ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ

Ἐκ βάθους καρδίας

εὐχόμαστε σὲ ὅλους καὶ σὲ ὅλες

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ

μὲ ὑγεία, ἀγάπη, εὐτυχία. εἰρήνη, ἀλληλεγγύη.

Κάλαντα Πρωτοχρονιάς Χίου

http://www.youtube.com/watch?v=l44UIqeQ18E

Κ.Ε.Παπαπέτρου, Θεολογία και φιλοσοφία

Στο ιστολόγιο Ιδιωτική Οδός δημοσιεύθηκε σε τρία μέρη το κείμενο του αειμνήστου καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Αθηνών Κ. Ε. Παπαπέτρου (1936-2007) με τίτλο "Θεολογία και φιλοσοφία". 

Πατήστε στους παρακάτω συνδέσμους:

1. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Ε. ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ: "ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ" (Μέρος Α')
2. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Ε. ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ: "ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ" (Μέρος Β')
3. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Ε. ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ: "ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ" (Μέρος Γ' - Ερωταποκρίσεις)

Παραθέτουμε ένα σημαντικό απόσπασμα από το Β' μέρος:

(...)Ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ ἀποτελεῖ τὴν αὐθεντικότητα τοῦ λόγου. Αὐθεντικότητα τοῦ λόγου εἶναι ἡ ἀλήθεια καὶ ἀλήθεια εἶναι ἡ ἀναγωγὴ τοῦ σχετικοῦ στὸ ἀπόλυτο, τοῦ μέρους στὸ ὅλο, τοῦ ὄντος στὸ εἶναι. Ὁ λόγος μετέχει τοῦ Θεοῦ ὅταν εἶναι ἀληθινός. Ἡ μετοχὴ τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ ἀλήθεια τοῦ λόγου τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ λόγος εἶναι ἀληθινὸς ὅταν εἶναι λόγος, καὶ φυσικὰ δὲν εἶναι ἡ θρησκευτικότητα ἐκείνη ποὺ κάνει τὸν λόγο νὰ εἶναι λόγος. Ἡ λειτουργία τοῦ λόγου ὡς λόγου, δηλαδὴ ἡ λειτουργία τοῦ λόγου στὴν αὐθεντικότητά του, τὸ γεγονὸς δηλαδὴ τῆς ἀλήθειας τοῦ ἀνθρώπου, εἶναι τὸ γεγονὸς τῆς μετοχῆς τοῦ ὑπερβατικοῦ Θεοῦ, τὸ γεγονὸς τῆς αὐθυπέρβασης τοῦ ἀνθρώπου. Γι’ αὐτὸ καὶ δὲν ὑπάρχει λόγος ποὺ νὰ εἶναι λόγος καὶ νὰ εἶναι ἄθεος. Ὁ ἄ-θρησκος λόγος, ποὺ μὲ τὸ νὰ εἶναι ἄ-θρησκος δὲν παύει ἀναγκαστικὰ νὰ εἶναι καὶ λόγος, δὲν εἶναι ἄθεος, ἀκόμα καὶ ὅταν ἀρνεῖται τὴ λέξη Θεός, ἂν δηλαδὴ κάτω ἀπ’ αὐτὴν τὴ λέξη βλέπει μόνο ἕνα ξεπερασμένο θρησκευτικὸ νοηματικὸ περιεχόμενο. Αὐτὸ ποὺ ἀρνεῖται ὁ ἄθρησκος λόγος δὲν εἶναι ὁ Θεός, ἀλλὰ μία, γι’ αὐτὸν ξεπερασμένη, θρησκευτικὴ ἔννοια τοῦ Θεοῦ. Ἄθεος εἶναι ὁ λόγος, ὁ ὁποῖος παύει νὰ εἶναι λόγος. Ἀθεΐα εἶναι οὐσιαστικὰ ὄχι ἡ ἁπλὴ ἄρνηση τῆς λέξης Θεὸς ἢ ἑνὸς ξεπερασμένου θρησκευτικοῦ νοηματικοῦ περιεχομένου, ἀλλὰ ἡ ἄρνηση τῆς σχέσης τοῦ λόγου μὲ τὸ ὑπερβατικό, δηλαδὴ ἡ ἀλλοτρίωση τοῦ λόγου, μὲ ἄλλα λόγια τὸ κακὸ μέρος τῆς ἱστορίας –σύμφωνα μὲ τὴν ἀξιολογικὴ κρίση τῆς καθολικῆς συνείδησης.
Ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριὰ μποροῦμε νὰ δεχτοῦμε, χωρὶς ἴσως καμία οὐσιαστικὴ ἀντίρρηση ἀπὸ ὁποιαδήποτε πλευρά, πὼς ἡ φιλοσοφία μὲ τὸν κριτικὸ λόγο (μέσα ἀπὸ τὴν ἐπιστημονικὴ ἔρευνα τῆς πραγματικότητας) ζητάει νὰ φτάσει στὴν ἔσχατη ἀλήθεια τοῦ κόσμου, σ’ αὐτὸ ποὺ προσπαθεῖ νὰ φτάσει καὶ ὁ θρησκευτικὸς στοχασμὸς μέσα ἀπὸ τὰ δεδομένα τοῦ θρησκευτικοῦ του βιώματος. Ἡ φιλοσοφία προσπαθεῖ νὰ ὁλοκληρωθεῖ μὲ τὸ νὰ γίνει ἡ ἀληθινὴ μεταφυσικὴ τοῦ ἀνθρώπου, αὐτὸ δηλαδὴ ποὺ θέλει νὰ εἶναι καὶ ἡ ἀληθινὴ θεολογία(...).

Κ. Ε. Παπαπέτρου, Θεολογία και Φιλοσοφία [πηγή: http://panagiotisandriopoulos.blogspot.gr/2014/12/blog-post_22.html]

π. Δημήτριος Μπόκος, Ιστορία αγάπης (Χριστούγεννα 2014)

Ὁ ὁ­δη­γὸς ἀ­νέ­βη­κε σβέλ­τα στὴ θέ­ση του καὶ ἔ­βα­λε μπρὸς τὴ μη­χα­νή. Οἱ τε­λευ­ταῖ­οι ἐ­πι­βά­τες ἀ­νέ­βη­καν βι­α­στι­κά, βάλ­θη­καν νὰ ψά­χνουν τὶς θέ­σεις τους. Προ­πα­ρα­μο­νὴ Χρι­στου­γέν­νων, ἡ κί­νη­ση στὸ ζε­νίθ. 

Ἔ­σκυ­ψε νὰ ση­κώ­σει τὴ βα­λί­τσα της, μὰ ὁ ἄν­τρας της τὴν πρό­λα­βε. Τὴν τα­κτο­ποί­η­σε στὸν χῶ­ρο τῶν ἀ­πο­σκευ­ῶν καὶ γύ­ρι­σε κε­φά­τος κον­τά της. 

- Ἄν­τε λοι­πόν, κα­λό σου τα­ξί­δι, τῆς χα­μο­γέ­λα­σε ἀ­πο­χαι­ρε­τών­τας την. Σὲ λίγο πάλι ραν­τε­βοῦ ἐ­δῶ. 

Χα­μο­γέ­λα­σε κι ἐ­κεί­νη μὲ τὸ ζό­ρι, ἀν­τάλ­λα­ξαν ἕ­να βι­α­στι­κό, ψυ­χρὸ φι­λὶ κι ἀ­νέ­βη­κε στὴ θέ­ση της. Ἔ­φευ­γε γιὰ τὴν Ἀ­θή­να ἐ­κτά­κτως. Γιὰ δυ­ὸ μέ­ρες μο­νά­χα. Νὰ δώ­σει ἕ­να χέ­ρι βο­ή­θειας στὴν κό­ρη τους, ποὺ ἔμ­παι­νε γιὰ μιὰ μι­κρο-ἐ­πέμ­βα­ση στὸ νο­σο­κο­μεῖ­ο. Τί­πο­τε ἀ­νη­συ­χη­τι­κό, θά ’βγαι­νε αὐ­θη­με­ρόν, μὰ κά­ποι­ος ἔ­πρε­πε νὰ κρα­τή­σει τὰ μι­κρά, ὥ­σπου νὰ ξα­νάρ­θει ἡ μά­να τους. 

Τὸ με­γά­λο λε­ω­φο­ρεῖ­ο ξε­κί­νη­σε. Πρὶν στρί­ψουν γιὰ τὸν με­γά­λο δρό­μο, εἶ­δε ξα­νὰ μὲ τὴν ἄ­κρη τοῦ μα­τιοῦ της τὸν ἄν­τρα της. Τῆς κού­νη­σε τὸ χέ­ρι του. Κού­νη­σε κι ἐ­κεί­νη ἐ­λα­φρὰ μὰ ἀ­νό­ρε­χτα τὸ κε­φά­λι της. Μιὰ με­λαγ­χο­λι­κὴ δι­ά­θε­ση τὴν πλημ­μύ­ρι­ζε. 

Μὲ τὸ ποὺ χά­θη­κε τὸ λε­ω­φο­ρεῖ­ο ἀ­π’ τὰ μά­τια του, ὁ ἄν­τρας ἔ­βγα­λε τὸ κι­νη­τό. Ἔ­ψα­ξε τὴ λί­στα μὲ τὰ νού­με­ρα, ἔ­κα­νε μιὰ κλή­ση.

- Εἶ­μαι ἐ­λεύ­θε­ρος! εἶ­πε εὔ­θυ­μα κα­θὼς ἄ­νοι­ξε ἡ γραμ­μή. Τί θά ’λε­γες γιὰ τὸ βρα­δά­κι στὶς ὀ­κτώ; 

- Ὀ­κέ­υ. Στὸ γνω­στὸ ση­μεῖ­ο ἀ­πό­ψε στὶς ὀ­κτώ, ἀ­πάν­τη­σε λα­κω­νι­κὰ μιὰ γυ­ναι­κεί­α φω­νὴ καὶ ἔ­κλει­σε βι­α­στι­κὰ ἡ γραμ­μή. 

Μουσικόραμα 42: Richard Marx

Richard Marx - Calling You 

http://www.youtube.com/watch?v=S6IQ7q8u1ro

2014 Nativity Message of His Eminence Archbishop Demetrios

http://www.youtube.com/watch?v=5Th2kauifho

Χριστουγεννιάτικο μήνυμα Αρχιεπισκόπου Αμερικής Δημητρίου (2014)

http://www.youtube.com/watch?v=k3d4KfSOUm4

Χριστουγεννιάτικο μήνυμα Αρχιεπισκόπου Αλβανίας π.Αναστασίου (βίντεο)

http://www.youtube.com/watch?v=dHNwLnU8AMU

π. Νικόλαος Λουδοβίκος, Ο Χριστός του κόσμου και ο τρόμος της Ιστορίας

[Απόσπασμα από το συλλογικό έργο 2000 χρόνια μετά: Τίνα με λέγουσιν οι άνθρωποι είναι; , εκδ. Ακρίτας, Αθήνα 2001, σελ.166-171].

Πηγή: ΑΝΤΙΦΩΝΟ

«…και παντί τω χείρονι η ζωή των ανθρώπων κατεκρατήθη, μυρίαις οδοίς του θανάτου κατακριθέντος τη,φύσει· πάσα γαρ κακίας ιδέα, οίον τις οδός τω θανάτω καθ’ ημών γίνεται.»

(Γρηγ. Νύσσης, Εις το Πάτερ ημών, Γ’, 4)

Τούτο το ερώτημα, το «τίνα με λέγουσι οι άνθρωποι είναι», τίθεται αινιγματικά προς τους ανθρώπους κάθε εποχής- είναι, θα λέγαμε, το κατεξοχήν «ιστορικό» ερώτημα του Ευαγγελίου. Το Είναι του Χριστού καθορίζει πράγματι το είδος του Είναι της Ιστορίας ο τρόπος με τον όποιο αντιλαμβανόμαστε τον Χριστό είναι αποφασιστικός, στην προσπάθειά μας να ερμηνεύσουμε την Ιστορία, να τη δικαιώσουμε, να τη «σώσουμε», ή αντίθετα να δραπετεύσουμε απ’ αυτήν. Οι γραμμές που ακολουθούν θα επιχειρήσουν να εμβαθύνουν στο γεγονός αυτό…

Ο πνευματικός πυρήνας της πτώσης μας φαίνεται λοιπόν πως υπήρξε η διάζευξη, διά των «μυρίων οδών του θανάτου», μεταξύ όντος και ζωής. Σ’ ολόκληρη αίφνης την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, η ζωή βρίσκεται εκτός, μαζί με το Νόημα, το Μέτρο, τη Δίκη, τον Λόγο, την Ιδέα, τον Νόμο. Η προσπάθεια του Αριστοτέλη και πολύ περισσότερο του Νεοπλατωνισμού να συμπλησιάσει το Είναι προς τη ζωτική του αιτία (το Είναι προς τη Ζωή, ρητώς μάλιστα, ο Δαμάσκιος) αποδεικνύουν κατ’ αρχήν αυτήν ακριβώς τη διάσταση.

