα η απόφαση της τελευταίας εκφράζει και τον ίδιο, β) ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών/Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν διοικεί ούτε αποφασίζει «άνευ» ή «υπεράνω» των οργάνων διοίκησης της Ε.τ.Ε. (ΔΙΣ, Ιεραρχία), αλλά «μαζί» μ’ αυτά και, κατά μία πολύ συγκεκριμένη έννοια, δεσμεύεται απ’ αυτά.

Δ) Είναι θεμιτό να σκεφτεί κανείς πως ο «περαιτέρω» χειρισμός του ουκρανικού ζητήματος εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου Αθηνών σημαίνει: την λειτουργική μνημόνευση του Προκαθημένου της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας (OUC), την αποστολή επίσημης αλληλογραφίας και όλων των λοιπών εκκλησιαστικών πράξεων που εκφράζουν την κανονική και μυστηριακή κοινωνία μεταξύ δύο αδελφών Εκκλησιών. 

Ε) Αν, πάραυτα, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών θελήσει να προωθήσει την απόφαση της ΔΙΣ στην Ιεραρχία της Ε.τ.Ε. για επικύρωση (μολονότι συζήτηση του ουκρανικού θέματος στη Ιεραρχία της Ε.τ.Ε. δεν σημαίνει απαραιτήτως κι επανεξέταση των αποφάσεων της ΔΙΣ), θα το κάνει προκειμένου να προσδώσει «επισημότερο» χαρακτήρα στην απόφαση ΔΙΣ. Στην περίπτωση, όμως, που η Ιεραρχία κληθεί να εκφραστεί επί του ουκρανικού και το κάνει αρνητικά σε σχέση με την απόφαση της ΔΙΣ (όντας ανώτερο αυτής όργανο), θα έχουμε μία τελείως διαφορετική κανονική άποψη για το ποιος παραχωρεί αυτοκέφαλο καθεστώς σε μια τοπική Εκκλησία, που θα αντιτίθετο στην εισήγηση των 2 Συνοδικών Επιτροπών της Ιεράς Συνόδου (Δογματικών-Νομοκανονικών Ζητημάτων, Διορθοδόξων και Διαθρησκειακών Υποθέσεων) και, κυρίως, στην απόφαση της ΔΙΣ της 28ηςΑυγούστου 2019.

Μπορεί να θεωρηθεί, επομένως, πως η πράξη της ΔΙΣ αποτελεί μία de facto αλλά και επί της (κανονικο-εκκλησιολογικής) αρχής αναγνώριση της Αυτοκεφαλίας της ουκρανικής Εκκλησίας όπως και του ιστορικο-κανονικού δικαιώματος του Οικουμενικού Πατριάρχη να παραχωρηθεί αυτό το εκκλησιαστικό καθεστώς σε μια επιμέρους Εκκλησία.



Τετάρτη 28 Αυγούστου 2019

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ




Αλεξανδρούπολη 27/8/2019

Ένας πρώην κληρικός της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας και της Μητροπόλεώς μας, ο οποίος καταδικάσθηκε αμετάκλητα από τα πολιτικά δικαστήρια κι έπειτα καθαιρέθηκε για ανήθικες πράξεις από τα Συνοδικά Δικαστήρια της Εκκλησίας της Ελλάδος, και έχασε τελείως την ιερωσύνη του, στέλνει οπαδούς του σε σπίτια και καταστήματα προκειμένου να μαζέψουν υπογραφές για να ιδρύσουν παλαιοημερολογίτικη «Ιερά Μητρόπολη Αλεξανδρουπόλεως και πάσης Θράκης».

Βεβαίως, οι Ιερές Μητροπόλεις στην Πατρίδα μας, βάσει του Συντάγματος, είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, προβλέπονται από τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας μας, που είναι ο Νόμος 590 του 1977 και δεν ιδρύονται με υπογραφές, αλλά με Προεδρικά Διατάγματα.

Ο σκοπός του καθηρημένου κληρικού και των οπαδών του είναι να πετύχουν κάποια νομική αναγνώριση ως παλαιοημερολογίτικη θρησκεία, από αυτές τις παλαιοημερολογίτικες ομάδες που στην Πατρίδα μας δεν τις αναγνωρίζει ούτε το Άγιον Όρος, ούτε άλλη Ορθόδοξη Εκκλησία.

Η παρούσα ενημέρωση σκοπεύει να προφυλάξει τους Χριστιανούς μας στην Αλεξανδρούπολη και στην Θράκη από την παραχώρηση υπογραφής και προσωπικών στοιχείων τους σε ανθρώπους που δεν ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος, αλλά προσπαθούν να κάνουν σχίσμα.

Όσοι Χριστιανοί μας θα υπογράψουν από άγνοια αυτομάτως με την υπογραφή τους θα δηλώσουν την απομάκρυνσή τους από την Ενορία τους, από την κανονική και νόμιμη Ιερά Μητρόπολή μας και από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος.

Παρακαλώ να προσέξετε και να μην εξαπατηθείτε από τους πλανεμένους αυτούς και αποκομμένους από την Εκκλησία μας τάχα χριστιανούς.

Γι’ αυτό, σας συμβουλεύουμε·

μην υπογράψετε και όσοι ενδεχομένως από άγνοια υπογράψατε, να επανορθώσετε για να μην θέσετε τον εαυτό σας εκτός Εκκλησίας.

Εκ της Ιεράς Μητροπόλεως




ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ π. ΓΕΩΡΓΙΟ ΦΛΩΡΟΦΣΚΥ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

πηγή: ΦΩΣ ΦΑΝΑΡΙΟΥ


Διεθνές Συνέδριο με θέμα “Η θεολογική παρακαταθήκη του πρωθιερέως Γεωργίου Φλωρόφσκυ” διοργανώνει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στην Πόλη, από την 1η έως και την 3η Σεπτεμβρίου 2019, με αφορμή την συμπλήρωση 40ετίας από της κοιμήσεώς του. 
Στις εργασίες του Διεθνούς Συνεδρίου, την έναρξη των οποίων θα κηρύξει η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, θα λάβουν μέρος Ιεράρχες, κληρικοί, διακεκριμένοι Πανεπιστημιακοί Καθηγητές και Θεολόγοι από Πανεπιστημιακά Ιδρύματα από όλο τον κόσμο.
Σημειώνεται ότι ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ (1893-1979) υπήρξε ρηξικέλευθος θεολόγος και καθηγητής, και έχει χαρακτηριστεί ως ο “πρύτανης των Ορθοδόξων θεολόγων” του εικοστού αιώνα. Η εμπνευσμένη έκκλησή του προς τους θεολόγους να επιστρέψουν στις πατερικές πηγές και να αποκτήσουν το πνεύμα των Πατέρων, καθώς και προς την Εκκλησίαν να διαλεχθεί με τις ισχυρές ιστορικές και οικουμενικές προκλήσεις της εποχής μας, αποτέλεσαν ορόσημο για την Ορθόδοξη θεολογία και επηρεάζουν την χριστιανική σκέψη μέχρι και σήμερα. 

Οι εργασίες του Διεθνούς Συνεδρίου θα μεταδοθούν απευθείας μέσω του διαδικτύου.

Παραθέτουμε στη συνέχεια το αναλυτικό πρόγραμμα του Συνεδρίου.




Τρίτη 27 Αυγούστου 2019

Ανθολόγιον 245: Αλέξανδρος Κοσματόπουλος

Άραγε η λαλιά και το ανθρώπινο πρόσωπο είναι ένα και το αυτό;







Αλέξανδρος Κοσματόπουλος, Το άλγος της αφής, εκδόσεις Αγρα, Αθήνα 1985, σελ. 16


Μουσικόραμα 51: Herb Alpert and Janet Jackson



Γ. Κοντογιώργης: Το Βυζάντιο, η «αρχαιότητα», η Δύση, η Ανατολή και εμείς (6η διάλεξη)



Δευτέρα 26 Αυγούστου 2019

Ανθολόγιον 244: Νίκος Ματσούκας

(...) Ευθύς εξαρχής πρέπει ν' αποκλειστεί κάθε σχέση της δογματικής διδασκαλίας, ως άμεσης και ελεύθερης εμπειρίας, μιας χαρισματικής ζωής, προς το δογματισμό κάθε επιστημονικής, φιλοσοφικής και θρησκευτικής παράταξης. Και επιπλέον, όχι μόνο ν' αποκλειστεί κάθε σχέση αλλά να επισημανθεί και το ασυμβίβαστο μεταξύ δογματικής διδασκαλίας και δογματισμού. Με άλλα λόγια ο δογματισμός σημαίνει τη νέκρωση κάθε ζωντανής και δημιουργικής γνώσης.  Και η δογματική διδασκαλία είναι η γνώση της αλήθειας που, γινόμενη ελεύθερα αποδεκτή, κινεί τα δημιουργικά νήματα της κοινότητας ενός ολόκληρου λαού και συνάμα, κατά φυσική αναγκαιότητα, ενός ολόκληρου πολιτισμού. (...)
Απεναντίας ο δογματισμός, που στις μέρες μας δεν είναι μόνο θρησκευτικός - ίσως τέτοιος έπαυσε πια να' ναι και να κυριαρχεί καταθλιπτικά - αλλά κυρίως επιστημονικός και πολιτικός, είναι μια ιδεοληψία που επιβάλλει μια άκαμπτη προσωπική στάση του οπαδού, και συνάμα γίνεται η άλογη συγκινησιακή δύναμη πολυπληθών μαζών, ώστε να υιοθετηθούν και να εφαρμοστούν απάνθρωπα μέσα βίαιης κυριαρχίας για την εφαρμογή ιδεών και αποφάσεων με σκοπό πάντοτε την εξυπηρέτηση κάθε είδους σκοπιμότητας. (...)



Το μοναδικό χωριό της Κρήτης όπου λατρεύεται ένας Ινδός Άγιος

εικόνα: https://www.e-storieskritis.gr/2019/08/blog-post_26.html

Διαβάστε το ενδιαφέρον άρθρο της Ελένης Βασιλάκη εδώ: 


διαΚρητικά 56: Γιώργος και Νίκος Στρατάκης



Γιώργος και  Νίκος Στρατάκης - Λαΐνι 

Στίχοι: Κατερίνα Αεράκη 
Μουσική: Γιώργος Στρατάκης 
Λύρα: Γιώργος Στρατάκης 
Λαούτο: Nίκος Στρατάκης 
Κιθάρα: Δημήτρης Ματζαράκης
Κοντραμπάσο: Αλέκος Χατζάκης
Κρουστά: Μανώλης Στρατάκης 
Hχογράφηση: Kώστας Μαρκάκης
Κάμερα: Γιώργος Κοντοχριστοφής 
Μοντάζ: Μιχάλης Μαυράκης-Γιώργος Κοντοχριστοφής


Όμορφη κόρη πορπατεί και λυγεροκορμάτη
χρυσό λαΐνι κουβαλεί κι είναι χαρά γεμάτη.

Κι έχει τσ' αγάπης το νερό που όποιος δοκιμάσει
του έρωτα δούλος γίνεται ίσαμε να γεράσει.

Οι μισοί τηνε ζυγώνουν
κάποιοι άλλοι τη σταυρώνουν
μα αυτοί που τηνε θένε
τη νημένουνε και κλαίνε

'Ερωτα σκορπά και δίνει
κι όπου βρει με το λαΐνι
συγκερνά και κάνει χάζι
και καθόλου δε τη νοιάζει

Ήρθενε η κόρη γελαστή και κέρασε και μένα
και στο ποτήρι του σεβντά μου τάχε μαζωμένα. 

Ξεχυλιστό μου τό 'δωκε τσ' αγάπης το ποτήρι
και τό' πια μονοκοπανιάς για κάποιας το χατίρι. 

Οι μισοί τηνε ζυγώνουν
κάποιοι άλλοι τη σταυρώνουν
μα αυτοί που τηνε θένε
τη νημένουνε και κλαίνε

'Ερωτα σκορπά και δίνει
κι όπου βρει με το λαΐνι
συγκερνά και κάνει χάζι
και καθόλου δε τη νοιάζει

Κι απίς με κέρασε καημούς και βάσανα η κόρη
χαρές κι ελπίδες μου'φερε που ο νους μου δε τσι χώρει. 

