Η Αφροδίτη της Μήλου εκτροχιασμένη ...

Γράφει ο Παναγιώτης Ήφαιστος

Καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών-Ευρωπαϊκών Σπουδών

του Πανεπιστημίου Πειραιώς

Η Αφροδίτη της Μήλου περιτυλιγμένη από την γαλανόλευκη και το δάκτυλο να κάνει την γνωστή χειρονομία. "Απατεώνες στην Ευρω-οικογένεια", είναι ο τίτλος. Ακόμη μια ψηφίδα στο πάζλ της κρίσης της ΟΝΕ. Ακούοντας τις ειδήσεις πρόσεξα μια αδικαιολόγητη υπεραντίδραση, ακόμη και του προέδρου της ελληνικής Βουλής. Ως αναλυτή της ΕΕ το γεγονός αυτό δεν μου προξενεί την παραμικρή εντύπωση. Σε κοντά δέκα βιβλία έχω εξηγήσει επανειλημμένα ότι η Πολιτική Ενωση της Ευρώπης απαιτεί ευρωπαϊκή ανθρωπολογία κάτι που όχι μόνο δεν συμβαίνει αλλά συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Δηλαδή, ο καθείς αναπτύσσει την δική του εθνική κοσμοθεωρία και τις δικές του συμβατές με αυτές ηθικοκανονιστικές δομές. «Οι ίδιες οι κοινωνίες των κρατών-μελών», υποστήριξα στο 6 κεφάλαιο του βιβλίου Κοσμοθεωρία των Εθνών, «όρισαν και οριοθέτησαν τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά της ΕΕ: Η Ευ­ρωπαϊκή Ένωση δεν είναι ένα διεθνιστικό εγχείρημα. Είναι αντί­θετα ένα πρότυπο εθνοκρατοκεντρικού διεθνούς συστήματος, το οποίο ορίζεται, προσανατολίζεται και μετασχηματίζεται διακυ­βερνητικά. Εξ αντικειμένου, η υπερεθνική ανθρωπολογία είναι μηδενική, δηλαδή δεν υπάρχει μία ευρωπαϊκή κοινωνική οντότη­τα, αλλά τόσες όσα και τα κράτη-μέλη και τόσες εθνικές κοσμο­θεωρίες όσα και τα έθνη. Η ανθρωπολογική ετερότητα των εθνι­κών κοινωνιών βαθαίνει ολοένα και περισσότερο αναδεικνύοντας ολοένα και εντονότερα τα εθνοκρατοκεντρικά χαρακτηριστικά του εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης». ... «Οι βαθύτατα εμπεδωμένες ιδιότητες της εθνοκρατοκεντρικά δομημένης ΕΕ επιτάσσουν αυστηρό έλεγχο των υπερεθνικών ορ­γάνων και μηδενικές ανεξάρτητες δικαιοδοσίες για τα τελευταία. Επιπλέον, αποτελεσματική ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, η οποία διαφυλάττει στοιχειωδώς τη δημοκρατική τάξη, επιτάσσει εξορθολογισμό των διακυβερνητικών αποφάσεων και συνάμα εξορ­θολογισμό της δημοκρατίας στο επίπεδο των κρατών-μελών.»... «Ακόμη και το παραμικρό παραστράτημα προς ανεξαρτησία των υπερεθνικών οργάνων είναι αυτοκτονικός πολιτικός ανορ­θολογισμός και πολιτική ανωμαλία. Μόνο παρωχημένα ιδεο­λογήματα θα μπορούσαν να υποστηρίζουν τέτοιες πολιτικές εκτροπές, που αναπόδραστα οδηγούν σε κατεξουσιασμό, ανα­ποτελεσματικότητα και βραδύκαυστη εκκόλαψη δεσποτικών αξιώσεων. Οι οντολογικές ιδιότητες της ΕΕ επιτάσσουν ότι είτε η Ευρώπη θα είναι εθνοκρατοκεντρικά οργανωμένη σύμφωνα με τις κοινωνικές της προϋποθέσεις είτε θα διολισθαίνει άλλοτε αργά και άλλοτε ταχύρυθμα στη σύγχυση και στην αδυναμία. Η διολίσθηση σε πολιτικό ανορθολογισμό και η διεύρυνση της απόστασης της εξουσίας από την κοινωνία προκαλεί, επιπλέον, τάσεις προς λαϊκισμό»... «Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα, που θέτουν τυχόν ανορθολο­γικοί υλιστικοί βηματισμοί που παραγνωρίζουν τον εθνοκρατο­κεντρικό χαρακτήρα της ΕΕ, είναι ο τρόπος που επηρεάζουν τη δύσκολη σχοινοβασία των ευρωπαϊκών κρατών στο πεδίο των πολιτικοστρατηγικών εξελίξεων, που αφορούν τόσο ζητήματα πλανητικής κατανομής ισχύος και συμφερόντων όσο και ενδο­ευρωπαϊκά διλήμματα ασφαλείας μεταξύ των μεγάλων δυνάμε­ων της Ευρώπης. Συνδυασμός μιας κατάστασης προχωρημένου μεταμοντέρνου ροκανίσματος των ανθρωπολογικών προϋποθέ­σεων και μιας πολιτικοδιπλωματικής ή οικονομικής κρίσης μπο­ρεί να προκαλέσει μεγάλες πολιτικές ταλαντεύσεις ή και πολύ περισσότερα. Όσοι μελέτησαν χωρίς διαστρεβλωτικούς φακούς την περίοδο από το 1945 μέχρι τις μέρες μας θεμελίωσαν ότι τέ­τοιες οριακές καταστάσεις ήταν πολύ συχνές». ... «Σίγουρα, υπάρχουν διαβρώσεις του ευρωπαϊκού διακρατικού ορθολογισμού. Προσθέτουμε ότι αν υπάρχει κάποιος λόγος για να χρηματοδοτούνται μελέτες για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και για να δεσμεύονται δημόσιοι πόροι για πανεπιστημιακά τμήματα διεθνών σπουδών, είναι η διεξαγωγή βασανιστικών εμπειρικών μελετών, που θα καταδεικνύει από τη μία πλευρά τις οντολογικές ιδιότητες της ΕΕ και από την άλλη τα διεθνιστικά ελαττώματα και ελλείμματα των Κοινοτικών θεσμών καθώς και του τρόπου με τον οποίο θίγονται τα εθνικά συμφέροντα των μελών». ... «Τρίτον, η σχεδόν απόλυτη επιβεβαίωση του εθνοκρατοκεντρικού φαινομένου καταμαρτυρείται από τη μηδενική υπερεθνική ανθρωπολογία στο επίπεδο των υπερεθνικών δομών και από τη νομικοπολιτική αποτύπωση των αποφάσεων πολλών δεκαετιών στο επίπεδο της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Η θέση που εκφράσαμε πιο πάνω ότι οι ανεξάρτητες αρμοδιότητες των υπερεθνικών οργάνων πρέπει να είναι μηδενικές αφορά ζωτικά το κατά πόσο η ΕΕ θα συνεχίσει να αναδεικνύεται ως ένα πρότυπο μετανεοτερικό παράδειγμα ή κατά πόσο, όπως συμβαίνει με κάθε υλιστική νοηματοδότηση της πολιτικής, θα αποσυντεθεί κάτω από το βάρος των αντιθέσεων και αντιφάσεων μιας λειψής υλιστικά νοούμενης δημόσιας σφαίρας».