Νομίζω πως εδώ βρίσκεται η ρίζα του βαθύτατου αρχαίου τρόμου για την Ιστορία, του αντιιστορισμού του αρχαίου εν γένει ανθρώπου, όπως τον ονόμαζε ο Mircea Eliade, τρόμου του οποίου η θρησκειολογία αποκαλύπτει σήμερα τις γενόμενες προσπάθειες θεραπείας του.

Μαζί μ’ αυτές δε και την «πλατωνική» δομή της αρχέγονης οντολογίας, όπου ένα αντικείμενο ή μια πράξη γίνεται πραγματική, μόνον όταν μιμείται ή επαναλαμβάνει ένα αρχέτυπο, μιαν αρχέγονη μυθική δηλαδή πράξη ή χειρονομία, που σχετίζεται με την αρχή του κόσμου, την κοσμογονία· τοιουτοτρόπως υποτίθεται πως σχετίζεται βέβαια με την αναγέννηση του κόσμου, τη διέξοδο προς ένα μυθικά χρόνο που καταργεί τον νυν συγκεκριμένο ιστορικό χρόνο και τα δεινά του. Με σειρές ολόκληρες ποικίλων ατομικών ή συλλογικών, περιοδικών ή εκτάκτων τελετών, αναζητούν λοιπόν οι αρχαϊκές κοινωνίες την αναγέννησή τους, με τη στερεότυπη επανάληψη μιας αρχέτυπης πράξης, συνηθέστατα της ίδιας της θεωρούμενης ως κοσμογονικής πράξης. Έτσι ο πρωτόγονος φαίνεται ως να αρνείται την ιστορική του ύπαρξη, την ιστορική μνήμη και το ιστορικό μέλλον, προβαίνοντας σε μιαν απαξίωση του ιστορικού χρόνου, ο οποίος τον τραυματίζει, τον τρομάζει και τον θανατώνει. Ζητά δηλαδή τη Ζωή μέσα απ’ τη μαγική πίστη σε μιαν απόλυτη πραγματικότητα, ιερή και θεία, αρχετυπική (όσο και παγανιστικά δεμένη με τη φύση, η οποία συνιστά άλλωστε, αυτή η ίδια, μιαν ιεροφάνεια, όντας αξεδιάλυτη απ’ τη θεότητα). Η πραγματικότητα αυτή ανθίσταται στον ανίερο κόσμο, ο οποίος, στην κυριολεξία, δεμένος καθώς είναι με τον πολυειδή θάνατο, δεν μπορεί παρά να είναι απατηλός και βέβηλος· η αληθινή ζωή, η αληθινή ανώλεθρη στον πυρήνα της και θεοειδής φύση, οι αρχετυπικές κοσμογονικές διαδικασίες και οι μαγικές τελετουργίες επανάληψης τους φαίνεται πως συνιστούν το όντως Είναι, το όντως ζωντανό και αληθινό Είναι.

Η ίδια η αρχέγονη και τόσο διαδεδομένη, απ’ την Ινδία ως την Ελλάδα, κυκλική περί Ιστορίας αντίληψη, σύμφωνα με την οποία (στην ελληνικότερη έκδοσή της) τα ιστορικά συμβάντα ξανασυμβαίνουν απαράλλακτα, κατά την επανάληψη εκάστου Μεγάλου Ενιαυτού, είναι επίσης μια τέτοια αμυντική έναντι της Ιστορίας στάση. Διότι, με τον τρόπο αυτό, τα ιστορικά γεγονότα αποκτούν ένα αιώνιο (επαναλαμβανόμενο) Είναι, παύουν να εξαφανίζονται στην απρόσωπη ροή του γίγνεσθαι. Πρόκειται, στο βάθος, για μύθο παρηγορητικό, όσο κι αν ο εγκλωβισμός στην Ιστορία γίνεται έτσι απόλυτος, και απομένει ως μοναδική λύση η πλατωνική απόδραση του φιλοσόφου προς τον κόσμο των αιωνίων αρχετύπων…

Το παράδοξο όμως είναι το ότι το ίδιο το βίωμα αυτό της διάστασης ανάμεσα στο Είναι και τη ζωή διά των «μυρίων οδών του θανάτου» είναι δυνατόν να έχει, όσον άφορα στην Ιστορία, και την αντίθετη ακριβώς συνέπεια. Την προσκόλληση, εννοώ, στην Ιστορία, την υποταγή σ’ αυτήν, στα ιστορικά στοιχεία του κόσμου τούτου. Πρόκειται για μια διαδικασία της οποίας τις πνευματικές φάσεις έχει αναλύσει πολλαπλώς και ευστόχως η πατερική νηπτική παράδοση και είναι άλλωστε σίγουρο πως προήλθε από μια μακριά εκκοσμικευτική εξέλιξη της (δυτικής κυρίως) θεολογίας και πνευματικότητας. Πάντως, μετά τον 18ο αι. εμφανίζεται (έχοντας προαναγγελθεί τουλάχιστον από τον 12ο αιώνα στο έργο του Joachim de Floris) ως σταθερή πλέον και αμετακίνητη πνευματική στάση του δυτικού ανθρώπου. Ο ίδιος ο ιστορικισμός αυτός (όπως φιλοσοφικότερα θα ονομάζαμε τη στάση αυτή) είναι βεβαίως δεμένος με τη νέα, ευθύγραμμη περί Ιστορίας αντίληψη πού αποτελεί γνώρισμα της χριστιανικής θεολογίας, με γνωστότερο πνευματικό της πατέρα οπωσδήποτε τον Αυγουστίνο. Η ευθύγραμμη περί Ιστορίας χριστιανική αντίληψη υπήρξε και είναι πάντοτε βαθιά επαναστατική, σε σχέση με τη φυσιοκρατική, αντιιστορική μάλλον, κυκλική παγανιστική αντίληψη. Αυτή η τελευταία, όντας κατά βάθος στατική, εγκλείει και καθηλώνει τον άνθρωπο και τα έργα του σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο και σ’ αυτήν τη ζωή, και στην αέναη εκπλήρωση, συνα-κόλουθα, συγκεκριμένων φυσικών αναγκών. Η ευθύγραμμη χριστιανική αντίληψη αντίθετα εισάγει την ελευθερία στην οντολογία της Ιστορίας – η έννοια της ύπαρξης λαβαίνει γραμμικό χαρακτήρα, κατανοείται πως το Είναι είναι απέραντο, ανεπανάληπτο, απρόβλεπτο, αέναη δημιουργία, ενώ δεσμά αναγκαιότητας δεν υφίστανται κι ο άνθρωπος είναι πλέον, ως συνεργός Θεού, συνυπεύθυνος και συν-δημιουργός μαζί Του, εφόσον τότε, κατά τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης, ζωή είναι «η του Θείου θελήματος ευοδία». Και τούτο διότι το αγαθό θέλημα του Θεού είναι η απόλυτη δηλαδή θεία κατά χάρη ζωή του Κόσμου, κάτι που επιβεβαιώθηκε με την Ενσάρκωση του Λόγου και τη Μεταμόρφωση και Ανάσταση του Κόσμου εντός Του, ως Σώμα του αιώνιο πλέον.

Άλλα ο ιστορικισμός του νεώτερου δυτικού ανθρώπου, όπως μορφοποιήθηκε στα νεώτερα χρόνια απ’ τον Ηegel, είναι επίσης μια πτώση. Πρέπει έδώ να σημειώσουμε πως ο Χριστιανισμός του Ηegel είναι μια βαθειά παραποίηση της χριστιανικής εσχατολογίας και είναι σημαντικό να τονίσουμε πως η πιο ζωντανή δυτική θεολογία (με κορυφές τον Danielou και τον νοn Βalthasar) αντιστάθηκε σ’ αυτόν. (Αυτού του είδους η δυτική θεολογία θα μπορούσε να θεωρηθεί ως φυσικός σύμμαχος της Ορθόδοξης, εν προκειμένω.) Δεν είναι λοιπόν η εσχατολογία στον Ηegel άνοιγμα της Ιστορίας στην ελευθερία των εσχάτων, αλλά, αντίθετα, εγκλωβισμός των εσχάτων εντός της. Η Ιστορία γίνεται έτσι το μοναδικό και αποκλειστικό θέατρο της αλήθειας, αλήθεια είναι όχι η δικαίωση της Ιστορίας, αλλά η πάση θυσία δικαίωση εντός της. Με τον τρόπο αυτό η Ιστορία αντί ν’ ανοιχθεί στη Μεταμόρφωση, ξανακλείνεται νατουραλιστικά στον εαυτό της απ’ τον οποίο και μόνον αντλεί δικαίωση: ο Χριστός μένει ξανά, είτε ως Κριτής είτε ως Επόπτης, εκτός του Κόσμου. Δεν είναι πλέον η Ζωή του Κόσμου.

Επανέρχεται λοιπόν δριμύτερος ο Τρόμος της Ιστορίας στους μοντέρνους καιρούς μας. Η απίστευτη σκληρότητα της νεώτερης Ιστορίας, ενώ ταυτόχρονα κάθε διαφυγή είναι απαγορευμένη, οι ατελείωτοι τρόποι της φρίκης και του θανάτου, επιτρέπουν μόνο στο νιτσεϊκό amor fati, ή τον χαϊντεγγεριανό πεσιμισμό, ν’ αποτελούν -για τον ιστορικιστή- γνήσιες υπαρξιακές στάσεις. Μπορούμε εδώ να θυμηθούμε την κριτική που άσκησε ο Αdorno (ακολουθώντας εν μέρει τον Marcuse αλλά και την ομόλογη βίαιη αντίδραση του Sartre κατά της «ιδεαλιστικοποίησης του θανάτου» από μέρους του Ηeidegger. Πράγματι ο τελευταίος παρουσιάζει τον άνθρωπο ως «Είναι προς θάνατον» (Sein zum Tode)· ο τραγικός ανθρωπισμός του θεωρεί πως για να είναι αυθεντικός ο άνθρωπος, πρέπει να σταθεί ενώπιον του θανάτου του ελεύθερα και αποφασιστικά. Με τη «θανατοδικία» του αυτή ο Ηeidegger, κατά τον Αdorno (αλλά και τονSartre), επιχειρεί να εξαφανίσει τον παραλογισμό, την προστυχιά, τη βαναυσότητα του θανάτου, αλλά έτσι έμμεσα υπερασπίζεται τη βία, τους πολέμους, τον ολοκληρωτισμό, που προμηθεύουν άφθονες ευκαιρίες «αυθεντικών» θανάτων. Πράγματι η χαϊντεγγεριανή «ιδεαλιστικοποίηση του θανάτου» είναι το άκρον άωτο ενός ιστορικισμού κλεισμένου ασφυκτικά στον εαυτό του, ο οποίος θέλει ταυτόχρονα ν’ αποσιωπήσει παντελώς το παράλογο που φιλοξενεί μέσα του.

Έτσι σήμερα, λόγω του νεώτερου αυξανόμενου Τρόμου της Ιστορίας, ο ιστορικισμός της Δύσης κλονίζεται όλο και περισσότερο. (Μόνο στον τόπο μας, ανακαλύπτεται ακόμα ως παράδεισος, από στοχαστές που έχουν χάσει μάλλον το μίτο του σύγχρονου στοχασμού.) Και έδώ εμφανίζεται ένα ακόμη μεγαλύτερο παράδοξο, ένας ακόμη μεγαλύτερος κίνδυνος: ο πόθος της επιστροφής στην παγανιστική κυκλική περί Ιστορίας αντίληψη, στον παγανιστικό ανιστορισμό, ως φάρμακο κατά των υπερβολών του ενδοκοσμικού ιστορικισμού. Βεβαίως οι προσπάθειες συγκερασμού των δύο απόψεων (κυκλικής και γραμμικής) είναι παλαιές· ο Αλβέρτος ο Μεγας, ο Θωμάς Ακινάτης, ο Ρογήρος Βάκων, ο Δάντης, ό J. De Floris (και πριν απ’ αυτούς ο Κλήμης Αλεξανδρεύς, ο Μινούκιος Φήλιξ, ο Αρνόβιος και ο Θεοδώρητος) είναι οι κυριότεροι εκπρόσωποι της προσπάθειας αυτής, Με τον Νietche όμως ή τον Joyce εμφανίζεται πλέον ή νοσταλγία της Αιώνιας Επιστροφής, ως κατάργηση παγανιστική του Χρόνου, επανενσωμάτωση των ανθρώπινων κοινωνιών στον κόσμο των μυθικών αρχετύπων και της επανάληψής τους. Η μυθολογία του Νew Αge αλλά και πάμπολλες «εναλλακτικές» υπαρξιακο-θρησκευτικές κινήσεις (με κορύφωση στην πατρίδα μας την τραγελαφική και κωμικοτραγική προσπάθεια αναβίωσης της αρχαιοελληνικής θρησκείας —ποιας, αλήθεια, απ’ όλες;) ανήκουν ακριβώς στις απεγνωσμένες μεταχριστιανικές προσπάθειες αντιμετώπισης του φοβερού μεταμοντέρνου Τρόμου της Ιστορίας που διογκώνεται απειλητικά σήμερα και κατατρώγει τις δυτικές κοινωνίες.

