ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ-ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ

Παρασκευή 17 Μαΐου 2024

Σχόλιο στη (θεολογική) επικαιρότητα

φωτογραφία: Λουκάς Βασιλικός


Η θεολογική γνώμη ενός εκάστου είναι θεμιτή και σεβαστή. Σε καμία περίπτωση εντούτοις δεν είναι δεσμευτική για την Εκκλησία.


Ηράκλειο Κρήτης 13/5/2024
Γ. Μ. Βαρδαβάς

Ατίθασες σκέψεις




Μερικές φορές είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς την ανερμάτιστη εμμονή από την αφόρητη γραφικότητα.

Ηράκλειο, 1 Μαΐου 2024



Ανθολόγιον 312: Δημήτρης Αγγελής

 


(Να λείπεις σε κάποιον. Υπάρχει μεγαλύτερη ευθύνη απ' αυτό;)

Τετάρτη 15 Μαΐου 2024

Το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας για την χειροτονία διακόνισσας

 πηγή-φωτό: ΡΟΜΦΑΙΑ, 11/5/2024




Τις τελευταίες ημέρες ηγέρθη λόγος εξ αφορμής της ενεργείας του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ζιμπάμπουε και Αγκόλας κ. Σεραφείμ, ο οποίος προέβη κατά την παρελθούσα Μ. Πέμπτη, 2α Μαΐου 2024, σε χειροτονία διακονίσσης για τις ιεραποστολικές ανάγκες της κατ’ αυτόν Ιεράς Μητροπόλεως.

Το γεγονός προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων, έδωσε δε αφορμή για την διατύπωση ελευθέρως διαφόρων απόψεων και προσεγγίσεων.

Προς αποφυγήν συγχύσεων λοιπόν διευκρινίζονται τα κάτωθι:

- Η ιεραποστολή στην Αφρική έχει ανάγκη τις διακόνισσες, κυρίως για το ποιμαντικό έργο και για τις βαπτίσεις των ενηλίκων γυναικών, καθώς και σε ιδιαίτερες περιπτώσεις, ως της χηρείας, σε αυστηρότερα ανδροκρατούμενα περιβάλλοντα, όπου επί μακρόν η χήρα γυναίκα απεκόπτεται του κοινωνικού και εκκλησιαστικού βίου.

-Η Εκκλησία γνωρίζει άριστα την θέση, την τάξη και τους όρους-προϋποθέσεις καταστάσεως μίας διακονίσσης, όπως αυτοί περιγράφονται στα Ευχολόγια, τους Κανόνες των Αποστολικών Διαταγών και της εν Τρούλω Συνόδου.

Επισημαίνεται ιδιατέρως ότι οι διακόνισσες δεν κατεστάθησαν ποτέ στην ιστορία της Εκκλησίας ως γυναίκες- λειτουργοί των Ιερών Μυστηρίων, αλλά ως αφιερωμένες γυναίκες-βοηθοί του εν γένει ποιμαντικού, λειτουργικού και αγιαστικού έργου της Εκκλησίας, απευθυνομένων μόνον σε γυναίκες, όπου οι τοπικές συνθήκες και τα ήθη τις απέκλειαν από την εκκλησιαστική ζωή.

Η πρώτη Εκκλησία ευρέθη μπροστά στο ποιμαντικό αυτό πρόβλημα και βρήκε την λύση, διά των διακονισσών.

Όταν βεβαίως οι κοινωνίες προχώρησαν πνευματικώς, ωρίμασαν, ανεγνώρισαν τα δικαιώματα των γυναικών, ο θεσμός των διακονισσών περιήλθε σε αχρησία.

Αλλά τεκμηριωμένως ο θεσμός υπήρξε και σίγουρα παραμένει στο "πνευματικό οπλοστάσιο" της Εκκλησίας προς αντιμετώπιση παρομοίων καταστάσεων και σήμερα, υπό ειδικές τοπικές συνθήκες.

-Ενώπιον της αδιακόπου εξαπλώσεως του Ευαγγελικού λόγου στην Αφρική και της διαρκούς προσελεύσεως γηγεγών αδελφών στην Ορθοδοξία ηγέρθησαν ποιμαντικά ζητήματα, αφορώντα τις Αφρικανές γυναίκες, ακριβώς όμοια με αυτά που αντιμετώπισε η Εκκλησία των πρώτων χριστιανικών χρόνων.

Η Ιερά Σύνοδος του Πρεσβυγενούς Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής έλαβε κατ’ αρχήν την απόφαση της αναβιώσεως και ενεργοποιήσεως του θεσμού των Διακονισσών εντός της ποιμαντικής δικαιοδοσίας του.

Ομως, παραπέμφθη η Απόφαση αυτή σε περαιτέρω μελέτη προς τελική διαμόρφωση των επιμέρους λεπτομερειών, όπως είναι η αμφίεση, ο τρόπος διακονίας και η λειτουργική θέση των διακονισσών στην ζωή της Εκκλησίας σήμερα.

Ωστόσο, ο Σεβ. Μητροπολίτης Ζιμπάμπουε κ.Σεραφείμ, επί σειρά πολλών ετών ιεραπόστολος στην Αφρική, προσχώρησε στην υλοποίηση της αρχικής αποφάσεως της Ιεράς Συνόδου, η οποία όμως δεν έχει καταστή ενεργή έως σήμερα, αφού δεν έχει ολοκληρωθή η επί του θέματος μελέτη προς λήψη της τελικής Συνοδικής Αποφάσεως.

Ας έχουμε εμπιστοσύνη στην Εκκλησίας μας και δη στο Πρεσβυγενές Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, το οποίο θυσιαστικώς, αθορύβως και ανιδιοτελώς κηρύσσει Χριστόν και τούτον Εσταυρωμένον στα πέρατα της Αφρικανικής γης, βασισμένο στην παράδοση και στην πράξη της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας.

Μακάρι να επιδεικνύετο η ίδια ευαισθησία, η οποία τώρα εμφανίζεται στην περίπτωση της προθέσεως ορθής αναβιώσεως μιας αρχαίας ποιμαντικής πράξεως της Αγιωτάτης Εκκλησίας μας και στα θέματα στελεχώσεως του ιερού κλήρου του Πατριαρχικού Θρόνου του Αγίου Μάρκου, της συστηματικής και εμπράκτου συναρωγής του Αποστολικού έργου στην Αφρική ή στο μείζον θέμα της αντικανονικής εισπηδήσεως ετέρας Αυτοκεφάλου Εκκλησίας στα όρια δικαιοδοσίας του Παλαιφάτου Πατριαρχείου Αλεξάνδρειας και στην βλάσφημη προσπάθεια της διασπάσεως του γηγενούς ποιμνίου Του, το οποίο εγνώρισε τον Χριστό μέσα από την έμπονη θυσιαστική διακονία και τον θάνατο ακόμη ταπεινών Ελλήνων ιεραποστόλων, προς δόξαν Θεού και φωτισμό των ευρισκομένων «εν σκότει και σκιά θανάτου» Αφρικανών αδελφών μας.

Εκ του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής
Αλεξάνδρεια, 11 Μαΐου 2024


Κυριακή 12 Μαΐου 2024

Ανθολόγιον 311: Άγιος Σωφρόνιος του Essex

 


(...) Εκεί στη Βασιλεία του Πατέρα και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος πρέπει να κατοικεί ο νους μας. Πρέπει να διψάμε και να πεινάμε την είσοδο μας σ' αυτή την εξαίσια Βασιλεία. Τότε θα υπερνικήσουμε μέσα μας την αμαρτία της αρνήσεως της αγάπης του Πατέρα, όπως αυτή μας αποκαλύφτηκε από τον Υιό (Ιω. 8,24). Όταν διαλέξουμε το Χριστό, θα μεταφερθούμε πέρα από χρόνο και τόπο, πέρα απ' αυτό το γεγονός, που ονομάζεται "τραγωδία" (...)


Αρχιμανδρίτου Σωφρονίου (Σαχάρωφ), Η ζωή Του ζωή μου, εκδόσεις Π. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2005, σελ. 52.

Ανθολόγιον 310: π. Ευάγγελος Γκανάς (περί μετανεωτερικότητας)


(...) Ο απόλυτος σχετικισμός των αξιών, που εκφράζεται στη μεταμοντέρνα αρχή του anything goes, ο συνδυασμός των πάντων με τα πάντα σ' ένα παγκόσμιο πολιτιστικό χωνευτήρι, η ανάδειξη του αυθορμητισμού και του ηδονοθηρικού καταναλωτισμού σε ανώτατες αξίες, αποτελούν το πλαίσιο που καθορίζει τη νοοτροπία και τον τρόπο ζωής στις λεγόμενες μαζικές δημοκρατίες κατά την εποχή της μετανεωτερικότητας. (...)

(...) Αυτό όμως που κάνει το λόγο της Εκκλησίας ενεργό και επίκαιρο και στην δική μας εποχή είναι το γεγονός πως απευθύνεται στον αναλλοίωτο, βαθύτερο χαρακτήρα της ανθρώπινης φύσης. (...)


π. Ευάγγελος Γκανάς, «Από τη νεωτερικότητα στη μετανεωτερικότητα», στον συλλογικό τόμο: Ορθοδοξία και Νεωτερικότητα, εκδόσεις Ίνδικτος, Αθήναι 2007, σελ. 425.

Παρασκευή 10 Μαΐου 2024

Εκδήλωση αφιερωμένη στον Ν.Γ.Πεντζίκη στη Ροτόντα την Τρίτη 14/5/2024


πηγή: ΕΡΤ

Εκδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη του πεζογράφου και ποιητή Νίκου Γ. Πεντζίκη (1993-2023), θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τρίτη (14/5) στη Ροτόντα. Την εκδήλωση, με τίτλο «Υπάρχω εις ό,τι με περιέχει», διοργανώνουν η Κοσμητεία της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και το Ίδρυμα Ορμύλια, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης και την Επιτροπή Ερευνών του ΑΠΘ.

Διαβάστε περισσότερα εδώ.

Κυριακή 5 Μαΐου 2024

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ!

 https://www.youtube.com/watch?v=lv78PF5AnBw


XΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ!

