Νικόλας Σεβαστάκης,Το τραύμα της Ευρώπης

[πηγή: Η ΑΥΓΗ, 31-3-2013]

Όλο και περισσότεροι το παραδέχονται: το δράμα της Κύπρου είναι ένα ξεχωριστό τραύμα στο ήδη λαβωμένο σώμα της Ευρώπης. Το πόσο βαθύ θα αποδειχθεί κανείς δεν μπορεί να το γνωρίζει από τώρα. Οι συνέπειες των τωρινών αποφάσεων θα ξετυλιχτούν ουσιαστικά σε κάποιο βάθος χρόνου, με βίαιους σπασμούς και μικρές υφέσεις, με ακανόνιστους ρυθμούς και μικρά παραπλανητικά διαλείμματα. Η ιστορία ήδη διανθίζεται με έρπουσες φήμες, προετοιμάζοντας το έδαφος για ποινικούς καταλογισμούς και κομματικά παιχνίδια μετάθεσης ευθυνών. Αλλά το τραύμα δεν περιορίζεται, κατά πώς φαίνεται, στο πολιτικοοικονομικό θρίλερ που παίζεται τούτες τις μέρες με μια μεγάλη δόση αγωνίας για το πρώτο, προσωρινό του, φινάλε.

Πέρα από την υπόθεση της Κύπρου και της «υπαγορευμένης» με το σπαθί καταστροφής του οικονομικού της μοντέλου, ο κίνδυνος για την Ευρώπη είναι πια υπαρξιακός. Αφορά τη στοιχειώδη νομιμοποίηση του οικοδομήματος και της ιστορίας του και όχι μόνο τις περιπέτειες των «άσωτων» τραπεζικών συστημάτων του. Τα λόγια περί εξυγίανσης από τις ασωτίες δεν μπορούν πια να κρύψουν τον μεγάλο κίνδυνο: ο θυμός με τη «γερμανική» Ευρώπη να γίνει πεδίο αναγέννησης και διασποράς των εθνικισμών. Με ένα αποτέλεσμα: τα συναισθήματα δυσφορίας και εξέγερσης απέναντι στις ηγετικές ελίτ της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στραφούν σε σκληρότερους εγωισμούς αυτοσυντήρησης και σε ένα πνεύμα ριζικά ξένο προς την αλληλεγγύη.

Αυτή, νομίζω, τη διάσταση την υποτιμούν συστηματικά όσοι πιστεύουν ότι η επιστροφή στη δραχμή ή στην κυπριακή λίρα είναι απλώς ζήτημα οικονομικού ρεαλισμού ή σθεναρής πολιτικής βούλησης. Μια τέτοια επιστροφή στα εθνικά νομίσματα, στις συγκεκριμένες συνθήκες βαθιάς λαϊκής αποξένωσης και βαθιάς καχυποψίας για όλους και με όλα, είναι πιθανότερο να οδηγήσει στις χειρότερες εθνικιστικές δυσπλασίες παρά σε οτιδήποτε άλλο.

Ανήκω, προφανώς, σε εκείνους τους αριστερούς που, όπως έγραψε ο Λήο Πάνιτς, έτρεφαν και ακόμα «τρέφουν αυταπάτες» για την Ευρώπη. Μια άλλη διατύπωση μου φαίνεται όμως πιο ακριβοδίκαιη: δεν πιστεύω ότι η Ευρώπη, έστω κι ετούτη η σκιά του εαυτού της, είναι ένα πτώμα σε αποσύνθεση και ότι η Άνοιξη μπορεί να έλθει από τη Μόσχα, το Πεκίνο ή ποιος ξέρει από πού. Ο κίνδυνος, παρ' όλα αυτά, είναι εδώ και ο πολιτικός χρόνος για την ανάσχεσή του πολύ μικρός. Είναι πιθανό να εκπληρωθεί τελικά η προφητεία της ευρωπαϊκής αποσύνθεσης, αλλά με τρόπους και μορφές που δεν θα έχουν τίποτα το θετικό.

Η περιπέτεια της Κύπρου μπορεί να προαναγγέλλει μια τέτοια δυναμική επιταχυνόμενης αποσταθεροποίησης και αποσύνθεσης. Το ερώτημα είναι εάν τα πολλαπλά τραύματα θα ολοκληρώσουν τον κύκλο τους μέχρι την καρδιά του οικοδομήματος, τη Γαλλία ας πούμε, ή αν θα υπάρξουν σημαντικές ανατροπές πριν τον κλινικό θάνατο της Ευρώπης.

Φοβάμαι ότι όσοι διαθέτουν εύκολες τις διαγνώσεις και κυρίως πρόχειρες τις θεραπείες και τη συμβουλευτική έχουν ήδη έτοιμη την απάντηση. Έτσι κι αλλιώς, ό,τι και αν συμβεί στην πραγματικότητα, η θεωρία θα τους «δικαιώσει».

http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=763257