Άμα θα δείτε κοπελιά χρυσό λαΐνι νάχει 
χίλια καλώς ορίσετε στου έρωτα τη μάχη. 

Οι μισοί τηνε ζυγώνουν
κάποιοι άλλοι τη σταυρώνουν
μα αυτοί που τηνε θένε
τη νημένουνε και κλαίνε

'Ερωτα σκορπά και δίνει
κι όπου βρει με το λαΐνι
συγκερνά και κάνει χάζι
και καθόλου δε τη νοιάζει


Οἱ Ἅγιοι Ἀδριανὸς καὶ Ναταλία οἱ Μάρτυρες(+26 Αὐγούστου)


Ὁ Ἅγιος Ἀδριανός, ὁ ὁποῖος ἔζησε τὴν ἐποχὴ τοῦ αὐτοκράτορα Μαξιμιανοῦ, ἦταν παντρεμένος μὲ τὴν Ναταλία.

Μία μέρα λοιπὸν εἶδε 23 χριστιανούς, νὰ εἶναι ἕτοιμοι νὰ μαρτυρήσουν γιὰ τὴν πίστη τους. Ὁ Ἀδριανὸς ἐντυπωσιάστηκε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ ἄκουσε καὶ δήλωσε στοὺς εἰδωλολάτρες ὅτι εἶναι καὶ αὐτὸς χριστιανός. Ἀμέσως τὸν ἔπιασαν καὶ τὸν ἔκλεισαν στὴν φυλακή. Ἐκεῖ πῆγε ἡ Ναταλία νὰ τοῦ συμπαρασταθεῖ καὶ νὰ τοῦ πεῖ νὰ μὴν λυγίσει.

Στὴν συνέχεια, ἀφοῦ ὑπέμεινε πολλὰ καὶ φρικτὰ βασανιστήρια παρέδωσε τὸ πνεῦμα του. Ἀξιοσημείωτο εἶναι, ὅτι ὅταν οἱ εἰδωλολάτρες ἐπιχείρησαν νὰ τοῦ κάψουν τὸ σῶμα, ξέσπασε μία δυνατὴ νεροποντὴ ἡ ὁποία ἔσβησε τὴ φωτιά.
Τὸ σῶμα τοῦ ἐνταφιάστηκε ἀπὸ τὴν γυναῖκά του τὴν Ναταλία, ἡ ὁποία μετὰ ἀπὸ λίγο καιρὸ θάφτηκε δίπλα του, ἀφοῦ μαρτύρησε καὶ αὐτὴ γιὰ τὸν Χριστό.

Ἀπολυτίκιο. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Ἀναφαίρετον, ὄλβον ἡγήσω, τὴν σωτήριον, πίστιν τρισμάκαρ, καταλιπὼν τὴν πατρῴαν ἀσέβειαν· καὶ τῷ Δεσπότῃ κατ’ ἴχνος ἑπόμενος, κατεπλουτίσθης ἐνθέοις χαρίσμασιν· Ἀδριανὲ ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, ὁμοῦ σὺν Ναταλίᾳ τῇ θεόφρονι.

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Γυναικὸς θεόφρονος τοὺς θείους λόγους, ἐν καρδίᾳ θέμενος, Ἀδριανὲ Μάρτυς Χριστοῦ, ἐν ταῖς βασάνοις προσέδραμες, σὺν τῇ συζύγῳ, τὸ στέφος δεξάμενος.

Μεγαλυνάριον.
Λόγοις σε ἀλείφουσαν πρὸς ζωήν, τὴν σύνευνον ἔχων, Ναταλίαν Ἀδριανέ, σὺν αὐτῇ ἐδρέψω, ἐπιτηδείως Μάρτυς, καρπὸν τὸν ζωηφόρον, ἀθλήσας ἄριστα.




Γ. Κοντογιώργης: Το Βυζάντιο, η «αρχαιότητα», η Δύση, η Ανατολή και εμείς (5η διάλεξη)



Κυριακή 25 Αυγούστου 2019

Ανθολόγιον 243: Νίκος Ματσούκας

(...) τα δόγματα στην Εκκλησία δεν είναι τίποτα άλλο παρά η διδαχή της για το ίδιο περιεχόμενο της ζωής της, για το ίδιο το νόημα των ποικίλων μνημείων της, που γίνονται και μνημεία του πολιτισμού. Επομένως εδώ δεν πρόκειται για μια άνωθεν αξιωματική ή εξουσιαστική επιβολή μιας άποψης ως αληθινής, ώστε με αυτή να συμμορφώνεται ένας ολόκληρος ζωντανός οργανισμός, ένα ολόκληρο σώμα. Απεναντίας, αυτό που είναι σαρκωμένο στη ζωή μιας πάντοτε πορευόμενης στην ιστορία κοινότητας, γίνεται διδαχή, υπόμνημα, δείκτης, όρος, διδασκαλία, και λέγεται δόγμα. Κατά συνέπεια είναι άρρηκτος ο δεσμός μεταξύ της σαρκωμένης αλήθειας που ζει και του δόγματος ή της δογματικής διδασκαλίας. (...)



Γ. Κοντογιώργης: Το Βυζάντιο, η «αρχαιότητα», η Δύση, η Ανατολή και εμείς (4η διάλεξη)



Σάββατο 24 Αυγούστου 2019

Ανθολόγιον 242: Φώτης Κόντογλου

(...)Γι’ αὐτὸ λέγω, πὼς ἡ Εὐρώπη εἶναι ἡ δοκιμαστικὴ πέτρα γιὰ κάθε ἕναν ἀπό μας, ποὺ θὰ πάει σὲ κάποια χώρα της: ἢ θὰ γίνει πίθηκος ξενόδουλος, θαυμάζοντας σὰν οὐρανοκατέβατα ὅλα ὅσα βλέπει κι ἀκούει σὲ κείνη τὴ χώρα, καὶ θ’ ἀρνηθεῖ τὸ γάλα τῆς μάνας του, ἢ θὰ καταλάβει πόσο ψεύτικα εἶναι τὰ φανταχτερὰ στολίδια της, καὶ πόση βαρβαρότητα ὑπάρχει κάτω ἀπὸ τὴν πολιτισμένη ἐπιφάνειά της, καὶ θὰ ἀγαπήσει μὲ πάθος τὸν τόπο του(...)


Φώτης Κόντογλου, Ευλογημένο καταφύγιο, εκδόσεις Ακρίτας, Αθήνα 2004. σελ. 226-227.


Γ. Κοντογιώργης: Το Βυζάντιο, η «αρχαιότητα», η Δύση, η Ανατολή και εμείς (3η διάλεξη)



Παρασκευή 23 Αυγούστου 2019

Στέρεο Νόβα, Ένα κλεμμένο ποδήλατο



Στέρεο Νόβα,  Ένα κλεμμένο ποδήλατο
Δίσκος: ΣΤΕΡΕΟ ΝΟΒΑ (Wipe Out, 1992)
Στίχοι-μουσική: Κωνταντίνος Β.

Θα διασχίσεις ένα πρωινό τον κόσμο
Και θα 'ναι πιο όμορφα κι από ένα όνειρο
Γιατί μια καινούρια αγάπη θα χύνεται σαν μέλι
Κι από ένα σημείο τής γης αυτός ο ήλιος θ' ανατέλλει
Πιο όμορφος από ποτέ, σαν στρογγυλό χρυσάφι
Θα λάμψει στο βλέμμα σου σαν μεγάλο διαμάντι
Κι εγώ που κάνω όνειρα χωρίς να κοιμάμαι
Περνάω μέσα από ένα κρύσταλλο χωρίς να φοβάμαι
Γιατί τα όνειρα που κάνω όταν περπατώ στο δρόμο
Είναι πιο έντιμα απ' αυτά που μας πλασάρει ο νόμος
Ο νόμος μιας εταιρίας, ο νόμος μιας πολιτείας
Η χώρα μου είναι αποικία μιας πιο μεγάλης αποικίας
Χρώματα απ' τον πόλεμο μιας υδατογραφίας
χρώματα αγάπης και χρώματα βίας
Θάψε τις κούκλες κι όλα τα πλαστικά σου όπλα
Μαχαίρια, πιστόλια, κάθε είδους κόλπα
Τα όνειρα της ζωής, μια θαμπή ανάμνηση
Στριφογυρίζουν σαν μόρια μιας μεγάλης περιπλάνησης
Σα δαχτυλίδια του Κρόνου στέκονται πάνω απ' το κεφάλι
Τα όνειρα που κάνω όταν είμαι ξύπνιος στο σκοτάδι
Είναι σαν μαγνήτης που με κάνει να ονειρεύομαι
Να μιλάω στα κτίρια, στα σύννεφα, ή να προσεύχομαι
Να 'χα μια θάλασσα έξω απ' το σπίτι μου
Κι όποτε βρέχει να πετάω απ' το μπαλκόνι μου
Κρατώντας το χέρι σου για πάντα
Στις φραουλένιες πεδιάδες, στις γραμμικές κοιλάδες
Κι όπως συγκρούεται ένα αεροπλάνο στο μυαλό μου
Να γίνει το σώμα σου ένα με το δικό μου
Πες μου, πες μου, τι σκέφτεσαι για μένα
Όταν τα σώματά μας στέκουν σταυρωμένα;
Κι από ένα σημείο της Γης αυτός ο ήλιος ανατέλει
Κάποιος τότε σ' ένα στόχο σημαδεύει
Χρώματα απ' τον πόλεμο μιας υδατογραφίας
Χρώματα αγάπης και χρώματα βίας
Θάψε τις κούκλες σου κι όλα τα πλαστικά όπλα
Μαχαίρια, πιστόλια, κάθε είδους κόλπα
Τα όνειρα της ζωής, μια θαμπή ανάμνηση
Στριφογυρίζουν σαν μόρια μιας μεγάλης περιπλάνησης
Σα δαχτυλίδια του Κρόνου στέκονται πάνω απ' το κεφάλι
Τα όνειρα που κάνω όταν είμαι ξύπνιος στο σκοτάδι
Θα διασχίσεις ένα πρωινό τον κόσμο
Και θα 'ναι πιο όμορφα κι από ένα όνειρο
Ίσως βρούμε ένα σπίτι για να μείνουμε
Ένα τόπο να ζήσουμε και να πεθάνουμε
Μιλώντας σε κάποιον που έχει πεθάνει
Σε χιονισμένα τοπία, σε δέντρα από μελάνι
Ή σε ανθρώπους που ψάχνουν μια κατεύθυνση
Προς το θεό, μια άλλη χώρα, μια άγνωστη διεύθυνση
Στην οθόνη ενός κομπιούτερ, στα όνειρα του σκύλου
Στο ουράνιο τόξο, στην καρδιά ενός φίλου
Φύλαξε τις εικόνες κι όλα όσα πιστεύεις
Στο βιβλίο των ματιών σου είναι όλα αυτά που θέλεις
Χρώματα απ' τον πόλεμο μιας υδατογραφίας
Χρώματα αγάπης και χρώματα βίας
Θάψε τις κούκλες κι όλα τα πλαστικά σου όπλα
Μαχαίρια, πιστόλια, κάθε είδους κόλπα
Τα όνειρα της ζωής, μια θαμπή ανάμνηση
Στριφογυρίζουν σαν μόρια μιας μεγάλης περιπλάνησης
Σα δαχτυλίδια του Κρόνου στέκονται πάνω απ' το κεφάλι
Τα όνειρα που κάνω όταν είμαι ξύπνιος στο σκοτάδι



Ανθολόγιον 241: Υβ Λε Μανάκ

(...)Εκεί, μέσα στην καθημερινή ζωή μας, σαρκώνεται αυτό που καμιά τεχνολογική πρόοδος, κανένα σύστημα κινητής τηλεφωνίας και κανένα προϊόν του αθεϊσμού δεν μπορούν να μας προσφέρουν: η απανταχού παρουσία του διαλόγου.


Ανθολόγιον 240: Μάριος Π. Μπέγζος


Η φιλοσοφία είναι η ερώτηση μέσα στην ερώτηση.