English - Christ is Risen! Indeed, He is Risen!
Old English (Anglo-Saxon) - Crist aras! Crist sodhlice aras! (Lit: Christ arose! Christ surely arose!)
Middle English - Crist is arisen! Arisen he sothe!
Iyaric Patwa - Krestos a uprisin! Seen, him a uprisin fe tru!
Frisian - Kristus is opstien! Wis is er opstien!
High German
German - Christus ist auferstanden! Er ist wahrhaftig auferstanden!
Yiddish - Der Meschiache undzer iz geshtanen! Avade er iz ufgeshtanen!
Low German
Dutch - Christus is opgestaan! Hij is waarlijk opgestaan!
Afrikaans - Kristus het opgestaan! Hom het waarlik opgestaan!
North Germanic languages
Danish - Kristus er opstanden! Sandelig Han er Opstanden!
Icelandic - Kristur er upprisinn! Hann er vissulega upprisinn!
Norwegian - Kristus er oppstanden! Han er sannelig oppstanden!
Swedish - Kristus är uppstånden! Ja, Han är verkligen uppstånden!
Italic languages
Latin - Christus resurrexit! Resurrexit vere!
Romance languages
Italian - Cristo è risorto! È veramente risorto!
Catalan - Crist ha ressuscitat! Veritablement ha ressuscitat!
French - Le Christ est ressuscité! Vraiment Il est ressuscité!
Portuguese - Cristo ressuscitou! Verdadeiramente ressuscitou!
Romanian - Hristos a înviat! Adevărat a înviat!
Spanish - Cristo ha resucitado! Verdaderamente, ha resucitado!
Slavic languages
Church Slavonic - (Christos Voskrese! Voistinu Voskrese!)
East
Russian - Христос Воскресе! Воистину Воскресе! (Christos Voskrese! Voistinu Voskrese!)
Belarusian - Хрыстос уваскрос! Сапраўды ўваскрос! (Khrystos Uvaskros! Saprawdy Wvaskros!)
Ukrainian - Христос Воскрес! Воістину Воскрес! (Christos Voskres! Voistinu Voskres!)
South
Bulgarian - Христос Возкресе! Воистина Возкресе! (Christos Vozkrese! Voistina Vozkrese!)
Serbian - Христос Воскресе! Ваистину Воскресе! (Christos Voskrese! Vaistinu Voskrese!)
West
Czech - Kristus Vstal A Mrtvych! Opravdi Vstoupil!
Slovak - Kristus vstal zmŕtvych! Skutočne vstal!
Polish - Chrystus Zmartwychwstał! Prawdziwie Zmartwychwstał!
Baltic languages
Lithuanian - Kristus prisikėlė! Tikrai prisikėlė!
Celtic languages
Goidelic languages
Old Irish - Asréracht Críst! Asréracht Hé-som co dearb!
Irish - Tá Críost éirithe! Go deimhin, tá sé éirithe!
Manx - Taw Creest Ereen! Taw Shay Ereen Guhdyne!
Scots Gaelic - Tha Crìosd air èiridh! Gu dearbh, tha e air èiridh!
Brythonic languages
Breton - Dassoret eo Krist! E wirionez dassoret eo!
Welsh - Atgyfododd Crist! Yn wir atgyfododd!
Indo-Iranian languages
Indic languages
Sanskrit - (Kristo’pastitaha! Satvam Upastitaha!)
Southern Zone
Marathi - (Yeshu Khrist uthla ahe! Kharokhar uthla ahe!)
Albanian (Tosk) - Krishti u ngjall! Vërtet u ngjall!
Armenian - Քրիստոս յարեաւ ի մեռելոց՜ Օրհնեալ է յայտնութիւնն Քրիստոսի՜ (Christos harjav i merelotz! Orhniale harutjun Christosi! — Christ is risen! Blessed is the resurrection of Christ!)
Greek - Χριστος Aνεστη! Aληθως Aνεστη! (Christos Anesti! Aleithos Anesti!)
Altaic languages
Turkish - Hristós diril-Dí! Hakíkatén diril-Dí!
Austronesian languages
Malayo-Polynesian
Western
Chamorro - La’la’i i Kristo! Magahet na luma’la’ i Kristo!
Filipino (Tagalog) - Si Cristo ay nabuhay! Siya nga ay nabuhay!
Indonesian - KrÍstus tÉlah Bangkit! Benár día têlah Bángkit!
Central-Eastern
Carolinian - Lios a melau sefal! Meipung, a mahan sefal!
Hawaiian - Ua ala hou ´o kristo! Ua ala ´i ´o no ´oia!
Basque - Cristo Berbistua! Benatan Berbistua!
Dravidian languages
Malayalam - (Christu uyirthezhunnettu! Theerchayayum uyirthezhunnettu!)
Eskimo-Aleut languages
Aleut - Kristus aq ungwektaq! Pichinuq ungwektaq!
Yupik - Xris-tusaq Ung-uixtuq! Iluumun Ung-uixtuq!
Japanese - ハリストス復活!実に復活! (Harisutosu fukkatsu! Jitsu ni fukkatsu!)
Korean - (Kristo Gesso! Buhar ha sho Nay!)
Na-Dené languages
Athabaskan languages
Navajo - Christ daaztsáádéé’ náádiidzáá! T’áá aaníí, daaztsáádéé’ náádiidzáá!
Tlingit - Xristos Kuxwoo-digoot! Xegaa-kux Kuxwoo-digoot!
Niger-Congo languages
Luganda Kristo Ajukkide! Kweli Ajukkide!
Swahili - Kristo Amefufukka! Kweli Amefufukka!
Quechuan Languages
Quechua - Cristo causarimpunña! Ciertopuni causarimpunña!
Afro-Asiatic languages
Semitic languages
Central Semitic languages
Aramaic languages
Syriac - (Meshiha qam! Bashrira qam!)
South Central Semitic languages
Arabic languages
Arabic (Fus’hah, i.e., “standard” ) - (Al-Masih-Qam! Hakkan Qam!)
Maltese - Kristu qam! Huwa qam tassew!
Canaanite languages
Hebrew (modern) - (Ha Masheeha houh kam! A ken kam!)
South Semitic languages
Ethiopian languages
North Ethiopian languages
Tigrigna - (Christos tensiou! Bahake tensiou!)
South Ethiopian languages
Amharic - (Kristos Tenestwal! Bergit Tenestwal!)
Sino-Tibetan languages
Mandarin - 基督復活了 他確實復活了 (Jidu fuhuo-le! Ta queshi fuhuo-le!)
South Caucasian languages
Georgian - ქრისტე აღსდგა! ჭეშმარიტად აღსდგა!(Kriste aghsdga! Cheshmaritad aghsdga!)
Uralic languages
Estonian - Kristus on ülestõusnud! Tõesti on ülestõusnud!
Finnish - Kristus nousi kuolleista! Totisesti nousi!
Hungarian - Krisztus feltámadt! Valóban feltámadt!
Unclassified
A Nigerian language (of many spoken there) - Jésu Krísti Ébilíwõ! Ézia õ´ Bilíwõ!
Constructed languages
Esperanto - Kristo leviĝis! Vere Li leviĝis!
Quenya - (Ortanne Laivino! Anwa ortanne Laivino!)






http://anestixristos.blogspot.gr/2009/04/blog-post_19.html

Ανθολόγιον 309: Σπύρος Γιανναράς (περί Αναστάσεως)




(...) Ἡ Ἀνάσταση εἶναι ἀναγωγὴ σὲ ἄλλον τρόπο, ὄχι σὲ ἄλλον τόπο(...)
(...) Αὐτὸ εἶναι ἡ Άνάσταση! Ἡ ὁλικὴ ἐπαναφορὰ τῆς Ἀγάπης. (...)

Σπύρος Γιανναράς, Με ραμμένη φτέρνα, εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 2023, σελ. 157.

Πέμπτη 25 Απριλίου 2024

Νέο Δ.Σ. στην Εταιρεία Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου

 

Ο νέος Πρόεδρος της Εταιρείας Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου καθηγητής κ. Δημ. Νικολακάκης


* Συνέδριο της Εταιρείας το φθινόπωρο στη Λάρισα με θέμα την Εκκλησιαστική Δικαιοσύνη και συνδιοργανωτές την Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης και Τυρνάβου και το Δικηγορικό Σύλλογο


Σε σώμα συγκροτήθηκε το νεοεκλεγέν Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου που εδρεύει στην Αθήνα και στις τάξεις της καταλέγονται πανεπιστημιακοί, δικαστικοί, δικηγόροι και θεολόγοι αυξημένων ακαδημαϊκών προσόντων (M.Sc., Ph.D.).

Η απολογιστική Γενική Συνέλευση της Εταιρείας είχε πραγματοποιηθεί την περασμένη εβδομάδα (Πέμπτη, 18.04.2024) στην αίθουσα συνεδριάσεων των Εκδόσεων Σάκκουλα και στη διάρκειά της ο Πρόεδρος του απερχομένου – ήδη απελθόντος – Δ.Σ. και ιδρυτής (2014) της Εταιρείας, ομ. Καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ κ. Ιωάννης Μ. Κονιδάρης ανεκοίνωσε την απόφασή του να απόσχει από την υποβολή υποψηφιότητας προκειμένου ν΄ αναλάβουν τις τύχες της Εταιρείας επιστήμονες της νεώτερης γενιάς, τονίζοντας ότι η μέριμνά του για την Εταιρεία θα παραμείνει διαρκής και άγρυπνη και θα σταθεί μ΄ όλες του τις δυνάμεις στο πλευρό του νέου Δ.Σ. από τη θέση του απλού μέλους. Επίσης, ο κ. Κονιδάρης ενημέρωσε τα μέλη για τα βήματα που έχουν γίνει αναφορικώς με το προγραμματιζόμενο επιστημονικό Συνέδριο της Εταιρείας με κεντρικό θέμα την «Εκκλησιαστική Δικαιοσύνη» το ερχόμενο φθινόπωρο στη Λάρισα, με συνδιοργανωτές την Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης και Τυρνάβου και τον Δικηγορικό Σύλλογο Λαρίσης.

Προχθές (Τρίτη, 23.04.2024) μετά από πρόσκληση του πλειονοψηφίσαντος στις αρχαιρεσίες της Εταιρείας Συμβούλου, καθηγητή Εκκλησιαστικού Δικαίου στη Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ. κ. Δημητρίου Νικολακάκη (φωτ.), συνήλθαν σε συνεδρία τα μέλη που εξελέγησαν στο νέο Δ.Σ. (για την τριετία 2024-2027) με θέμα τη συγκρότησή τους σε σώμα, το οποίο, μετά από συζήτηση, συγκροτήθηκε ομοφώνως ως ακολούθως:
Πρόεδρος: Δημ. Νικολακάκης, Αντιπρόεδρος: Αθαν. Κόντης, δικηγόρος, Δρ. Νομικής, Γενική Γραμματέας: Ζωή Καραμήτρου, δικηγόρος, Δρ. Νομικής, ειδική επιστήμων στον Συνήγορο του Πολίτη, Ταμίας: Δημ. Κρεμπενιός, δικηγόρος, Δρ. Νομικής και, τέλος, Έφορος Δημοσίων Σχέσεων: Γεωργ. Ιατρού, δικηγόρος, Δρ. Νομικής. Αντιστοίχως στην Εξελεγκτική Επιτροπή εξελέγησαν και ανέλαβαν καθήκοντα οι κ.κ. Θεοδ. Τσιβόλας, δικηγόρος, Δρ. Νομικής, Βασιλική Δημάκη, δικηγόρος, M.Sc. Νομικής και Χρ. Ξουρής, δικηγόρος, M.Sc. Νομικής.

Στα τακτικά μέλη της Εταιρείας καταλέγεται, εκ του χώρου της Β/θμιας Εκπαίδευσης, ο Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων Φθιώτιδος, Καρδίτσας και Ανατ. Αττικής κ. Χαράλαμπος (Χάρης) Ἀνδρεόπουλος, Δρ. Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας του Α.Π.Θ.

* Σκοπός της Εταιρείας είναι η προώθηση και ο συντονισμός της επιστημονικής έρευνας στο χώρο του Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου, ενώ στους ειδικότερους σκοπούς της περιλαμβάνεται η εξέταση γενικών ή ειδικών θεμάτων που άπτονται του Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου, ιδίως δε των σχετικών με τη Θρησκευτική Ελευθερία θεμάτων, των σχέσεων Κράτους – Εκκλησίας, της Εκκλησιαστικής Ιστορίας, καθώς και της νομικής, πολιτικής και πολιτιστικής θέσεως των θρησκευτικών συσσωματώσεων εντός και εκτός Ελλάδος, μέσω της διοργανώσεως συνεδρίων, σεμιναρίων ή επιστημονικών συμποσίων. Επιστημονικό όργανο της Εταιρείας είναι η εξαμηνιαία Επιθεώρηση Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου «Νομοκανονικά» που κυκλοφορεί από τις ευφήμως γνωστές Εκδόσεις Σάκκουλα Α.Ε.