Σήμερα λοιπόν είναι, όσο ποτέ άλλοτε, η ώρα για τον Χριστό του Κόσμου. Ταλαιπωρούμενη από λογής νεοευσεβισμούς, πνευματοκρατικές αυγουστίνειες θεώσεις, μυστικούς ανιστορισμούς και βουλησιοκρατίες, η θεολογία μας σήμερα δυσκολεύεται συχνά ν’ αντιληφθεί τον Χριστό του αγίου Μαξίμου του Ομολογητή, του αγίου Συμεώνος του Νέου θεολόγου και του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, συσκοτίζοντάς Τον μ’ όλα τα παραπάνω. Δυσκολεύεται ν’ αντιληφθεί τη σημασία της θεολογίας του Ομοουσίου [βλ. π. Νικ. Λουδοβίκου, Η κλειστή πνευματικότητα και το νόημα του εαυτού (Ο μυστικισμός της ισχύος και η αλήθεια φύσεως και προσώπου), Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1999] για την ιστορική και κοσμολογική, εκκλησιαστική θεμελίωση της Χριστολογίας. Αν όμως η πτώση του ανθρώπου είναι, κατά τον Μ. Αθανάσιο, διακύβευση του ίδιου του Είναι της κτίσης, στον Χριστό η ζωή του κτιστού εμφανίζεται ως συνεχής και ελεύθερος διάλογος καθολικής αμοιβαίας αντίδοσης μεταξύ του Ακτίστου και της δημιουργίας Του, οπού ολόκληρη η φύση της τελευταίας εξίσταται προς τον ήδη προσφερθέντα Κύριό της. Ο Κόσμος μπορεί να Χριστοποιηθεί συναντώντας έτσι το μυστήριο του ομοουσίου Είναι του, γεγονός που συνάπτει εν Πνεύματι το Είναι προς τη ζωή, αποκαθιστώντας αλλά και διευρύνοντας απείρως το ζων αυτό Είναι στις διαστάσεις της ίδιας της Θεότητας. Το Είναι του κτιστού πραγματώνεται με τον ομοούσιο τρόπο της Θείας Ζωής -αυτό είναι που μας μαθαίνει ο Χριστός, αυτό είναι εκείνο στο οποίο μας ενσωματώνει, Όταν, μετατρέποντας τον τρόμο σε μετάνοια, ανοιχθούμε στη χάρη των Μυστηρίων που «σημαίνουν», κατά τον Καβάσιλα, την Εκκλησία. Το Βάπτισμα, το Χρίσμα, η Ευχαριστία είναι πλέον οι άφθαρτοι τρόποι της ζωής του κόσμου. Απομένει βεβαίως συνεχώς στη δική μας ελευθερία η ενδεχόμενη ανακάλυψη αυτών των καινών τρόπων της άφθαρτης υπαρκτικής ζωτικότητας…

Σήμερα, όσο ίσως ποτέ άλλοτε, το μυστήριο του Χριστού δεν μπορεί να αφορά στο πολιτιστικό «εποικοδόμημα» του κόσμου, αλλά στην καθολική υλικοϊστορική του πρόσληψη σε μιαν ιερουργούμενη οντολογία, ένα γίγνεσθαι –εν κοινωνία- που φέρνει το έσχατον στην Ιστορία χωρίς να το καθηλώνει σ’ αυτήν -πρέπει δε να κατανοήσουμε πως η άλλη λύση για τον δυτικό άνθρωπο και τον τρόμο του είναι, ξανά, ο παγανιστικός μύθος της Αιώνιας Επιστροφής.

Όμως, όταν ο κόσμος «λέγει» τον Χριστό μυθικό αρχέτυπο του νέου ανιστορισμού του, εμείς μπορούμε να Τον «λέγομεν» Υιόν του Θεού του Ζώντος (Ματθ. 16,16), «οικοδομούντα την εκκλησίαν», τους τρόπους δηλαδή της ζωής του συγκεκριμένου υλικοπνευματικού μας Είναι, των οποίων «πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν»(Ματθ. 16,18).

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Ευχόμαστε ολόψυχα σε όλους και σε όλες

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

με υγεία, αγάπη, ειρήνη

Χριστὸς γεννᾶται, δοξάσατε!

Το άγνωστο μήνυμα των Χριστουγέννων: να γίνεις θεός!

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!

Ανθολόγιον 188: Ρωμανός ο Μελωδός ("Ὁ πατὴρ τῆς μητρὸς γνώμῃ υἱὸς ἐγένετο")

Η Γέννησις, Μονή Βατοπαιδίου. Μικρογραφία σε περγαμηνή. Χειρόγραφο αρ. 974, 13ος αι. Πηγή:http://agioritikesmnimes.blogspot.gr/2011/12/421-2.html

Ὁ πατὴρ τῆς μητρὸς γνώμῃ υἱὸς ἐγένετο·

ὁ σωτὴρ τῶν βρεφῶν βρέφος ἐν φάτνῃ ἔκειτο·

ὅν κατανοοῦσα φησὶν ἡ τεκοῦσα·

"Εἰπέ μοι, τέκνον, πῶς ἐνεσπάρης μοι ἢ πῶς ἐνεφύης μοι·

ὁρῶ σε, σπλάγχνον, καὶ καταπλήττομαι,

ὅτι γαλουχῶ καὶ οὐ νενύμφευμαι·

καὶ σὲ μὲν βλέπω μετὰ σπαργάνων,

σὺ γὰρ ταύτην φυλάξας ἐγεννήθης εὐδοκήσας

παιδίον νέον, ὁ πρὸ αἰώνων θεός.

Ῥωμανοῦ τοῦ Μελωδοῦ, Ὕμνοι τῆς ἁγίας καὶ πανσέπτου Γεννήσεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, Οἶκος β'.

***

Ὁ δημιουργὸς τῆς μητέρας Γιὸς της θέλησε κι ἔγινε·

ὁ προστάτης τῶν βρεφῶν Βρέφος στὴ φάτνη πλάγιαζε·

καὶ προσπαθῶντας νὰ Τὸν καταλάβη Τοῦ 'λεγεν ἡ Μητέρα Του:

"Πές μου, παιδί μου, πῶς σπάρθηκες ἤ πῶς ἐφύτρωσες;

Σὲ κοιτάζω, Σπλάγχνο μου, καὶ μένω κατάπληκτη,

γιατὶ Σὲ θηλάζω καὶ γάμο δὲν ἔκανα·

κι ἐνῶ Σὲ βλέπω σπαργανωμένο

τὴν παρθενίαν μου ἀκόμα ἀπείραχτην θωρῶ·

γιατὶ Ἐσὺ τὴν ἐφύλαξες ποὺ διάλεξες κι ἔγινες

Νέο Πσιδί, ὁ Ἄχρονος Θεός.

Ἀπὸ τὸ βιβλίο:  Ῥωμανοῦ τοῦ Μελωδοῦ, Ὕμνοι, ἀπόδοση: Ἀρχιμ. Ἀνανία Κουστένη, ἐκδόσεις Ἁρμός, Ἀθήνα 2003, σελ. 12-13.

Χρ. Γιανναράς, Η σωτηρία εν Χριστώ: ατομικό ή εκκλησιαστικό γεγονός;

Πηγή: Αντίφωνο & http://www.youtube.com/watch?v=SpgzRoZhzbw
Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας, 21/10/2014

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ ΕΠΙ ΤΟΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΟΙΣ (2014)

† Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ

ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ

ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ

ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ, ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ἀδελφοὶ καὶ Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

«Χριστὸς ἐξ οὐρανῶν, ἀπαντήσατε!»

Ἐφάνη ἐπὶ τῆς γῆς ὁ Θεὸς καὶ ἐφανερώθη συγχρόνως ὁ τέλειος ἄνθρωπος καὶ ἡ ἀσύλληπτος ἀξία τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου. Oἱ σύγχρονοι ἄνθρωποι ἰδιαιτέρως ζῶμεν τὴν μεταπτωτικὴν κατάστασιν, κατὰ τὴν ὁποίαν καθημερινῶς διαπιστώνομεν μετὰ τοῦ Ψαλμῳδοῦ ὅτι «πάντες ἐξέκλιναν, ἅμα ἠχρειώθησαν, οὐκ ἔστι ποιῶν χρηστότητα, οὐκ ἔστιν ἕως ἑνός» (Ψαλμ. ΙΓ΄3 – Ρωμ. γ΄12-13).

Πρὸ τῆς ἐνσαρκώσεως τοῦ Χριστοῦ δὲν ἠδύνατο ὁ ἄνθρωπος νὰ φαντασθῇ τὴν ἀσύλληπτον ἀξίαν τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, διότι μετὰ τὴν πτῶσιν ἠσθένησε καὶ ἠλλοιώθη. Μόνον οἱ πολὺφωτισμένοι ἄνθρωποι διῃσθάνθησαν καὶ πρὸ Χριστοῦ τὴν ἀξίαν τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καὶ εἰς τὴν ἀπορίαν τοῦ Ψαλμῳδοῦ «τί ἐστιν ἄνθρωπος, ὅτι μιμνήσκῃ αὐτοῦ;» (Ψαλμ. Η΄ 5), διεκήρυξαν: «ἠλάττωσας αὐτὸν βραχύ τι παρ᾿ἀγγέλους, δόξῃ καὶ τιμῇ ἐστεφάνωσας αὐτὸν» (ἐ.ἄ. 6).

Τὴν ὑπερτάτην αὐτὴν ἀξίαν τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου ἐφανέρωσεν ὁ Θεάνθρωπος Κύριος καί, ἔκτοτε, ἐπαναλαμβάνουν κατ᾿ ἔτος διακηρύξεις κρατῶν, κυβερνήσεων καὶ κοινωνικῶν ὁμάδων καὶ διεθνεῖς συμβάσεις ἀναφερόμεναι εἰς τὸν σεβασμὸν τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου καὶ τὰ δικαιώματα αὐτοῦ.

Ἐν τούτοις, ἐπὶ τῶν ἡμερῶν μας βλέπομεν καθημερινῶς τὸν χείριστον ἐξευτελισμὸν τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου, τὴν ἀτίμωσιν καὶ τὸν διασυρμὸν αὐτοῦ. Ὀφείλομεν, λοιπόν, ἐὰν θέλωμεν νὰ εἴμεθα ἄξιοι τῆς δόξης καὶ τιμῆς διὰ τῆς ὁποίας περιέβαλε τὸ ἀνθρώπινον πρόσωπον ὁ «δι᾿ἡμᾶς καθ᾿ἡμᾶς γενόμενος» Δημιουργός μας, νὰ πράξωμεν πᾶν τὸ δυνατὸν διὰ νὰ παύσῃ ἡ ἐσχάτως διογκουμένη ἐξευτελιστικὴ διὰ τὸ ἀνθρώπινον πρόσωπον συμπεριφορά.

Παρακολουθοῦμεν ἔκπληκτοι τὸ ἐπαναλαμβανόμενον συνεχῶς «δρᾶμα τῆς Βηθλεέμ». Διότι περὶ δράματος πρόκειται καὶ ὄχι περὶ χαρμοσύνου γεγονότος, ἐφ᾿ ὅσον ἀγνοεῖται ὁ σπαργανούμενος ἐν φάτνῃ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, καὶ τὸ δημιούργημά Του, ὁ ἄνθρωπος, δὲν ἀντιμετωπίζεται ὡς «εἰκὼν Θεοῦ».

Ἡ Ἁγία Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας καὶ ἡ θεολογία της διδάσκουν ὅτι ὁ ἄνθρωπος καὶ τὸ ἀνθρώπινον σῶμα ἀξιοῦνται πλήρους σεβασμοῦ, διότι ἡνώθησαν μὲ τὸν Θεὸν εἰς τὸν σαρκωθέντα Κύριον. Ὅθεν, ὀφείλομεν ὅλοι νὰ ἐντείνωμεν τὰς προσπαθείας μας διὰ νὰ γίνῃ ὑπὸ πάντων σεβαστὴ ἡ ὑπερτάτη ἀξία τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου.