Γ. Κοντογιώργης: Το Βυζάντιο, η «αρχαιότητα», η Δύση, η Ανατολή και εμείς (2η διάλεξη)



Γιώργος Ρακκάς, Μια διαφορετική κριτική στην Γκρέτα Τούνμπεργκ

Ο 21ος αιώνας θα είναι αιώνας όπου η βεβαιότητα, έστω η υπόσχεση της αφθονίας, θα έκλειψει, για λόγους που ξεπερνούν τον οικολογικό…

πηγή-φωτό: ΑΡΔΗΝ

Μια διαφορετική κριτική στην Γκρέτα Τούνμπεργκ

του Γιώργου Ρακκά από την huffingtonpost.gr

Η κριτική στην Γκρέτα Τούνμπεργκ θα πρέπει να γίνει από την αντίθετη σκοπιά από την οποία την κάνει σήμερα το, ας το πούμε, φιλολαϊκιστικό ρεύμα.

Θα έπρεπε να υπενθυμίζει ότι η απλοϊκή θέση της, που όντως στηρίζεται σε μανιχαϊκά προτεσταντικά σχήματα, ο θεαματικός της ακτιβισμός με όλα αυτά τα εξώφυλλα, αλλά και ο κομφορμισμός της ― δεν υπάρχει κορυφαίος του κατεστημένου που να μην την έχει υποδεχθεί με διθυράμβους ― όλα αυτά είναι εξαιρετικά λίγα απέναντι σε μια καλπάζουσα οικολογική και ανθρωπολογική κρίση.

Δεν χρειαζόμαστε καμία Γκρέτα, για παράδειγμα, για να καταλάβουμε ότι το διατροφικό μοντέλο της 365 ημερών κρεοφαγίας, προϊόντων κατεργασμένων και υπερβιομηχανοποιημένων, σκοτώνει τον άνθρωπο, ωθεί στα οικολογικά της όρια την αγροκτηνοτροφία σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει μεταβάλει εν τέλει μια χώρα όπως η Ελλάδα, που άλλοτε διακρίνονταν για την ισορροπημένη μεσογειακή της δίαιτα, σε πρώτη χώρα σε παιδική παχυσαρκία στην Ευρώπη, αλλά και έχει διαλύσει την εγχώρια ποιοτική κτηνοτροφική παραγωγή που δεν μπορεί να υποστηρίξει αυτές τις διατροφικές συνήθειες.Ούτε θα πρέπει να περιμένουμε κάποιον οικοχιλιαστή για να καταλάβουμε ότι η σε παγκόσμια κλίμακα οικονομική μεγέθυνση προκαλεί δυσβάσταχτο για την ίδια οικολογικό κόστος, το οποίο αδυνατεί σιγά σιγά να διαχειριστεί φέρνοντας την παγκοσμιοποίηση ενώπιον μιας θεμελιώδους αντίφασης. Ότι εν τέλει αδυνατεί να υλοποιήσει την ίδια την ευημερία και τον πλούτο που υπόσχεται. Και ότι αντίθετα, ο 21ος αιώνας θα είναι αιώνας όπου η βεβαιότητα, έστω η υπόσχεση της αφθονίας, θα εκλείψει, για λόγους που ξεπερνούν τον οικολογικό και αφορούν εξ ίσου τον παγκόσμιο ανταγωνισμό για την κατανομή του πλούτου, την γεωπολιτική κοκ.

Αυτά δεν είναι ”συνωμοσίες φιλελέδων”. Αντίθετα, είναι παγκόσμια προβλήματα που θα σφραγίσουν την ύπαρξη του ανθρώπου στον 21ο αιώνα, μαζί με την απόπειρα να δοθεί μια απάντηση σε αυτά μέσω του τεχνοφασισμού, και της βιοτεχνολογικής μετάπλασής του. Η δε υστερία με την οποία εκδηλώνεται αυτός ο οικοχιλιασμός, ο αυταρχικός τρόπος με τον οποίον απευθύνεται στις μεσαίες τάξεις, που άλλοτε αντιπροσώπευαν το θεμέλιο υποστήριξης της παγκοσμιοποίησης στην μπέλ επόκ της, όλα αυτά τα στοιχεία δείχνουν μάλλον αδυναμία διαχείρισης και έναν κάποιο πανικό, παρά αποτελούν ενδείξεις παντοδυναμίας.

Απέναντι σε όλα αυτά λοιπόν, μια στάση του τύπου "όλα θα έβαιναν καλώς", που καταγγέλλει κάθε μορφή κριτικής και προβληματισμού για την βιωσιμότητα του πλανητικού μοντέλου ως "τάχα αντιλαϊκή συνομωσία" δεν προωθεί μόνο την αμάθεια και την άγνοια ως αντιπολίτευση, αλλά και είναι η ίδια βαθύτατα κομφορμιστική. Και οδηγεί την κριτική της φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης στο άτοπο της ταύτισης των αντιπολιτευόμενων με την Cevron Oil, τα McDonalds, και τον πολιτισμό των εποχούμενων στα θηριώδη SUV’s.

&


Τάκης Θεοδωρόπουλος, Η κόρη που δεν θα ’θελα να έχω


Είναι προφανώς έξυπνη. Τόσο έξυπνη, ώστε να μπορεί να αξιοποιήσει τα διάφορα ψυχολογικά της σύνδρομα για την επίτευξη των στόχων της. Το αναφέρω διότι η ίδια το ανέφερε ως επιχείρημα. Πάσχει από ΙΨΔ, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Την ταλαιπωρούν διάφορες ιδεοληψίες, τις οποίες για να αντιμετωπίσει χρησιμοποιεί διάφορες ψυχαναγκαστικές τελετουργίες. Θα μου πείτε και η Ιωάννα της Λωρραίνης άκουγε φωνές. Η Γκρέτα όμως ξεκίνησε από τα απλά. Υποχρέωσε τους γονείς της να γίνουν vegans και να μη χρησιμοποιούν αεροπλάνο. «Το κρέας κλέβει το μέλλον μας», είπε. Για να θυμίσω τα δικά μας παιδιά, η κατανάλωση κρέατος στην περίπτωση είναι κάτι σαν το ελληνικό χρέος που μας υποχρέωσε να πέσουμε στα μνημόνια. Ενα από τα συμπτώματα της ΙΨΔ είναι ότι ο πάσχων μιλάει μόνον όταν ο ίδιος αισθάνεται πως έχει κάτι να πει. «Τώρα είναι η στιγμή να μιλήσω», αποφάσισε. Και επειδή είναι η στιγμή, σταμάτησε να πηγαίνει σχολείο, όπου είναι υποχρεωμένη να ακούει. Μιλάει σε συλλαλητήρια, στον ΟΗΕ, στα κοινοβούλια. Ως γνωστόν, θα διασχίσει τον Ατλαντικό με σκάφος που κινείται από ηλιακή ενέργεια. Η πτήση πάντως που θα έπαιρνε, από ό,τι μαθαίνω, θα γίνει και χωρίς αυτήν. Ομως και ο Χριστός, όταν περπάτησε στα νερά, δεν κατάργησε τις βάρκες. Μεσσίας, προφήτης της Αποκάλυψης, κάτι τέλος πάντων που σε κάνει να αισθάνεσαι ένοχος για τον πολιτισμό σου.

Μπορεί η ανθρώπινη κοινωνία να ζήσει χωρίς την απειλή κάποιου απόλυτου κακού και την υπόσχεση του θριάμβου κάποιου απόλυτου καλού; Είναι κάτι σαν τον εθισμό στη νικοτίνη. Για αιώνες, την υπόθεση τη διασφάλιζε ο χριστιανισμός. Τον σάρωσαν ο Διαφωτισμός και το αποπαίδι του ο κομμουνισμός, η παραδείσια υπόσχεση της αταξικής κοινωνίας. Μετά την κατάρρευση των μεγάλων ιδεολογιών, οι άθεες σοσιαλδημοκρατικές κοινωνίες επινοούν το άτμισμα αντί για το κάπνισμα. Είναι η νεογλώσσα της πολιτικής ορθότητας και η θρησκεία της οικολογίας, μια θρησκεία χωρίς πνευματική υπόσταση. Ανακαλύπτουν τον εχθρό στον ίδιο τους τον εαυτό. Ο Αμος Οζ έλεγε ότι οι φανατικοί δεν έχουν χιούμορ. Σαν να έβλεπε το πρόσωπο της Γκρέτα. Από μιαν άποψη, η ελληνική κοινωνία, μικρή ευτυχώς, χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις από τον σύγχρονο κόσμο, γεμάτη αντιφάσεις και αρχαϊκές φωλιές, κρατιέται ακόμη μακριά από την επιδημία του νέου μεσσιανισμού.

Πολλοί μου προσάπτουν την εμμονή μου με τους αρχαίους ημών προγόνους. Φαινόμενα όπως η Γκρέτα Τούμπεργκ την ενισχύουν. Οι Ελληνες έφτιαξαν έναν μεγάλο πολιτισμό χωρίς να φοβούνται καμιά Αποκάλυψη και χωρίς να περιμένουν κανέναν μεσσία που θα απαλλάξει τη ζωή απ’ το «κακό». Το αναγνώριζαν ως συστατικό της ύπαρξης και γι’ αυτό επινόησαν το μέτρο. Γι’ αυτό πιστεύω ότι η ελληνική σκέψη σήμερα είναι περισσότερο αναγκαία παρά ποτέ.




Γ. Κοντογιώργης: Το Βυζάντιο, η «αρχαιότητα», η Δύση, η Ανατολή και εμείς (1η διάλεξη)

https://www.youtube.com/watch?v=fatdcNZxKPA
Γ. Κοντογιώργης: Το Βυζάντιο, η «αρχαιότητα», η Δύση, η Ανατολή και εμείς (1η διάλεξη)


Ο Γιώργος Κοντογιώργης σε μια εκ βάθρων αναπροσέγγιση του Βυζαντίου υπό το πρίσμα της μακραίωνης εποποιίας του ελληνισμού. 
Η σειρά αυτή των διαλέξεων πραγματοποιήθηκε στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη (Δεκέμβριος 2017 - Ιανουάριος 2018).




Πέμπτη 22 Αυγούστου 2019

ΠΕΡΙ ΕΥΓΕΝΕΙΑΣ



Ἡ ὕπαρξη εὐγένειας ἀπελευθερώνει τὸ πρόσωπο ἀπὸ δυὸ συνήθη χαρακτηριστικὰ τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως: τὴ μοχθηρὴ μνησικακία καὶ τὴ δοκησίσοφη φιλαυτία.



Γ.Μ.Β.

22/8/2019



Ανθολόγιον 239: Μάριος Π. Μπέγζος


Η ευθύνη είναι το αντίδοτο της ενοχής.



Μ. Π. Μπέγζος, Νεοελληνική φιλοσοφία της Θρησκείας, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1998, σελ. 337



Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου, Ἀκρίβεια καί οἰκονομία γιά τίς χειροτονίες τῶν ἐκτός τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας


πηγή: ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ

Ἕνα σημαντικό θέμα πού ἐπανέρχεται κατά καιρούς στίς συζητήσεις μας εἶναι πῶς θά γίνωνται ἀποδεκτοί οἱ «Κληρικοί» ἄλλων σχισματικῶν καί αἱρετικῶν ὁμάδων, ὅταν προσέρχωνται στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Βέβαια, αὐτό ἔχει σχέση μέ τήν Ἀποστολική Παράδοση καί τήν Ἀποστολική Διαδοχή, ἀλλά ἐπειδή ὑπάρχουν πολλές λεπτομερεῖς περιπτώσεις, γι’ αὐτό κάθε φορά ἐξετάζεται ἡ συγκεκριμένη περίπτωση καί οἱ προϋποθέσεις κάτω ἀπό τίς ὁποῖες ἔγιναν οἱ «χειροτονίες» Κληρικῶν.

Ἤδη, σέ κείμενό μου, πού ἔχω δημοσιεύσει μέ τίτλο «Ἀποστολική Παράδοση καί Ἀποστολική Διαδοχή στό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας» ἔχω θίξει τό σοβαρό αὐτό ζήτημα, μέσα στήν προοπτική τῆς ὀρθοδόξου θεολογίας καί ἐκκλησιολογίας.

