Σάββατο 8 Σεπτεμβρίου 2012

Ανθολόγιον 108: Στέλιος Ράμφος (περι βυζαντινής εικόνος)


[...] Ἡ βυζαντινὴ εἰκόνα, ἀνήκει στὴν λειτουργικὴ τέχνη. Δὲν ἀπευθύνεται στὸ ἀνθρώπινο αἴσθημα γιὰ νὰ τὸ προκαλέσῃ ἀλλὰ γιὰ νὰ τὸ μεταπλάσῃ καὶ ὑπ' αὐτὴ τὴν ἔννοια δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι μία τέχνη μορφῆς σὰν τὴν ἀναπαραστατικὴ τέχνη. Ὅπως τονίζουν οἱ ἁγιογράφοι ἀποτελεῖ καθ' ἑαυτὴν συμβολικὴ παράστασι τοῦ ἀναπλασμένου κόσμου τῶν αἰσθήσεων μέσα ἀπὸ τὰ ἱερὰ γεγονότα καὶ πρὀσωπα ποὺ ἱστορεῖ. Ἐπειδὴ ἡ ἀλήθεια τῆς εἰκόνος εἶναι ὑπερβατικὴ γίνεται αἰσθητὴ ἐπάνω της ἡ παρουσία ἑνὸς ἄλλου κόσμου. Στὴν ἀλήθεια τούτη ὅλα περιχωροῦνται μεταξύ των καὶ κοινωνοῦν, τίποτε δὲν ὑπάρχει μόνο του. Ἐδῶ ἔγκειται ἡ καθολικότητά της. Ἡ ὡραιότης κατ' αὐτὴ τὴν ἔννοια ἐκφράζεται μὲ τὴν εἰρήνη, τὴν αὐστηρότητα, τὴν μεγαλοπρέπεια, τὴν πραότητα, τὴν ἐπιείκια τῶν μορφῶν, μὲ τὴν ἁγιότητα δηλαδὴ τοῦ πνεύματος καὶ ὄχι τὴν περίτεχνη ἀπόδοσι τῶν φυσικῶν χαρακτηριστικῶν. Οἱ εἰκονιζόμενοι ἅγιοι δὲν εἶναι ὅμως ἐκστατικὰ πλάσματα - ἡ ψυχὴ δραπετεύει στὴν ἔκστασι ἀφήνοντας τὸ σῶμα ἔκθετο στὸ ῥεῦμα τῆς φθορᾶς- εἶναι ἀνακαινισμένοι ψυχῇ τε καὶ σώματι ἄνθρωποι. Ὁ ἁγιογράφος συντηρεῖ καὶ μεταδίδει μιὰν ἀλήθεια τῆς ὁποίας δὲν εἶναι εὑρέτης, γιὰ νὰ προβάλλῃ ὡς ἀτομικὸς δημιουργὸς καὶ νὰ διεκδικῇ δικαιώματα. Μάλιστα ὅσο παραδίδεται στὴν καθολικὴ ἀλήθεια τόσο τὸ ἔργο του κερδἰζει σὲ ὡραιότητα. Τὸ ἀξίωμα τοῦτο τῆς ταπεινῆς ἀλλὰ μεγάλης τέχνης τῶν εἰκόνων δὲν προϋποθέτει ἀγκύλωσι τοῦ πνεύματος σὲ ὡρισμένο τύπο, προϋποθέτει ἀνάτασι τοῦ πνεύματος ἀπὸ δίψα πληρότητος. [...]


Στέλιος Ράμφος, Ὀνομάτων ἐπίσκεψις: Παιδεία ελληνική- Κυριακοδρόμιο, ἐκδόσεις Ἁρμός, Ἀθῆναι 2010, σελ. 266-267.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ

1. Οι ενυπόγραφες αναρτήσεις (άρθρα, ομιλίες, κριτικές βιβλίων, επιφυλλίδες, δοκίμια, μελετήματα κλπ) που φιλοξενούνται ή αναδημοσιεύονται στο ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ» εκφράζουν κατά κύριο λόγο τους συγγραφείς τους και όχι απαραίτητα το ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ».

