Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Θνητά Όνειρα

 

Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Θνητά Όνειρα – Καθημερινά πρόσωπα του κειμένου

(Στο: Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Σημειώσεις εκατό ημερών, εκδόσεις Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1988, σελ. 84).

Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Οι Άγιοι του Νέου Μαρτυρολογίου

 

Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Οι Άγιοι του Νέου Μαρτυρολογίου (στο: Σημειώσεις εκατό ημερών, εκδόσεις Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1988, σελ. 6).

Ένας χρόνος χωρίς τον Χρήστο Γιανναρά (1935-2024) - «Βεβαιότητα ζεστασιάς» - Του Αντώνη Παπαβασιλείου

Παρατηρώ το πλοίο να βγαίνει από το λιμάνι, αθόρυβος πλους. Διαβάζω γραπτά φίλων για τον Χρήστο Γιανναρά, ένα έτος μετά τον θάνατό του. Σκέφτομαι να κρατήσω σημειώσεις αλλά οι λέξεις στριμώχνονται πεισματικά. Τρία σημεία. 

α. Η γλώσσα του. Γλεντούσε τα Ελληνικά γιατί κάτεχε το βασικό προαπαιτούμενο του μαθητή: Την ικανότητα να εκπλήσσεται. Κι αυτός με την σειρά του μας οδηγούσε σε μια μακρόσυρτη των εκπλήξεων χορογραφία· από μέτοχο της Ελληνικής, με ευαισθησία σπάνια. 

β. Η θεολογική του σκευή. Πάλιν και πολλάκις η Εκκλησία για αυτόν ήταν Γιορτή. Ανάσταση. Διάβαζες το Ευαγγέλιο ξανά. Άκουγες τα πριν σιωπηλά. Τις οδύνες, τις πίκρες, την τραχύτητα του αιώνος τούτου, δεν τα ωραιοποιούσες μέσα από τα γραπτά του. Τα συλλάβιζες, απαραίτητα βότσαλα της παραλίας, ένα «αλφαβητάρι πίστεως». 

γ. Η τρυφερή ματιά του στα πράγματα, στην κτίση. Στο βλέμμα του έβλεπες. Λαμπύριζε η ζωή και καλούσε να δεις, να παίξεις μαζί της. Να συλλειτουργήσεις. Το πλοίο δεν φαίνεται πια. Ο πόντος αδειανός. Κι όμως μια «βεβαιότητα ζεστασιάς» σε περιβάλλει, «κρατερή αγκάλη».

Αντώνης Παπαβασιλείου

[πηγή]

Ένας χρόνος χωρίς τον Χρήστο Γιανναρά (1935-2024) - Αντί μνημοσύνου

 

Χρήστος Γιανναράς (1935-2024) / φωτογραφία: Βασίλης Δ. Γόνης

[Δημοσιεύθηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό Φρέαρ στις 24 Αυγούστου 2025]

Η απώλεια του Χρήστου Γιανναρά είναι οπωσδήποτε ανεξάλειπτη, όπως, τω όντι, συμβαίνει με κάθε ανθρώπινη απώλεια. Αντί μνημοσύνου θα ήθελα να αναφερθώ σε δυο στιγμιότυπα από τη σύντομη γνωριμία μας το 2004 στο πλαίσιο του επιτυχημένου συνεδρίου «Εξουσία και διακονία στην Εκκλησία», που διοργάνωσε ο Παγκρήτιος Σύνδεσμος Θεολόγων στο Ηράκλειο Κρήτης. Τυχαίνει λοιπόν να καθόμαστε δίπλα δίπλα κατά την απογευματινή συνεδρία της δεύτερης μέρας του συνεδρίου. Στη διαδικασία των ερωτήσεων ένας εκ των συνέδρων μακρηγορεί – όπως συχνά συμβαίνει στα συνέδρια με την ανοχή του Προεδρείου – ασύστολα, αδολεσχεί σχεδόν σαδιστικά. Γυρίζει αίφνης ο Γιανναράς προς το μέρος μου και με μια απόγνωση στο βλέμμα μου λέει: «Την ερώτηση επιτέλους! Την ερώτηση! Αμάν πια με τις τοποθετήσεις! Που είναι η ερώτηση;».