Μετὰ πολλῆς συνοχῆς καρδίας καὶ βαθείας θλίψεως τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον καὶ ἡ ἡμετέρα Μετριότης παρακολουθοῦμεν τὰ ὁσημέραι ὀγκούμενα κύματα ταῦτα βίας καὶ βαρβαρότητος, τὰ ὁποῖα ἐξακολουθοῦν νὰ μαστίζουν διαφόρους περιοχὰς τοῦ πλανήτου μας, καὶ ἰδιαιτέρως τὴν Μέσην Ἀνατολήν, καὶ μάλιστα τοὺς γηγενεῖς ἐκεῖ χριστιανούς, εἰς τὸ ὄνομα συχνάκις τῆς θρησκείας. Δὲν θὰ παύσωμεν δὲ νὰ διακηρύττωμεν ἀπὸ τοῦ Ἱεροῦ τούτου Κέντρου τῆς Ὀρθοδοξίας πρὸς πάντας, τοὺς ἀδελφοὺς Προκαθημένους τῶν Ὀρθοδόξων καὶ τῶν λοιπῶν Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν, τοὺς ἐκπροσώπους τῶν Θρησκειῶν, τοὺς Ἀρχηγοὺς Κρατῶν, πρὸς πάντα ἄνθρωπον καλῆς θελήσεως, μάλιστα δὲ πρὸς τούς, κατόπιν ὑποκινήσεων ἤ μὴ θέτοντας τὴν ἰδίαν ζωὴν αὐτῶν εἰς κίνδυνον διὰ νὰ ἀφαιρέσουν ἀνθρωπίνους ζωάς, συνανθρώπους –δημιουργήματα καὶ αὐτὰ τοῦ Θεοῦ -, καὶ πρὸς πᾶσαν κατεύθυνσιν, ὅτι οὐδεμία εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρξῃ μορφὴ ἀληθοῦς καὶ γνησίας θρησκευτικότητος ἢ πνευματικότητος ἄνευ ἀγάπης πρὸς τὸ ἀνθρώπινον πρόσωπον. Οἱονδήποτε ἰδεολογικόν, κοινωνικὸν ἢ θρησκευτικὸν μόρφωμα περιφρονεῖ τὸν κατ᾿εἰκόνα Θεοῦ πλασθέντα ἄνθρωπον καὶ διδάσκει ἢ ἐπιτρέπει τὸν θάνατον συνανθρώπων μας, μάλιστα δὲ μὲ βάναυσον καὶ πρωτόγονον τρόπον, οὐδεμίαν ἀσφαλῶς ἔχει σχέσιν μὲ τὸν Θεὸν τῆς ἀγάπης.

Στρέφοντες, ἀδελφοὶ καὶ τέκνα, τοὺς ὀφθαλμούς μας εἰς τὴν κρατοῦσαν σήμερον ἐν τῷ κόσμῳ κατάστασιν ἀποστρέφομεν τὸ πρόσωπόν μας ἐκ τῶν θλιβερῶν γεγονότων μισαλλοδοξίας καὶ ἐχθρότητος, τὰ ὁποῖα μαστίζουν τὴν ἀνθρωπότητα καὶ φθάνουν πλέον, διὰ τῶν συγχρόνων μέσων γενικῆς ἐπικοινωνίας, εὐχερέστερον εἰς τὰς ἀκοὰς καὶ τὴν ὅρασίν μας προκαλοῦντα τρόμον διὰ τὰ ἐπερχόμενα δεινά, καὶ προβάλλομεν ὡς ἰσχυρὸν ἀντίδοτον εἰς τὴν σύγχρονον βίαν τὴν καταπλήξασαν τοὺς μάγους καὶ τὸν κόσμον «ἐσχάτην πτωχείαν» τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία ἐνεργεῖ πάντοτε ὡς ἀγάπη. Αὐτὴ εἶναι ἡ μυστικὴ δύναμις τοῦ Θεοῦ, ἡ μυστικὴ δύναμις τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἡ μυστικὴ δύναμις τοῦ γένους τῶν χριστιανῶν. Ἡ δύναμις ἡ ὁποία νικᾷ καὶ ὑπερβαίνει διὰ τῆς ἀγάπης τὴν κάθε εἴδους βίαν καὶ κακίαν.

Οὕτως ἀποτιμῶντες κατὰ τὰ ἐφετεινὰ Χριστούγεννα τὴν κατάστασιν τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων, εὐχόμεθα ὅπως βιώσωμεν οἱ πάντες τὴν χαρὰν τοῦ ἀπολύτου σεβασμοῦ τῆς ἀξίας τοῦ προσώπου, τοῦ συνανθρώπου, καὶ τὴν παῦσιν τῆς βίας κάθε μορφῆς, τὴν νίκην ἐπὶ τῆς ὁποίας διὰ τῆς ἀγάπης προβάλλει καὶ προσφέρει ὁ σάρκα λαβὼν «μεγάλης Βουλῆς Ἄγγελος», ὁ «Ἄρχων εἰρήνης» καὶ Σωτὴρ ἡμῶν Χριστός.

Αὐτοῦ τοῦ τεχθέντος καὶ ἐνανθρωπήσαντος Κυρίου τῆς δόξης, τῆς εἰρήνης καὶ τῆς ἀγάπης ἡ Χάρις καὶ τὸ ἄπειρον Ἔλεος καὶ ἡ εὐδοκία εἴησαν μετὰ πάντων.

Χριστούγεννα ,βιδ΄

† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως Β α ρ θ ο λ ο μ α ῖ ο ς

διάπυρος πρὸς Θεὸν εὐχέτης πάντων ὑμῶν.

http://agioritikesmnimes.blogspot.gr/2014/12/5750.html

π. Ειρηναίος Δεληδήμος, Φυσικές επιστήμες και Χριστιανισμός

http://www.youtube.com/watch?v=0SCU72qQEs8

Θεόδωρος Ι. Ρηγινιώτης, Το φαινόμενο της αθεΐας στη σύγχρονη Ελλάδα – Μια προσέγγιση

«Ένας άνθρωπος διοργάνωσε μεγάλο δείπνο και κάλεσε πολλούς. Και την ώρα του δείπνου έστειλε τον υπηρέτη του να ενημερώσει τους καλεσμένους… Εκείνοι όμως άρχισαν όλοι μαζί να παραιτούνται…»

Λουκ. 14, 16-18

«Και βλέποντάς το οι Φαρισαίοι είπαν στους μαθητές του· γιατί ο δάσκαλός σας τρώει με τελώνες και αμαρτωλούς; Ο δε Ιησούς, ακούγοντάς το, τους είπε· δε χρειάζονται γιατρό οι υγιείς, αλλά οι άρρωστοι. Πηγαίνετε λοιπόν να μάθετε τι σημαίνει “θέλω έλεος, όχι θυσία”. Διότι δεν ήρθα να καλέσω δίκαιους, αλλά αμαρτωλούς σε μετάνοια»

Ματθ. 9, 11-13

Στην παρακάτω ποσόστωση δεν υπολογίζω τους Έλληνες που ανήκουν σε μη ορθόδοξες χριστιανικές κοινότητες (π.χ. ρωμαιοκαθολικούς και προτεστάντες διαφόρων αποχρώσεων) ή σε θρησκεύματα εκτός του χριστιανισμού, όπως π.χ. στο Ισλάμ, ούτε και τους μη ορθόδοξους μετανάστες που κατοικούν στην Ελλάδα. Υπολογίζω μόνο τους Έλληνες που τυπικά θεωρούνται ορθόδοξοι χριστιανοί, λόγω του νηπιοβαπτισμού τους και επειδή δεν έχουν προσχωρήσει με συγκεκριμένη διαδικασία σε άλλο θρήσκευμα.

Το 50% λοιπόν του «ορθόδοξου» ελληνικού πληθυσμού είναι άθεοι.

Από το άλλο 50%, που είναι ορθόδοξοι χριστιανοί, το 30-40, διαθέτει μια δεισιδαιμονική πίστη: είναι άνθρωποι που πηγαίνουν στην εκκλησία μερικές φορές το χρόνο (τις γνωστές γιορτές και σε τελετές που ενέχουν και κοινωνικό χαρακτήρα) και ανάβουν το κερί τους για «να έχει καλά ο Θεός» τους ίδιους και τα παιδιά τους. Δεν επιθυμούν την είσοδο τη δική τους και των μελών της οικογένειάς τους στη βασιλεία των ουρανών, που ίσως δεν τη σκέφτονται καν ή ίσως να μην είναι και απόλυτα σίγουροι ότι υπάρχει, αλλά η επιθυμία τους εξαντλείται στην επίτευξη μιας κατά το δυνατόν ακύμαντης επίγειας ζωής. Κοινωνούν μία ή ίσως δύο φορές το χρόνο, για το έθιμο ή «για το καλό», νηστεύουν μόνο τη Μεγάλη Εβδομάδα και ίσως μια δυο φορές το χρόνο ακόμη και προσεύχονται σπάνια και μόνο όταν έχουν να αντιμετωπίσουν ένα συγκεκριμένο πρόβλημα. Δε γνωρίζουν και, αν το πληροφορηθούν δύσκολα το αποδέχονται, ότι η ζωή του χριστιανού είναι κατ’ εξοχήν σταυρική και αυτός ο σταυρικός της χαρακτήρας οδηγεί τον άνθρωπο στην αγιότητα. Η αγιότητα δεν ανήκει στα ενδιαφέροντά τους, ενώ την πνευματική και μυστηριακή ζωή της Ορθόδοξης Εκκλησίας κατά βάσιν την αγνοούν.

Παρόλα αυτά, δεν είναι άθεοι, αλλά ορθόδοξοι χριστιανοί (απλώς, ακατήχητοι και χωρίς επίγνωση). Και τούτο, διότι: α) ως νήπια είχαν βαφτιστεί με τη φροντίδα των γονιών τους και β) αυτοπροσδιορίζονται ως ορθόδοξοι χριστιανοί. Πιθανότατα επίσης είναι έντιμοι και καλοί άνθρωποι.

Μόνο το 20-10% του ελληνικού πληθυσμού (και μάλλον το ποσοστό αυτό πλησιάζει το 10 παρά το 20%) είναι συνειδητοποιημένοι ορθόδοξοι χριστιανοί, που επιθυμούν είσοδό τους στη βασιλεία των ουρανών και αγωνίζονται πνευματικά και ηθικά γι’ αυτό, συμμετέχοντας με συνέπεια και επίγνωση στην πνευματική και μυστηριακή ζωή της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Κάποιοι από αυτούς είναι και άγιοι, συνήθως άγνωστοι και φυσικά χωρίς να θεωρούν τον εαυτό τους άγιο.

Βεβαίως, αν 10% των Ελλήνων είναι συνειδητοποιημένοι ορθόδοξοι χριστιανοί, πρόκειται για ένα πληθυσμό περίπου ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, δηλ. για σημαντικό πλήθος. Άραγε είναι τόσο πολλοί;

Τα ποσοστά αυτά τα έγραψα κατά τη φαντασία μου. Δεν πραγματοποίησα καμιά έρευνα, ούτε βασίστηκα σε έρευνα άλλων. Γι’ αυτό, ίσως να παρουσιάζουν σημαντικές αποκλίσεις από την πραγματικότητα. Ίσως π.χ. να είναι 70% ορθόδοξοι χριστιανοί και μόνο 30% άθεοι· ίσως όμως να συμβαίνει και το αντίστροφο. Πάντως, ο μύθος ότι οι Έλληνες είναι ορθόδοξοι χριστιανοί κατά 95% έχει καταρριφθεί προ πολλού. Δεν είναι αυτονόητο – όπως εθεωρείτο κάποτε – ότι ο συνάνθρωπός μου, Έλληνας και κάτοικος της Ελλάδας, είναι ορθόδοξος χριστιανός. Οι χριστιανοί είναι ένα γενναίο ποσοστό, αλλά όχι συντριπτική πλειοψηφία.

Βαθμίδες αθεΐας

Λέγοντας ότι το 50% του ελληνικού πληθυσμού είναι άθεοι, πρέπει να έχουμε υπόψιν ότι η αθεΐα δεν είναι κάτι ομοιόμορφο, αλλά περιέχει βαθμίδες.

Το μεγαλύτερο μέρος του παραπάνω 50% θεωρώ πως είναι άνθρωποι, που δεν αυτοπροσδιορίζονται ως άθεοι, ούτε όμως ως χριστιανοί ή ως μέλη κάποιας άλλης θρησκείας. Απλώς, είναι θρησκευτικά αδιάφοροι· στη ζωή τους δεν υπάρχει καθόλου ο Θεός. Δεν κάνουν καμιά θρησκευτική πράξη, εκτός αν κάνουν γιόγκα π.χ. ή κάτι παρόμοιο, που όμως (επηρεασμένοι από τη σύγχρονη διαφήμισή του) κι αυτό δεν το θεωρούν θρησκευτική πράξη, αν και είναι.

Οι άνθρωποι αυτοί, αν και δεν έχουν αρνηθεί συνειδητά το νηπιοβαπτισμό τους (ούτε όμως και τον εγκρίνουν μέσα τους, απλώς δεν τον λαμβάνουν υπόψιν), δύσκολα μπορούν να θεωρηθούν χριστιανοί. Βέβαια μόνο ο Θεός μπορεί ν’ αποφανθεί έγκυρα γι’ αυτό. Κατά τα φαινόμενα όμως, τουλάχιστον, είναι άθεοι.

 Ένα άλλο, ασφαλώς μικρότερο, ποσοστό εντός του ανωτέρω 50% είναι οι άνθρωποι που αποδέχονται την πίστη σε κάποια «ανώτερη δύναμη» ή οντότητα, που όμως δεν την προσδιορίζουν ως το χριστιανικό Θεό ή ενδεχομένως και να δηλώνουν ότι μάλλον δεν είναι ο χριστιανικός Θεός, γιατί, κατά τη γνώμη τους, είτε καμιά θρησκεία δε μπορεί να ξέρει ποιος είναι στην πραγματικότητα ο Θεός είτε όλες οι θρησκείες το ξέρουν στον ίδιο βαθμό. Αυτοί οι άνθρωποι ίσως αυτοχαρακτηρίζονται «άθρησκοι», όχι «άθεοι», αλλά η στάση τους αποτελεί μορφή αθεΐας (διαφορετικής βαθμίδας από τη θρησκευτική αδιαφορία), εφόσον δεν αποδέχονται το Θεό του χριστιανισμού, αλλά και δεν κάνουν κάποια προσπάθεια προσέγγισης αυτού που οι ίδιοι φαντάζονται ως Θεό.