Σάββατο 20 Απριλίου 2024

Ανθολόγιον 308: Άννα Συνοδινού

 


(...) Αλλά ο χρόνος είναι ένας δάσκαλος που δεν διορίζουν οι υπουργοί στα σχολεία, διότι ο χρόνος μας διδάσκει, σ' όλες τις στιγμές της ζωής μας, την ιστορία όσων έγραψαν ιστορία για χάρη μας. (...)

Άννα Συνοδινού


[Από το βιβλίο του Θανάση Νιάρχου, Καθάπερ φερομένης βιαίαςπνοής, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2009, σελ. 14]

Περί ιερών λειψάνων

 


Κάποιοι νεόκοποι ψηφιακοί "φωταδιστές" θεωρούν ότι προσφέρουν υψηλό έργο με το να ειρωνεύονται και να λοιδορούν κατά συρροήν την υποδοχή ιερών λειψάνων στις ενορίες. Δεν περιμέναμε βεβαίως να γνωρίζουν περί του θέματος του διαμελισμού των αγίων λειψάνων. Δεν είναι υποχρεωτικό εξάλλου να έχει κάποιος γνώσεις αγιολογίας. Η δοκησισοφία και ο άκρατος "ξερολισμός" είναι το ζήτημα.

Δεν περιγράφω άλλο.-



Παρασκευή 19 Απριλίου 2024

Οι ρίζες μας: Παρασκευή του Ακαθίστου

 

Γράφει ό Θεόδωρος Ι. Ρηγινιώτης

Τι μέρα είναι σήμερα (Παρασκευή 19/4/2024); Εύκολη η απάντηση: είναι η Παρασκευή του Ακαθίστου Ύμνου, οι τελευταίοι Χαιρετισμοί. Η μέρα που διαβάζουμε στην εκκλησία ολόκληρο το αριστουργηματικό ποίημα των Χαιρετισμών της Θεοτόκου, το οποίο είχαμε ακούσει αποσπασματικά, χωρισμένο σε τέσσερα μέρη (τέσσερις «Στάσεις»), τις προηγούμενες τέσσερις Παρασκευές της Μεγάλης Σαρακοστής.

Παρασκευές της Μ. Σαρακοστής = Χαιρετισμοί. Σήμερα λοιπόν είναι η ημέρα των Χαιρετισμών. Όπως προχθές, την Τετάρτη, ήταν του Μεγάλου Κανόνα. Και πριν μερικές μέρες ακόμη, Κυριακή, ήταν της Σταυροπροσκύνησης. Και μεθαύριο, την Κυριακή, είναι της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας (της μετανοημένης πόρνης, που ασκήτεψε στην έρημο σχεδόν 50 χρόνια και εξελίχθηκε σε θαυματουργή αγία, δίνοντας ένα υπόδειγμα αγώνα για ριζική αλλαγή σε όλους μας).

Έτσι αντιλαμβανόμαστε τις μέρες εμείς οι χριστιανοί. Ή μάλλον, έτσι τις αντιλαμβανόμασταν όταν είχαμε ακόμα ζωντανή σχέση με τον πολιτισμό μας, την πνευματική μας παράδοση και κληρονομιά. Σήμερα, όσο παράξενο κι αν σας φαίνεται, υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που διατηρούν αυτή τη ζωντανή σχέση. Ζουν ανάμεσά μας, κινούνται συνήθως αθέατοι ή φαίνονται λίγο παράταιροι στην – επιτρέψτε μου – ξεχαρβαλωμένη εποχή μας, αλλά υπάρχουν, έχουν ρίζες και αντλούν δύναμη και ποιότητα ζωής από αυτές τις ρίζες τους – που είναι και δικές μας ρίζες, αλλά για τους περισσότερους από μας είναι κομμένες και άγνωστες πλέον ρίζες. Ξέρουμε όμως ότι το δέντρο που δεν έχει πια ρίζες ξεραίνεται.

Αν έχω ακόμη σύνδεση με τις ρίζες μου (τις ρίζες που περιλαμβάνουν το Ευαγγέλιο, τους βίους των αγίων, τις αρχαίες και πάντα υπέροχες τελετές της Εκκλησίας…), είναι σίγουρο πως δεν θα κακοποιήσω κανέναν, δεν θα εξαπατήσω κανέναν, δεν θα εκμεταλλευτώ την αδυναμία κανενός, δεν θα φάω το σπίτι μιας οικογένειας επειδή μου χρωστάει χρήματα, δεν θα κερδοσκοπήσω σε βάρος ενός ασθενή ή ενός πελάτη μου, δεν θα εκθέσω δημόσια την προσωπική ζωή κανενός, δεν θα συμπεριφερθώ ανέντιμα και ανήθικα. Αν φυσικά έχω σοβαρή σύνδεση με τις ρίζες μου, όχι επιφανειακή και υποκριτική.

Η σοβαρή αυτή σύνδεση με τις ρίζες μας σημαίνει ευαίσθητη συνείδηση – υπερευαίσθητη μάλιστα – και όχι χοντροκομμένη και πωρωμένη. Και ο πολιτισμός αυτός, που μεταφέρεται μέσω της Ορθοδοξίας, καταβάλλει κάθε προσπάθεια για την ευαισθητοποίηση των συνειδήσεων και την απόρριψη της υποκρισίας και της τυπολατρίας. Γι’ αυτό εξάλλου το Τριώδιο (οι εκκλησιαστικές Απόκριες, που είναι η περίοδος αυτοκριτικής και μετάνοιας, για να προετοιμαστούμε για τη Μ. Σαρακοστή) αρχίζει με την ανάγνωση (στη λειτουργία της πρώτης Κυριακής) του Ευαγγελίου με την παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου, που διηγήθηκε ο Ιησούς Χριστός και περνάει ακριβώς το μήνυμα ενάντια στην υποκρισία, την τυπολατρία και την αλαζονεία.

Αν τώρα – ας το πω και αυτό – το κράτος ήθελε σοβαρά να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της βίας, της εγκληματικότητας ανηλίκων, της κερδοσκοπίας, της διαφθοράς και όλες τις σύγχρονες πληγές του Φαραώ που διαρκώς διογκώνονται, θα φρόντιζε να συνδέσει τους Έλληνες με τις ρίζες τους, και μάλιστα από τη νηπιακή ηλικία, μέσω του σχολείου. Δεν το κάνει αυτό, ούτε το θέλει, γι’ αυτό το μάθημα των Θρησκευτικών είναι εντελώς υποβαθμισμένο, ιδίως στο δημοτικό σχολείο (όπου οι δάσκαλοι αφήνονται ανενόχλητοι να μην το κάνουν καθόλου αν δεν το επιθυμούν), γι’ αυτό και δεν γίνεται προσπάθεια να συνδεθούν τα παιδιά στην πράξη με τον εκκλησιασμό, τα μυστήρια και την πνευματική ζωή των ίδιων των προγόνων τους – τουλάχιστον τα παιδιά που είναι Έλληνες και ορθόδοξοι χριστιανοί, διότι βεβαίως τα παιδιά με αλλοδαπή καταγωγή και άλλη θρησκεία δεν γίνεται να υποχρεωθούν να συνδεθούν με το χριστιανισμό, αν και θα ήταν σωστό να τον διδάσκονται, εφόσον αποτελεί την πνευματική παράδοση αυτού του τόπου.

Μια πνευματική παράδοση – το επαναλαμβάνω – αγάπης, φιλανθρωπίας, δικαιοσύνης και εντιμότητας.

Σημειώνω ότι η Ορθοδοξία δεν είναι πνευματική παράδοση μόνο των Ελλήνων, αλλά και άλλων εθνών, όπως οι Σέρβοι, οι Ρώσοι, οι Ουκρανοί, οι Ρουμάνοι, αλλά και οι Βούλγαροι, όπως και οι χώρες της Βαλτικής κ.λ.π. Ενώ και οι πληθυσμοί της Συρία, της Αιγύπτου, της Παλαιστίνης και των άλλων χωρών της Μέσης Ανατολής ήταν ορθόδοξοι χριστιανοί πριν την επέλαση του Ισλάμ σε αυτές με την αραβική κατάκτηση. Και σ’ αυτές τις χώρες υπάρχουν και σήμερα πάρα πολλοί ορθόδοξοι χριστιανοί, που μάλιστα χαρακτηρίζουν τον εαυτό τους «Ρουμ Ορτοντόξ», δηλαδή Ορθόδοξους Ρωμαίους (Ρωμιούς, δηλαδή Βυζαντινούς). Όλους αυτούς τους ξεχάσαμε, δεν τους θεωρούμε αδέρφια μας, δεν τους συμπαρασταθήκαμε ποτέ στα βάσανά τους, αλλά στρέφουμε τα μάτια μας μόνο σε άλλες κατευθύνσεις… Δυστυχώς.

Τέλος πάντων, σήμερα είναι η Παρασκευή του Ακαθίστου. Οι ορθόδοξοι χριστιανοί αντιλαμβανόμαστε τις μέρες και κανονίζουμε το βασικό μας πρόγραμμα – τι θα φάμε, πού θα πάμε, τι θα κάνουμε το απόγευμα ή το βράδυ – ανάλογα με τις γιορτές και τις νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Το ίδιο συμβαίνει όταν είναι Ψυχοσάββατο ή όταν είναι το Πρωτοκύριακο (η Κυριακή της Ορθοδοξίας) ή όταν είναι της Παναγίας ή όταν είναι του Τιμίου Σταυρού (που νηστεύουμε) ή όταν είναι του Μεγάλου Αγιασμού (των Φώτων) ή όταν είναι του Άη Γιάννη (29 Αυγούστου, που νηστεύουμε) ή όταν είναι της Πεντηκοστής κ.λ.π. κ.λ.π. Παίρνουμε δύναμη και μηνύματα απ’ αυτές τις μέρες – και με τη δύναμη του Θεού, που γίνεται δύναμη δική μας, ανεβαίνουμε.

Δόξα τω Θεώ. Έξω μπορεί να λυσσομανά ο άνεμος των συμφορών και των προβλημάτων, αλλά εμείς γιορτάζουμε, έχουμε πίστη, έχουμε ελπίδα, έχουμε αισιοδοξία, προφανώς οφείλουμε να έχουμε και ΑΓΑΠΗ, και ανεβαίνουμε.

«Ραντεβού στον Ακάθιστο» λοιπόν, όπως έλεγε κάποιος. Όπου κι αν βρίσκεστε, κάπου κοντά θα υπάρχει μια εκκλησία και υποθέτω ότι κατά τις 7 μμ θ’ ακούσετε την καμπάνα. Αν έρθετε, θα είμαστε μαζί, όπου κι αν βρισκόμαστε. Εφόσον είμαστε μέσα στην εκκλησία, είμαστε μαζί. Όλοι οι ορθόδοξοι χριστιανοί, όλου του πλανήτη – σε εμπόλεμες ζώνες, σε παραγκουπόλεις του τρίτου κόσμου, σε τεχνολογικά και οικονομικά ανεπτυγμένες κοινωνίες, σε χωριά, σε πόλεις, σε μοναστήρια, σε σαβάνες ή ερήμους, παντού. Όχι μόνο εμείς όλοι μαζί, αλλά και οι ψυχές των κεκοιμημένων μας και ο Χριστός, η Παναγία, οι άγιοι και οι άγγελοι. Η πιο σπουδαία σύναξη!