Στο τέλος των εργασιών του συνεδρίου είχε προγραμματιστεί μια επίσκεψη των συνέδρων στην Ιερά Μονή Αγκαράθου. Σε κάποια φάση της επισκέψεως βγαίνω έξω από το αρχονταρίκι και βλέπω τον Γιανναρά να καπνίζει. Ήταν η εποχή που κι εγώ ακόμα κάπνιζα, ωστόσο δεν μπόρεσα να αποκρύψω την έκπληξη μου. Ο Γιανναράς φυσικά το κατάλαβε γυρίζει προς εμένα και έχοντας ένα βαθύ, σπινθηροβόλο και διαπεραστικό βλέμμα μου λέει το αμίμητο: «Προς τι η έκπληξη σας, αγαπητέ μου; Δεν καπνίζω! Ασκώ τα πάθη μου!».

Απείρανθος, 24 Αυγούστου 2025

Γ. Μ. Βαρδαβάς

https://frear.gr/?p=37453

***

Αναδημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "ΧΡΟΝΙΚΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ", αρ. φυλ. 1132 / 29 Αυγούστου 2025, σελ. 28.

Ένας χρόνος χωρίς τον Χρήστο Γιανναρά (1935-2024)

(...) Δὲν γίνεται ἡ ζωὴ νὰ εἶναι διάρκεια εὐτυχίας. Μέτρα πληρωματικῆς χαρᾶς μᾶς χαρίζονται, ἀκριβοπληρωμένα μὲ πόνο καὶ φευγαλέα, ἐφήμερα. Ὅλο τὸ ὑπόλοιπο ἀποτυχία καὶ δίψα. (...) 

Χρῆστος Γιανναρᾶς (1935-2024), Τὰ καθ' ἑαυτὸν, ἐκδόσεις Ἴκαρος, δ' ἔκδοση, Ἀθήνα 2005, σελ. 103.

***

Δείτε και: 

• Χρήστος Γιανναράς (1935-2024)
• Χρήστος Γιανναράς (1935-2024) - Γράφει ο Δημήτρης Αγγελής
• ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΓΙΑΝΝΑΡΑ ΑΠΟ ΤΑ "ΧΡΟΝΙΚΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ"
• Χρήστος Γιανναράς (1935-2024) - Γράφει ο Ανδρέας  Βιτούλας
• Για τον Χρήστο Γιανναρά - Γράφει ο Αντώνης Παπαβασιλείου

***

Αναρτήσεις σχετικές με το Χρήστο Γιανναρά στο ιστολόγιο μας, εδώ.

Μάνος Λαμπράκης, [Ταλιμπάν και "Νεοκαθαροί"]

Ο θάνατος του Καθηγητή Χρυσόστομου Σταμούλη δεν αποκάλυψε μόνο την πικρή αλήθεια της φθοράς, αλλά και τη σήψη που υποβόσκει σε ένα τμήμα του εκκλησιαστικού σώματος: εκείνη την άμορφη μάζα, που αυτοπροβάλλεται ως «ορθόδοξη συνείδηση» και όμως δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια επιθετική υποκουλτούρα θρησκευτικού Ταλιμπανισμού. Οι αναρτήσεις μίσους που πλημμύρισαν το διαδίκτυο μετά την κοίμηση του καθηγητή δεν είναι τυχαίες. Μαρτυρούν μια βαθιά μισαλλοδοξία που εδρεύει σε ψυχές κλειστές, σε σώματα που ζουν από την καχυποψία, σε μια πίστη που δεν λειτουργεί ως μυστήριο ζωής αλλά ως ιδεολογία ελέγχου και αποκλεισμού.

Αυτή η ομάδα, που ευδοκιμεί σε διαδικτυακά καταγώγια και ραδιοφωνικά παραληρήματα, δεν είναι Ορθοδοξία, είναι η παραμόρφωση της Ορθοδοξίας, το γκροτέσκο είδωλό της. H βία τους είναι διαφανής: δεν κρύβεται σε επιχειρήματα ή σε στοχασμό, αλλά προβάλλεται γυμνή ως ύβρις. Η «καθαρότητα» που ευαγγελίζονται δεν είναι θεολογική, αλλά βιοπολιτική, δεν προέρχεται από το σώμα του Χριστού, αλλά από τη λογική της αγέλης που καταδιώκει τον διαφορετικό.

Ο Σταμούλης υπήρξε θεολόγος της αγάπης, όχι του φόβου. Γι’ αυτό και η επίθεση εναντίον του συνεχίζεται ακόμη και μετά τον θάνατό του: γιατί ενσάρκωνε την απειλή απέναντι σε μια θρησκεία που κατέστη θρησκοληψία. Δεν του συγχωρείται ότι μίλησε για τον έρωτα ως θεολογικό γεγονός, δεν του συγχωρείται ότι τόλμησε να δει στην Εκκλησία όχι στρατόπεδο ηθικολόγων αλλά σώμα Χριστού, όπου η σάρκα και το πνεύμα συν-υφαίνονται.