Ὅμως, ἀναζητώντας περισσότερα στοιχεῖα γιά τό θέμα αὐτό, βρῆκα τρία κείμενα, τά ὁποῖα δίνουν τήν προοπτική γιά τό πῶς ἀντιμετωπίζει ἡ Ἐκκλησία διαχρονικά τό θέμα τῶν χειροτονιῶν ἀπό σχισματικούς καί αἱρετικούς καί πῶς ἀποδέχεται ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία τέτοιους «Κληρικούς», πού προσέρχονται σέ αὐτήν.

1. Ἀνάλυση τοῦ θέματος ἀπό τόν καθηγητή Παναγιώτη Τρεμπέλα

Ὁ καθηγητής Παναγιώτης Τρεμπέλας στόν Τρίτο Τόμο τῆς Δογματικῆς τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας περιλαμβάνει κεφάλαιο μέ τίτλο «Χειροτονίαι ἄκυροι καί ἀναχειροτονίαι» (Παναγιώτου Τρεμπέλα, Δογματική τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας, τόμ. 3ος, ἐκδ. Ἀδελφότης Θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», Ἀθήνα 1961, σελ. 314-319), στό ὁποῖο μέ συντομία ἐκθέτει τίς βασικές ἀρχές τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησιολογίας, ὅπως φαίνεται στούς Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας καί στήν Παράδοσή της γιά τό θέμα τῶν χειροτονιῶν ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας.

Θά κάνω μιά περίληψη τῶν σκέψεών του, γιατί ἦταν ἕνας συντηρητικός θεολόγος καί κατά τεκμήριο ἡ ἄποψή του εἶναι ἐνδιαφέρουσα.

Στήν ἀρχή τοῦ κειμένου του κάνει λόγο ὅτι στήν Ἐκκλησία ὑπάρχουν δύο ἀρχές, ὡς πρός τό ζήτημα τῶν χειροτονιῶν.

Ἡ πρώτη ἀρχή εἶναι ὅτι γιά τήν ἔγκυρη χειροτονία εἶναι ἀπαραίτητο ὁ λαμβάνων τήν χειροτονία νά κλίνη τόν αὐχένα «ὑπό τήν χεῖρα τοῦ χειροτονοῦντος» αὐτοπροαιρέτως, ἀλλά καί ὁ χειροτονῶν νά μεταδώση τό χάρισμα «μακράν παντός δόλου ἤ ἀπάτης ἤ οἱουδήποτε καταναγκασμοῦ».

Ἡ δεύτερη ἀρχή εἶναι ὅτι τά τελούμενα Μυστήρια ὑπό σχισματικῶν ἤ αἱρετικῶν ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας «εἶναι ἄκυρα κατά τό ἀξίωμα «extra ecclesiam nulla salus»», δηλαδή ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας δέν ὑπάρχει σωτηρία.

Ὡς πρός τήν πρώτη ἀρχή ἀμφισβητήθηκε ἡ χειροτονία τοῦ Ἐπισκόπου Νοουάτου ἐπειδή αὐτός παρέσυρε τρεῖς ἐπισκόπους νά ἔλθουν στήν Ρώμη «δι’ ἀπάτης» καί σέ κατάσταση μέθης «μετά βίας ἠνάγκασεν εἰκονικῇ τινι καί ματαίᾳ χειροθεσίᾳ ἐπισκοπήν αὐτῷ δοῦναι». Τό ἴδιο καί ἡ Β΄ Οἰκουμενική Σύνοδος μέ τόν 4ο Κανόνα της ὅρισε «περί Μαξίμου τοῦ κυνικοῦ καί τῆς κατ’ αὐτόν ἀταξίας τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει γενομένης∙ ὥστε μήτε Μάξιμον ἐπίσκοπον ἤ γενέσθαι, ἤ εἶναι μήτε τούς παρ’ αὐτοῦ χειροτονηθέντας, ἐν οἱῳδήποτε βαθμῷ κλήρου∙ πάντων καί τῶν περί αὐτόν, καί τῶν παρ’ αὐτοῦ γενομένων ἀκυρωθέντων».

Ἀπό τίς ἄκυρες χειροτονίες τοῦ Νοουάτου καί τοῦ Μαξίμου τοῦ Κυνικοῦ πρέπει νά διακρίνωνται «αἱ μή μετά κανονικήν ἐκλογήν γινόμεναι χειροτονίαι, αἵτινες ὑπό τῶν κανόνων κηρύττονται ἄκυροι». Πρόκειται γιά τίς ὑπερόριες χειροτονίες, γιά εἰσπηδήσεις ἤ αὐθαίρετες ἐγκαταστάσεις ἀπό χειροτονημένους κανονικῶς ἐπισκόπους ἀπό τήν δική τους ἐπισκοπή στά ὅρια ἄλλων ἐπισκοπῶν, καθώς ἐπίσης καί ἐγκαταστάσεις διαδόχων ἐπισκόπων ἤ συγγενῶν τους παρά τούς ἱερούς Κανόνες ἀπό αὐτούς πού τίς κατεῖχαν προηγουμένως.

Οἱ χειροτονίες αὐτές μυστηριακῶς εἶναι ἔγκυροι, καί, ἐάν ἡ ἁρμόδια ἀρχή ἤθελε αὐτούς τούς ὑπερορίους καί ἀντικανονικούς Κληρικούς νά τούς χρησιμοποιήση, δέν ἀναχειροτονοῦνται, γιατί ἰσχύει ἐξ ὁλοκλήρου σέ αὐτές τίς περιπτώσεις ὁ 68ος ἀποστολικός κανόνας, πού ἀπαγορεύει τήν ἀναχειροτονία μέ ποινή καθαιρέσεως. Ἐνῶ οἱ χειροτονίες αὐτές εἶναι μυστηριακῶς ἔγκυροι, ἐν τούτοις ἀκυρώνεται ἡ ἐγκατάσταση αὐτῶν καί ὅλα τά δικαιώματα τῶν χειροτονηθέντων πού ἀπορρέουν ἀπ’ αὐτές τίς χειροτονίες, ὁπότε θεωροῦνται ἀπολελυμένες χειροτονίες.

Ὡς πρός τήν δεύτερη ἀρχή, δηλαδή γιά τίς χειροτονίες τῶν σχισματικῶν καί αἱρετικῶν, πού εἶναι μυστήρια πού τελέσθηκαν ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία «δέον νά λογίζωνται ὡς πάντῃ ἄκυρα». Ἔτσι, ὅσοι κληρικοί ἀπό τούς αἱρετικούς καί σχισματικούς προσχωροῦν στήν Μία, Ἁγία Ἐκκλησία «δέον νά χειροτονοῦνται», καί ἡ χειροτονία αὐτή δέν λογίζεται δεύτερη χειροτονία, ἀλλά ἔγκυρη πρώτη χειροτονία.

Ὅσοι Κληρικοί ἔλαβαν τήν χειροτονία στήν Μία καί Ἁγία Ἐκκλησία καί στήν συνέχεια ἔκκλιναν σέ αἵρεση ἤ σχίσμα, «οὗτοι μετανοοῦντες καί γινόμενοι δεκτοί ὑπό τῆς Ἐκκλησίας κἄν ἔτι καθηρέθησαν ἐν τῷ μεταξύ, ἀποκαθίστανται εἰς τόν ὅν κατεῖχον βαθμόν ἱερωσύνης, ἄνευ ἀναχειροτονίας». Δευκρινίζεται δέ ὅτι ὅσο χρόνο ἦταν στό σχίσμα ἤ στήν αἵρεση, ἀφοῦ εἶχαν καθαιρεθῆ καί ἀποκηρυχθῆ ἀπό τήν μία Ἐκκλησία ἀπό τήν ὁποία ἔλαβαν τό χάρισμα, αὐτό τό χάρισμα τῆς ἱερωσύνης «ἦτο ἀνενέργητον καί ἀνίσχυρον», οἱ δέ χειροτονίες πού ἔγιναν ἀπό αὐτούς «δέον κατ’ ἀκρίβειαν νά λογίζωνται ὅλως ἄκυροι καί νά ἐπαναλαμβάνωνται». Ἐπικαλεῖται στό σημεῖο αὐτό τήν διδασκαλία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου πού ἀκολούθησε τήν διακήρυξη τοῦ Κυπριανοῦ καί τοῦ Φιρμιλιανοῦ, ὅτι, ὅταν ἀφίστανται κάποιοι ἀπό τήν Ἐκκλησία, διακόπτεται ἡ μετάδοση τῆς Χάριτος.

Γιά τό θέμα αὐτό χρησιμοποιεῖται τό παράδειγμα τοῦ ἀγωγοῦ, πού συνδέεται μέ τήν δεξαμενή ὕδατος. Δηλαδή, ὁ ἀγωγός μεταφέρει τό ὕδωρ τῆς δεξαμενῆς σέ διάφορα μέρη. Ἐκεῖνος, λοιπόν, πού λαμβάνει τό χάρισμα τῆς Ἱερωσύνης στήν μία καί ἁγία Ἐκκλησία «καθίσταται ἀγωγός μεταδίδων καί τοῖς ἄλλοις τήν θείαν χάριν», ἐφ’ ὅσον διατελεῖ σέ κοινωνία ἀδιάσπαστη μέ τήν ταμιοῦχο τῆς χάριτος Μία, Ἁγία Ἐκκλησία, ἀντλώντας ἀπό αὐτήν ὡς ἀπό ἀνεξάντλητη δεξαμενή τό σωτήριο νάμα τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί γιά τόν ἑαυτό του καί γιά τούς ἄλλους. Ὅμως, ὅταν ἀποσπᾶται ἀπό τήν Μία, Ἁγία Ἐκκλησία, παραμένει μέν ἀγωγός, «διά τό ἀνεξάλειπτον τῆς ἱερωσύνης», ἐπειδή ὅμως ἀποκόπτεται ἀπό τήν μόνη ταμειοῦχο καί ζωοπάροχο δεξαμενή τῆς χάριτος «παραμένει ἀγωγός κενός καί ἀνίκανος νά μεταδώσῃ οἱανδήποτε χάριν».

Μποροῦμε ἀντί τοῦ ἀγωγοῦ ὕδατος, νά χρησιμοποιήσουμε τό παράδειγμα τοῦ ἀγωγοῦ ἠλεκτρικοῦ ρεύματος (καλωδίου), τό ὁποῖο, ὅταν συνδέεται μέ τόν ρευματολήπτη (πρίζα), μεταφέρει τό ἠλεκτρικό ρεῦμα, διαφορετικά εἶναι ἕνα ἁπλό καλώδιο.

Αὐτήν τήν ἀρχή καθιερώνει καί ὁ 68ος ἀποστολικός Κανόνας, ὁ ὁποῖος ἀπαγορεύει τήν ἀναχειροτονία, ἐκτός καί ἐάν ἔχη τήν χειροτονία ἀπό αἱρετικούς. Ὅμως, καί στήν περίπτωση αὐτή, τῶν χειροτονιῶν, δηλαδή, ἀπό αἱρετικούς χρησιμοποιήθηκε «τό μέτρον τῆς λεγομένης ἐκκλησιαστικῆς οἰκονομίας, πάντοτε ὑπό περιορισμόν καί ὑπό ὅρους». Ἔτσι, γιά τίς αἱρέσεις στίς ὁποῖες δέν ἀναγνωρίζεται ὡς ἔγκυρο τό Βάπτισμα «ἀπερρίπτετο ἀπαρεγκλίτως καί ἡ ἱερωσύνη». Γιά ἐκείνους τῶν ὁποίων κατ’ οἰκονομία γίνεται δεκτό τό Βάπτισμα «δέν ἀνεγνωρίζετο ἀπαρεγκλίτως καί ἡ ἱερωσύνη», ἀλλά ἀπό αὐτούς ἄλλοι μέν «ἐγίνοντο δεκτοί ἐν τῷ κλήρῳ καί ἐν τῷ βαθμῷ τόν ὁποῖον ἐν τῇ αἱρέσει κατεῖχον, ἄλλοι δέ ἐκηρύττοντο ἀναχειροτονητέοι». Ἀναφέρονται σχετικά παραδείγματα ἀπό τούς Κανόνες καί τήν πράξη τῆς Ἐκκλησίας.