Ραντεβού εκεί λοιπόν. Είναι μια από τις τελευταίες στάσεις πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα. Κι εκεί πάλι θα συναντηθούμε και θα οδεύσουμε μαζί για το Γολγοθά (μάλιστα πολλοί ανεβαίνουν ήδη σε Γολγοθά μια ζωή) ή μάλλον, μέσω του Γολγοθά, θα οδεύσουμε μαζί για την Ανάσταση!


Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024

Τα εκπαιδευτικά προγράμματα και οι δράσεις του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών

Mε μεγάλη επιτυχία το webinar των Συμβούλων Εκπαίδευσης κλ. ΠΕ01 Θεολόγων




Με μεγάλη επιτυχία υλοποιήθηκε την Τρίτη το απόγευμα (26.03.2024) το εξ αποστάσεως επιμορφωτικό σεμινάριο (Webinar) που οργάνωσαν οι Σύμβουλοι Εκπαίδευσης κλ. ΠΕ01 Δρ. Χαράλαμπος Ανδρεόπουλος, Δρ. Nικόλαος Παύλου, Δρ. Νικόλαος Ματθαίου και Όλγα Γκούμα, Μ.sc., για τους θεολόγους εκπαιδευτικούς των περιοχών ευθύνης τους (Στερεά Ελλάδα/Ανατ. Αττική – Θεσσαλία – Δυτ. Μακεδονία – Aνατ. Μακεδονία / Θράκη).

Το υπό τύπον και μορφή “Θεολογικού Εργαστηρίου” σεμινάριο που οργάνωσαν οι Σύμβουλοι Εκπαίδευσης ασχολήθηκε με τα εκπαιδευτικά προγράμματα και τις δράσεις του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών – «Παράθυρο στον Πολιτισμό, στο Περιβάλλον, στον Άνθρωπο», με εισηγήτρια την υπεύθυνη των Προγραμμάτων θεολόγο εκπαιδευτικό κ. Ιωάννα Κλιάρη, η οποία παρουσίασε όλα τα προγράμματα που υλοποιούνται και τα οποία είναι ανηρτημένα στον ψηφιακό πίνακα ανακοινώσεων του Πατριαρχικού Ιδρύματος (https://padlet.com/jokliari/2020-4qrc5ljk5vjguaiy) μέσω του οποίου μπορούν τα σχολεία να αντλήσουν πληροφορίες για τα προγράμματα που ενδιαφέρουν τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές τους, αλλά και διδακτικό υλικό που μπορούν να χρησιμοποιήσουν σε δικά τους προγράμματα τηρώντας, φυσικά, την δεοντολογία της αναφοράς / παραπομπής στο Πατριαρχικό Ίδρυμα. Όπως τόνισε η κ. Κλιάρη τα προγράμματα και οι δράσεις του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών (http://www.pipm.gr) που υλοποιούνται κατ΄ έτος έχουν την έγκριση του Ινστιτούτου Εκπ/κής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) του Υπ. Παιδείας.

Προ της ενάρξεως του σεμιναρίου - στο οποίο συμμετείχαν 170 και πλέον θεολόγοι εκπαιδευτικοί - χαιρετισμό απηύθυνε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Αμορίου κ. Νικηφόρος, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Πατριαρχικού Ιδρύματος, Δρ. Θεολογίας και Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Βλατάδων στην οποία εδρεύει το Πατριαρχικό Ίδρυμα, στην περιοχή της Άνω Πόλης, στη Θεσσαλονίκη. Ο κ. Νικηφόρος τόνισε ότι είναι μεγάλη η χαρά του Πατριαρχικού Ιδρύματος να συνεργάζεται σε εκπαιδευτικά του προγράμματα και δράσεις με εκπαιδευτικούς απασών των ειδικοτήτων και των βαθμίδων εκπαίδευσης συνεπικουρώντας την διδακτική και παιδαγωγική προσπάθεια των λειτουργών της Α/βάθμιας (Νηπιαγωγείο, Δημοτικό), Β/βάθμιας (Γυμνάσια, ΓΕΛ), Επαγγελματικής (ΕΠΑΛ), Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης αλλά και της Ειδικής Αγωγής και κάλεσε τους Σχολικούς Συμβούλους και τους θεολόγους να αξιοποιήσουν τον πλούτο των εκπ/κών προγραμμάτων του Ιδρύματος, για την ωφέλεια των μαθητών τους.

* Το “Θεολογικό Εργαστήριο” (το οποίο λειτουργεί σε μηνιαία βάση και ανεξάρτητα από τις άλλες επιμορφωτικές δράσεις και πρακτικές των Συμβούλων Εκπαίδευσης) απευθύνεται στους θεολόγους εκπ/κούς (μονίμους και αναπληρωτές) των Νομών: Φθιώτιδας, Καρδίτσας, Ανατ. Αττικής (αρμοδιότητας του Σ.Ε. Χαρ. Ανδρεόπουλου) Λάρισας, Τρικάλων, Μαγνησίας (Σ.Ε. Νικ. Παύλου), Κοζάνης, Γρεβενών, Καστοριάς, Φλώρινας, Πιερίας και Ιωαννίνων (Σ.Ε. Νικ. Ματθαίου) και Ξάνθης, Έβρου, Ροδόπης, Δράμας και Καβάλας (Σ.Ε. Όλγας Γκούμα).

Οι διαδικτυακές συναντήσεις (μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας Cisco Webex) διεξάγονται εκτός ωραρίου λειτουργίας των σχολείων και η συμμετοχή των εκπ/κών σ΄ αυτές είναι προαιρετική. Η θεματολογία των συναντήσεων θα περιλαμβάνει θέματα Διδακτικής των Θρησκευτικών, δειγματικές διδασκαλίες, ζητήματα Διοίκησης της Εκπαίδευσης, εφαρμογές των Τ.Π.Ε. στα Θρησκευτικά, διαχείρισης της σχολικής τάξης, πληροφόρηση για νέες τάσεις και ρεύματα της θεολογικής επιστήμης, κ.α.

Η επόμενη (6η) διαδικτυακή συνάντηση με ένα εξίσου ενδιαφέρον και ελκυστικό θέμα, θα πραγματοποιηθεί τη τελευταία εβδομάδα του Απριλίου λίγες ημέρες προ των διακοπών των σχολικών μαθημάτων για τις εορτές του Πάσχα.

Δευτέρα 25 Μαρτίου 2024

Κυριακή 17 Μαρτίου 2024

Η κρητική διάλεκτος ως φορέας αξιών (βίντεο)

 https://www.youtube.com/watch?v=SHFe_nWA5O0

Ο Σύλλογος για την Ελληνική Γλώσσα, στα Χανιά, μαζί με την Περιφέρεια Κρήτης – Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας (9 Φεβρουαρίου), διοργάνωσε εκδήλωση αφιερωμένη στην κρητική διάλεκτο το Σάββατο 10 Φεβρουαρίου 2024.

Στην εκδήλωση πραγματοποιήθηκε ομιλία από τον κ. Θεόδωρο Ρηγινιώτη με θέμα "Η κρητική διάλεκτος ως φορέας αξιών", καθώς και αφιέρωμα στον παλαίμαχο λαϊκό ποιητή των Χανίων (εκ Μάνης) κ. Ιωάννη Φατσέα, ενώ οι παραδοσιακοί μουσικοί Γιάννης Μελαμπιανάκης, Γιώργος Σταυρακάκης, Χάρης Παναγιωτάκης και Αρετούσα απέδωσαν αποσπάσματα του Ερωτόκριτου. Ο ηθοποιός Νίκος Χαριτάκης διάβασε ποιήματα του Ι. Φατσέα.

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2024

Βασίλης Ταβουλάρης, «Το Σύμπλεγμα του Ιεχωβά» (συνέντευξη)

 



Του Θεόδωρου Ι. Ρηγινιώτη



Ο Βασίλης Ταβουλάρης συνδυάζει στις ρίζες του Ρέθυμνο και Μάνη. Γεννημένος στην Αθήνα, εδώ και αρκετά χρόνια ζει και εργάζεται στο Ρέθυμνο. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά του «Το Σύμπλεγμα του Ιεχωβά» από τις εκδόσεις Ελευθερουδάκη.

Τον συναντήσαμε και συζητήσαμε για το βιβλίο του σε μια συνέντευξη που θα θέλαμε να μοιραστούμε μαζί σας.

Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου 2024

Εκκλησιαστικές και καρναβαλικές Απόκριες

 


Πηγή: ΕΥΧΗ / αναδημοσίευση: ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Του Θεόδωρου Ι. Ρηγινιώτη


Πρόσφατα λέγαμε με κάποιους φίλους έφηβους ότι οι Απόκριες είναι υπόθεση της Εκκλησίας και παραξενεύτηκαν πολύ. Γι’ αυτό, νομίζω πως πρέπει να γράψουμε λίγα λόγια, βγαλμένα από την καρδιά της παράδοσής μας.


Οι Απόκριες είναι η πόρτα της Μεγάλης Σαρακοστής, η αρχή μιας πορείας μέσα στο χρόνο που καταλήγει στη Μεγάλη Εβδομάδα και στο Πάσχα. Όλο αυτό το διάστημα είναι σαν την πορεία της επιστροφής ενός εξόριστου πρίγκιπα στο βασίλειό του, όπου θα στεφθεί βασιλιάς. Αυτός ο εξόριστος πρίγκιπας είμαστε εμείς, οι άνθρωποι. Το βασίλειό μας είναι ο παράδεισος και το στέμμα μας είναι το φωτοστέφανο των αγίων. Η μέρα της πολυπόθητης επιστροφής μας είναι το Πάσχα.

Όλη αυτή η περίοδος (Απόκριες, Μ. Σαρακοστή, Μ. Εβδομάδα, μέχρι το Μ. Σάββατο) λέγεται Τριώδιο, επειδή στην εκκλησία ψάλλονται κάποια μουσικά έργα βυζαντινά (οι «κανόνες»), που, αντί για οκτώ ή εννέα ωδές (τμήματα, «τραγούδια»), έχουν μόνο τρία. Και το βιβλίο που γράφει όσα ψάλλονται και διαβάζονται στην εκκλησία αυτές τις 10 εβδομάδες λέγεται «Τριώδιο», γι’ αυτό και λέμε «άνοιξε το Τριώδι» (το βιβλίο).

Όλη η περίοδος του Τριωδίου μιλάει για τον αγώνα του ανθρώπου να μετανοήσει, να πολεμήσει ενάντια στα πάθη του (τις αρνητικές πλευρές του εαυτού, που είναι πολύ ισχυρές) και να επιστρέψει κοντά στο Χριστό. Και όλες τις Κυριακές της Αποκριάς και της Μ. Σαρακοστής στην εκκλησία γιορτάζουμε κάποιον άγιο ή κάποιο γεγονός που έχει σχέση με το πλησίασμα ανθρώπου και Θεού και το πώς ο άνθρωπος γίνεται μικρός θεός, δηλαδή άγιος.