Εδώ βρίσκεται και το πολιτικό βάρος: η Εκκλησία της Ελλάδος, αν παραμένει σιωπηλή απέναντι σε τέτοια φαινόμενα, γίνεται συνένοχη. Όταν το εκκλησιαστικό πεδίο παραδίδεται σε τέτοιους «θεματοφύλακες» της αγνότητας, τότε χάνει το ίδιο το κέντρο της: το άνοιγμα προς τον άλλο, το σκάνδαλο της Χάριτος. Όσο το μίσος εμφανίζεται με εκκλησιαστική επένδυση, τόσο περισσότεροι άνθρωποι αποθαρρύνονται να πλησιάσουν τα Μυστήρια. Το ίδιο το Ευαγγέλιο παραμορφώνεται σε όπλο αποκλεισμού.

Και όμως, «ὁ Θεός ἀγάπη ἐστίν». Η Ορθοδοξία δεν είναι οχυρό, αλλά σταυρός. Δεν είναι φίλτρο καθαρότητας, αλλά τραύμα φιλοξενίας. Η φωνή του Σταμούλη, ακόμη και μετά τον θάνατό του, μας υπενθυμίζει πως χωρίς το άνοιγμα στον Άλλον —τον άνθρωπο, τον Θεό, τον έρωτα, τη ζωή— η Εκκλησία καταρρέει σε μια θεσμική παρωδία. Το πένθος του λοιπόν δεν είναι ιδιωτικό, είναι δημόσιο και πολιτικό, γιατί φανερώνει με τρόπο οξύ το ρήγμα ανάμεσα σε εκείνους που κατανοούν την πίστη ως μυστήριο κοινωνίας και σε εκείνους που την καταναλώνουν ως όπλο μίσους.

Η απάντηση δεν μπορεί να είναι άλλη: η Ορθοδοξία οφείλει να αποκηρύξει τους Ταλιμπάν που μιλούν στο όνομά της. Αλλιώς θα τους μοιάσει. Και τότε, η Εκκλησία θα χάσει την ικανότητα να παράγει «θετικότητα σχέσης» και θα καταβροχθιστεί από τη δική της αρνητικότητα. Το μυστήριο θα σιωπήσει. Και θα απομείνει μόνο η ηχώ του μίσους.

Μάνος Λαμπράκης

[πηγή]

Δελτίου Τύπου του "ΚΑΙΡΟΥ" για την εκδημία του Χρυσοστόμου Σταμούλη

«Ύλη αδίδακτη ο θάνατος»

Ο θάνατος απόψε δεν σου μοιάζει

Δεν σου τραβάει μια θάλασσα μπροστά του

Για να τον κυνηγήσεις μες στα σύννεφα

Με τα φτερά του γλάρου να ψηλώσεις

Να τον ακολουθήσεις όταν δύει

Είσαι ο αγέρας και δεν πέφτεις ποτέ

Είσαι ο βράχος που δεν κοιμάται

Και πέρασαν μυριάδες μέλισσες

Είσαι το βλέμμα που δεν παίρνει ύπνο

Και καρτεράει

Κρατώντας ξύπνιο τον ουρανό

Γιώργος Σαραντάρης· από τη συλλογή «Ο θάνατος θα μάθει να πεθαίνει», 

Στο:  Στη δόξα των πουλιών, Ίκαρος: Αθήνα 1997.

Ο θεολογικός κόσμος, μεσούντος του Αυγούστου, με βαθύτατη θλίψη πληροφορήθηκε τον αδόκητο θάνατο του Χρυσόστομου Α. Σταμούλη, διακεκριμένου θεολόγου – καθηγητή της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, μουσικού και Άρχοντος της Μ.τ.Χ.Ε. Ο εκλιπών υπήρξε «οτρηρός θεράπων» της Θεολογίας, ακαταπόνητος ως την τελευταία στιγμή του βίου συγγραφέας, θεολογική προσωπικότητα παγκοσμίως καταξιωμένη, ταλαντούχος μουσικός και ως χαρισματικός πανεπιστημιακός δάσκαλος υπηρέτησε επάξια τη Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης. Το κενό που αφήνει είναι δυσαναπλήρωτο. Η συγγραφική του δραστηριότητα είναι πλουσιότατη και αποτελεί σημαντική παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές θεολόγων.