2. Τα σχόλια των αναγνωστών του ιστολογίου «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ» εκφράζουν τους ίδιους προσωπικά και όχι το ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ». Σχόλια άσχετα με το περιεχόμενο των αναρτήσεων δεν θα δημοσιεύονται.

3. Υπάρχουν στο ιστολόγιο μας πολλές προτάσεις (σύνδεσμοι, links) προς άλλους δικτυακούς τόπους. Το ιστολόγιο μας δε φέρει καμία ευθύνη για το περιεχόμενο των αναρτήσεων ή των σχολίων που γίνονται εκεί.

Αρχείο

Φίλοι κι αδελφοί

Παναγία Οδηγήτρια του Balamand (Λίβανος)

Παναγία Οδηγήτρια του Balamand (Λίβανος)

ΣΥΝ-ΙΣΤΟΛΟΓΕΙΝ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ένα ιστολόγιο αφιερωμένο στους 57 αη-Γιώργηδες της Ορθόδοξης Εκκλησίας

ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζεται...

Τοῦτο σᾶς λέγω πάλιν καὶ σᾶς παραγγέλλω: κἂν ὁ οὐρανὸς νὰ κατέβη κάτω κἂν ἡ γῆ νὰ ἀνέβη ἀπάνω κἂν ὅλος ὁ κόσμος νὰ χαλάση καθὼς μέλλει νὰ χαλάση σήμερον αὔριον, νὰ μὴ σᾶς μέλη τί ἔχει νὰ κάμη ὁ Θεός. Τὸ κορμὶ ἂς σᾶς τὸ καύσουν, ἂς σᾶς τὸ τηγανίσουν, τὰ πράγματά σας ἂς σᾶς τὰ πάρουν, μὴ σᾶς μέλη, δῶστε τα, δὲν εἶναι ἐδικά σας. Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζεται. Ἐτοῦτα τὰ δύο ὅλος κόσμος νὰ πέση, δὲν ἠμπορεῖ νὰ σᾶς τὰ πάρη, ἔξω ἂν τύχη καὶ τὰ δώσετε μὲ τὸ θέλημά σας. Αὐτὰ τὰ δύο νὰ τὰ φυλάγετε νὰ μὴν τύχη καὶ τὰ χάσετε.

Ἅγιος Κοσμᾶς Αἰτωλός, Διδαχὴ Γ' (ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἰωάννη Β. Μενούνου, Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Διδαχὲς καὶ Βιογραφία, ἐκδόσεις Ἀκρίτας, ζ' ἔκδοση, Ἀθήνα 2004, σελ.154)

Επισκέπτες από 17/9/2009

Free counters!

ΠΕΡΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Περί θεολογίας

Περί θεολόγων και Θρησκευτικών

ΘΕΣΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ

ΘΕΣΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ
ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ Θ. Ι. ΡΗΓΙΝΙΩΤΗ «ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟ ΑΘΕΟ»

Κ. ΤΣΑΤΣΟΣ, ΠΕΡΙ "ΕΙΔΙΚΩΝ"

Τοῦτο εἶναι τὸ δρᾶμα τῆς ἐποχῆς μας: ὅτι ἡ πρόοδος της δὲν βρίσκεται στὰ χέρια τῶν πνευματικῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ τῶν εἰδικῶν, ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι πνευματικοὶ ἄνθρωποι.

Κωνσταντίνος Τσάτσος, Ἀφορισμοὶ καὶ διαλογισμοί, τέταρτη σειρά, εκδ. Βιβλ. τῆς Ἑστίας, Ἀθήνα 1972, σελ. 92.

台灣基督東正教會 The Orthodox Church in Taiwan

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Μετεωρίτικη Βιβλιοθήκη

ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΚΡΗΤΗΣ

ΕΛΛΟΠΟΣ

Αξίζει να διαβάσετε

9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ: ΔΙΕΘΝΗΣ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΣΜΟΥ

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