Συγκεκριμένα οι τέσσερις Κυριακές της Αποκριάς είναι αφιερωμένες στη μετάνοια, την εξομολόγηση και τη σωτηρία και διαβάζονται στη λειτουργία συγκλονιστικά ευαγγέλια, που μιλούν γι’ αυτό το θέμα. Η χαρά της Αποκριάς στην Εκκλησία προέρχεται από αυτό: από την αλλαγή της ζωής του ανθρώπου (μετάνοια) και την επιστροφή του στο Χριστό.

Η 1η Κυριακή, με την οποία ανοίγει η Αποκριά, είναι η Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου και στην εκκλησία διαβάζεται το ευαγγέλιο με αυτήν την παραβολή, δηλ. ιστορία που είπε ο Χριστός για να δώσει τους ανθρώπους ένα μήνυμα. Η παραβολή (κατά Λουκάν, κεφ. 18) μιλάει για τον θρησκευόμενο υποκριτή και το μετανοημένο αμαρτωλό, γι’ αυτό και μ’ αυτήν ανοίγει το Τριώδι.

Η 2η Κυριακή είναι η Κυριακή του Ασώτου και διαβάζεται αυτή η πασίγνωστη παραβολή (κατά Λουκάν, κεφ. 15), που μιλάει για την επιστροφή του αμαρτωλού στο Θεό, την αγάπη του Θεού και το πρόβλημα της συγχώρησης του συνανθρώπου μας από εμάς τους δήθεν «ηθικούς». Αυτή την παραβολή διάβασε, όταν ήταν εξόριστος, ο κορυφαίος Ρώσος συγγραφέας Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, από μια Καινή Διαθήκη που της έκοβε κάθε μέρα μια σελίδα, έβαζε μέσα… καπνό κι έστριβε τσιγάρο. Και, ενώ μέχρι τότε ήταν άθεος, συγκλονίστηκε τόσο, που πίστεψε στο Χριστό.

Άρα, την Κυριακή 4 Φεβρουαρίου όλοι στην εκκλησία, ν’ ακούσουμε την παραβολή του Ασώτου και ν’ ανοίξει μέσα μας η λεωφόρος του παραδείσου – και μετά τη λειτουργία ας κάνει ο καθένας μας ό,τι νομίζει. Σωστά;

Η 3η Κυριακή λέγεται Κυριακή των Απόκρεω, που σημαίνει σταμάτημα της κρεοφαγίας (απόκρεω = από + κρέας). Στη θεία λειτουργία διαβάζεται το ευαγγέλιο της Μέλλουσας Κρίσης (κατά Ματθαίον, κεφ. 25), όπου ο Χριστός περιγράφει, με κάπως συμβολικό τρόπο, πώς θα γίνει η δευτέρα παρουσία και η τοποθέτηση όλων των ανθρώπων στον παράδεισο ή στην κόλαση. Εκεί ακούγονται τα περίφημα λόγια του Χριστού: «Αφού το κάνατε σε έναν από τους αδελφούς μου τους ελαχίστους, σε μένα το κάνατε» ή «δεν το κάνατε» («εφόσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε»).

Ίσως γι’ αυτό η Εκκλησία θέσπισε το Σάββατο πριν την Κυριακή αυτή να γίνεται μνημόσυνο όλων των χριστιανών, όλων των εποχών, γνωστών και αγνώστων, είναι δηλαδή το Ψυχοσάββατο. Πηγαίνουμε στην εκκλησία κόλλυβα για τους δικούς μας, Σάββατο πρωί στη λειτουργία ή απόγευμα Παρασκευής στον εσπερινό.

Τα κόλλυβα (από βρασμένο σιτάρι με ζάχαρη και μυρωδικά) συμβολίζουν την ανάσταση των νεκρών, γιατί, όπως σπέρνουμε το σιτάρι κι αυτό φυτρώνει, έτσι θάβουμε τους ανθρώπους, αλλά εκείνοι θ’ αναστηθούν στην δευτέρα παρουσία. Αυτά βασίζονται σε λόγια του Ιησού Χριστό στο κατά Ιωάννην ευαγγέλιο, κεφ. 12, στίχ. 24.

Κάθε Σάββατο είναι ημέρα των ψυχών και η κανονική ημέρα των μνημοσύνων – αντίθετα, κάθε Κυριακή είναι ημέρα χαράς, ένα μικρό Πάσχα. Και τούτο, επειδή το Μέγα Σάββατο ο Χριστός ήταν νεκρός (στον Άδη), ενώ την Κυριακή αναστήθηκε. Η λέξη Σάββατο σημαίνει στα εβραϊκά «ανάπαυση» και οι χριστιανοί ερμηνεύουμε την 7η Ημέρα της Δημιουργίας (όπου ο Θεός «αναπαύθηκε» και την οποία ευλόγησε ως ημέρα λατρείας Του) ως προτύπωση του Μ. Σαββάτου, όπου ο Θεάνθρωπος αναπαύθηκε από τους πόνους και την αγωνία της Μ. Εβδομάδας.

Η 4η και τελευταία Κυριακή λέγεται Κυριακή της Τυρινής ή Τυροφάγου, επειδή κανονικά την τελευταία εβδομάδα της Αποκριάς δεν τρώμε κρέας, αλλά μόνο ψάρι και τυροκομικά, για να πάμε σταδιακά και όχι απότομα στη νηστεία της Μ. Σαρακοστής. Στη λειτουργία διαβάζεται ευαγγέλιο (Ματθ. 6, 14-21) με διδασκαλίες του Χριστού για τη συγχώρηση του συνανθρώπου, την ειλικρινή νηστεία και την προτίμηση των ουράνιων θησαυρών από το γήινο (και συχνά ματωμένο) χρυσάφι, που ο πόθος του θολώνει το μυαλό.

Αυτή η μέρα είναι αφιερωμένη στην έξωση του Αδάμ και της Εύας από τον παράδεισο! Και τούτο επειδή (α) με αυτό άρχισαν όλα, η εξορία του ανθρώπου, του πρίγκιπα που λέγαμε πριν, και (β) στην Αγία Γραφή η αμαρτία των πρωτοπλάστων συμβολίζεται με το φάγωμα ενός καρπού, και η Σαρακοστή, που αρχίζει την άλλη μέρα, συνδέεται κι αυτή με τη διατροφή (δεν τρώμε «πασχαλινά», δηλ. αρτύσιμα = μη νηστίσιμα), άρα ταιριάζει.

Φυσικά, οι Πατέρες της Εκκλησίας (οι άγιοι διδάσκαλοι του χριστιανισμού, όπως οι Τρεις Ιεράρχες και πολλοί άλλοι) ερμηνεύουν το προπατορικό αμάρτημα με σοφία, όχι απλοϊκά. Διδάσκουν ότι η βρώση (το φάγωμα) του απαγορευμένου καρπού σημαίνει την αλαζονεία των πρώτων ανθρώπων, που θέλησαν να γίνουν παντοδύναμοι, χωρίς ίχνος αγάπης. Δεν χάσαμε τον παράδεισο για ένα μήλο, αλλά επειδή είμαστε εγωιστές και διψασμένοι για εξουσία, και ακριβώς αυτή την ασθένεια της ανθρώπινης φύσης ήρθε να θεραπεύσει ο Χριστός (ο 2ος Αδάμ), με το να υπακούσει στον Πατέρα του μέχρι θανάτου.

Οι μασκαράδες

Τώρα, πώς από αυτή την υψηλή θρησκευτικότητα του Τριωδίου, καταλήξαμε στα ξέφρενα γλέντια με τους μασκαράδες και τα καρναβάλια;

Αυτά προέρχονται από τις «γιορτές γονιμότητας» των αρχαίων Ελλήνων, που πίστευαν (όπως όλοι οι ειδωλολατρική λαοί) ότι η Γη είναι θεά, οπότε νόμιζαν ότι, με τον ερχομό της άνοιξης, για να γεννήσει τους καινούργιους καρπούς και τα καινούργια ζώα, πρέπει να έρθει σε ένα είδος «ιερού γάμου» με αρσενικές θεότητες, που κατοικούσαν στα δάση και στις σπηλιές. Ντύνονταν λοιπόν με προβιές, ιδίως τράγων, επειδή αυτά τα «δαιμόνια» (λέξη των αρχαίων Ελλήνων, που σήμαινε κατώτερες θεότητες) τα φαντάζονταν πρωτόγονα, τραγόμορφα και ζωώδη, και έκαναν όργια και μεθύσια, για να τα καλέσουν σε δράση.

Από τα τραγούδια που έλεγαν τότε (τις «τράγων ωδές») προέκυψε η λέξη τραγούδι, αλλά και το περίφημο θεατρικό είδος της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Γι’ αυτό επίσης τα παραδοσιακά ελληνικά καρναβάλια ήταν μασκαράδες ντυμένοι με προβιές και ζωσμένοι με βαριές κουδούνες (οι «λεράδες» της Κρήτης), όπως είναι και σήμερα ακόμη τα καρναβάλια της Νάουσας και της Βέροιας.

Και το έθιμο της Τσικνοπέμπτης προέρχεται από το ότι οι αρχαίοι Έλληνες είχαν την Πέμπτη αφιερωμένη στο Δία, και ως γνωστόν έψηναν κρέατα νομίζοντας ότι οι θεοί απολαμβάνουν την τσίκνα που έρχεται ώς αυτούς και ευφραίνονται, σαν να τα τρώνε.

Στις τελετουργίες αυτές, οι αρχαίοι Έλληνες έφταναν στο σημείο να περιφέρουν ομοιώματα φαλλών (αντρικών γεννητικών οργάνων), όπως εμείς λιτανεύουμε τον επιτάφιο και τις εικόνες των αγίων. Γι’ αυτό οι αποκριάτικες λαϊκές γιορτές έχουν μέσα τους το στοιχείο του μεθυσιού και της σεξουαλικότητας και της αχαλίνωτης συμπεριφοράς (δες π.χ. το καρναβάλι του Ρίο πόσο γυμνό επιδεικνύει, σα να είσαι σε καμπαρέ, ή μάλλον σε κάτι άλλο που δε θέλω να το γράψω), που στέλνει κάθε χρόνο στα νοσοκομεία των διαφόρων πόλεων δεκάδες άτομα, ενώ, αν έλειπαν ο Ερυθρός Σταυρός, το ΕΚΑΒ και η Αστυνομία, κάθε χρόνο θα είχαμε νεκρούς λόγω μέθης, παιδιά χαμένα από τους γονείς τους κ.τ.λ.

Γι’ αυτούς τους λόγους η Εκκλησία αντιπαθεί το καρναβάλι – συν το γεγονός ότι πολλοί μασκαράδες ντύνονται παπάδες ή «σέξι καλόγριες» (!!) και κοροϊδεύουν, λόγω ανοησίας, τα ιερά και τα όσια ουρανού και γης. Οι Απόκριες, για τους σχετικούς με τη χριστιανική ζωή, είναι περίοδος σοβαρότητας, μετάνοιας και ουράνιας χαράς, ενώ για τον «πολύ λαό», που δεν υποπτεύεται καν αυτή την πλευρά της Αποκριάς, είναι περίοδος μιας άλλης χαράς, που η Εκκλησία τη θεωρεί ψεύτικη και επιφανειακή, όχι αληθινή και βαθιά.