Ο Θεολογικός Σύνδεσμος «ΚΑΙΡΟΣ» για την αναβάθμιση της Θρησκευτικής Εκπαίδευσης, βαθύτατα συγκλονισμένος από την απώλεια του εκλεκτού συναδέλφου, ιδρυτικού μέλους και συνεργάτη του, προς τους οικείους του εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια και με ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ. θα αφιερώσει στην ιερή μνήμη του την 8η Πανελλήνια Συνάντηση Θεολόγων η οποία θα γίνει στην Αθήνα (5 έως 7 Σεπτεμβρίου), και θα έχει θέμα: «Ιεραποστολή της Εκκλησίας και αποστολή του σχολείου σε διάλογο. Μαρτυρία χθες και σήμερα».

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                                            Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Πέτρος Α. Παναγιωτόπουλος                                       Αθανάσιος Ι. Καλαμάτας

Καθηγητής ΑΠΘ                                                             Δρ Θεολογίας ΑΠΘ

Το ύστατο χαίρε στον Χρυσόστομο Σταμούλη

Γράφει ο Xάρης Ανδρεόπουλος

[Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Ελευθερία” Λάρισας, 20.08.2025, σελ. 14]

Την περασμένη Δευτέρα το πρωί η πληροφορία ότι «έφυγε ο Μάκης» ήταν ένα ισχυρό σοκ. Αρνήθηκα να την πιστέψω ευχόμενος να πρόκειται για «fake news» καθώς το κακό μαντάτο κυκλοφορούσε “από στόμα σε στόμα” χωρίς να έχει υπάρξει ακόμη κάποια διασταυρωμένη ενημέρωση. Δυστυχώς, όμως, κατά τις 10 π.μ. η πληροφορία έγινε είδηση… «Εφυγε ο καθηγητής του ΑΠΘ Χρυσόστομος Σταμούλης»… Απίστευτο κι όμως αληθινό! Ο γελαστός Χρυσόστομος, ο ανοιχτόμυαλος καθηγητής και τόσο θαυμάσιος άνθρωπος, που μας έκανε περήφανους ως θεολόγους είχε ξεκινήσει το ταξίδι του για την «Άνω Ιερουσαλήμ».

Στα εξήντα ένα του χρόνια, στην ακμή της θεολογικής του ωριμότητας, ο Χρυσόστομος (Mάκης) Σταμούλης έφυγε ξαφνικά από κοντά μας (σε έμφραγμα του μυοκαρδίου, λίγο πριν την έναρξη θεολογικού Συνεδρίου στη Ρόδο, αποδόθηκε ο θάνατός του) αφήνοντας πίσω του όχι κενό αλλά πληρότητα. Πληρότητα λόγου που έγινε σάρκα στα βιβλία του, πληρότητα μουσικής που έγινε προσευχή στις συνθέσεις του, πληρότητα αγάπης που έγινε διδασκαλία στις αίθουσες του Αριστοτελείου. Ένας σπάνιος άνθρωπος, ένας σημαντικός θεολόγος που μπορούσε να διαλεχθεί με την εποχή του μέσα από την μουσική, την ποίηση και την τέχνη, έφυγε ξαφνικά από κοντά μας αφήνοντας πίσω του ένα πολύτιμο αποτύπωμα.

Υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους θεολογικούς στοχαστές της γενιάς μας, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά στην οικουμένη. Μίλησε με θάρρος για την ανθρωπινότητα του Θεού, εναντιώθηκε όσο κανένας στις θρησκευτικές στρεβλώσεις και την εξουσιαστική “θρησκεία” (και πολεμήθηκε λυσσαλέα για αυτό). Ήταν από τους λίγους θεολόγους που ψηλαφούσε ουσιαστικά τη σχέση αισθητικής και θεολογίας, έχοντας κατ᾽ ενώπιον τη φιλοκαλία της Ορθοδοξίας και ως αίτημα να βρει η σύγχρονη Ορθοδοξία τη χαμένη της αυτοσυνειδησία. Για αυτό συναντούμε στις μελέτες του και στη διδασκαλία του, πέρα από κορυφαίους θεολόγους, ασκητές, όπως ο Γέρων Σωφρόνιος του Essex, ο Γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής, ο Γέρων Πορφύριος και μορφές της τέχνης, της λογοτεχνίας, της ποίησης και της μουσικής, όπως ο Γιάννης Τσαρούχης, ο Σταύρος Κουγιουμτζής, η Κική Δημουλά και ο Νίκος – Γαβριήλ Πεντζίκης.

