π. Δ. Μπόκος, Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε (β): Ο θεόγραφος τόμος

Το μυστήριο της Θείας Οικονομίας, το σχέδιο δηλαδή του Θεού για την τελική αποκατάσταση του ανθρώπου, είναι «το μυστήριον το κεκρυμμένον από των αιώνων και των γενεών». Ο Θεός προετοίμαζε τον κόσμο για τη μέλλουσα σωτηρία αποκαλύπτοντας σταδιακά, δια μέσου των προφητών, το μυστικό περιεχόμενο του σχεδίου του. Λέγει στον προφήτη Ησαΐα: «Πάρε ένα βιβλίο (ή πίνακα) καινούργιο και μεγάλο («τόμον καινού μεγάλου»), και γράψε «γραφίδι ανθρώπου», με γράμματα καθαρά και γλώσσα καταληπτή από τον άνθρωπο, μια προφητεία για κάποιον, που θα έρθει να λαφυραγωγήσει γρήγορα και ολοκληρωτικά» (Ησ. 8, 1). 

Στον καινούργιο τόμο του Ησαΐα η Εκκλησία βλέπει την Αειπάρθενη Μητέρα του Θεού. «Ελλαμφθείς Ησαΐας τω Πνεύματι, του Ιωακείμ και της Άννης το κύημα τόμον καινόν εώρακεν, ω εγράφη ο Λόγος σαρκούμενος» (Κανών 9ης Σεπτ., ωδή στ΄). Με τον φωτισμό του Αγίου Πνεύματος ο Ησαΐας βλέπει το κύημα του Ιωακείμ και της Άννας (την Θεοτόκο) σαν καινούργιο τόμο, μέσα στον οποίο γράφτηκε ο Λόγος, αποτυπώθηκε ο Χριστός με την ενσάρκωσή του. 

Το ίδιο λέγει και ένας ύμνος απ’ τον κανόνα του Ακαθίστου, που υμνεί την Παναγία ως τόμο (βιβλίο ή πίνακα), μέσα στον οποίο έχει εγγραφεί από το δάκτυλο του Θεού Πατέρα ο Λόγος, ο Υιός του Θεού. «Χαίρε ο τόμος, εν ω δακτύλω εγγέγραπται Πατρός ο Λόγος, Αγνή». Εδώ υπονοείται και η παρθενία της Θεοτόκου, διότι η μυστική αυτή αποτύπωση του Υιού και Λόγου του Θεού μέσα της δεν έγινε με ανθρώπινη μεσολάβηση, αλλά με θεϊκή ενέργεια, αχειροποίητα, υπερφυσικά. Όχι από ανθρώπινο χέρι, αλλά «δακτύλω Πατρός». Από το χέρι του Θεού. Και τούτο, διότι από όλες τις γενιές των ανθρώπων, αυτήν μονάχα έκρινε άξια ο Θεός να της αποκαλύψει το «χρόνοις αιωνίοις σεσιγημένον μυστήριον». Θεώρησε ότι μόνο αυτή ήταν ικανή να υπηρετήσει το επί αιώνες κρυμμένο σχέδιο της σωτηρίας μας. 

Με τον τρόπο αυτόν η Θεοτόκος Μαρία έγινε ένα βιβλίο που έκλεισε μέσα του τη θεία βουλή, το αρχέγονο επτασφράγιστο μυστικό σχέδιο της Θείας Οικονομίας, «βουλήν Υψίστου αρχαίαν, αληθινήν». Και το κατόρθωσε αυτό η Παναγία, διότι είχε ενδύσει τον εαυτό της με «χιτώνα αμόλυντον» και τον είχε ασφαλίσει με «σφραγίδα άθραυστον». Και η σφραγίδα αυτή ήταν και όλα τα άλλα βέβαια χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, αλλά κυρίως η παρθενία και η αγνότητά της. Η αγία Παρθένος φυλάττει τέλεια τα θεία μυστήρια που της εμπιστεύεται ο Θεός, διότι είναι «τη αγνεία εσφραγισμένη και παρθενία φυλαττομένη». Έτσι η Παναγία γίνεται «Χριστού βίβλος έμψυχος, εσφραγισμένη» διά του Πνεύματος (βλ. και ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, αρ. φ. 380, Μαρτ. 2015). 

Όντας όμως η Θεοτόκος «βίβλος έμψυχος, μυστικώς γεγραμμένη», και «τόμος θεόγραφος» (αγ. Νεκτάριος), κατάφερε να φέρει εις πέρας τη μεγάλη της αποστολή απολύτως μυστικά, να επιτελέσει εντελώς αθόρυβα «το μέγα μυστήριον του τόκου» της, «το πριν τοις αγγέλοις άγνωστον και προ αιώνων τηρούμενον». Και οι άγγελοι ακόμη, πλην του Γαβριήλ, «ουκ έγνωσαν πως εσαρκώθη» ο Κύριος. Αλλά το σπουδαιότερο ήταν, ότι όλα αυτά διέφυγαν της προσοχής του διαβόλου. «Και έλαθε τον άρχοντα του αιώνος τούτου η παρθενία Μαρίας και ο τοκετός αυτής, ομοίως και ο θάνατος του Κυρίου». Τρία κραυγαλέα μυστήρια, τα οποία όμως πραγματοποιήθηκαν μέσα στη σιγή, «εν ησυχία Θεού», (αγ. Ιγνάτιος Αντιοχείας). 

Την υπέροχη Θεομήτορα, που μας τιμάει αφάνταστα με το να δέχεται να είναι και δική μας μητέρα, ας υμνούμε και μεις με τα λόγια του αγ. Θεοδώρου του Στουδίτου: «”Χαίρε, βιβλίον εσφραγισμένον, …χαίρε, τόμος καινού μυστηρίου”, εσύ που λόγω της αφθαρσίας σου έμεινες άθικτη από τα πάντα και όπου ο Λόγος του Θεού, χωρίς να έχει πρώτα (ορατή) μορφή, ζωγραφίστηκε με γραφίδα ανθρώπινης μορφής, έλαβε δηλαδή σώμα από σένα, αυτός που έγινε σε όλα όμοιος με μας, πλην της αμαρτίας». 

Και κυρίως ας μιμούμαστε την αγία ζωή της, με το να δεχόμαστε και μεις «νόμον θεόγραφον ένδον, εν πλαξί των καρδιών ημών θεόθεν», όπως έπραξε εκείνη και όλη η χορεία των αγίων μας (Κανών 20ής Μαρτ., ωδή ζ΄). 

(ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, αρ. φ. 404, Μάρτιος. 2017)