Ἀναφερόμενος δέ ὁ καθηγητής Παναγιώτης Τρεμπέλας σέ παραδείγματα Ἀρειανῶν πού ἐπέστρεφαν στήν Ἐκκλησία, γράφει ὅτι ἡ Ἐκκλησία κάθε φορά ἐξέταζε ἰδιαιτέρως κάθε περίπτωση. Θά παραθέσω ὁλόκληρο τό συγκεκριμένο ἀπόσπασμα.

«Ὅσον δέ ἀφορᾷ εἰς τά ἀναφερόμενα ὑπό τοῦ Μ. Ἀθανασίου εἰς τήν πρός Ρουφιανιανόν κανονικήν ἐπιστολήν αὐτοῦ, καθ’ ἥν ἐκ τῶν ἀπό τῆς Ἀρειανικῆς πλάνης ἐπιστρεφόντων κληρικῶν «οἱ μέν προϊστάμενοι τῆς ἀσεβείας» συνεχωροῦντο μέν μετανοοοῦντες, δέν ἐδίδετο ὅμως «αὐτοῖς τόπος κλήρου», «τοῖς δέ μή αὐθεντοῦσι μέν τῆς ἀσεβείας, παρασυρεῖσι δέ δι’ ἀνάγκην καί βίαν ἔδοξε δίδοσθαι μέν συγγνώμην, ἔχειν δέ καί τόν τόπον τοῦ κλήρου», παρατηροῦμεν, ὅτι κατά πᾶσαν πιθανότητα, ἄν μή καί βεβαιότητα, πρόκειται περί κληρικῶν λαβόντων τήν χειροτονίαν ἐν τῇ μιᾷ ἁγίᾳ Ἐκκλησίᾳ καί ἐκ ταύτης ἀποσχισθέντων καί εἰς αἵρεσιν ἐκπεσόντων. Παρόμοιόν τι θά ἠδύνατο νά παρατηρηθῇ καί περί ἐπισκόπων χειροτονηθέντων ὑπό αἱρετικῶν μέν, ἀλλ’ ἐντός τῆς μιᾶς ἁγίας καθολικῆς Ἐκκλησίας ἐνεργούντων, οἷοι οἱ Ἀντιοχείας Μελέτιος, Ἱεροσολύμων Κύριλλος, Κωνσταντινουπόλεως Ἀνατόλιος, Γερμανός Κωνσταντινουπόλεως, Ἰωάννης Ἱεροσολύμων. Δέν ἐχειροτονήθησαν οὗτοι, ἵνα ὦσιν ἐπίσκοποι τῆς αἱρέσεως, τήν ὁποίαν ἐπρέσβευον οἱ χειροτονήσαντες, οὐδέ φρονοῦντες τά τῆς αἱρέσεως ταύτης, ἀλλ’ ὀρθοδόξως πιστεύοντες τῶν ὀρθοδοξούντων ποιμνίων ἐξ ἀρχῆς ὡς τῆς μιᾶς καθολικῆς Ἐκκλησίας ἐπίσκοποι κατεστάθησαν. Καί τοῦ Πέτρου δέ τοῦ Μογγοῦ (482-490) διά πραξικοπήματος τόν Ἀλεξανδρινόν θρόνον καταλαβόντος αἱ πράξεις καί χειροτονίαι ὡς ἐν τῇ μιᾷ ἁγίᾳ Ἐκκλησίᾳ γενόμεναι ἀνεγνωρίσθησαν».

Ἐπισημαίνεται δέ ὅτι ἡ χρήση τῆς οἰκονομίας δέν δημιουργεῖ καθεστώς μόνιμο, ἀλλά ρυθμίζεται ἀνάλογα ἀπό τήν Ἐκκλησία πού ἐκτιμᾶ τίς διάφορες περιστάσεις. Γράφει:

«Πάντως, χρῆσις τῆς οἰκονομίας ἐγίνετο πολλάκις, αὕτη ὅμως δέν δημιουργεῖ καθεστώς μόνιμον, ἀλλ’ ἀπόκειται εἰς τήν Ἐκκλησίαν, ἐκτιμῶσαν τάς ἑκάστοτε περιστάσεις καί ρυθμίζουσαν αὐτάς, νά ποιήσηται χρῆσιν τοῦ μέτρου τῆς οἰκονομίας, ὅταν ἐξ αὐτοῦ πρόκειται νά προέλθῃ γενικωτέρα τις ὠφέλεια, νά τηρήσῃ δέ τήν αὐστηράν ἀκρίβειαν, ὅταν δι’ αὐτῆς προλαμβάνεται χαλάρωσις καί ἀδιαφορία δυναμένη νά ἀγάγῃ εἰς καταστροφάς». Ἀναφέρει δέ σχετικά παραδείγματα ἀπό τήν νεώτερη πράξη τῆς Ἐκκλησίας.

Ἀναφερόμενος σέ ἀπόφαση ἐπιτροπῆς, πού συστήθηκε ἀπό τήν Σύνοδο Κωνσταντινουπόλεως ὑπέρ τοῦ κύρους τῆς χειροτονίας κληρικῶν ἀπό ἐπισκόπους καθηρημένους καί σχισματικούς, γράφει:

«Δεδομένου δέ ὅτι, ὡς ἤδη εἴπομεν, ἡ χρῆσις τῆς οἰκονομίας δέν εἶναι μέτρον δυνάμενον νά ἐπιβληθῇ κατά νόμον ἤ κανόνα μονίμως ἰσχύοντα, ἀλλ’ ἐξαρτᾶται ἐκ τῶν περιστάσεων, κακῶς ἡ ὑπό τῆς Ἱ. Συνόδου τῆς Κωνσταντινουπόλεως συστᾶσα τῷ 1879 ἐπιτροπεία ἀπεφάνθη "ὑπέρ τοῦ κύρους τῆς χειροτονίας κληρικῶν ὑπό ἐπισκόπων καθῃρημένων καί σχισματικῶν χειροτονηθέντων". Μόνον κατ’ οἰκονομίαν θά ἠδύναντο ν’ ἀναγνωρίζωνται αὗται, διότι, ἐάν ἡ οἰκονομία αὕτη ἴσχυεν ὡς κανών, πᾶσα πειθαρχία ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ θά κατελύετο, θά συνεχέοντο δέ ὀλεθρίως τά ὅρια οἰκονομίας καί ἀκριβείας. Τέλος ὅσον ἀφορᾷ εἰς τό κῦρος τῶν Ἀγγλικανικῶν χειροτονιῶν σημειοῦμεν, ὅτι αὗται δέον νά ἐκλαμβάνωνται ὡς μυστήρια ἔξω τῆς Ἐκκλησίας τελεσθέντα».

Σέ ὑποσημείωση κάνει διάκριση μεταξύ τῶν πρωτεργατῶν τοῦ σχίσματος καί τῶν ἀπογόνων τους. Γράφει:

«Ἀναμφιβόλως οἱ πρῶτοι, οἱ ἀποσχισθέντες τῆς Ἐκκλησίας καί καθαιρεθέντες ὑπ’ αὐτῆς, ὡς πρωτουργοί τῆς ἐπαναστάσεως καί μετά τήν καθαίρεσιν αὐτῶν χειροτονήσαντες βαρυτάτην ὑπέχουσιν εὐθύνην, πολλῷ δέ βαρυτέραν ἐκείνων, οἵτινες μετά γενεάς ὅλας [μᾶλλον ὅλης] γεννηθέντες ἐν τῷ σχίσματι εὑρέθησαν καί λειτουργοί ἐν τῇ σχισματικῇ Ἐκκλησίᾳ. Ἄλλως λοιπόν θά κριθῶσιν οἱ πρωτουργοί ἐκεῖνοι, ἐν ὥρᾳ μάλιστα καθ’ ἥν τό σχίσμα διατελεῖ ἐν ἐκρήξει, καί ἄλλως οἱ ἀπόγονοι τούτων, οἵτινες ἐπιστρέφοντες μετά τήν κατασίγασιν τῆς ἡφαιστειώδους ἐκρήξεως, ἀναντιλέκτως δέον ἵνα γένωνται δεκτοί ἐξαντλουμένου παντός μέτρου ἐπιεικίας καί οἰκονομίας». Ἀπό τήν σύντομη αὐτή περίληψη καί παρουσίαση τῆς ἀναλύσεως τοῦ καθηγητοῦ Παναγιώτη Τρεμπέλα φαίνεται ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι ταμειοῦχος τῆς θείας Χάριτος, οἱ Κληρικοί εἶναι ἀγωγοί πού μεταφέρουν τήν Χάρη ἀπό τήν δεξαμενή, ἄν δέν συνδέεται μέ τήν δεξαμενή, παραμένουν κενοί, ἄδειοι ἀγωγοί. Ἀκόμη, ἡ Ἐκκλησία διά τῶν Συνόδων της ἀποφασίζει γιά τήν ἀκρίβεια καί τήν οἰκονομία, πότε γίνονται ἀναχειροτονίες καί πότε ἀναγνωρίζονται οἱ χειροτονίες τῶν Κληρικῶν πού ἦταν στά σχίσματα καί τίς αἱρέσεις, ὕστερα ἀπό ἐξέταση τῶν διαφορετικῶν περιπτώσεων, ὕστερα ἀπό ἐξέταση τοῦ πῶς κάποιος ἔλαβε τό ἱερατικό ἤ ἐπισκοπικό χάρισμα καί πῶς προσέρχεται στήν Μία καί Ἁγία Καθολική Ἐκκλησία, καί ἐξετάζεται ἄν πρόκειται νά προέλθη γενικοτέρα ὠφέλεια.

Παρατηρεῖ κανείς σέ αὐτήν τήν ἀνάλυση, τήν ἀκρίβεια καί τό φιλάνθρωπο πνεῦμα τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά καί τήν συντηρητικότητα καί τήν εὐρύτητα τῆς σκέψεως τοῦ καθηγητοῦ Παναγιώτου Τρεμπέλα.

2. «Φωτίου τοῦ Πατριάρχου, ἐρωτήματα ...»

Ἀπό τίς ἀπαντήσεις τοῦ Μεγάλου Φωτίου Πατριάρχου Κωνσταντινου­πόλεως σέ δέκα ἐρωτήματα πού τοῦ ἐτέθησαν θά παραθέσω σέ κείμενο καί σέ μετάφραση τήν ἀπόκριση τοῦ μεγάλου αὐτοῦ Πατρός στήν τέταρτη ἐρώτηση. Ἡ ἀπάντηση αὐτή εἶναι σημαντική γιά τόν τρόπο πού ἐνεργεῖ ἡ Ἐκκλησία συνοδικῶς στίς χειροτονίες ἀπό σχισματικούς καί αἱρετικούς.