Δεν ήταν απλώς καθηγητής Θεολογίας – ήταν ένας από εκείνους που έκαναν τη θεολογία να μιλάει άλλη γλώσσα. Μια γλώσσα ανθρώπινη, με πάθος, ομορφιά και αναζήτηση. Έλεγε και έγραφε για τη σεξουαλικότητα, τον φονταμενταλισμό, τον έρωτα και τη θρησκευτική υποκρισία με μια καθαρότητα και τόλμη που σπάνια συναντά κανείς στον θεολογικό και (κυρίως) εκκλησιαστικό λόγο. Ήταν ένας από εκείνους τους ακαδημαϊκούς των οποίων η παρουσία δεν καταλάμβανε απλώς το χώρο – τον μεταμόρφωνε. Κουβαλούσε τις σκέψεις του σαν πετραχήλι: με κομψότητα, σοβαρότητα και μια πινελιά μυστηρίου. Τα λόγια του, πάντα σμιλεμένα, ήξεραν πώς να κάνουν τα δόγματα να χορεύουν χωρίς ποτέ να τα προδίδουν. Αγαπούσε πολύ και τη μουσική. Δεν την έβλεπε σαν κάτι ξεχωριστό από τη θεολογία – ήταν κομμάτι του τρόπου που ένιωθε και καταλάβαινε τον κόσμο. Έγραφε τραγούδια, συνέθετε, διηύθυνε χορωδίες, δούλευε με νέους. Ήταν ένας άνθρωπος που έψαχνε το θείο όχι μόνο μέσα στα βιβλία, αλλά και μέσα στις φωνές και τους ήχους. Δεν φοβόταν να ταράξει τα νερά – δεν φοβόταν να είναι αληθινός.

Συνταίριαξε επιστήμη, τέχνη, διδασκαλία και Εκκλησία, σε μια ολότητα με φορέα την ίδια τη μειλίχια προσωπικότητά του και την καλλιεργημένη κοινωνικότητά του, με τρόπο που εξάπαντος (όπως θα’ λεγε ο δάσκαλός του/μας ο αείμνηστος Νίκος Ματσούκας που τον καμάρωνε ως άξιο διάδοχό του στη Σχολή), έθεσε ιδιαίτερα και καινοφανή κριτήρια για σύγχρονους και επόμενους θεολόγους, όσους αισθάνονται το βάρος των λέξεων και του γεγονότος που ευαγγελίζονται μέσα στον σύγχρονο κόσμο. Αποπειράθηκε να αλλάξει τον τύπο του θεολόγου και του θεολογείν – στο Πανεπιστήμιο, στην Εκκλησία, στην κοινωνία, αδιαιρέτως και ασυγχύτως. Και σ' ένα μεγάλο βαθμό τα κατάφερε! Όταν ερχόταν στη Λάρισα οι ημερίδες που κάναμε για το θρησκευτικό μάθημα άφησαν εποχή. Στο πατάρι του βιβλιοπωλείου το αδιαχώρητο και ο διάλογος των συναδέλφων με το Μάκη χωρίς τέλος. Μας έπαιρνε μεσάνυχτα… Είχε πολλούς φίλους και στη πόλη μας – θεολόγους και όχι μόνο.

Ο πρόωρος θάνατός του Μάκη δεν είναι απλώς μια απουσία. Είναι ένας ίλιγγος. Μια σιωπή απέραντη. Αφήνει πίσω του ένα κενό – αλλά και ένα αποτύπωμα. Απώλεια μεγάλη για το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο (γέννημα θρέμμα του οποίου υπήρξε και στο οποίο πολλά πρόσφερε), για την ορθόδοξη θεολογία και για όσους τον αγάπησαν και εφεξής θα τον έχουν στη καρδιά τους. Θα χρειαστεί να περάσει καιρός για να νιώσει η Θεσσαλονίκη, η πανεπιστημιακή κοινότητα, η ελληνική κοινωνία στο σύνολό της τι προσέφερε στη θεολογία, ως επιστήμη και, κυρίως, ως στάση ζωής, ο Χρυσόστομος Σταμούλης. Τι κληροδότημα μας αφήνει. Κι αυτό αφορά όλους μας – όχι μόνο τους χιλιάδες φοιτητές του. Καλό ξόδι Μάκη.