Τέλος, έχουμε αρκετούς επιθετικούς άθεους, που φρονούν ότι η θρησκεία και η Εκκλησία είναι αρνητικοί παράγοντες για τον άνθρωπο και την κοινωνία και αγωνίζονται για την εξάλειψή τους. Οι τελευταίοι συνήθως καλούνται «αθεϊστές», έχουν δηλ. μεταβάλει την αθεΐα σε συγκροτημένη ιδεολογία («αθεϊσμό»).

Εκφράσεις του επιθετικού αθεϊσμού στην Ελλάδα

Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ο επιθετικός αυτός αθεϊσμός ισχυροποιείται και εκδηλώνεται με αρκετό θόρυβο. Θα έλεγα πως οι κύριες εκδηλώσεις του είναι οι εξής:

α) Δηλώσεις πολιτικών προσώπων και ομάδων, από το χώρο της αριστεράς και του αναρχισμού. Κυρίως σ’ αυτούς τους χώρους, λόγω των καθοριστικών μαρξιστικών και άλλων επιρροών, επιχωριάζει ο αθεϊσμός, παρότι είναι γνωστό και ενθαρρυντικό ότι στο χώρο της αριστεράς υπάρχουν και χριστιανοί.

Αριστεροί και αριστερίζοντες πολιτικοί και δημόσιοι λειτουργοί εκφράζονται αθεϊστικά είτε με δηλώσεις τους είτε αρνούμενοι να δώσουν θρησκευτικό όρκο είτε αρνούμενοι να δεχτούν θρησκευτική κηδεία κ.λ.π. Πολιτικές ομάδες αθεϊστικών πεποιθήσεων εκφράζονται ποικιλότροπα, αξιώνοντας το «χωρισμό κράτους και Εκκλησίας» (σχήμα λόγου, γιατί ένας τέλειος χωρισμός θα απάλλασσε την Εκκλησία – δηλ. τους χριστιανούς – ακόμη και από την υποχρέωση τήρησης των νόμων του κράτους) είτε προαναγγέλλοντας ακόμη και την… απαγόρευση του νηπιοβαπτισμού, σε περίπτωση που πάρουν την εξουσία, επειδή «προκαλεί ψυχικά τραύματα στους ανθρώπους».

β) Ακατάπαυστο σφυροκόπημα της θρησκείας γενικά και της Ορθοδοξίας και της Ορθόδοξης Εκκλησίας ειδικότερα μέσω ιστολογίων και ιστοσελίδων στο Διαδίκτυο. Οι ιστότοποι που επιτίθενται στην Ορθοδοξία και την Ορθόδοξη Εκκλησία είναι πλέον πάρα πολλοί, φτάνοντας σε βαθμό παροξυσμού και με άρθρα που ουσιαστικά είναι λιβελογραφήματα, ορισμένοι δε είναι και ιδιαίτερα γνωστοί. Τέτοιοι ιστότοποι είναι τα αθεϊστικά ιστολόγια Ροΐδη Εμμονές, Πάρε Δώσε, Άθρησκος, Η αθεΐα είναι αρετή, Ανούσια Πίστη κ.π.ά.

Είναι αξιοσημείωτο ότι οι ιστότοποι αυτοί, ως προς την στάση τους απέναντι στην Ορθοδοξία και την Ορθόδοξη Εκκλησία, συγγενεύουν στενά με τους ιστότοπους των σύγχρονων παγανιστών.

Τα τρία στάδια της αθεΐας στην κοινωνία

Σύμφωνα με μια πασίγνωστη ανάλυση του Γάλλου ορθόδοξου θεολόγου Ολιβιέ Κλεμάν, όταν σε μια κοινωνία επικρατούν αθεϊστικές ιδέες, η στάση αυτής της κοινωνίας απέναντι στη θρησκεία περνάει από τρία στάδια: επιθετικότητα κατά της θρησκείας, θρησκευτική αδιαφορία και, τέλος, λαθραία ή υποσυνείδητη εισαγωγή μιας νέας δεισιδαιμονίας, που θα καλύψει το κενό που άφησε η εγκατάλειψη της προηγούμενης θρησκείας.

Οι κοινωνίες των δυτικών χωρών θα λέγαμε ότι βρίσκονται ήδη στο τρίτο στάδιο, λόγω της κατακλυσμικής εξάπλωσης σ’ αυτές της συγκρητιστικής «νέας πνευματικότητας» της Νέας Εποχής (New Age), εξαιτίας της οποίας έχει διαδοθεί σε τέτοιο βαθμό η ενασχόληση με μυστικιστικές μεθόδους των θρησκειών της Άπω Ανατολής όπως η γιόγκα, αλλά και η ενασχόληση με τον πνευματισμό, την αστρολογία, το φενγκ σούι κ.λ.π., ακόμη και τη μαγεία. Στη δύση εξαπλώνεται τόσο η Wicca, η θρησκεία των μάγων και των μαγισσών, όσο και οι οικολογικού περιεχομένου λατρείες της «θεάς Γης», ο δρυϊδισμός (χωρίς τις αρχαίες ανθρωποθυσίες του), οι «επαφές με αγγέλους» ή «εξωγήινες οντότητες» που επέχουν θέση πνευματικών και ηθικών διδασκάλων, αλλά και παράδοξες θρησκείες φανερά ανθρωπογενείς, όπως ο Τζενταϊσμός (η μεταφορά στην πραγματική ζωή των πνευματικών παραδόσεων των Ιπποτών Τζεντάι, που είναι επινόηση της φαντασίας του σκηνοθέτη Τζωρτζ Λούκας για τις ανάγκες της σειράς κινηματογραφικών ταινιών Star Wars). Φυσικά, εξαπλώνεται και το Ισλάμ, σε μια «χριστιανοποιημένη» εκδοχή του, που διαφημίζεται στη δύση ως θρησκεία της αγάπης, της ειρήνης και της ανοχής του διαφορετικού από οργανωμένους μουσουλμάνους ιεραποστόλους.

Στην Ελλάδα φρονώ ότι συνυπάρχουν όλα τα στάδια της εξελικτικής πορείας των αθεϊστικών ιδεών στην κοινωνία μας, σε διαφορετικές ομάδες του πληθυσμού.

Αιτίες της εξάπλωσης της αθεΐας στη σύγχρονη Ελλάδα

Μπορούμε να ανιχνεύσουμε πολλές αιτίες. Γενικά, όταν ένας άνθρωπος που κατάγεται από παραδοσιακά ορθόδοξο έθνος γίνει άθεος, νομίζω ότι ή έπεσε θύμα αθεϊστικής προπαγάνδας ή αισθάνεται προδομένος από το Θεό και το ιερατείο που υποτίθεται ότι «Τον εκπροσωπεί».

Ειδικότερα, για την εξάπλωση της αθεΐας στη σύγχρονη Ελλάδα επισημαίνω τις αιτίες που θεωρώ κυριότερες:

Α) Τους τελευταίους αιώνες οι Έλληνες έχουμε χάσει σε σχεδόν απόλυτο βαθμό τη γνώση και κατανόηση της ορθόδοξης πνευματικής κληρονομιάς μας. Έχοντας δεχτεί κατακλυσμό επιρροών από το δυτικό κόσμο, μπερδέψαμε την Ορθοδοξία με τον Καθολικισμό και ξεχάσαμε τη διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας (δηλ. των αγίων) για την ένωση Θεού και ανθρώπου («θέωση του ανθρώπου», δηλ. να γίνει ο άνθρωπος θεός, ενωμένος με τον Τριαδικό Θεό, και όχι απλά «να είναι καλός άνθρωπος», «να μην κάνει κακό σε κανένα» ή ακόμη και «να βοηθάει όλο τον κόσμο»).

Αυτή η ένωση ανθρώπου και Θεού πραγματοποιείται μέσω του Ιησού Χριστού και είναι η πραγματική διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας για τη σωτηρία του ανθρώπου. Την ξεχάσαμε και θεωρήσαμε ότι η χρησιμότητα της θρησκείας είναι μόνο τα ηθικοπλαστικά της διδάγματα – τα οποία μπορούν να υπάρχουν και χωρίς θρησκευτικό υπόβαθρο, οπότε η θρησκεία, εκτός από ψευδής, καθίσταται και άχρηστη, στο βαθμό που ο άνθρωπος προοδεύει πνευματικά και «δε χρειάζεται δεισιδαιμονίες».

Αγνοούμε εντελώς ότι ο χριστιανισμός είναι δρόμος προς τη θέωση. Αγνοούμε ότι υπάρχει κάτι διαφορετικό από το να είμαστε απλώς «καλοί άνθρωποι»: η συνειδητή σχέση αγάπης με το Θεό, που μέσω του Ιησού Χριστού μας ενώνει μ’ Αυτόν και μας κάνει θεϊκά όντα (αγίους). Αυτό δεν το διδάσκει ούτε ο Καθολικισμός ούτε ο Προτεσταντισμός, μόνο η Ορθοδοξία. Ξεχνώντας την Ορθοδοξία, το ξεχάσαμε κι αυτό.

Σήμερα η συζήτηση για τη θέωση έχει επανέλθει και έχει σχηματιστεί μια ογκώδης βιβλιογραφία για το θέμα, πρόσβαση σε μεγάλο μέρος της οποίας μπορεί να έχει ο καθένας μέσω Διαδικτύου. Όμως η ζημιά έχει γίνει: η πνευματική αναζήτηση έχει αποκοιμηθεί, ενώ, όταν ξυπνάει, συχνά κατευθύνεται στον ανατολικό μυστικισμό (γιόγκα κ.τ.λ.), προσκρούοντας στις προκαταλήψεις κατά της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που αποτελούν μια άλλη αιτία εξάπλωσης της αθεΐας.

Β) Ως συνέπεια της έλλειψης γνώσης και κατανόησης της Ορθοδοξίας, ο Έλληνας έχει πάψει να αντλεί χαρά από την Εκκλησία, να απολαμβάνει τη συμμετοχή του στη θεία λειτουργία και τις άλλες χριστιανικές πνευματικές πρακτικές. Έχει πάψει να αντλεί χαρά (αλλά και ηρεμία και ελπίδα και κάθε θετικό συναίσθημα) από το άναμμα του καντηλιού, το λιβάνισμα, τη συμμετοχή του στον εσπερινό μιας εορτής, από το διάβασμα του παρακλητικού κανόνα ενός αγίου (*) ή των Χαιρετισμών της Θεοτόκου, ακόμη και από τη νηστεία, από τη θεία κοινωνία, την εξομολόγηση, τη γιορτή του αγίου της ενορίας του ή τις γιορτές του Χριστού και της Παναγίας κ.τ.λ.

Αντλεί χαρά από μυριάδες άλλες πρακτικές, από το σερφάρισμα στο Ίντερνετ, τις σαββατιάτικες εξόδους του σε μπαράκια, την πορνογραφία, το σεξ, το χρηματιστήριο, το ποδόσφαιρο, τη δουλειά του, το χόμπι του, την αποχαύνωση μπροστά στην τηλεόραση (αφού η πραγματική ζωή έχει γίνει τόσο πικρή, κοπιαστική και απογοητευτική)… Άλλοι αντλούν χαρά από την ενασχόλησή τους με την επιστήμη ή την τέχνη ή με κοινωνικούς, πολιτικούς, ανθρωπιστικούς ή περιβαλλοντικούς αγώνες, από τη συντροφιά φίλων και ένα σωρό άλλα. Τα τελευταία δεν είναι κατ’ ανάγκην κακά, όμως εδώ έχουν πλέον υποκαταστήσει τη σχέση με το Χριστό και τον «εκκλησιασμό» (με την αρχαία έννοια: τη συνάντηση) των χριστιανών μαζί Του και μεταξύ τους μέσα στην εκκλησία και την εκκλησιαστική ζωή.

Αφού λοιπόν δεν αντλούμε χαρά από τη θρησκευτική μας ζωή, ούτε και καταλαβαίνουμε το σκοπό της, προς τι να συμμετέχουμε σ’ αυτήν; Τη μετατρέψαμε σε έθιμο και ησυχάσαμε.

Ένα παράδειγμα: «Τα Χριστούγεννα είναι για τα παιδιά»: μια από τις πιο τραγικές και αποκρουστικές φράσεις του σύγχρονου ανθρώπου, που, αγνοώντας πόσο τον αφορά στην καθημερινότητά του η ενανθρώπιση του Θεού και η κλήση Του για ένωση με Αυτόν (που θα τον μετατρέψει σε άγιο και θα τον βοηθήσει να ξεπεράσει με μοναδικό τρόπο όλα τα γήινα προβλήματα), δε βρίσκει πλέον νόημα στις γιορτές, ιδίως αν είναι μόνος και δε μπορεί να εισπράξει την επιφανειακή χαρά της εγκόσμιας συνεύρεσης. Δεν ξέρει πώς (ούτε υποπτεύεται ότι μπορεί) να γιορτάζει μαζί με το Χριστό, τους αγίους, τους αγγέλους, την εκκλησία και το εκκλησίασμα της ενορίας του. Στη σκέψη του δεν υπάρχουν καν όλα αυτά.