Το πόσο διεστραμμένη –οικονομικά, πολιτικά και ανθρωπολογικά– είναι η ΟΝΕ το υποστήριξα ξανά και ξανά σε πολλές μονογραφίες μου για να εισπράξω ύβρεις. Σταματώ όμως εδώ και αφιερώνω την εκτροχιασμένη Αφροδίτη της Μήλου σε όσους πίστεψαν ότι μέσα από θεσμούς θα δημιουργήσουν ευρωπαϊκή ανθρωπολογία, ευρωπαϊκό πατριωτισμό και κατάργηση των εθνών της Ευρώπης. Η εξωπραγματική δημόσια σφαίρα τους δακτυλοδείχνεται από την ευρωεκτροχιασμένη Αφροδίτη της Μήλου. Όσον με αφορά ούτε θα έριχνα μια ματιά σε τέτοια αίσχη αν δεν είχαμε εξέγερση ακόμη και του προέδρου της Ελληνικής Βουλής. Θα δουν πολλά τέτοια ακόμη οι Ευρωπαίοι αν αφήσουν κάποιους ιδεολογικά κολλημένους να επηρεάζουν τις αποφάσεις. Ο οικονομικοπολιικός ανορθολογισμός θα φέρει πολύ χειρότερα αν δεν υπάρξει εθνοκρατοκεντρικός εξορθολογισμός της ΕΕ, ενός κατά τα άλλα ορθά κινούμενου διακρατικού εγχειρήματος.

Πηγή: Ιστοσελίδα καθηγητού Π. Ήφαιστου /αναδ. LoMaK