Κείμενο:

«Ἐρώτησις Δ΄: Τίνων κατακριθέντων οἱ ὑπ’ αὐτῶν χειροτονηθέντες οὐδέν ἐβλάβησαν;

Ἀπόκρισις: Παύλου τοῦ ἐκ Σαμοσατέων κατακριθέντος, οὐδείς τῶν ὑπ’ αὐτοῦ καθῄρηται, καίτοι συμπεπραχότων αὐτῷ ἐκεῖνα, δι’ ἅ ἐκεῖνος καθῃρέθη. Τοῦ Νεστορίου καθαιρεθέντος, οὐδείς τῶν ὑπ’ αὐτοῦ χειροτονηθέντων καθῄρηται. Πέτρου τοῦ Μόγγου ἔτι πρεσβυτέρου ὄντος, καί καθαιρεθέντος ὑπό τοῦ ἁγίου Προτερίου, εἶτα εἰς τόν αὐτόν αὐτοῦ θάνατον Τιμοθέῳ τῷ φονεῖ συνδεδραμηκότος, καί μετά ταῦτα τόν θρόνον τῆς Ἀλεξανδρείας μετά θάνατον ἐκείνου ἁρπάσαντος, καί τήν ἐν Καλχηδόνι (Χαλκηδόνι) σύνοδον καθ’ ἑκάστην τῷ ἀναθέματι ὑποβάλλοντος, οἱ ὑπ’ αὐτοῦ χειροτονηθέντες, καίπερ καθῃρη­μένου καί φονέως καί αἱρετικοῦ, αἱρετικοί ὄντες καί αὐτοί ἔτι, μετανοοῦντες ἐδέχθησαν. Καί Φῆλιξ ὁ Ῥώμης γράφων πρός Ζήνωνα τόν βασιλέα, τήν διάταξιν αὐτοῦ, ἥτις Πέτρον μέν τῆς Ἐκκλησίας ἐξέβαλλεν, ἐκείνους δέ μετανοοῦντας ἐδέξατο, θεῖον ἀποκαλεῖ τύπον. Ἐγκαλεῖ δέ αὐτῷ δι’ ὧν ἔγραφε, τίνος χάριν τόν Πέτρον ἐκβαλών τῆς Ἐκκλησίας, αὖθις αὐτόν εἰσήγαγε, καί τόν Ἰωάννην ἐδίωξε. Μελέτιος ὁ Ἀντιοχεύς ὑπό αἱρετικῶν χειροτονηθείς ἀντί Εὐσταθίου Σεβαστείας ἐπισκόπου, κακεῖθεν μετενεχθείς εἰς Βέῥῥοιαν, εἶτα πάλιν ὑπ’ αὐτῶν καταστάς Ἀντιοχείας ἐπίσκοπος, ἐκείνων ὡς αἱρετικῶν δυσφημουμένων, οὗτος παρά τῆς Ἐκκλησίας ἀπεδέχθη. Οἱ ὑπό Σεργίου καί Πύῥῥου χειροτονηθέντες καί Μακαρίου, τούτων ὡς αἱρετικῶν τῆς Ἐκκλησίας ἐκδιωχθέντων μετανοήσαντες προσεδέχθησαν. Καί οἱ ὑπό Μακεδονίου τοῦ πνευματομάχου χειροτονηθέντες ὡσαύτως. Τόν Ἀκάκιον οἱ Ῥωμαῖοι ἔτι μέν περιόντα καθαιρέσει ὑπέβαλλον καί ἀναθέματι∙ μετά τελευτήν δέ, Ἰουστίνου μετά τόν Ἀναστάσιον βασιλεύσαντος, πρεσβευσάμενοι πρός αὐτόν, καί τῶν διπτύχων ἐκβαλόντες, Ἰωάννου τηνικαῦτα τόν θρόνον διέποντος Κωνσταντινουπόλεως, τούς ὑπ’ αὐτοῦ χειροτονηθέντας συλλειτουργούς εἶχον, καί ἐκοινώνουν αὐτοῖς. Οἱ ὑπό Ἀναστασίου καί Νικήτα τῶν αἱρετικῶν χειροτονηθέντες παρά τῆς ἑβδόμης ἐδέχθησαν συνόδου. Καί Μελέτιος δέ μυρίων ἔνοχος γέγονεν, ἐπεπήδησε θρόνοις ἀλλοτρίοις, ἐλύπησε μάρτυρας, ἐπανέστη τῷ οἰκείῳ πατριάρχῃ, καί τόν αὐτοῦ θρόνον ἥρπασε, συναπήχθη Ἀρείῳ∙ ὡς δέ λέγει Σωκράτης, καί εἰς τόν διωγμόν ἐπέθυσε. Καί διά ταῦτα ὑπό τοῦ Πέτρου καθῃρέθη∙ ἀλλ’ ὅμως εἰ καί καθῃρέθη πολλάκις, ὕστερον εἰ καί μή τήν ἱερωσύνην, ἀλλά τό ὄνομα τοῦ ἐπισκόπου ἀπείληφεν» (Φωτίου τοῦ Πατριάρχου, Ἐρωτήματα Δέκα σύν ἴσαις Ἀποκρίσεσι, P.G. τόμ. 104, στ. 1224).

Μετάφραση:

«Ἐρώτηση Δ΄: Ποιοί χειροτονημένοι ἀπό τούς καταδικασθέντες αἱρετικούς δέν ἔπαθαν καμμία βλάβη;

Ἀπόκριση: Ἀπό τόν καταδικασμένο Παῦλο τόν Σαμοσατέα κανένας δικός του δέν καθαιρέθηκε, παρόλο πού ἔπραξαν τά ἴδια μέ ἐκεῖνα γιά τά ὁποῖα καί αὐτός καθαιρέθηκε. Ὁ Νεστόριος, ἐνῶ ὁ ἴδιος καθαιρέθηκε, κανένας χειροτονημένος ἀπό αὐτόν δέν καθαιρέθηκε. Ὁ Πέτρος ὁ Μογγός, ἐνῶ ἦταν ἀκόμη πρεσβύτερος καί καθαιρέθηκε ἀπό τόν ἅγιο Προτέριο, κατόπιν ὁ ἴδιος βοήθησε τόν Τιμόθεο στόν θάνατο τοῦ Προτερίου, καί ὅταν ἐκεῖνος (ὁ Τιμόθεος) μετά τόν θάνατό του ἅρπαξε τόν θρόνο τῆς Ἀλεξανδρείας καί καθημερινά ἀναθεμάτιζε τήν Σύνοδο τῆς Καλχηδόνος (Χαλκηδόνος), ὅσοι χειροτονήθηκαν ἀπό αὐτόν, ἄν καί ὁ ἴδιος ἦταν καθηρημένος, καί φονιάς καί αἱρετικός, ὄντας καί οἱ ἴδιοι αἱρετικοί, μετανόησαν καί ἔγιναν ἀποδεκτοί. Καί ὁ Φήλικας τῆς Ρώμης ἔγραψε καί ἔστειλε στόν Ζήνωνα τόν βασιλέα τήν διάταξή του, ἡ ὁποία τόν μέν Πέτρο ἔβγαλε ἐκτός Ἐκκλησίας, ἐνῶ ἐκείνους πού μετανόησαν τούς δέχθηκε, τόν ἀποκαλεῖ θεϊκό τύπο. Κατηγορεῖ δέ αὐτόν μέ ὅσα ἔγραφε, γιά ποιό λόγο τόν Πέτρο πού ἦταν ἐκτός Ἐκκλησίας τόν εἰσήγαγε πάλι στήν Ἐκκλησία καί ἐδίωξε τόν Ἰωάννη. Ὁ Μελέτιος ὁ Ἀντιοχεύς χειροτονηθείς ἀπό αἱρετικούς ἀντί τοῦ ἐπισκόπου Σεβαστείας Ευσταθίου, ἀπό ἐκεῖ μεταφέρθηκε στήν Βέρροια, καί μετά πάλι ἀπό τούς ἴδιους ἔγινε ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας, ἐνῶ ἐκεῖνοι κατηγορήθηκαν ὡς αἱρετικοί, αὐτός ἔγινε δεκτός ἀπό τήν Ἐκκλησία. Ὅσοι χειροτονήθηκαν ἀπό τόν Σέργιο, τόν Πύρρο καί τόν Μακάριο, ἐνῶ ἐκδιώχθηκαν ἀπό τήν Ἐκκλησία ὡς αἱρετικοί, μετανόησαν καί ἔγιναν ἀποδεκτοί. Τό ἴδιο συνέβη καί μέ τούς χειροτονηθέντες ἀπό τόν Πνευματομάχο Μακεδόνιο. Οἱ Ρωμαῖοι τόν Ἀκάκιο ἐνῶ ἀκόμα ἦταν σέ καθαίρεση τοῦ ὑπέβαλαν καί ἀνάθεμα. Μετά τόν θάνατό του (Ἀκακίου), καί ὅταν, μετά τόν Ἀναστάσιο, βασίλευε ὁ Ἰουστῖνος, ἔστειλαν πρεσβεία πρός αὐτόν, τόν ἔβγαλαν ἀπό τά δίπτυχα, ὄντος τότε στόν θρόνο τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ Ἰωάννου, εἶχαν συλλειτουργούς καί κοινωνοῦσαν μέ ὅσους ἐκεῖνος εἶχε χειροτονήσει. Ὅσοι χειροτονήθηκαν ἀπό τούς αἱρετικούς Ἀναστάσιο καί Νικήτα ἔγιναν ἀποδεκτοί ἀπό τήν ἑβδόμη Σύνοδο. Καί ὁ Μελέτιος ἦταν ἔνοχος γιά μύρια πράγματα, εἰσπήδησε σέ ξένους θρόνους, λύπησε μάρτυρες, ἐπαναστάτησε στόν οἰκεῖο Πατριάρχη καί τοῦ ἅρπαξε τόν θρόνο, ἀπομακρύνθηκε μαζί μέ τόν Ἄρειο, καί ὅπως λέγει ὁ Σωκράτης καί στόν διωγμό θυσίασε. Καί γι’ αὐτά ὅλα καθαιρέθηκε ἀπό τόν Πέτρο. Ἀλλά ὅμως, ἄν καί καθαιρέθηκε πολλές φορές, ὕστερα, ἄν ὄχι τήν ἱερωσύνη, τό ὄνομα τοῦ ἐπισκόπου τό πῆρε.

Ἡ ἀπάντηση τοῦ Μεγάλου Φωτίου εἶναι σημαντική γιά τόν τρόπο πού ἐνεργεῖ ἡ Ἐκκλησία συνοδικῶς στίς χειροτονίες πού ἔγιναν ἀπό σχισμαστικούς καί αἰρετικούς. Κάνει διάκριση μεταξύ τῶν πρωτεργατῶν τῶν σχισμάτων-αἱρέσεων καί τῶν χειροτονηθέντων ἀπό αὐτούς.

Ὅλες οἱ περιπτώσεις πού ἀναφέρει ὁ Μέγας Φώτιος εἶναι σημαντικές, ἰδιαιτέρως, ὅμως, νά προσεχθῆ ἡ περίπτωση τοῦ Πέτρου Μογγοῦ, ὁ ὁποῖος ἦταν αἱρετικός, ἀρνητής καί πολέμιος τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, χειροτονήθηκε ἀπό καθηρημένους καί ἦταν φονιᾶς. Ὅμως, οἱ χειροτονίες πού ἔκανε ἔγιναν ἀποδεκτές ἀπό τήν Ἐκκλησία, ὅταν μετανόησαν οἱ χειροτονηθέντες.

Γιά τόν βίο τοῦ Πέτρου τοῦ Μογγοῦ ἔγραψε σχετικά ὁ π. Γεώργιος Μεταλληνός:

«Πέτρος, ὁ Γ´ Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας, ἐπικαλούμενος Μογγός (477/82-490). Μονοφυσίτης, χειροτονηθείς διάκονος ὑπό τοῦ Διοσκόρου. Μετέσχε τῶν κατά τοῦ πατριάρχου Φλαβιανοῦ ἐκδηλώσεων κατά τήν Ληστρικήν σύνοδον. Ταχθείς ὑπέρ Τιμοθέου τοῦ Αἰλούρου, μονοφυσίτου πατριάρχου, κατά τοῦ ὀρθοδόξου πατριάρχου Προτερίου, ἐξωρίσθη (454). Μετά τόν θάνατον τοῦ αὐτοκράτορος Μαρκιανοῦ (457) κατέλαβε τόν θρόνον ἀντικανονικῶς Τιμόθεος ὁ Αἴλουρος, ὁ δέ Πέτρος ἐγένετο ἀρχιδιάκονός του. Τό 460 ἐξωρίσθησαν ἀμφότεροι. Ὁ ὀρθόδοξος πατριάρχης Τιμόθεος Σαλοφακίολος ἔμεινε ἐπί τοῦ θρόνου, μέχρι τοῦ 476, ὅτε τῇ ὑποστηρίξει τοῦ αὐτοκράτορος Βασιλίσκου ἐπανῆλθε Τιμόθεος ὁ Αἴλουρος, ὅστις ἀπέθανε τό ἑπόμενον ἔτος (31.7.477).