Έτσι οι ορθόδοξες γιορτές μας έχουν σε μεγάλο βαθμό υποκατασταθεί από τις «παγκόσμιες ημέρες», που καταλαβαίνουμε το νόημά τους και νιώθουμε ότι μας αφορά, ενώ οι προσωπικές ή οικογενειακές γιορτές μας (των αγίων που φέρουμε το όνομά τους) έχουν υποκατασταθεί από τα γενέθλια, μια γιορτή με επίκεντρο τον εαυτό μας (γιορτάζουμε τον εαυτό μας, όχι τον άγιό μας, αφού ζούμε σ’ έναν πολιτισμού ατομισμού και απομόνωσης), που κι αυτή η γιορτή, όσο μεγαλώνουμε, γίνεται για μας μέρα μελαγχολίας και απογοήτευσης.

Γ) Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι δέσμιος προκαταλήψεων και μύθων (συχνά αποτέλεσμα προπαγάνδας), που διαιωνίζονται γύρω από την Ορθοδοξία και την Ορθόδοξη Εκκλησία, εμποδίζοντάς τον να δει κάτω από την επιφάνεια. Τέτοιοι μύθοι είναι:

• Ότι η ύπαρξη του Θεού «δεν αποδεικνύεται», ενώ η αλήθεια είναι ότι δεν αποδεικνύεται με τις μεθόδους των φυσικών επιστημών, ανακαλύπτεται όμως πέρα από κάθε αμφιβολία, όταν ο άνθρωπος ενωθεί μαζί Του με την αγιότητα.
• Ότι όλες οι θρησκείες είναι ίδιες, ενώ στην πραγματικότητα έχουν χαώδεις διαφορές, όχι μόνο οι θρησκείες μεταξύ τους, αλλά και η Ορθοδοξία από τον Καθολικισμό και τον Προτεσταντισμό.
• Ότι η νεότερη επιστήμη έχει καταρρίψει τη θρησκεία, αποδεικνύοντας πως η διήγηση της Αγίας Γραφής για τη δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου είναι ένας από τους πολλούς πρωτόγονους μύθους. Στην πραγματικότητα, το αντίθετο έχει συμβεί. Κατ’ αρχάς, οι μορφωμένοι και άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας, που ερμήνευσαν επιστημονικά τη δημιουργία του κόσμου ήδη από τον 4ο αιώνα μ.Χ. (όπως ο Μέγας Βασίλειος και ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, που τους ακολούθησαν και άλλοι), τόνισαν ότι κάθε ανθρωπομορφική έκφραση της Αγίας Γραφής για το Θεό και τις πράξεις Του πρέπει να ερμηνευτεί συμβολικά. Εξήγησαν ότι η Αγ. Γραφή διδάσκει θεολογία, όχι βιολογία ή φυσική. Δίδαξαν ότι η επιστήμη (τότε την ονόμαζαν «φιλοσοφία») γνωρίζει τον κόσμο, ενώ το Θεό τον γνωρίζει ο άνθρωπος όταν ενώνεται προσωπικά με Αυτόν, καθώς γίνεται άγιος. Σήμερα, σοβαροί επιστήμονες, όπως ο βιολόγος Άντριου Πάρκερ («Το Αίνιγμα της Γενέσεως»), παραδέχονται ότι η θεωρία της εξέλιξης των ειδών επιβεβαιώνει την Αγία Γραφή, δεν την καταρρίπτει. Και το ίδιο συμβαίνει με τη Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang) και τις ανακαλύψεις της σύγχρονης φυσικής, που έχουν καταρρίψει τις ορθολογιστικές βεβαιότητες του παρελθόντος. Βέβαια, έξω από την Ορθοδοξία, οι θετικοί επιστήμονες δεν ξέρουν ότι μπορούν να ενωθούν με το Θεό και να Τον γνωρίσουν προσωπικά – νομίζουν πως η περί Θεού ιδέα είναι μια φιλοσοφική θεωρία, όπως έχει διδάξει εσφαλμένα η μεσαιωνική ρωμαιοκαθολική θεολογία. Γι’ αυτό και είναι απαραίτητη η ορθόδοξη ιεραποστολή στον ταλαιπωρημένο με πολλούς τρόπους δυτικό κόσμο…
• Ότι οι παπάδες είναι διεφθαρμένοι (καιροσκόποι, παραδόπιστοι, αλλά και παιδεραστές κ.τ.λ.), άρα αυτό που πρεσβεύουν είναι ψέμα. Όμως οι πραγματικά διεφθαρμένοι παπάδες είναι λίγοι. Οι περισσότεροι είναι έντιμοι, πολλοί είναι καλοί, ενώ υπάρχουν και άγιοι παπάδες. Ας ακολουθήσουμε τους μη διεφθαρμένους, όπως κάνουμε με τους γιατρούς, τους δικηγόρους, τους εργολάβους κ.ο.κ.
• Ότι η διδασκαλία του Χριστού και των αρχαίων αγίων δεν είναι μεν ψέμα, αλλά (α) η Ορθόδοξη Εκκλησία την έχει παραμορφώσει, για να ασκεί εξουσία στο λαό. Οπότε (β) μπορεί κάποιος να είναι χριστιανός («καλός άνθρωπος», που «να αγαπά όλους τους ανθρώπους») χωρίς να συνδέεται με την Εκκλησία και χωρίς να πλησιάζει τους παπάδες, που τους αντιπαθεί. Στην πραγματικότητα, ούτε το α ισχύει ούτε το β.
• Ότι η Εκκλησία έχει αμύθητη περιουσία, που την κατακρατεί εγωιστικά, ενώ, αν την παραχωρούσε στο λαό, θα λυνόταν ως εκ θαύματος η οικονομική κρίση. Η αλήθεια είναι ότι η Εκκλησία διατηρεί μόνο το 4% της ακίνητης περιουσίας που είχε επί Τουρκοκρατίας, το άλλο 96% το έχει κατά καιρούς παραχωρήσει στο κράτος (γι’ αυτό και οι ιερείς πληρώνονται απ’ το κράτος), ενώ απ’ αυτό το 4% τα περισσότερα είναι δάση κ.τ.λ., δηλ. μη αξιοποιήσιμα. Από δε τα χρήματά της, η Εκκλησία διατηρεί εκατοντάδες ανθρωπιστικά ιδρύματα κάθε μορφής, που ανακουφίζουν την κοινωνία αναπληρώνοντας τις εγκληματικές ελλείψεις του κράτους.

Δ) Δεν πρέπει να αγνοήσουμε ότι διεθνώς ο άνθρωπος υφίσταται μια συνεχή και ανελέητη πλύση εγκεφάλου, από την τηλεόραση, το Διαδίκτυο και κάθε άλλο μέσο, με την οποία οι μεγάλες εταιρίες, που εξουσιάζουν τον πλανήτη, προσπαθούν να τον αποκόψουν από τις ρίζες και τον πολιτισμό του και να τον μετατρέψουν σε άβουλο καταναλωτή των προϊόντων τους. Έτσι, από την παιδική του ηλικία, ή μάλλον από τη γέννησή του, ο άνθρωπος δέχεται κατακλυσμό εικόνων και μηνυμάτων για μια ζωή γεμάτη καταναλωτικά και τεχνολογικά προϊόντα, από την οποία όμως λείπει εντελώς οποιαδήποτε αναφορά στο Θεό, την Εκκλησία και την αγιότητα. Κι όταν υπάρχουν τέτοιες αναφορές, είτε είναι ειρωνικές, είτε ανακατεύουν λίγο χριστιανισμό με τόνους βουδισμού, ινδουισμού και κάθε είδους εξωτικής θρησκευτικότητας (ακόμη και μαγείας και αστρολογίας), ώστε ο άνθρωπος, ακόμη και σε μια – επιτρέψτε μου – χριστιανική χώρα, όπως η Ελλάδα, να μη μπορεί πια να ξεκαθαρίσει μέσα του ποιος δρόμος θα τον οδηγήσει σε αληθινή πνευματική και ηθική πρόοδο, ποιος δρόμος θα τον οδηγήσει στη βελτίωση και, τελικά, στο Θεό.

Τώρα, λένε στον καθένα μας: «Χάραξε το δικό σου δρόμο», «βελτίωσε μόνος σου τον εαυτό σου», «ακολούθα την καρδιά σου»… Αντίθετα, οι άγιοι διδάσκαλοι του χριστιανισμού (που διαθέτουν και εμπειρία του θείου Φωτός, αλλά και ειλικρίνεια, και είναι πραγματικοί θεραπευτές της ψυχής), μας λένε: «Μην έχεις εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, ούτε στις σκέψεις σου, ούτε στα συναισθήματά σου, γιατί όλα αυτά έχουν μέσα τους εγωισμό και μπορεί να σε οδηγούν λάθος. Ακολούθησε το δρόμο του Χριστού και των αγίων, συμβουλεύσου τον πνευματικό σου, λάβε μέρος στην πνευματική ζωή της Εκκλησίας και έτσι θα πλησιάσεις το Χριστό. Ακόμα κι αν, με αυτό τον τρόπο, κάνεις κάτι λάθος, θα βελτιωθείς από το ίδιο το γεγονός ότι δεν έφτιαξες εσύ ένα δικό σου δρόμο, αλλά ζήτησες καθοδήγηση από άλλον. Θα βελτιωθείς από το γεγονός ότι φέρθηκες ταπεινά, όχι εγωιστικά».

Φυσικά, η ταπείνωση είναι το μεγαλύτερο όπλο ενάντια στο διάβολο, γι’ αυτό σήμερα ζούμε σ’ έναν πολιτισμό του «Εγώ». Ο άνθρωπος μεγαλώνει μαθαίνοντας να κάνει αυτό που ωφελεί τον ίδιο και όχι αυτό που ωφελεί το συνάνθρωπό του ή την κοινωνία. Πώς λοιπόν να δεχτεί το μήνυμα του χριστιανισμού, που του λέει να συγχωρεί τον εχθρό του και να προτιμά το όφελος του συνανθρώπου του (του «πλησίον» του) κι όχι το δικό του; Παριστάνει ότι το δέχεται, υπό όρους και μέχρις ενός σημείου, αλλά δεν αφήνεται με εμπιστοσύνη σ’ αυτό το μήνυμα, ούτε δέχεται ν’ ακολουθήσει τον τρόπο ζωής που προωθεί αυτό το μήνυμα, το χριστιανικό τρόπο ζωής.

Το να πηγαίνεις στην εκκλησία, να εξομολογείσαι, να νηστεύεις κ.τ.λ. προϋποθέτουν να είσαι ταπεινός, δηλ. να δέχεσαι να πλησιάσεις το Θεό με τον τρόπο που Τον πλησίαζε η γιαγιά μας. Αλλά εμείς περιφρονούμε αυτά που έκανε η γιαγιά μας και υιοθετούμε αυτά που κάνουν οι δυστυχισμένοι «μοντέρνοι άνθρωποι» στη Νέα Υόρκη ή στο Παρίσι. Σ’ αυτά ο χριστιανισμός δεν έχει θέση, αλλά εκείνοι δεν ξέρουν την Ορθοδοξία – ο χριστιανισμός που έχουν απορρίψει είναι ο αιρετικός χριστιανισμός της δύσης στις ποικίλες εκδοχές του.

(Βέβαια μπορεί κάποιος να πηγαίνει στην εκκλησία και όλα τα υπόλοιπα νιώθοντας μέσα του εγωισμό επειδή τα κάνει όλα αυτά. Εννοείται ότι δε μιλάμε για τέτοια περίπτωση).

Να κλείσω λέγοντας ότι, παρόλα αυτά, στις ΗΠΑ έχει αρχίσει ένα σοβαρό ρεύμα πολλών ανθρώπων προς την Ορθοδοξία, που μας έχει δώσει σημαντικούς ορθόδοξους συγγραφείς και πνευματικούς αγωνιστές (πρώην προτεστάντες ή βουδιστές ή άθεους κ.λ.π.), όπως ο π. Σεραφείμ Ρόουζ, ο π. Δαμασκηνός Κρίστενσεν, ο π. Πήτερ Γκίλκουιστ, ο Μάθιου Γκάλλατιν κ.ά., ενώ ένας μεγάλος σύγχρονος άγιος ορθόδοξος διδάσκαλος, ο γέροντας Εφραίμ ο Φιλοθεΐτης (από τη μονή αγίου Φιλοθέου του Αγίου Όρους), ζει εδώ και δεκαετίες σ’ ένα μοναστήρι στην έρημο της Αριζόνας και αποτελεί ένα φάρο καθοδήγησης και ελπίδας για χιλιάδες Αμερικανούς (βρες στο Ίντερνετ: Ιερά Μονή Αγίου Αντωνίου Αριζόνας).