* Η εξόδιος ακολουθία για τον καθηγητή Χρυσόστομο Σταμούλη θα ψαλεί αύριο Πέμπτη 21 Αυγούστου 2025, στο καθεδρικό ιερό ναό της Του Θεού Σοφίας (Αγία Σοφία) Θεσσαλονίκης, στις 12:00. Η ταφή θα γίνει στο Κοιμητήριο του Δήμου Θεσσαλονίκης “Αναστάσεως του Κυρίου” (Θέρμη).

https://blogs.sch.gr/xandreo/2025/08/20/to-ystato-chaire-sto-chrysostomo-stamoyli/

Χρυσόστομος Α. Σταμούλης (Άφυτος Χαλκιδικής 1964 – Θεσσαλονίκη 2025)

πηγή: ΕΝΔΟΤΟΠΟΣ / 18-8-2025

Αστραπιαία διαδόθηκε η θλιβερή είδηση: πέθανε ο Χρυσόστομος Α. Σταμούλης. Στα χείλη όλων η λέξη: απίστευτο. Πράγματι, αδυνατούμε να το πιστέψουμε. Κι όμως, από σήμερα στην αγκαλιά του Θεού θα βρίσκεται ακόμα ένας άνθρωπος. Φτωχότερη από σήμερα η θεολογική επιστήμη κι ο κόσμος των Γραμμάτων και των Τεχνών. Δυσαναπλήρωτο το κενό. Αιώνια του η μνήμη. Ο Θεός να αναπαύει την ψυχή του. 

A.I.Καλαμάτας

Πέθανε ο καθηγητής Χρυσόστομος Σταμούλης

 πηγή: orthodoxia.info

Την τελευταία του πνοή άφησε στην Ρόδο όπου βρισκόταν στο πλαίσιο συνεδρίου ο καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ Χρυσόστομος Σταμούλης. Ένας από τους πλέον σημαντικούς εκφραστές της σύγχρονης θεολογικής επιστήμης με πολύπλευρο έργο ο οποίος είχε διατελέσει Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής αλλά και Διευθυντής του Διεθνούς Παρατηρητηρίου Θρησκευτικού Φονταμενταλισμού.

Διαβάστε περισσότερα εδώ.

Ανθολόγιον 350: Χρήστος Βακαλόπουλος

[...] Η Ευρώπη είναι ανθρωποκεντρική με λανθασμένο τρόπο, κλείνει τα μάτια μπροστά στο θάνατο. [...]

Χρήστος Βακαλόπουλος, Οι Πτυχιούχοι, εκδόσεις Εστία, 4η έκδοση, Αθήνα 2024, σελ. 134.

Ανθολόγιον 349: Χρήστος Βακαλόπουλος

 

[...] είχε μαοϊκή έκφραση στο πρόσωπο και προσπαθούσε να κρύψει το ότι έμενε στη Μαρασλή [...]

Χρήστος Βακαλόπουλος, Οι Πτυχιούχοι, εκδόσεις Εστία, 4η έκδοση, Αθήνα 2024, σελ. 59.

φωτογραφήματα 421

 

"Αθηναίοι", αυτή η μάστιγα!

 

Είναι απίστευτο το πως οι ούτως λεγόμενοι "Αθηναίοι" κουβαλούν την Αθήνα όπου κι αν πάνε. Όχι τίποτε άλλο, αλλά όλο αυτό το σκηνικό καταντά ανυπόφορο. Δεν μπορούν αυτοί οι άνθρωποι να χαρούν τις διακοπές τους. Είναι στο νησί και κάνουν λες και είναι στην Κηφισίας! Προ ολίγου στην Τραγαία είχε ένα μίνι μποτιλιάρισμα. Όλοι περίμεναν υπομονετικά. Όλοι; Όχι βέβαια! Ένας αγράμματος νεόπλουτος ξεσήκωσε όλη την Τραγαία με τις κόρνες του μέσα από το θηριώδες Range Rover του. Τι ακριβώς ήθελε να παραστήσει ο πανάθλιος χαχόλος / διάνος παραμένει άδηλο. Στα τριάντα μέτρα έβλεπε μπροστά του ένα φορτηγό που προσπαθούσε να απεγκλωβιστεί, αλλά εκεί αυτός: η κόρνα, κόρνα! Παιδεία μηδέν, καλλιέργεια μηδέν, τρόποι μηδέν! Μόνο λεφτά! Να τα χαίρεται! Που να ξέρει ότι στο νησί υπάρχουν άλλοι ρυθμοί, άλλη νοοτροπία, άλλη αντίληψη της καθημερινότητας. Ακόμα και η σχόλη, η βραδύτητα, η καθυστέρηση, η αδράνεια είναι στο πρόγραμμα. Αυτό σημαίνει διακοπές. Ειδάλλως, αν δεν του αρέσει και δεν μπορεί να εγκλιματιστεί ας μείνει στο καμίνι της Αθήνας να δει τη γλύκα!