Ἐν ἀπουσίᾳ τοῦ Σαλοφακιόλου οἱ μονοφυσῖται ἐξέλεξαν τόν Πέτρον διάδοχόν του, χειροτονηθέντα, ὡς λέγεται, ὑπό ἑνός μόνον ἐπισκόπου, τοῦ Θεοδώρου Ἀντινόης. Ὁ Σαλοφακίολος μετά πολλάς ἐνεργείας ἐπέτυχε νά ἐξορισθῇ ὁ Πέτρος εἰς Εὐχάϊτα. Κατά πληροφορίας μονοφυσιτῶν ἱστορικῶν ὁ πρεσβύτερος καί οἰκονόμος τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου Προδρόμου ἐν Ἀλεξανδρείᾳ Ἰωάννης Ταλάϊας ἤ Ταβεννησιώτης παρά τήν ἀπαγόρευσιν τοῦ αὐτοκράτορος Ζήνωνος ἐπέτυχε νά καταλάβῃ τόν ἐπισκοπικόν θρόνον. Ὁ Ζήνων ὅμως ηὐνόει τόν Μογγόν ὡς πολέμιον τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Κατ’ αὐτῆς ἐστρέφετο καί τό «Ἑνωτικόν»τοῦ Ζήνωνος (482), τό ὁποῖον ὁ Πέτρος, ζητήσας νά ἐπανέλθῃ εἰς Ἀλεξάνδρειαν, ἠναγκάσθη νά ὑπογράψῃ καί διά τήν γένεσιν τοῦ ὁποίου συνειργάσθη μετά τοῦ Κωνσταντινουπόλεως Ἀκακίου. Ὁ Ταλάϊας ἐξεδιώχθη, ὁ δέ Πέτρος συνεκάλεσε σύνοδον (482) κατά τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς (Mansi VII, 1024, 1177. Εὐαγρίου, Ἐκκλη. Ἱστ., 3, 15, Νικηφ. Καλλίστου, Ἐκκλ. Ἱστ. 16, 13, Θεοφάνους, Χρονογραφία, σ. 130).

Ὁ Μονοφυσιτισμός ἐπικρατεῖ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ, τό δέ «Ἑνωτικόν» δυσηρέστησεν ἐξ ἴσου τούς ὀρθοδόξους καί πολλούς μονοφυσίτας, οἵτινες ἀποσπασθέντες τοῦ Πέτρου ὠνομάσθησαν «Ἀκέφαλοι», ὡς μή ἔχοντες πλέον ἐπίσκοπον. Τῇ προτάσει τῶν ὀρθοδόξων Αἰγύπτου καί Κωνσταντινουπόλεως ὁ Ρώμης Φῆλιξ Γ' διά δύο συνόδων (484 καί 485) καθήρεσε καί ἀφώρισε τούς Ἀκάκιον, Πέτρον Μογγόν καί Πέτρον Γναφέα Ἀντιοχείας ὡς μονοφυσίτας (Ἀκακιανόν Σχίσμα, 484-519). Ἡ πολιτική τοῦ Πέτρου ὑπῆρξε διπρόσωπος, διό καί προὐκάλεσε πλείστας ἀνωμαλίας εἰς τήν Ἐκκλησίαν Ἀλεξανδρείας. Ἐν μέσῳ τῆς ἐκρύθμου αὐτῆς καταστάσεως ἀπεβίωσε τήν 29.10.490. Μετά τῶν Διοσκόρου, Τιμοθέου Αἰλούρου, Πέτρου Γναφέως καί Ἀκακίου, ἀνεθεματίσθη διά τῆς formula Hormisdae (519)» (Θρησκευτική καί Ἠθική Ἐγκυκλοπαίδεια, τόμ. 10, σελ. 366-367).

3. Ἑρμηνεία τοῦ ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου στόν 68ο Ἀποστολικό Κανόνα

Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης εἶναι μέγας διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας στούς τελευταίους αἰῶνες καί κανονολόγος, διότι στό Πηδάλιο κατόρθωσε νά ἑρμηνεύση σωστά τούς Κανόνες τῶν Τοπικῶν καί Οἰκουμενικῶν Συνόδων καί νά περιλάβη τήν ὅλη ἐκκλησιαστική παράδοση. Νά σημειωθῆ ὅτι τό Πηδάλιο πού καταρτίσθηκε ἀπό τόν ἅγιο Νικόδημο ἐξεδόθη μέ ἔγκριση τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.

Στήν συνέχεια θά παραθέσω τόν 68ο ἀποστολικό Κανόνα, ὁ ὁποῖος κάνει λόγο γιά τήν μή ἀναχειροτονία τῶν Κληρικῶν, καθώς ἐπίσης καί τήν «ἑρμηνεία», ἀλλά καί τήν «συμφωνία» τοῦ Κανόνος αὐτοῦ μέ ἄλλους ἱερούς Κανόνες, τήν ὁποία «συμφωνία» κάνει ὁ ἅγιος Νικόδημος.

Ἀποστολικός Κανών ΞΗ´

«Εἴ τις Ἐπίσκοπος, ἢ Πρεσβύτερος, ἢ Διάκονος, δευτέραν χειροτονίαν δέξηται παρά τινος, καθαιρείσθω καὶ αὐτός καὶ ὁ χειροτονήσας, εἰ μή γε ἄρα συσταίη, ὅτι παρὰ Αἱρετικῶν ἔχει τὴν χειροτονίαν. Τοὺς γὰρ παρὰ τῶν τοιούτων βαπτισθέντας, ἢ χειροτονηθέντας, οὔτε πιστούς, οὔτε κληρικοὺς εἶναι δυνατόν».

Ἑρμηνεία

«Τό νά χειροτονηθῇ τινάς δύω φοραῖς, διαφόρως ἠμπορεῖ νά νοηθῆ. Ἤ διατί ὁ χειροτονηθείς κατεφρόνησε τόν πρότερον αὐτόν χειροτονήσαντα, ἤ διατί νομίζει ὅτι θέλει λάβῃ περισσοτέραν χάριν ἀπό τόν δεύτερον αὐτόν χειροτονήσαντα, ὡς πίστιν ἔχων πρός ἐκεῖνον περισσοτέραν, ἤ διά ἄλλην κᾀμμίαν τοιαύτην αἰτίαν. Ὅθεν ὁ παρών Κανών διορίζει, ὅτι ὅποιος Ἐπίσκοπος, ἤ Πρεσβύτερος, ἤ Διάκονος, ἤθελε δεχθῇ δευτέραν χειροτονίαν ἀπό τινα, ἄς καθαίρεται καί αὐτός, καί ἐκεῖνος ὁποῦ τόν ἐχειροτόνησεν, ἔξω μόνον ἄν ἀποδειχθῇ, ὅτι ἔχει τήν χειροτονίαν ἀπό Αἱρετικούς. Διότι οἱ παρά τῶν Αἱρετικῶν βαπτισθέντες, ἤ χειροτονηθέντες, οὔτε ὅλως Χριστιανοί δύνανται νά ᾖναι μέ τό αἱρετικόν αὐτό βάπτισμα, ἤ μᾶλλον εἰπεῖν μόλυσμα, οὔτε Ἱερεῖς καί Κληρικοί, μέ τήν αἱρετικήν ταύτην χειροτονίαν. Διά τοῦτο ἀκινδύνως οἱ τοιοῦτοι καί βαπτίζονται παρά τῶν ὀρθοδόξων Ἱερέων, καί χειροτονοῦνται παρά τῶν ὀρθοδόξων Ἐπισκόπων. Ὅθεν ἀκολούθως καί ὁ μέγας Βασίλειος γράφων πρός Νικοπολίτας, λέγει∙ Ἐγώ δέν θέλω συναριθμήσει ποτέ μέ τούς ἀληθεῖς ἱερεῖς τοῦ Χριστοῦ, ἐκεῖνον ὁποῦ ἐχειροτονήθη καί ἔλαβε προστασίαν λαοῦ ἀπό τάς βεβήλους χεῖρας τῶν αἱρετικῶν πρός ἀνατροπήν τῆς ὀρθοδόξου πίστεως».

Συμφωνία

«Εἰ δέ καί ἡ α΄. (Οἰκουμενική Σύνοδος) ἐν τῷ η´. (Κανόνι) ἐδέχθη τάς χειροτονίας τῶν Ναυατιανῶν, καί ἡ ἐν Καθαργένῃ ἐν τῷ οζ´. τάς τῶν Δονατιστῶν, ἀλλά οἱ μέν Ναυατιανοί δέν ἦσαν αἱρετικοί, ἀλλά σχισματικοί, κατά τόν α´. Βασιλείου, αἱ δέ τῶν Δονατιστῶν χειροτονίαι ἐδέχθησαν ἀπό τήν ἐν Καρθαγένῃ, διά τήν μεγάλην ἀνάγκην καί ἔνδειαν ὁποῦ εἶχεν ἡ Ἀφρική ἀπό κληρικούς, κατά τόν ξς´. αὐτῆς Κανόνα∙ ταὐτόν εἰπεῖν ἐδέχθησαν οἰκονομικῶς καί ἐξ ἀνάγκης. Δι’ ὅ καί ἡ ἐν Ἰταλίᾳ σύνοδος ταύτας οὐκ ἐδέχθη, ὡς μή τοιαύτην ἀνάγκην ἔχουσαν, κατά τόν οζ´ τῆς αὐτῆς. Ἀλλά καί ἡ αὐτή ἐν Καρθαγένη σύνοδος ἐν τῷ ρα´. Κανόνι θέλει νά ζημιοῦνται δέκα λίτρας χρυσίου, ὅσοι χειροτονήσουν αἱρετικούς, ἤ χειροτονηθοῦν ἀπό αὐτούς, ἤ δεχθοῦν αὐτούς νά λειτουργοῦν. Καί ἡ Οἰκουμενική δέ ζ´. σύνοδος, εἰ καί ἐδέχθη τάς χειροτονίας τῶν αἱρετικῶν Εἰκονομάχων (οὐχί ὅμως τῶν πρωτάρχων τῆς αἱρέσεως, καί τῶν ἐμπαθῶς ἐγκειμένων καί μή γνησίως καί ἀληθῶς μετανοούντων, ὡς εἶπεν ὁ θεῖος Ταράσιος∙ ἀλλά τῶν ἀκολουθησάντων τοῖς πρωτάρχαις, καί ἀληθῶς καί γνησίως μετανοούντων. Περί οὗ ὅρα τήν ἑρμηνείαν τήν πρός Ῥουφινιανόν ἐπιστολῆς τοῦ μεγάλου Ἀθανασίου) καί τούς παρ’ αὐτῶν χειροτονηθέντας, πάλιν δέν ἀνεχειροτόνησεν ὀρθοδοξήσαντας καθώς φαίνεται ἐν τῇ α´. πράξει αὐτῆς, ἀλλά τοῦτο οἰκονομικῶς ἐποίησε διά τό πολύ πλῆθος ὁποῦ τότε ἐπεπόλαζε τῶν εἰκονομάχων. Καθώς καί ἡ Οἰκουμενική β´. τινῶν αἱρετικῶν δι’ οἰκονομίαν ἐδέχθη τό βάπτισμα, ὡς προείπομεν. Ὅθεν ὡς μή ὅρον τήν τοιαύτην καιρικήν καί περιστατικήν οἰκονομίαν ποιησαμένη, οὐκ ἐναντιοῦται εἰς τόν παρόντα Ἀποστολικόν Κανόνα. Καί γάρ καί ὁ Πατριάρχης Ἀνατόλιος ὑπό τοῦ αἱρετικοῦ Διοσκόρου καί τῆς περί αὐτόν αἱρετικῆς συνόδου ἐχειροτονήθη, καί ὁ ἅγιος Μελέτιος ὁ Ἀντιοχείας ὑπό Ἀρειανῶν, κατά τόν Σωζόμενον βιβλ. δ’. κεφ. κη΄. καί ἄλλοι πολλοί ὑπό αἱρετικῶν ἐχειροτονήθησαν, καί μετά ταῦτα, ὑπό τῶν ὀρθοδόξων ἐδέχθησαν. Ἀλλά σπάνια τά τοιαῦτα καί κατά περίστασιν, κανονικῆς ἀκριβείας λειπόμενα, οὐ νόμος δέ Ἐκκλησίας τό κατά περίστασιν γινόμενον καί τό σπάνιον, κατά τε τόν ιζ´. τῆς α´. καί β´. καί τόν Θεολόγον Γρηγόριον, καί τήν β´. πρᾶξιν τῆς ἐν τῇ ἁγίᾳ Σοφίᾳ συνόδου, καί τό νομικόν ἐκεῖνο τό λέγον∙ Τό, παρά κανόνας, οὐχ ἕλκεται πρός ὑπόδειγμα. Τάς δευτέρας χειροτονήσεις τῶν ὀρθοδόξων ἐμποδίζει καί ὁ νζ´. Καρθαγένης. Ἀνάγνωθι καί τάς ἑρμηνείας καί ὑποσημειώσεις τοῦ μς´. καί μζ´. Κανόνος τῶν Ἀποστόλων» (Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Πηδάλιον, ἐκδ. Ἀστήρ, Ἀθήνα 1970, σελ. 89-91).