Σε μερικές πόλεις γίνεται προσπάθεια το καρναβάλι να μετατραπεί σε πολιτιστικό γεγονός και να έχει και σοβαρά στοιχεία, ενώ ασχολούνται με αυτό και άνθρωποι, κατά κοινή ομολογία, σοβαροί. Πάντως τα παρατράγουδα δεν αποφεύγονται και δεν μπορεί να αποφευχθούν, από τη στιγμή που μια κοινωνία αναλαμβάνει μια τέτοια διοργάνωση, που κατά τη γνώμη μου (ας το πω ευθέως) καλύτερα να έλειπε.

Δεν εννοώ όλες τις αποκριάτικες εκδηλώσεις, αλλά αυτές που προάγουν αυτά τα στοιχεία – το μεθύσι, την περιφερόμενη σεξουαλικότητα (που καλό είναι να τη φυλάμε, σαν κάτι ιερό, για τον ή την σύζυγό μας κι όχι να την περιφέρουμε στους δρόμους σαν αγοραία), την εκτός ορίων συμπεριφορά. Θα μπορούσαμε να ενωθούμε για έναν πραγματικά υψηλό σκοπό και να στοχεύσουμε σ’ έναν τουρισμό πραγματικά ποιοτικό. Εξάλλου οι Απόκριες έχουν κι άλλα στοιχεία, κι άλλα έθιμα, πιο όμορφα. Δε μας φτάνουν;

Θα κλείσω, για να απαλύνω λίγο τις εντυπώσεις, λέγοντας πως οι πρόγονοί μας συνδύαζαν και τα αποκριάτικα έθιμα (και με κατάλοιπα των αρχαίων εορτών της γονιμότητας, ενίοτε εφάμαρτα, δηλ. όχι απαλλαγμένα από αμαρτίες) και τη συμμετοχή τους στην εκκλησιαστική ζωή, με τη νηστεία, την εξομολόγηση, τη θεία κοινωνία, τους Χαιρετισμούς της Παναγίας, τους αγίους και την ανάσταση (και την επανάσταση). Κι αυτό ακόμη ήταν μια ατέλεια και αδυναμία (ασφαλώς ένας άγιος δεν μασκαρεύεται – αφού ο άνθρωπος είναι εικόνα του Θεού – δεν μεθάει, δεν λέει σεξοτράγουδα κ.τ.λ.), όμως ήταν καλύτερο από την εποχή μας, που το 90% των Ελλήνων έχει μεσάνυχτα από την εκκλησιαστική ζωή και κρατάει μόνο την αγωνία και το λαχάνιασμα από την αναζήτηση της χαράς στις σκιές και τις γωνίες.

Φτάσαμε να βλέπουμε πολιτιστικούς συλλόγους που διοργανώνουν γλέντι με κρέας ακόμη και την Καθαρή Δευτέρα, που ο λαός μας δεν τρώει λάδι και υπάρχουν χριστιανοί που κάνουν «τριήμερο», δηλ. δεν τρώνε τίποτα την Καθαρή Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη, και το βράδυ της Τετάρτης πηγαίνουν στην 1η προηγιασμένη θεία λειτουργία και μεταλαβαίνουν. Όταν ήμουν μικρός, πηγαίναμε στις προηγιασμένες και στους Χαιρετισμούς με τους γονείς μας. Τώρα, οι μαθητές μας (και οι γονείς τους) δεν ξέρουν ούτε τι είναι αυτά – κι όμως, αυτά κράτησαν το γένος μας σε περιόδους μαύρης σκλαβιάς. Το αστείο είναι ότι και τώρα έχουμε περίοδο μαύρης σκλαβιάς, αλλά δε βλέπω τίποτα να μας κρατάει…

Καλό (άγιο) Τριώδιο.

Γ. Κοντογιώργης, Ο γάμος ως κοινωνικό γεγονός και οι πονηρίες της «πολιτικής ορθότητας»


Ομιλία του Ομότιμου Καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης και πρώην Πρύτανη του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Γιώργου Κοντογιώργη με θέμα: «Ο γάμος ως κοινωνικό γεγονός και οι πονηρίες της "πολιτικής ορθότητας"», η οποία πραγματοποιήθηκε στις 8.02.2024 στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως Θηβών, Λεβαδείας και Αυλίδος, στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργάνωσε η Ιερά Μητρόπολη για τους εκπαιδευτικούς της επαρχίας Λεβαδείας.


Ο άνθρωπος του καπιταλιστικού κόσμου είναι «μοναχικό εμπόρευμα»





Του Α.Ι.Καλαμάτα

Το παράδοξο της πολιτικής και κομματικής καμαρίλας στην Ελλάδα του σήμερα είναι ότι οι κυβερνώντες –μαζί με την αντιπολίτευση των πέντε κομμάτων-, ενώ λειτουργούν σαν σφιγμένοι κορσέδες, μην αφήνοντας το λαό μας να αναπνεύσει, ψηφίστηκαν από δαύτον στις τελευταίες εκλογές. Είναι εξόχως χαρακτηριστικό το πως η αμερικανοποίηση της ελληνικής κοινωνίας είναι τόσο κυριευμένη από τον τρόπο του βίου και την κουλτούρα «δικαιωματισμού» και «προοδευτισμού» του Νέου Κόσμου, γεγονός που συνιστά την εισαγωγή μιας νέας «θρησκείας» στο ελλαδικό κρατίδιο. Οι περιπτώσεις της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων και του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών, είναι δύο ακόμα «ιδεολογίες» που θα καθορίσουν στο μέλλον ολοκληρωτικά το άκρως υλιστικό όραμα της πατρίδας μας.
Στον αντίποδα του χρεωκοπημένου εδώ και δεκαετίες σοσιαλισμού, ο καπιταλιστικός φιλελευθερισμός, εξ Αμερικής εισαγόμενος, ντυμένος με τη λεοντή λύκου κατασπαράζει ένα αρκετά μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας· με τις αντιστάσεις να' ναι ελάχιστες. Πριν πολλά χρόνια, τον Ιούλιο του 1979, στη Θεσσαλονίκη, ο αλησμόνητος Κωστής Μοσκώφ, σ’ ένα από τα πολλά δοκίμιά του, το «Ενάντια στο Θετικισμό και στον Οικονομισμό», έγραφε πως ο άνθρωπος του καπιταλιστικού κόσμου είναι «μοναχικό εμπόρευμα». Ας μη γελιόμαστε, η είδηση μιας καταστροφής, που δεν είναι καθόλου απόμακρη, στην οποία όλοι μας συντελούμε, θα σκιάζει τις επόμενες γενιές, τις γενιές των παιδιών μας.

Μικρονοϊκή ξιπασιά






Του Χρήστου Γιανναρά

Κάποτε, αν συνεχίσει να υπάρχει το ανθρώπινο είδος στον πλανήτη γη, οι νουνεχείς και γνωστικοί από τους ανθρώπους θα χαμογελούν, συγκαταβατικά και με οίκτο, για τον εκπεσμό της νοημοσύνης μας σήμερα. Μοιάζουν καθολικευμένα, σε πλανητική σχεδόν κλίμακα, τα φαινόμενα συλλογικής α-νοησίας και θριαμβικής παράνοιας – οι παραμικρές αντιγνωμίες, ασυμφωνίες ή ανικανοποίητες βουλιμικές ορέξεις, ακόμα και οι διαστροφές ζωτικών λειτουργιών του ανθρώπινου οργανισμού, θέλουν να κατασφαλίζονται σαν, νομικώς θωρακισμένα, «ατομικά δικαιώματα».

Ποιο Δίκαιο, με ποια αυθεντία, επενδυμένο σε ποια εξουσία, μπορεί να εξασφαλίσει το κύρος πανανθρώπινης παραδοχής; Σήμερα, η λέξη «δικαίωμα» παραπέμπει, αποκλειστικά και μόνο, στη νομική (με συμβατικές διατάξεις) αναγνώριση και προστασία ενεργημάτων του ατόμου, όπως και πεποιθήσεων, απόψεων, γνωμών, προτάσεων οργάνωσης του συλλογικού βίου – στο σύνολο των νόμων, κανόνων, θεσμών, που επιτρέπουν σε μια συλλογικότητα να λειτουργεί.


Ο άνθρωπος, από τη φύση του και προκειμένου για την αναπαραγωγή του, διακρίνεται (βιολογικά και ψυχολογικά) σε θηλυκές και αρσενικές υποστάσεις – υποστασιάζεται η διαφορά, αυτή καθορίζει όχι απλώς φαινόμενες ή χαρακτηρολογικές συντεταγμένες της ατομικής ύπαρξης, αλλά τρόπους της ύπαρξης. Το «αρσενικό» ή το «θηλυκό» παραπέμπουν σε δεδομένες διαφοροποιήσεις της φύσης του ανθρώπου, προϋποθέσεις του «γίγνεσθαι» της φύσης που κορυφώνεται στην ύπαρξη ως σχέση, στην αυθυπερβατική ολοκλήρωση της ατομικής ελευθερίας.

Η λέξη που συγκεφαλαιώνει την ασυναρτησία – σύγχυση – παραλυτική αδυναμία για ανθρώπινη συνεννόηση, είναι σήμερα η λέξη «δικαίωμα». Ονομάζουμε «δικαίωμα» την κατασφάλιση που προσφέρει σε πράξεις – ενέργειες του ατομικού εγώ ένα «Δίκαιο», δηλαδή μια συμφωνημένη από την πλειονότητα των μελών της συλλογικότητας «αυθεντία». Η αυθεντία (κοινά παραδεκτή ορθότητα) δεν έχει αξιώσεις μετα-φυσικού χαρακτήρα, απλώς υπηρετεί συμβατικά τις αναγκαίες συνθήκες λειτουργίας της κοινωνίας των αναγκών.

Η «κοινωνία των αναγκών» είναι γνώρισμα ιδιαιτερότητας της ανθρώπινης συνύπαρξης, διαφοροποιεί την ανθρώπινη νοημοσύνη από την αλογία της κτηνώδους ορμής, τον ατομοκεντρισμό της αγέλης. Η αγέλη είναι προϊόν φυσικής αναγκαιότητας, ενώ η κοινωνία των σχέσεων, στην περίπτωση της ανθρώπινης συλλογικότητας, είναι προϊόν (κατόρθωμα) ελεύθερης αυθυπέρβασης και αυτοπροσφοράς.

Σίγουρα υπάρχει, ως ενστικτώδες δεδομένο, και στον άνθρωπο, η μητρική προστασία και στοργή, η πατρική προστασία και φροντίδα. Είναι η πρωτογενής καταβολή, απρόσωπη και ενορμητική, που εξασφαλίζει τη διαιώνιση των ειδών λειτουργώντας ως βιολογική αναγκαιότητα, δυνάμει αυθυπερβατική, δηλαδή μοναδική, ανόμοια, ανεπανάληπτη, άλλως προσωπική.

Στην περίπτωση του ανθρώπου και κάθε έμβιου όντος, η συνέχεια της ύπαρξης χαρίζεται με την ορεκτική (ευφρόσυνη) λειτουργία της τροφής και τη διαιώνιση του είδους – την επίσης συναρπαστικής ηδονής λειτουργία της σεξουαλικής σχέσης. Και στις δύο περιπτώσεις, τροφής και αναπαραγωγής, πρωτεύουσα είναι η ηδονή και, νομοτελειακά παρεπόμενη, η επιβίωση και η διαιώνιση. Από καταβολής του ανθρώπινου είδους μοιάζει να πρωτεύει ορμέμφυτη η δίψα της ηδονής και να ακολουθεί «παρεμπιπτόντως» η βιολογική σκοπιμότητα. Η σοφία της ερωτικής ηδονής «πείθει» ότι το κυρίως ζητούμενο στη σεξουαλική σχέση είναι, ακριβώς, η βιωματική υπέρβαση της ετερότητας, η συνεύρεση ως υπαρκτικό γεγονός υπαρκτικής ενότητας «εις σάρκα μίαν».