13/8/2025

Γ.Μ.Β.

Αλάσκα 4,80€

 

Οσονούπω
Οσομπούκο

15/8/2025

Γ.Μ.Β.

Αγία Κυριακή Απειράνθου

 

Αγία Κυριακή Απειτράνθου / 16-8-2025
φωτό: Γ.Μ.Β.

***

Απόσπασμα από σχετικό άρθρο της Κ. Χουζούρη (ολόκληρο εδώ):

Ο Ναός της Αγίας Κυριακής, που βρίσκεται στην ορεινή ενδοχώρα της Νάξου, στην περιοχή της Απειράνθου, αποτελεί μία σπάνια περίπτωση βυζαντινού ναού, με διατηρούμενο ανεικονικό διάκοσμο. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, ο Ναός κτίστηκε κατά την περίοδο της Εικονομαχίας. Ο διάκοσμος περιλαμβάνει σταυρούς, γεωμετρικά και φυτικά θέματα, καθώς και μοναδικές παραστάσεις πτηνών. Με βάση τα εικονογραφικά κριτήρια, χρονολογείται μάλλον στην εποχή του Αυτοκράτορα Θεοφίλου (829-842), όταν με διαταγή του, «εντεύθεν ουν καθηρούντο μεν κατά πάσαν εκκλησίαν αι θείαι μορφαί, θηρία δε και όρνιθες αντί τούτων ανεστηλούντο και ενεγράφοντο» (Συνεχιστής Θεοφάνη Χρονικόν ΙΙΙ, 10). Διασώζεται, επίσης, μία μεταγενέστερη εικονιστική φάση τοιχογραφιών του 13ου αι., όπως η παράσταση της Δεήσεως στο παρεκκλήσιο.

Διαβάστε τη συνέχεια εδώ.

https://vardavas.blogspot.com/2017/10/blog-post_7.html

Περί φωτογραφίας

 

Η κίνηση στη φωτογραφία για τον Αγκάμπεν έχει κάτι το εσχατολογικό. Εμείς την τεχνική της φωτογραφίας δεν τη γνωρίζουμε. Βγάζουμε με το κινητό "ό, τι βλέπουμε".

17/8/2025

Γ.Μ.Β.

φωτογραφήματα 420

 

Απείρανθος Νάξου

φωτογραφήματα 419

 

φωτογραφήματα 418

 

φωτογραφήματα 417

 

Μεταμόρφωση Απειράνθου 

φωτογραφήματα 416

 

Απείρανθος Νάξου

Ανθολόγιον 348: J. Roth

[...] Κι όλα τον γέμιζαν ευτυχία και φρίκη συνάμα.[...]

J. Roth, Οι εκατό μέρες, μετάφραση: Μαρία Αγγελίδου, εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 2020, σελ. 24.

Εν κινήσει

Απείρανθος Νάξου / φωτογραφία: Γ.Μ.Β.

[Δημοσιεύθηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό Φρέαρ στις 31/7/2025]

[…] Μια ηθοποιός εκπάγλου καλλονής.

Ένας κλόουν που λέγεται Μέτερνιχ.

Ένας κλόουν που λέγεται Ναπολέων.

Ένας βιομήχανος μεταμφιεσμένος σε αλήτη,

δολοφόνος από φιλανθρωπία,

πρωταθλητής της αμεροληψίας. […]

Αλέξανδρος Σχινάς, Αναφορά περιπτώσεων

– Δεν τα έχουμε εμείς αυτά! Θα τα βρεις στην Ολυμπία στα Δερμιτζίδικα.

– Σας ευχαριστώ πολύ, είπα στον υπάλληλο και προχώρησα προς το μέρος που μου υπέδειξε για να βγάλω τα αντικλείδια που χρειαζόμουν. Καθώς προχωρούσα μου ήρθε φευγαλέα στη σκέψη μια διαφήμιση που έβλεπα μικρό παιδί στην τηλεόραση. Εν αντιθέσει με τους συνομηλίκους μου, δεν τα πήγαινα καθόλου καλά με τις διαφημίσεις. Τις θεωρούσα χάσιμο χρόνου και ανούσιες. Η διαφήμιση αφορούσε γνωστή ασφαλιστική εταιρεία και κατέληγε με τη ρεκλάμα «οι φίλοι μάς λένε ΠΠ». Ακόμα θυμάμαι την φιλοπαίγμονα αντίδραση μου που ίσως να υπέκρυπτε μια υπόκωφη ειρωνεία: «Και οι εχθροί;».