Εἶναι σαφέστατη τόσο ἡ παραδοσιακότητα ὅσο καί ἡ εὐρύτητα τοῦ πνεύματος τοῦ ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου.

Συμπέρασμα

Τά τρία κείμενα, τά ὁποῖα παρέθεσα προηγουμένως (καθηγητοῦ Παναγιώτου Τρεμπέλα, Μεγάλου Φωτίου καί ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου) προσδιορίζουν τήν προοπτική στήν ὁποία κινοῦνται οἱ Ἐπίσκοποι στίς Συνόδους, οἱ ὁποῖοι ἔχουν τήν εὐθύνη νά ἐπιλύουν σοβαρά θεολογικά καί ἐκκλησιολογικά ζητήματα.

Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ὁ ΣΤ´ Κανόνας τῆς Β´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου χαρακτηρίζει τούς ὀρθοδόξους Ἐπισκόπους ὡς «οἰκονομοῦντας τάς ἐκκλησίας». Ἡ φράση «οἰκονομοῦντας τάς ἐκκλησίας» εἶναι σημαντική, διότι μᾶς παραπέμπει στό μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἰοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ πού εἶναι μυστήριο θείας οἰκονομίας, δηλαδή δείχνει πῶς οἰκονόμησε ὁ Θεός μέ τήν ἄπειρη ἀγάπη Του καί φιλανθρωπία Του τίς ἐπιπτώσεις τῆς ἁμαρτίας τοῦ Ἀδάμ καί τῆς Εὔας.

Ἡ βάση τοῦ θέματος εἶναι ὅτι κατ’ ἀκρίβεια δέν ὑπάρχουν Μυστήρια ἔξω ἀπό τήν Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία, ὅμως ἡ Ἐκκλησία ἀποδέχεται τούς προσερχομένους σέ αὐτήν σχισματικούς ἤ αἱρετικούς, ἄλλοτε μέ ἀκρίβεια καί ἄλλοτε μέ οἰκονομία, ἀνάλογα μέ κάθε περίπτωση, μέ σαφεῖς ὅρους καί προϋποθέσεις. Ὁ ἀείμνηστος Μητροπολίτης Ἐφέσου Χρυσόστομος Κωνσταντινίδης στό θέμα αὐτό ἔκανε τήν διάκριση μεταξύ ἀκρίβειας καί οἰκονομίας (Χρυσοστόμου Κωνσταντινίδου, Μητροπολίτου Ἐφέσου, Καθηγητοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Δογματικῆς Θεολογίας, Ἡ ἀναγνώριση τῶν Μυστηρίων τῶν Ἑτεροδόξων στίς διαχρονικές σχέσεις Ὀρθοδοξίας καί Ρωμαιοκαθολικισμοῦ, ἐκδ. Ἐπέκταση 1995). 

Ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι εἰσαγγελία γιά νά ἐκδίδη καταδικαστικές ἤ ἀθωωτικές ἀποφάσεις, ἀλλά πνευματικό νοσοκομεῖο πού θεραπεύει.

Ἑπομένως, ἡ ἀκρίβεια καί ἠ οἰκονομία εἶναι τά «δύω εἴδη κυβερνήσεως καί διορθώσεως», οἱ ὁποῖες «φυλλάττονται εἰς τήν τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν», κατά τήν εὔστοχη παρατήρηση τοῦ ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου σέ ἑρμηνεία ἄλλου ἀποστολικοῦ Κανόνος (Νικοδήμου Ἁγιορείτου, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 53-54, σημ.). Καί πρέπει νά τονισθῆ ὅτι, τόσο γιά τήν ἀκρίβεια ὅσο καί γιά τήν οἰκονομία ἤ συγκατάβαση στήν ἐπίλυση διαφόρων προβλημάτων, προϋποτίθεται ἡ συνοδική διαγνώμη θεουμένων Ἐπισκόπων, οἱ ὁποῖοι ἐνεργοῦν καί ἀποφασίζουν μέ τόν φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καί ὅταν μιά Σύνοδος κάνη κάποιο λάθος, τότε αὐτό διορθώνεται ἀπό ἄλλη ὀρθόδοξη Σύνοδο. Γενικά ἡ Ἐκκλησία ὅταν προκύπτουν τέτοια ζητήματα ὅπως στήν Οὐκρανία στίς ἡμέρες μας, πρέπει νά τά ἀντιμετωπίζει μέσα ἀπό τήν ἀκρίβεια καί τήν οἰκονομία, κατά περίπτωση. Μοῦ ἔκανε ἐντύπωση τά ὅσα εἶπε ὁ ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης σέ μοναχό πού τόν ρώτησε γιά κάποιο θέμα, κατά τήν αὐθεντική μαρτυρία ἑνός ἀπό τούς πιό στενούς ὑποτακτικούς του, δηλαδή τοῦ Ἱερομονάχου Παϊσίου. Γράφει ὁ Ἱερομόναχος π. Παΐσιος:

«Γνωστός μου μοναχός ἐρώτησε τόν Γέροντα γιά τό θέμα τῶν μεταμοσχεύσεων καί ὁ Γέροντας ἀπάντησε ὅτι γιά τό θέμα αὐτό θά μιλήση ἡ Ἐκκλησία. Ἀκόμη καί γιά σοβαρότερα θέματα, πού ὁ Γέροντας εἶχε ἐκφράσει γνώμη, ἔλεγε ὅτι, ἄν ἡ Ἐκκλησία πάρη διαφορετική θέση, θά πρέπη νά ἀκολουθήσουμε τήν Ἐκκλησία. Μόνο γιά μή σοβαρά θέματα, πού δέν ἔχει πάρει θέση ἡ Ἐκκλησία, μπορεῖ νά ἐκφράζεται κάποιος» (Ἱερομονάχου Παϊσίου, Μύρον ἐκκενωθέν, ἑλκυόμενοι ἀπό τό ἄρωμα τοῦ ἁγίου Παϊσίου, ἐκδ. Ἱ.Μ. Ἁγίου Ἱλαρίωνος, Πρόμαχοι Ἀριδαίας, Α' ἔκδοση 2019, σελ. 41-42). 

Αὐτό εἶναι γνήσιο ἐκκλησιαστικό φρόνημα.

Στό ἑπόμενο ἄρθρο μου θά τολμήσω νά ὑποβάλω μιά πρόταση γιά τήν ἐνδεχόμενη λύση τοῦ σοβαροῦ ζητήματος πού ἀνέκυψε στήν Οὐκρανία, ὥστε νά μή μονιμοποιηθῆ αὐτή ἡ κατάσταση καί ἐξελιχθῆ σέ σοβαρό σχίσμα μεταξύ τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν.

Νομίζω σήμερα, πέρα ἀπό τίς ἱστορικές, κανονικές καί θεολογικές ἀναλύσεις, πρέπει νά κατατεθοῦν σοβαρές προτάσεις γιά τήν ἐπίλυση τοῦ θέματος, οἱ ὁποῖες θά τύχουν περαιτέρω ἐπεξεργασίας ἀπό τούς ὑπευθύνους ἐκκλησιαστικούς ἡγέτες.–



ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ

1. Οι ενυπόγραφες αναρτήσεις (άρθρα, ομιλίες, κριτικές βιβλίων, επιφυλλίδες, δοκίμια, μελετήματα κλπ) που φιλοξενούνται ή αναδημοσιεύονται στο ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ» εκφράζουν κατά κύριο λόγο τους συγγραφείς τους και όχι απαραίτητα το ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ».

2. Τα σχόλια των αναγνωστών του ιστολογίου «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ» εκφράζουν τους ίδιους προσωπικά και όχι το ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ». Σχόλια άσχετα με το περιεχόμενο των αναρτήσεων δεν θα δημοσιεύονται.

3. Υπάρχουν στο ιστολόγιο μας πολλές προτάσεις (σύνδεσμοι, links) προς άλλους δικτυακούς τόπους. Το ιστολόγιο μας δε φέρει καμία ευθύνη για το περιεχόμενο των αναρτήσεων ή των σχολίων που γίνονται εκεί.

Αρχείο

Φίλοι κι αδελφοί

Παναγία Οδηγήτρια του Balamand (Λίβανος)

Παναγία Οδηγήτρια του Balamand (Λίβανος)

ΣΥΝ-ΙΣΤΟΛΟΓΕΙΝ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ένα ιστολόγιο αφιερωμένο στους 57 αη-Γιώργηδες της Ορθόδοξης Εκκλησίας

ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζεται...

Τοῦτο σᾶς λέγω πάλιν καὶ σᾶς παραγγέλλω: κἂν ὁ οὐρανὸς νὰ κατέβη κάτω κἂν ἡ γῆ νὰ ἀνέβη ἀπάνω κἂν ὅλος ὁ κόσμος νὰ χαλάση καθὼς μέλλει νὰ χαλάση σήμερον αὔριον, νὰ μὴ σᾶς μέλη τί ἔχει νὰ κάμη ὁ Θεός. Τὸ κορμὶ ἂς σᾶς τὸ καύσουν, ἂς σᾶς τὸ τηγανίσουν, τὰ πράγματά σας ἂς σᾶς τὰ πάρουν, μὴ σᾶς μέλη, δῶστε τα, δὲν εἶναι ἐδικά σας. Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζεται. Ἐτοῦτα τὰ δύο ὅλος κόσμος νὰ πέση, δὲν ἠμπορεῖ νὰ σᾶς τὰ πάρη, ἔξω ἂν τύχη καὶ τὰ δώσετε μὲ τὸ θέλημά σας. Αὐτὰ τὰ δύο νὰ τὰ φυλάγετε νὰ μὴν τύχη καὶ τὰ χάσετε.

Ἅγιος Κοσμᾶς Αἰτωλός, Διδαχὴ Γ' (ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἰωάννη Β. Μενούνου, Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Διδαχὲς καὶ Βιογραφία, ἐκδόσεις Ἀκρίτας, ζ' ἔκδοση, Ἀθήνα 2004, σελ.154)

Επισκέπτες από 17/9/2009

Free counters!

ΠΕΡΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Περί θεολογίας

Περί θεολόγων και Θρησκευτικών

ΘΕΣΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ

ΘΕΣΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ
ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ Θ. Ι. ΡΗΓΙΝΙΩΤΗ «ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟ ΑΘΕΟ»

Κ. ΤΣΑΤΣΟΣ, ΠΕΡΙ "ΕΙΔΙΚΩΝ"

Τοῦτο εἶναι τὸ δρᾶμα τῆς ἐποχῆς μας: ὅτι ἡ πρόοδος της δὲν βρίσκεται στὰ χέρια τῶν πνευματικῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ τῶν εἰδικῶν, ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι πνευματικοὶ ἄνθρωποι.

Κωνσταντίνος Τσάτσος, Ἀφορισμοὶ καὶ διαλογισμοί, τέταρτη σειρά, εκδ. Βιβλ. τῆς Ἑστίας, Ἀθήνα 1972, σελ. 92.

台灣基督東正教會 The Orthodox Church in Taiwan

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Μετεωρίτικη Βιβλιοθήκη

ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΚΡΗΤΗΣ

ΕΛΛΟΠΟΣ

Αξίζει να διαβάσετε

9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ: ΔΙΕΘΝΗΣ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΣΜΟΥ

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