Το ιδεολόγημα της ευθύνης και ο προτεσταντισμός του Ράμφου

[Σημείωση του ιστολογίου μας: Ο Μανώλης Γ. Βαρδής σταχυολογεί αποσπάσματα από την πρόσφατη συνέντευξη του Στέλιου Ράμφου στην Κατερίνα Ι. Ανέστη για λογαριασμό του iefimerida.gr. 

Οι αντιρρήσεις μας στη σκέψη του Ράμφου είναι γνωστές και έχουν εκφραστεί πολλές φορές σ' αυτό το ιστολόγιο. Παρόλα αυτά ο Ράμφος είναι σημαντικός γραφιάς. Έχει εμμονές, αναγωγισμούς, ψυχολογισμούς, κοινοτοπίες αλλά γράμματα ξέρει. Η σκέψη του είναι επαμφοτερίζουσα και διαμορφώνει στον αναγνώστη ένα σχήμα "έλξης-άπωσης". Ενδεικτικά παραθέτουμε μερικά κείμενα που έχουν παλιότερα δημοσιευθεί στο ιστολόγιο μας και ασκούν κριτική στον Ράμφο: 

• Θ. Ι. Ζιάκας, Απάντηση στο Στέλιο Ράμφο
• Γ. Κοντογιώργης, Η καθεστωτική διανόηση στην Ελλάδα
• π. Ν. Λουδοβίκος, Από τον καημό του ενός στον διευθυντικό ή συγκρουσιακό εκσυγχρονισμό
• Σωτήρης Γουνελάς (αντίλογος στον Στ. Ράμφο) ]

πηγή: iefimerida.gr & manolisgvardis

Δεν πρέπει να «ξεπερνάμε» εύκολα τον Ράμφο, διότι είναι από τους λίγους, της άλλης όχθης, που στοχάζεται. Τί λοιπόν λέει ο Ράμφος;

Ποιο ήταν για εσάς το μεγαλύτερο πρόβλημα με την αντίδραση της Εκκλησίας;

Ηταν ότι δεν ήθελε να βάλει τον χρόνο στην αναζήτηση του θείου. Ενώ ο χρόνος που ζητούσε η κυβέρνηση στην πραγματικότητα είναι η ευθύνη. Με την ευθύνη εμπλουτίζεται η εμπιστοσύνη στον χρόνο. Για πρώτη φορά στην Ανατολική Εκκλησία θα βάλουν μέσα στο παιχνίδι τον χρόνο με τη μορφή της ευθύνης. Με την έννοια της εσωτερικής στρατεύσεως για το κοινό καλό. Αυτό είναι κάτι εξαιρετικά σημαντικό και στο μέτρο που θα ζυμωθεί μέσα μας και δεν θα το ξεχάσουμε, πάμε για μια μεγάλη αλλαγή σε βάθος. Για πρώτη φορά θα μπει ο χρόνος, δηλαδή η αίσθηση του πραγματικού, μέσα στις πνευματικές ανάγκες. Αυτό ήταν ο λόγος που δεν μπορούσε να εξελιχθεί η κοινωνία μας. Ηταν διαφορετικά πράγματα ο χρόνος και η ανάγκη για το υψηλό και το απόλυτο. Τώρα με τον κορωνοϊό πρέπει να τα αφομοιώσουμε.

Τι είναι οι μεγάλες στιγμές;

Ενεργά παρόντα που διαρκούν. Παλιά οι ασκητές, οι άνθρωποι που προσεύχονταν, εμπλούτιζαν τον χρόνο. Διότι τώρα, ξέρετε, βρισκόμαστε σε κάτι πολύ σημαντικό και θετικό…

Θετικό;

Βέβαια θετικό. Για πρώτη φορά από εκεί που περιφρονούσαμε τον δημόσιο χώρο και ήταν βρώμικος ενώ είχαμε καθαρά τα διαμερίσματά μας, τώρα που αποσυρόμαστε στα διαμερίσματά μας παίρνουμε στα σοβαρά το έξω. Καταλαβαίνουμε ότι αυτά τα πράγματα είναι απολύτως συνδεδεμένα.

Έχετε πίστη στους Ελληνες για το πώς θα το αντιμετωπίσουμε; Είδατε τις μαζικές εξόδους σε παραλίες και καφέ...

Αυτά τα φαινόμενα μαζικών εξόδων είναι αντανακλαστικές φοβικές επιστροφές στην ομαδικότητα. Ενώ στην Εκκλησία σου ζητούν να είσαι ταπεινός, με την επιμονή ακριβώς την ιδεολογική στο μυστήριο γίνεσαι αλαζόνας. Είχαμε μια υπόθαλψη αλαζονείας του πιστού επειδή έπρεπε να μείνει πιστός στην ταυτότητά του ως πιστού και όχι στην εσωτερική του ζωή ως πιστού. Η εμμονή στην ταυτότητα είναι μια μορφή παραμονής αλαζονικής σε έναν εαυτό που δεν καταλαβαίνει άλλο από το δικό του πείσμα. Στο μέτρο που θα αρχίσουμε να τα κατανοούμε αυτά, θα μπορούσε να γίνει μια αρχή για διαφορετική τοποθέτηση απέναντι στο πρόβλημά μας.