Είναι αποκαλυπτικό το γεγονός ότι η Εκκλησία δεν δίστασε, μέσα στους αιώνες, να εικονίσει τη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό ως σχέση ερωτική. Η ενανθρώπηση του Θεού αποκαλύπτει τον Θεό ως «εραστήν μανικώτατον» του ανθρώπου, και ο έρως αυτός επιτρέπει να ορίζεται ο Θεός ως ο «νυμφίος» της Εκκλησίας. Αλλη γλώσσα, άλλα σημαινόμενα, αχρηστευμένο το λεξιλόγιο από τον χυδαίο ολοκληρωτισμό του ατομοκεντρισμού – πολιτισμού των ατομικών δικαιωμάτων.

Για τον Ελληνα (όσο κι αν ελαχιστοποιείται το είδος) η ελευθερία της σχέσης (αυθυπέρβαση και αυτοπροσφορά) θα παραμένει ο έρωτας, όπως τον κατάλαβε και τον έζησε η ελληνική κοινωνία – κοινότητα – ενορία. Ο εισαγόμενος πουριτανισμός «της Αριστεράς ή Δεξιάς και της προόδου» μπορεί να σωθεί σαν γνησίως κοσμοπολίτικο νόσημα μικρονοϊκής ξιπασιάς.

Κυριακή 4 Φεβρουαρίου 2024

Ἐγκύκλιος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος περί τοῦ Γάμου

 πηγή: Ρομφαία / αναδημοσίευση: ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ





Ὅπως ἔχετε ἐνημερωθῆ, μόλις πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες, δηλαδή τήν 23η Ἰανουαρίου 2024, συνῆλθε ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, πού εἶναι ἡ Ἀνωτάτη Ἀρχή τῆς Ἐκκλησίας μας, γιά νά μελετήση τό θέμα πού ἀνέκυψε στίς ἡμέρες μας, δηλαδή τήν θέσπιση τοῦ «πολιτικοῦ γάμου» τῶν ὁμοφυλοφίλων, μέ ὅλες τίς συνέπειες πού ἐπιφέρει αὐτό στό οἰκογενειακό δίκαιο.
Ἡ Ἱεραρχία συζήτησε ἐπαρκῶς τό θέμα αὐτό μέ ὑπευθυνότητα καί νηφαλιότητα, ἀποδεικνύοντας γιά μιά ἀκόμη φορά τήν ἑνότητά της, καί στήν συνέχεια ὁμόφωνα ἀποφάσισε τά δέοντα πού ἔχουν ἀνακοινωθῆ.

Μιά ἀπό τίς ἀποφάσεις πού ἔλαβε εἶναι νά ἐνημερώση τό πλήρωμά της, τό ὁποῖο θέλει νά ἀκούση τίς ἀποφάσεις της καί τίς θέσεις της. Μέσα στό πλαίσιο αὐτό, ἡ Ἱεραρχία ἀπευθύνεται πρός ὅλους ἐσᾶς, γιά νά διατυπώση τήν ἀλήθεια γιά τό σοβαρό αὐτό θέμα.

1. Τό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας, διά μέσου τῶν αἰώνων, εἶναι διπλό, δηλαδή θεολογικό, μέ τό νά ὁμολογῆ τήν πίστη της, ὅπως τήν ἀποκάλυψε ὁ Χριστός καί τήν ἔζησαν οἱ Ἅγιοί της, καί ποιμαντικό, μέ τό νά ποιμαίνη τούς ἀνθρώπους στήν κατά Χριστόν ζωή.

Αὐτό τό ἔργο της φαίνεται στήν Ἁγία Γραφή καί στίς ἀποφάσεις τῶν Οἰκουμενικῶν καί Τοπικῶν Συνόδων, οἱ ὁποῖες θέσπισαν ὅρους γιά τήν ὀρθόδοξη πίστη καί ἱερούς κανόνες, πού καθορίζουν τά ὅρια μέσα στά ὁποῖα πρέπει νά κινοῦνται ὅλα τά μέλη της, Κληρικοί, Μοναχοί καί Λαϊκοί.

Ἔτσι, ἡ Ἐκκλησία ποιμαίνει, δηλαδή θεραπεύει τίς πνευματικές ἀσθένειες τῶν ἀνθρώπων, ὥστε οἱ Χριστιανοί νά ζοῦν σέ κοινωνία μέ τόν Χριστό καί τούς ἀδελφούς τους, νά ἀπαλλαγοῦν ἀπό τήν φιλαυτία καί νά ἀναπτυχθῆ ἡ φιλοθεΐα καί ἡ φιλανθρωπία, δηλαδή ἡ ἰδιοτελής, φίλαυτη ἀγάπη νά γίνη ἀνιδιοτελής ἀγάπη.

2. Ὁ Θεός ἀγαπᾶ ὅλους τούς ἀνθρώπους, δικαίους καί ἀδίκους, ἀγαθούς καί κακούς, ἁγίους καί ἁμαρτωλούς∙ αὐτό κάνει καί ἡ Ἐκκλησία. Ἄλλωστε, ἡ Ἐκκλησία εἶναι πνευματικό Νοσοκομεῖο πού θεραπεύει τούς ἀνθρώπους, χωρίς νά ἀποκλείη κανέναν, ὅπως δείχνει ἡ παραβολή τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτου, τήν ὁποία εἶπε ὁ Χριστός (Λουκ. ι΄, 30-37).

Τό ἴδιο κάνουν καί τά νοσοκομεῖα καί οἱ ἰατροί γιά τίς σωματικές ἀσθένειες. Ὅταν οἱ ἰατροί κάνουν χειρουργικές ἐπεμβάσεις στούς ἀνθρώπους, κανείς δέν μπορεῖ νά ἰσχυρισθῆ ὅτι δέν ἔχουν ἀγάπη.

Ἀλλά οἱ ἄνθρωποι ἀνταποκρίνονται διαφορετικά σέ αὐτήν τήν ἀγάπη τῆς Ἐκκλησίας∙ ἄλλοι τήν ἐπιθυμοῦν καί ἄλλοι ὄχι. Ὁ ἥλιος ἀποστέλλει τίς ἀκτῖνες του σέ ὅλη τήν κτίση, ἄλλοι ὅμως φωτίζονται καί ἄλλοι καίγονται, καί αὐτό ἐξαρτᾶται ἀπό τήν φύση αὐτῶν πού δέχονται τίς ἡλιακές ἀκτῖνες.

Ἔτσι, ἡ Ἐκκλησία ἀγαπᾶ ὅλα τά βαπτισθέντα παιδιά της καί ὅλους τούς ἀνθρώπους πού εἶναι δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ, μικρούς καί μεγάλους, ἀγάμους καί ἐγγάμους, Κληρικούς, Μοναχούς καί Λαϊκούς, ἐπιστήμονες καί μή, ἄρχοντες καί ἀρχομένους, ἑτεροφύλους καί ὁμοφυλοφίλους, καί ἀσκεῖ τήν φιλάνθρωπη ἀγάπη της, ἀρκεῖ, βέβαια, νά τό θέλουν καί οἱ ἴδιοι καί νά ζοῦν πραγματικά στήν Ἐκκλησία.

3. Ἡ Θεολογία τῆς Ἐκκλησίας γιά τόν Γάμο ἀπορρέει ἀπό τήν Ἁγία Γραφή, τήν διδασκαλία τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καί τήν διάταξη τοῦ Μυστηρίου τοῦ Γάμου.

Στό βιβλίο τῆς Γενέσεως γράφεται: «Καί ἐποίησεν ὁ Θεός τόν ἄνθρωπον, κατ’ εἰκόνα Θεοῦ ἐποίησεν αὐτόν, ἄρσεν καί θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς. Καί εὐλόγησεν αὐτούς λέγων˙ αὐξάνεσθε καί πληθύνεσθε καί πληρώσατε τήν γῆν καί κατακυριεύσατε αὐτήν καί ἄρχετε τῶν ἰχθύων τῆς θαλάσσης καί τῶν πετεινῶν τοῦ οὐρανοῦ καί πάντων τῶν κτηνῶν καί πάσης τῆς γῆς καί πάντων τῶν ἑρπετῶν τῶν ἑρπόντων ἐπί τῆς γῆς» (Γεν. 1, 27-28).

Αὐτό σημαίνει ὅτι «ἡ δυαδικότητα τῶν δύο φύσεων καί ἡ συμπληρωματικότητά τους δέν ἀποτελοῦν κοινωνικές ἐπινοήσεις, ἀλλά παρέχονται ἀπό τόν Θεό»∙ «ἡ ἱερότητα τῆς ἕνωσης ἄνδρα καί γυναίκας παραπέμπει στήν σχέση τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας»∙ «ὁ χριστιανικός Γάμος δέν εἶναι ἁπλῆ συμφωνία συμβίωσης, ἀλλά ἱερό Μυστήριο, διά τοῦ ὁποίου ὁ ἄνδρας καί ἡ γυναίκα λαμβάνουν τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ γιά νά προχωρήσουν πρός τήν θέωσή τους»∙ «ὁ πατέρας καί ἡ μητέρα εἶναι συστατικά στοιχεῖα τῆς παιδικῆς καί τῆς ἐνήλικης ζωῆς».

Ὅλη ἡ θεολογία τοῦ Γάμου φαίνεται καθαρά στήν ἀκολουθία τοῦ Μυστηρίου τοῦ Γάμου, στά τελούμενα καί τίς εὐχές. Σ’ αὐτό τό Μυστήριο ἡ ἕνωση ἀνδρός καί γυναικός ἱερολογεῖται ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, μέ τίς ἀπαραίτητες προϋποθέσεις.

Τά ἀποτελέσματα τοῦ ἐν Χριστῷ Γάμου εἶναι ἡ δημιουργία καλῆς συζυγίας καί οἰκογενείας, ἡ γέννηση παιδιῶν, ὡς καρποῦ τῆς ἀγάπης τῶν δύο συζύγων, ἄνδρα καί γυναίκας, καί ἡ σύνδεσή τους μέ τήν ἐκκλησιαστική ζωή. Ἡ μή ὕπαρξη παιδιῶν χωρίς τήν εὐθύνη τῶν συζύγων, δέν διασπᾶ τήν ἐν Χριστῷ συζυγία.

Ἡ χριστιανική παραδοσιακή οἰκογένεια ἀποτελεῖται ἀπό πατέρα, μητέρα καί παιδιά, καί σέ αὐτήν τήν οἰκογένεια τά παιδιά ἀναπτύσσονται, γνωρίζοντας τήν μητρότητα καί τήν πατρότητα πού θά εἶναι ἀπαραίτητα στοιχεῖα στήν μετέπειτα ἐξέλιξή τους.