Αποτελεί πρόβλημα η εξάπλωση της αθεΐας;

Για να είμαστε ειλικρινείς, η εξάπλωση της αθεΐας φανερώνει και κάτι θετικό: πολλοί άνθρωποι αναζητούν το Θεό, την αλήθεια και την αγάπη, και καταλήγουν άθεοι επειδή δεν ανακαλύπτουν την Ορθοδοξία, και μάλιστα την πραγματική Ορθοδοξία.

Οι άνθρωποι αυτοί, αν στις αναζητήσεις τους συναντήσουν την αυθεντική μορφή της ορθόδοξης πνευματικής κληρονομιάς, γίνονται συνειδητοποιημένοι ορθόδοξοι χριστιανοί και πιθανώς και άγιοι. Τέτοια παραδείγματα έχουμε όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο δυτικό κόσμο, όπως τον π. Σεραφείμ Ρόουζ, τον Κένεθ Κλάους, τον π. Αντώνιο Μπλουμ (ορθόδοξο αρχιεπίσκοπο Σουρόζ, στη Μ. Βρετανία) και ένα σωρό άλλους.

Γενικά, ωστόσο, η εξάπλωση της αθεΐας αποτελεί πρόβλημα – όχι για τους πιστούς, αλλά για τους ίδιους τους άθεους, που απομακρύνονται από το Χριστό, το Φως του κόσμου, την Οδό, την Αλήθεια και τη Ζωή. Πόσοι απ’ αυτούς θα βρουν τελικά το δρόμο; Μάλλον λίγοι. Και στην Ελλάδα, το πρόβλημα γίνεται εντονότερο, επειδή οι άνθρωποι ξεκινούν ως ορθόδοξοι χριστιανοί και, στην πορεία, αρνούνται το Χριστό και το χριστιανικό τους βάφτισμα. Κάνουν δηλαδή αυτό, που χιλιάδες πρόγονοί μας εδώ και αιώνες αρνήθηκαν να κάνουν, προτιμώντας βασανιστήρια και θάνατο.

Εκτός αυτού, τα πράγματα δείχνουν ότι η εξάπλωση της αθεΐας συνιστά και πρόβλημα για την κοινωνία. Καθώς ο άνθρωπος «απελευθερώνεται» από τη θρησκεία, δεν ανακαλύπτει κάποιον ευγενικό και ηθικό εαυτό του, αλλά ένα εγώ γεμάτο πάθη και ανεξέλεγκτες ορμές, που υποτάσσεται εύκολα σε κάθε «ορθολογιστικό» ή συναισθηματικό μέσο χειραγώγησης. Έτσι, βλέπουμε την κοινωνία να έχει μετατραπεί σε ζούγκλα, σε μια εφιαλτική αρένα, όπου τα άτομα βασανίζονται και καταστρέφονται, ακριβώς όπως στην οθόνη ενός σκοτεινού και βίαιου ηλεκτρονικού παιχνιδιού.

Άνθρωποι και ομάδες ανθρώπων προσπαθούν να φέρουν την καλοσύνη και την αγάπη στον κόσμο, χωρίς θρησκεία. Όμως ακόμη κι αυτοί είναι αναγκασμένοι να χρησιμοποιήσουν θρησκευτικές πρακτικές (όπως η γιόγκα) για να δώσουν μια αίσθηση – ή ψευδαίσθηση – γαλήνης και ψυχικής ισορροπίας στους ανθρώπους. Και τελικά, αφήνουν τον άνθρωπο σε μια επίφαση ηθικοποίησης, χωρίς να μπορούν να τον συνδέσουν με τον αληθινό Θεό, για τον οποίο δεν πιστεύουν καν ότι υπάρχει ή νομίζουν ότι αποτελεί «ένα κομμάτι της βαθύτερης ύπαρξής μας» κ.ο.κ.

Μια πρόταση προς την Εκκλησία και προς κάθε ιερέα

Για να αντιμετωπίσει η Εκκλησία το πρόβλημα της αθεΐας, νομίζω πως πρέπει να δούμε την Ελλάδα ως μη χριστιανική χώρα, ως ιεραποστολικό αγρό.

Όπως στις μη χριστιανικές χώρες της Αφρικής ή της Ασίας η Εκκλησία ασκεί οργανωμένη ιεραποστολή, έτσι πρέπει να γίνει και στην Ελλάδα, ώστε η διδασκαλία της Ορθοδοξίας να φτάσει σε κάθε οικογένεια και κάθε πρόσωπο που ζει σ’ αυτή τη χώρα, τόσο στους πιστούς (αλλά ακατήχητους και συχνά «ου κατ’ επίγνωσιν» χριστιανούς) όσο και στους άπιστους. Και φυσικά και στους έφηβους, που πραγματικά ζουν σε μια ζούγκλα σύγχυσης και αυτοκαταστροφής, αναζητώντας μάταια το νερό της ζωής!...

Ωστόσο, η Ελλάδα έχει δύο πλεονεκτήματα σε σχέση με μια χώρα που δεν υπήρξε ποτέ χριστιανική:

α) Ο ευαγγελισμός μιας παραδοσιακά μη ορθόδοξης χώρας είναι πρόσκληση προς το λαό της να αγκαλιάσει μια παράδοση ξένη προς την πνευματική του κληρονομιά, παράδοση που έρχεται σ’ αυτόν έξωθεν. Αντίθετα, η επιστροφή των Ελλήνων στο Χριστό είναι μια πρόσκληση για επιστροφή τους στην πνευματική κληρονομιά των προγόνων τους, την οποία λησμόνησαν επειδή τους αλλοτρίωσαν ξένες επιρροές.

β) Η Ελλάδα είναι γεμάτη ορθόδοξες εκκλησίες, στις οποίες τελείται διαρκώς η θεία λειτουργία και οι άλλες ιερές χριστιανικές τελετές. Έτσι, για να γνωρίσει κάποιος την ορθόδοξη πνευματική και λατρευτική ζωή, δε χρειάζεται να διανύσει χιλιόμετρα ψάχνοντας ένα ορθόδοξο ναό, όπως στις χώρες που δεν είναι παραδοσιακά ορθόδοξες. Αρκεί να κάνει λίγα βήματα από το σπίτι του. Και δε θα γνωρίσει μόνο την ορθόδοξη λατρεία, αλλά θα βρει και πνευματικές συνάξεις, ομιλίες και γενικά πολλές εκφάνσεις της ορθόδοξης πνευματικότητας.

Ας γίνει λοιπόν, εν ονόματι Ιησού Χριστού, το πρώτο απ’ αυτά τα βήματα, για τον επανευαγγελισμό του λαού μας, του πλησίον μας και της καρδιάς μας – πριν τον ευαγγελισμό αυτό τον αναλάβουν εξ ολοκλήρου οι ήδη δραστηριοποιούμενοι Ασιάτες γκουρού ή προτεστάντες ιεραπόστολοι εξ Αμερικής…

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

(*) «Παρακλητικός κανόνας» ή απλώς «παράκληση» της Παναγίας ή ενός αγίου λέγεται ένα μουσικό και ποιητικό έργο που απευθύνεται, ως προσευχή, σ’ αυτό τον άγιο ή στην Παναγία. Συνήθως ψάλλεται στην εκκλησία την παραμονή της γιορτής αυτού του αγίου, μετά τον εσπερινό. Οι παρακλητικοί κανόνες της Παναγίας (ο «μικρός» και ο «μεγάλος»), έργα σπουδαίων ποιητών της βυζαντινής εποχής, ψάλλονται στις εκκλησίες μας εναλλάξ κάθε βράδυ την περίοδο του δεκαπενταύγουστου (1-14 Αυγούστου), που οδηγεί στη γιορτή της Κοίμησης της Παναγίας (15 Αυγούστου).

Πολλοί χριστιανοί – ακόμη και σήμερα – συνηθίζουν να διαβάζουν την παράκληση της Παναγίας ή κάποιου άλλου αγίου στο σπίτι τους, ανάβοντας ένα κερί ή το θυμιατό και κάνοντας μια μικρή και όμορφη «σπιτική» ορθόδοξη τελετή. Το ίδιο γίνεται και με τους Χαιρετισμούς της Παναγίας.

Τις παρακλήσεις της Παναγίας και πολλών αγίων μπορείτε να τους βρείτε και στο Ίντερνετ, αλλά και να τους αγοράσετε από το ορθόδοξο βιβλιοπωλείο της περιοχής σας.

Ψήφισμα για την απελευθέρωση του αρχιεπισκόπου Ιωάννη από τις φυλακές των Σκοπίων- Free Archbishop Jovan!

Το ψήφισμα βρίσκεται στα αγγλικά εδώ: Free Archbishop Jovan!

Click:  Free Archbishop Jovan!

Για το θέμα της φυλάκισης του Αρχιεπισκόπου Αχρίδας δείτε εδώ 

Δείτε και: 

http://o-nekros.blogspot.gr/2014/12/blog-post_80.html

διαΚρητικά 45: Θανάσης Σκορδαλός

http://www.youtube.com/watch?v=8y6AdwX3c4U#t=55
ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΚΟΡΔΑΛΟΣ (1920-1998)- ΣΥ Μ' ΕΜΑΘΕΣ ΠΩΣ ΑΓΑΠΟΥΝ

Γ. Κοντογιώργης, Ο ελληνικός κόσμος πριν και μετά τη γέννεση του νεοελληνικού κράτους: Σχετικά με το μέλλον του ελληνισμού

πηγή: http://contogeorgis.blogspot.gr/2014/12/blog-post_11.html

Διάλεξη του Καθηγητού Γ. Κοντογιώργη με θέμα «Ο ελληνικός κόσμος πριν και μετά τη γέννεση του νεοελληνικού κράτους: Σχετικά με το μέλλον του ελληνισμού» (ΣΕΘΑ, 10 Δεκεμβρίου 2014).

π.Π.Κρούσκος, Κυριακή των Προπατόρων

πηγή: ΙΕΡΕΑΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ 

Ενδέκατη Κυριακή του Λουκά : Των αγίων προπατόρων

π.Π. Κρούσκος

Κυριακή των αγίων προπατόρων. Διαβάζεται η παραβολή του μεγάλου δείπνου. 

Είναι μια ιστορία εκλεκτών προσκεκλημένων πού περιφρόνησαν την μεγάλη κλήση στο δείπνο. Και μετά τους αντικατέστησαν αυτοί πού έμεναν στο περιθώριο. Περικοπή συναγερμού για εμάς πού θεωρούμαστε εκλεκτοί και προσκεκλημένοι και περιφρονήσαμε την κλήση μας. Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι του περιθωρίου; Είναι αδελφοί μας πού η κοινωνία των ανθρώπων τους στέρησε την ύπαρξη και το δικαίωμα στο κοινωνικό στερέωμα, αλλά και η κοινωνία των θρησκευομένων το δικαίωμα στην σωτηρία. Άνθρωποι οπωσδήποτε με πάθη και αδυναμίες, πού όμως για έναν ανεξήγητο λόγο, ίσως λόγω της ταπείνωσης, της αγάπης προς τον Θεό, την απλότητα της καρδίας και την λαθότητα κρυφής πνευματικότητας αξιώθηκαν να γίνουν οι εκλεκτοί και από έσχατοι πρώτοι.

Η γέννηση του Χριστού αλλάζει τα δεδομένα της κοινής ανθρώπινης ζωής και της ιστορίας του ανθρώπου. Όχι μόνον διχάζει την ιστορία ως χρονικό ορόσημο,ως ιστορία πρό και μετά Χριστόν, γιατί και αυτή η διάκριση με τον αντιχριστιανικό πόλεμο πού υφιστάμεθα σήμερα, μπορεί να εκλείψει ως ανθρώπινη. Αλλά επειδή διχάζει και ορίζει την ιστορία του ανθρώπου ουσιαστικά και πνευματικά. Πριν τον Χριστό ο άνθρωπος θεοποιούσε τις μέριμνες, τους φόβους, τις αισθήσεις και την διάνοια του, αλλά και αυτόν τον υλικό κόσμο. Μετά τον Χριστό, ο άνθρωπος καλείται στην εκκλησία, σε έναν θεανθρώπινο τρόπο ύπαρξης, στο αιώνιο δείπνο του Θεού, πού σημαίνει κοινωνία και τελείωση της φύσης του. Γι αυτό και ετούτη η παραβολή δύο Κυριακές πριν τα Χριστούγεννα. Δεν είναι χρονική σύμπτωση βέβαια και υπόθεση των εορτών η κλήση. Αλλά ευκαιρία υπενθύμισης. Είμαστε κλητοί σε αυτήν την ζωή, πού είναι ένα στάδιο δοκιμασίας. Μπορεί να την εξαντλήσουμε βιολογικά και να παραδοθούμε στις εμπειρίες, τις μέριμνες της, τις μικροχαρές και τις μεγάλες θλίψεις της μέχρι να αφανιστούμε από προσώπου γης. Μπορεί όμως να αποδεχτούμε και την κλήση μας και να ζήσουμε την τελείωση. Στο χέρι μας είναι να είμαστε οι εκλεκτοί. Τα Χριστούγεννα είναι η αναμόρφωση της φύσης μας προς την Θεότητα. Και είναι αιώνια υπόθεση.