Ηράκλειο Κρήτης, 8 Ιουλίου 2025

Γ. Μ. Βαρδαβάς

"Πάλι χτυπάνε καμπάνες για μας"

Ήμουνα νιος και γέρασα αλλά συνεχίζω να ακούω την ίδια γκρίνια. Όλα πάνε άψογα σε αυτή τη χώρα και για όλα τα κακά της μοίρας μας φταίνε οι παπάδες, η Εκκλησία και οι... καμπάνες! Τι να κάνουμε; Κυριακή είναι θα σημάνουν και οι καμπάνες! Αυτή η γκρίνια (κυρίως των babyboomers αλλά όχι μόνο) είναι ενίοτε ανυπόφορη. Φυσικά δεν χρειάζονται υπερβολές εκατέρωθεν. Οφείλουν και οι ναοί να σέβονται τις ώρες κοινής ησυχίας και ανάπαυσης.

Αγαπητοί μου γκρινιάρηδες, ας υπάρξει κι από μέρους σας κάποια ανοχή ως δείγμα καλής θέλησης. Σας πειράζουν οι καμπάνες που χτυπάνε στις 8 (ούτε καν στις 7 το πρωί) την Κυριακή αλλά δεν σας πειράζουν τα μειράκια που μπεκροπίνουν ως τις 6 το πρωί και χαλάνε τον κόσμο μέχρι να πάνε για ύπνο. Αυτοί είστε, που λέει και ο Κουτσούμπας!

20/7/2025

Γ.Μ.Β.

Ανθολόγιον 347: Νικόλας Σεβαστάκης

 

[...] όσοι σνομπάρουν - φιλοσοφικά και πολιτικά - την ανάγκη των ανθρώπων για ο ν τ ο λ ο γ ι κ ή ασφάλεια και μια ορισμένη ηθική συνοχή στις αναστατωμένες ζωές τους, αδυνατούν να διαχωρίσουν τον αφηρημένο μετά-ανθρωπιστικό νομαδισμό τους από την τρέχουσα μηδενιστική αποσυμβολοποίηση και τις αλλοτριωτικές της συνέπειες. [...]

Νικόλας Σεβαστάκης, Αυτό το πνεύμα που παραδίδει το πνεύμα, εκδόσεις Ίνδικτος, Αθήνα 2008, σελ. 89.

Ανθολόγιον 346: π. Ν. Λουδοβίκος

[Διυποκειμενικότητα και ναρκισσισμός]

 

[...] Ο ναρκισσισμός, άλλωστε, δεν είναι απουσία σχέσης, είναι σχέση στην οποία απόλυτο κέντρο είμαι εγώ. Σχετίζομαι με τους άλλους, αλλά πάντα με ένα τρόπο τον οποίο εγώ αποφασίζω και θεωρώ ότι είναι ο πραγματικός τρόπος. Δηλαδή λείπει ο πραγματικός άλλος [...]

[...] Η διυποκειμενικότητα [...] από ένα σημείο και πέρα, στη Δύση, συμβαίνει ως τ ρ α ύ μ α, διότι είναι αδύνατον να θεωρήσω ότι ο άλλος έχει πραγματικές αξιώσεις πάνω μου. Έτσι και ο άνθρωπος στο Θεό του Ακινάτη δεν έχει πραγματικές αξιώσεις, ο Θεός αποφασίζει εκ των προτέρων. [...]

[...] (Τ)ο κλονιζόμενο εγώ όσο το στηρίζεις, τόσο πιο πολύ εγκλωβίζεται μέσα στην εγωτικότητα του, στην ατομικότητα του αυτή και αφήνει τους πραγματικούς άλλους απέξω.

[...] (Σ)ήμερα αντί να ομιλούμε για θέλημα Θεού, ομιλούμε για το θέλημα του ανθρώπου και προσλαμβάνεται και η θεολογία απ' τους θεολόγους και ο Θεός ο ίδιος à la carte, δηλαδή σύμφωνα μ' αυτά τα όποια εγώ χρειάζομαι. Και η ίδια η παράδοση προσλαμβάνεται έτσι, δηλαδή με κριτήρια που δεν είναι δικά της [....]

π. Νικόλαος Λουδοβίκος, Ο τεχνοπίθηκος και η αλήθεια, εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2024, σελ. 407-409 (αποσπάσματα)

Οντολογίας κρίση

 

Η θεολογία είναι ατελεύτητη εξ ου και αενάως (θ)ελκτική.

Απείρανθος, 27 Ιουλίου 2025

Γ. Μ. Β.