Ἐξ ἄλλου, ὅπως φαίνεται στό «Εὐχολόγιο» τῆς Ἐκκλησίας, ὑπάρχει σαφέστατη σύνδεση μεταξύ τῶν Μυστηρίων τοῦ Βαπτίσματος, τοῦ Χρίσματος, τοῦ Γάμου, τῆς Ἐξομολογήσεως καί τῆς Θείας Κοινωνίας τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ. Κάθε διάσπαση αὐτῆς τῆς σύνδεσης δημιουργεῖ ἐκκλησιολογικά προβλήματα.

Ἑπομένως, βαπτιζόμαστε καί χριόμαστε γιά νά κοινωνήσουμε τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ. Γίνεται ὁ Γάμος ὥστε οἱ σύζυγοι καί ἡ οἰκογένεια νά συμμετέχουν στό Μυστήριο τῆς θείας Εὐχαριστίας καί νά κοινωνοῦν τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ. Κάθε διάσπαση τῆς σχέσεως αὐτῆς τῶν Μυστηρίων συνιστᾶ τήν ἐκκοσμίκευση.

Ἡ Ἐκκλησία βασίζεται σέ αὐτήν τήν Παράδοση, πού δόθηκε ἀπό τόν Θεό στούς Ἁγίους, καί δέν μπορεῖ νά ἀποδεχθῆ κάθε ἄλλη μορφή Γάμου, πολλῷ δέ μᾶλλον τόν λεγόμενο «ὁμοφυλοφιλικό γάμο».

4. Σέ ἕνα εὐνομούμενο Κράτος ἡ Πολιτεία μέ τά συντεταγμένα ὄργανά της ἔχει τήν ἁρμοδιότητα νά καταρτίζη νομοσχέδια καί νά ψηφίζη νόμους, ὥστε στήν κοινωνία νά ὑπάρχη ἑνότητα, εἰρήνη καί ἀγάπη.

Ἡ Ἐκκλησία, ὅμως, εἶναι θεσμός ἀρχαιότατος, ἔχει διαχρονικές παραδόσεις αἰώνων, συμμετέχει σέ ὅλες τίς κατά καιρούς δοκιμασίες τοῦ λαοῦ, συνετέλεσε ἀποφασιστικά στήν ἐλευθερία του, ὅπως φαίνεται ἀπό τήν ἱστορία, τήν παλαιότερη καί τήν πρόσφατη, καί πρέπει ὅλοι νά στέκονται μέ σεβασμό, τόν ὁποῖο κατά καιρούς διακηρύσσουν.

Ἄλλωστε καί ὅλοι οἱ ἄρχοντες, ἐκτός ἀπό μερικές ἐξαιρέσεις, εἶναι δυνάμει καί ἐνεργείᾳ μέλη της. Ἡ Ἐκκλησία οὔτε συμπολιτεύεται οὔτε ἀντιπολιτεύεται, ἀλλά πολιτεύεται κατά Θεόν καί ποιμαίνει ὅλους. Γι’ αὐτό καί ἔχει ἰδιαίτερο λόγο πού πρέπει νά γίνεται σεβαστός.

Στό θέμα τοῦ λεγομένου «πολιτικοῦ γάμου τῶν ὁμοφυλοφίλων», ἡ Ἱερά Σύνοδος ὄχι μόνον δέν μπορεῖ νά σιωπήση, ἀλλά πρέπει νά ὁμιλήση, ἀπό ἀγάπη καί φιλανθρωπία σέ ὅλους.

Γι’ αὐτό ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στήν πρόσφατη ἀπόφασή της μέ ὁμόφωνο καί ἑνωτικό τρόπο, γιά λόγους τούς ὁποίους αἰτιολόγησε, δήλωσε ὅτι «εἶναι κάθετα ἀντίθετη πρός τό προωθούμενο νομοσχέδιο».

Καί αὐτή ἡ σαφής ἀπόφασή της στηρίζεται στό ὅτι «οἱ ἐμπνευστές τοῦ νομοσχεδίου καί οἱ συνευδοκοῦντες σέ αὐτό προωθοῦν τήν κατάργηση τῆς πατρότητας καί τῆς μητρότητας καί τήν μετατροπή τους σέ οὐδέτερη γονεϊκότητα, τήν ἐξαφάνιση τῶν ρόλων τῶν δύο φύλων μέσα στήν οἰκογένεια καί θέτουν πάνω ἀπό τά συμφέροντα τῶν μελλοντικῶν παιδιῶν τίς σεξουαλικές ἐπιλογές τῶν ὁμοφυλοφίλων ἐνηλίκων».

Ἐπί πλέον, ἡ θέσπιση τῆς «υἱοθεσίας παιδιῶν» «καταδικάζει τά μελλοντικά παιδιά νά μεγαλώνουν χωρίς πατέρα ἤ μητέρα σέ ἕνα περιβάλλον σύγχυσης τῶν γονεϊκῶν ρόλων», ἀφήνοντας δέ ἀνοικτό παράθυρο γιά τήν λεγόμενη «παρένθετη κύηση», πού θά δώση κίνητρα «γιά τήν ἐκμετάλλευση εὐάλωτων γυναικῶν» καί ἀλλοίωση τοῦ ἱεροῦ θεσμοῦ τῆς οἰκογενείας.

Ὅλα αὐτά ἡ Ἐκκλησία, ἡ ὁποία πρέπει νά ἐκφράζη τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί νά καθοδηγῆ ὀρθόδοξα τά μέλη της, δέν μπορεῖ νά τά ἀποδεχθῆ, διότι διαφορετικά θά προδώση τήν ἀποστολή της. Καί τό κάνει αὐτό ὄχι μόνο ἀπό ἀγάπη στά μέλη της, ἀλλά ἀπό ἀγάπη καί στήν ἴδια τήν Πολιτεία καί τούς θεσμούς της, ὥστε νά προσφέρουν στήν κοινωνία καί νά συντελοῦν στήν ἑνότητά της.

Ἀποδεχόμαστε, βέβαια, τά δικαιώματα τῶν ἀνθρώπων τά ὁποῖα κινοῦνται σέ ἐπιτρεπτά ὅρια, σέ συνδυασμό μέ τίς ὑποχρεώσεις τους, ἀλλά ἡ νομιμοποίηση τοῦ ἀπολύτου «δικαιωματισμοῦ», πού εἶναι θεοποίηση τῶν δικαιωμάτων, προκαλεῖ τήν ἴδια τήν κοινωνία.

5. Ἡ Ἐκκλησία ἐνδιαφέρεται γιά τήν οἰκογένεια, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τό κύτταρο τῆς Ἐκκλησίας, τῆς κοινωνίας καί τοῦ Ἔθνους.

Σέ αὐτό πρέπει νά συντείνη καί ἡ Πολιτεία, ὅπως διαλαμβάνεται στό ἰσχῦον Σύνταγμα ὅτι «ἡ οἰκογένεια ὡς θεμέλιο τῆς συντήρησης καί προαγωγῆς τοῦ Ἔθνους, καθώς καί ὁ Γάμος, ἡ μητρότητα καί ἡ παιδική ἡλικία τελοῦν ὑπό τήν προστασία τοῦ Κράτους» (ἄρ. 21).

Σύμφωνα δέ μέ τόν Καταστατικό Χάρτη τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, πού εἶναι νόμος τοῦ Κράτους (590/1977), «ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος συνεργάζεται μετά τῆς Πολιτείας, προκειμένου περί θεμάτων κοινοῦ ἐνδιαφέροντος ὡς... τῆς ἐξυψώσεως τοῦ θεσμοῦ τοῦ γάμου καί τῆς οἰκογενείας» (ἄρ. 2).

Ἔτσι, προτρέπουμε τήν Πολιτεία νά προβῆ στήν ἀντιμετώπιση τοῦ Δημογραφικοῦ προβλήματος «πού ἐξελίσσεται σέ βόμβα ἕτοιμη νά ἐκραγεῖ» καί εἶναι τό κατ’ ἐξοχήν ἐθνικό θέμα τῆς ἐποχῆς μας, τοῦ ὁποίου ἡ ἐπίλυση ὑπονομεύεται ἀπό τό πρός ψήφιση νομοσχέδιο, καί τήν καλοῦμε νά ὑποστηρίξη τίς πολύτεκνες οἰκογένειες πού προσφέρουν πολλά στήν κοινωνία καί τό Ἔθνος.

Ὅλα τά ἀνωτέρω ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀνακοινώνει σέ ὅλα τά μέλη της «μέ αἴσθημα ποιμαντικῆς εὐθύνης καί ἀγάπης», διότι ὄχι μόνο ὁ λεγόμενος «γάμος τῶν ὁμοφυλοφίλων» εἶναι ἀνατροπή τοῦ Χριστιανικοῦ Γάμου καί τοῦ θεσμοῦ τῆς πατροπαράδοτης ἑλληνικῆς οἰκογένειας, ἀλλάζοντας τό πρότυπό της, ἀλλά καί διότι ἡ ὁμοφυλοφιλία ἔχει καταδικαστῆ ἀπό τήν σύνολη ἐκκλησιαστική παράδοση, ἀρχῆς γενομένης ἀπό τόν Ἀπόστολο Παῦλο (Ρωμ. α΄, 24-32), καί ἀντιμετωπίζεται μέ τήν μετάνοια, ἡ ὁποία εἶναι ἀλλαγή τρόπου ζωῆς.

Ἐννοεῖται, βέβαια, ὅτι ὑφίσταται ἡ βασική ἀρχή ὅτι, ἐνῶ ἡ Ἐκκλησία καταδικάζει τήν κάθε ἁμαρτία ὡς ἀπομάκρυνση τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τό Φῶς καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, συγχρόνως ἀγαπᾶ τόν κάθε ἁμαρτωλό, διότι καί αὐτός ἔχει τό «κατ’ εἰκόνα Θεοῦ» καί μπορεῖ νά φθάση στό «καθ’ ὁμοίωσιν», ἐάν συνεργήση στήν Χάρη τοῦ Θεοῦ.

Αὐτόν τόν ὑπεύθυνο λόγο ἀπευθύνει ἡ Ἱερά Σύνοδος σέ σᾶς, τούς εὐλογημένους Χριστιανούς, τά μέλη της, καί σέ ὅλους ὅσοι ἀναμένουν τόν λόγο της, διότι ἡ Ἐκκλησία «ἀληθεύει ἐν ἀγάπῃ» (Ἐφ. δ΄, 15) καί «ἀγαπᾶ ἐν ἀληθείᾳ» (Β΄ Ἰω. α΄, 1).

† Ὁ Ἀθηνῶν Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ, Πρόεδρος
† Ὁ Καρυστίας καί Σκύρου Σεραφείμ
† Ὁ Μονεμβασίας καί Σπάρτης Εὐστάθιος
† Ὁ Νικαίας Ἀλέξιος
† Ὁ Νικοπόλεως καί Πρεβέζης Χρυσόστομος
† Ὁ Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Θεόκλητος
† Ὁ Μαρωνείας καί Κομοτηνῆς Παντελεήμων
† Ὁ Κίτρους καί Κατερίνης Γεώργιος
† Ὁ Ἰωαννίνων Μάξιμος
† Ὁ Ἐλασσῶνος Χαρίτων
† Ὁ Θήρας, Ἀμοργοῦ καί Νήσων Ἀμφιλόχιος
† Ὁ Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Νικηφόρος
† Ὁ Αἰτωλίας καί Ἀκαρνανίας Δαμασκηνός

Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
Ἀρχιμ. Ἰωάννης Καραμούζης