Η πνευματική και κοσμική ατμόσφαιρα είναι αυτή των Χριστουγέννων, λοιπόν. Κάθε μεγάλο έργο χρειάζεται έναν νού να το σχεδιάσει και ένα σώμα να το πραγματοποιήσει. Και μετά μπαίνει και σφραγίδα γνησιότητας και δημιουργίας. Στην Σάρκωση του Λόγου, Νους ήταν ο Θεός Πατέρας, συλλαμβάνων το σχέδιο της οικονομίας, μετά του Υιού και του Πνεύματος. Σώμα και εργάτης και εργαστήριον η Θεοτόκος Μαρία, πού έθρεψε με το αίμα της και έδωσε υπόσταση σωματική στον Λόγο. Και σφραγίδα το Άγιο Πνεύμα πού συνέργησε στην σάρκωση του Υιού. Στο πρόσωπο της Θεοτόκου Μαριάμ πραγματοποιείται η σωτηρία και εκπροσωπείται η ανθρωπότητα. Ο άνθρωπος δεν εγκαταλείπεται ως ανύπαρκτος και υποδεέστερος, αλλά γίνεται συνεργάτης του Θεού για την σωτηρία του την ίδια. Τιμούμε την Θεοτόκο για την συνέργεια της στο μέγα μυστήριο. Και για χάρη της Θεοτόκου τιμούμε τους κατά σάρκαν προγόνους της, πού λέγονται προπάτορες. Για χάρη της Θεοτόκου, αυτοί υπήρξαν, ξεχώρισαν και αγίασαν. Δεν ήταν αυτοί πού οδήγησαν στην Θεοτόκο, αλλά η Θεοτόκος του μέλλοντος πού αυτοί εκλήθησαν από τον Θεό στο παρελθόν να παίξουν το ρόλο τους στην ιερά ιστορία. Εν πίστει τους προπάτορας εδικαίωσας. Γιατί εξ αυτών προήλθε η ρίζα της σωτηρίας, η Μάνα του Θεου, η πρώτη των ανθρώπων. Η εορτή των προπατόρων έχει ως κέντρο και αναφορά την Παναγία Μαριάμ.

Με αυτής της πρεσβείαις ας αξιωθούμε και εμείς τα αιώνια Χριστούγεννα μας.

http://iereasanatolikisekklisias.blogspot.gr/2014/12/blog-post_14.html

Αθ. Μουστάκης, Η χαμένη σοβαρότητα και το χαμένο (;) Ευαγγέλιο (;)

πηγή: Θεολογικά και άλλα τινά

Του Αθ. Μουστάκη

Στις 12 Νοεμβρίου 2014 ετέθη σε κυκλοφορία από τις εκδόσεις Pegasus με έδρα τη Νέα Υόρκη, το βιβλίο των Simcha Jacobovici και Barrie Wilson με τίτλο «The Lost Gospel». το βιβλίο αυτό των 544 σελίδων είχε αναγγελθεί εδώ και μήνες ως το βιβλίο που θα ανέτρεπε τη γνώση μας για τον Χριστό και, επιτέλους, θα έδειχνε ξεκάθαρα σε όλους μας ότι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός και η Μαρία Μαγδαληνή, η Αγία Μαρία Μαγδαληνή για την ορθόδοξη Εκκλησία, είχαν συνάψει γάμο.

Βέβαια, το βιβλίο αυτό των Simcha Jacobovici και Barrie Wilson δεν είναι το πρώτο που ασχολείται με αυτό το θέμα. Πολλά έχουν προσεγγίσει το πεδίο του βίου του Χριστού προσπαθώντας να πουν κάτι διαφορετικό από αυτά που διδάσκει η Εκκλησία και γνωρίζουμε από την παράδοσή μας, χωρίς όμως να το πετύχουν.

Θα θυμάστε, ίσως, πέρα από το μυθιστορηματικού τύπου έργο «Κώδικας Ντα Βίνσι», την προσπάθεια της καθηγήτριας Karen King, πριν από λίγα χρόνια, να παρουσιάσει τον υποτιθέμενο πάπυρο της συζύγου του Ιησού με τον οποίο είχαμε ασχοληθεί με σειρά αναρτήσεων (Ο Ιησούς είπε: «Η γυναίκα μου . . .», Ο ΙΗΣΟΥΣ ΕΙΠΕ Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΟΥ . . . (ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΠΑΠΥΡΟΥ), ΤΙ ΝΕΟ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ Ο ΠΑΠΥΡΟΣ ΠΟΥ ΕΞΕΔΩΣΕ Η KAREN KING;, ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΠΥΡΟΥ ΤΗΣ KAREN KING ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΑΞΙΟΠΙΣΤΕΣ;).

Το βιβλίο «The Lost Gospel» διεκδικεί μία πρωτοτυπία. Αν και οι συγγραφείς γνωρίζουν την ύπαρξη του παλαιοτέρων εκδόσεων του κειμένου που εκδίδουν στο βιβλίο τους αφήνουν την εντύπωση τουλάχιστον στην εισαγωγή και στα δελτία τύπου, ότι το χειρόγραφο της Βρετανικής Βιβλιοθήκης, με τον αριθμό 17,202, το οποίο χρονολογείται στο 570 μ.Χ. περίπου και αποκτήθηκε από την Βρετανική Βιβλιοθήκη στις 11 Νοεμβρίου του 1847 περιέχει ένα άγνωστο κείμενο. Σε αυτό το χειρόγραφο, το οποίο είναι γραμμένο στα συριακά, οι συγγραφείς εντόπισαν, μεταξύ άλλων, το κείμενο, το οποίο κατά την κρίση τους (σελ. 4) δεν ταιριάζει με τα άλλα κείμενα της συλλογής και φέρει τον τίτλο «Η ιστορία του Δικαίου Ιωσήφ και της Ασινέθ της γυναίκας του».

Από όσο διάβασα, το βιβλίο «The Lost Gospel» δεν καθιστά απολύτως σαφές ότι περιέχει ένα έργο το οποίο είναι γνωστό στην επιστημονική κοινότητα. Στη σελίδα Χ της εισαγωγής έχει τη φράση «we don’t claim to have excavated along-lost text», η οποία υπονοεί την παραπάνω παρατήρησή μας, από την άλλη, όμως, δεν ξεκαθαρίζει ότι το παλαιοδιαθηκικό απόκρυφο έχει εκδοθεί στο παρελθόν. Πάντως, στις σελίδες 423 και 424 των προτάσεων για περαιτέρω διάβασμα καταγράφονται οι παλαιότερες εκδόσεις του αποκρύφου και κάνουν αναφορές, σε υποσημειώσεις, στις εκδόσεις κυρίως του James Charlesworth (The Old Testament Pseudepigrapha, Vol 2, Expansions of the Old Testament and Legends, Wisdom and Philosophical Literature, σελ. 177 κ.ε.) και του H.ED. Sparks (The Apocryphal Old Testament, περιέχεται στις σελίδες 465-503), με τις οποίες το κείμενο ταυτίζεται.

Οπωσδήποτε, προς την κατεύθυνση της ανακαλύψεως ενός χαμένου κειμένου μας κατευθύνει και ο τίτλος του βιβλίου, ο οποίος είναι παραπλανητικός.

Επί της ουσίας, το βιβλίο των Simcha Jacobovici και Barrie Wilson διατείνεται ότι, για να κατανοήσουμε το μήνυμα του κειμένου, ο Ιωσήφ του αποκρύφου πρέπει να ταυτιστεί με τον Ιησού και η Ασινέθ με την Αγία Μαρία Μαγδαληνή. Παρόμοιος παραλληλισμός συναντάται στην ορθόδοξη υμνογραφία, αλλά σε καμία περίπτωση δεν υπονοείται και συσχέτιση Ασινέθ – Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής. Ο παραλληλισμός εντοπίζεται στα παθήματα, στα βάσανα, στην καλοσύνη και την αγιότητα του Ιωσήφ, τον οποίο εν τέλει ο Θεός αναδεικνύει μέσα από τη φυλακή και τον εξυψώνει σε κυρίαρχο της Αιγύπτου. Αντιστοίχως, ο Χριστός αναδεικνύεται σε νικητή του θανάτου, ο οποίος προς στιγμή φάνηκε να τον νικά. Αυτή η τυπολογική αντιστοίχιση κυριαρχεί στην υμνολογία του όρθρου της Μεγάλης Δευτέρας, ο οποίος ψάλλεται στους ναούς μας το απόγευμα της Κυριακής των Βαΐων.

Το βιβλίο στο οποίο αναφερόμαστε παρουσιάζει την αστήρικτη άποψη ότι για να κατανοήσουμε το πραγματικό μήνυμα του αποκρύφου «Ιωσήφ και Ασινέθ» πρέπει να το προσεγγίσουμε ως μία αλληγορία της σχέσης Χριστού- Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής. Νομίζω ότι έχουμε μια χαρακτηριστική περίπτωση λήψης του αιτουμένου, η οποία δεν μπορεί να σταθεί επιστημονικά.

Οι ερευνητές που έχουν ασχοληθεί με το απόκρυφο «Ιωσήφ και Ασινέθ» το τοποθετούν ανάμεσα στον 1ο π.Χ. και 2ο μ.Χ. αι. και το συσχετίζουν με την Παλαιά και όχι με την Καινή Διαθήκη, όπως κάνουν οι συγγραφείς του βιβλίου.

Ακατανόητη είναι και η σύνδεση που κάνουν ανάμεσα στην Ασινέθ και στην Άρτεμη της Εφέσου (σελ. ΧΙΙΙ).

Ένα από τα σοβαρά μεθοδολογικά σφάλματα των συγγραφέων είναι ότι θεωρούν τον γάμο Ιησού-Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής ως δεδομένο και απλώς διερευνούν γιατί κάποια στιγμή παραμερίστηκε από την επίσημη θεολογική γραμματεία . . .

Επίσης, μαζί αρκετούς φιλελεύθερους θεολόγους, υποστηρίζουν ότι ο χριστιανισμός που γνωρίζουμε σήμερα είναι δημιούργημα του απ. Παύλου και δεν έχει σχέση με τον Χριστό.

Διατείνονται, ότι παρουσιάζουν την ανθρώπινη πλευρά του Χριστού, κάνοντας ένα ακόμη σημαντικό λάθος: την προσεγγίζουν μέσα από το πρίσμα της πεπτωκυΐας ανθρώπινης φύσης παραμερίζοντας πλήρως τη θεϊκή.

Οι συγγραφείς εσφαλμένα υποστηρίζουν (σελ. XVII), ότι, με την διαφορετική ανάγνωση που επιχειρούν, προβάλλουν έναν χριστιανισμό απαλλαγμένο από την παύλεια προσέγγισή του και κατά συνέπεια αυθεντικότερο. Η προσέγγισή τους στηρίζεται στον γάμο του Χριστού και όχι στο πάθος, στο θάνατο και στην Ανάστασή του, σημεία τα οποία προβάλλει κατ’ αυτούς ο απ. Παύλος.

Από τα τμήματα του βιβλίου που εντοπίσαμε ελεύθερα στο διαδίκτυο αντιλαμβανόμαστε ότι δεν χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να διαπιστώσουμε πως το έργο στηρίζεται σε μία αυθαίρετη υπόθεση των συγγραφέων, οι οποίοι φτιάχνουν ένα ψευδοεπιστημονικό έργο με απώτερο σκοπό να πουλήσουν αντίτυπα.

Καμία από τις θέσεις τους δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι προσεγγίζει αξιόπιστα το πρόσωπο του Χριστού. Αντιθέτως, σε αυτό επικρατεί μία μυθιστορηματική τάση, η οποία υποτίθεται ότι πρέπει να παραλληλιστεί με την ερμηνευτική μέθοδο της τυπολογίας. Αναμφίβολα, και στην χριστιανική παράδοση υπήρχαν και υπάρχουν κείμενα συμβολικά, τα οποία, όπως ήδη είπαμε για την υμνογραφία, υιοθετούν τυπολογικές αναφορές, αυτές όμως δεν είναι αυθαίρετες, αλλά αντιθέτως, ξεκινούν από μια ισχυρή και ευδιάκριτη βάση, όπως γίνεται στην υμνολογία της Μεγάλης Δευτέρας.

Τελικά, το χαμένο ευαγγέλιο -που δεν είναι ευαγγέλιο- δεν είναι καθόλου χαμένο, αλλά γνωστό εδώ και αρκετές δεκαετίες και πολλές εκδόσεις.

Χαμένη στα μονοπάτια της ασυνέπειας φαίνεται ότι είναι η προσπάθεια των Simcha Jacobovici και Barrie Wilson να μας πείσουν ότι το παλαιοδιαθηκικό απόκρυφο που περιέχει μία ψευδοϊστορική αναπαραγωγή της ιστορίας του Ιωσήφ του Παγκάλου αποδεικνύει τον γάμο του Ιησού . . .

Πάντως, πληροφορούμε όποιον ανησυχεί για την πορεία του βιβλίου, ότι οι πωλήσεις του πάνε πολύ καλά βοηθώντας εκδότη και συγγραφείς να πλουτίσουν, στην κυριολεξία, «με τα ψέματα» . . .

http://amoustakis.wordpress.com/2014/12/07/the_lost_gospel/