Απόσπασμα από τη συνέντευξη του Ζ. Μπάουμαν στο πολωνικό περιοδικό «Kultura Liberalna» (απόδοση: Θανάσης Γιαλκέτσης)
Σήμερα η Αριστερά έχει πάντα τη δυνατότητα να διατηρήσει και να εδραιώσει την ταυτότητά της. Αναφέρω εδώ δύο μόνον αρχές που συνδέονται αδιάσπαστα με ένα «όραμα» της Αριστεράς: την ανθρώπινη συνύπαρξη. Η πρώτη είναι η ευθύνη της κοινότητας για όλα τα μέλη της και, πιο συγκεκριμένα, η ευθύνη να εγγυάται την ασφάλεια κάθε μέλους της απέναντι στις κακοτυχίες της ζωής, τις καταστάσεις άρνησης της αξιοπρέπειας, αναπηρίας και ταπείνωσης. Η υλοποίηση αυτής της αρχής ήταν –τουλάχιστον στις προθέσεις του και στην αρχική του μορφή- το μοντέλο της κοινωνίας που αποκαλείται «κράτος πρόνοιας», όπου το ζητούμενο δεν ήταν τόσο η αύξηση του εισοδήματος όσο η εδραίωση, σε μόνιμη βάση, της αλληλεξάρτησης και της συνεργασίας των μελών της κοινότητας, η καθολικότητα του δικαιώματος σε μια κοινωνική αναγνώριση και σε μια αξιοπρεπή ζωή και συνεπώς η κοινωνική αλληλεγγύη. Θα ήταν επομένως πιο σωστό να το αποκαλούμε «κοινωνικό κράτος». Η δεύτερη αρχή είναι η αξιολόγηση της ποιότητας μιας κοινωνίας όχι με κριτήριο το μέσο εισόδημα, αλλά με βάση την ευημερία των πιο αδύναμων τομέων της (όπως ακριβώς στην περίπτωση μιας αλυσίδας, της οποίας η αντοχή δεν καθορίζεται από τη μέση αντοχή των κρίκων της, αλλά από την αντοχή του πιο αδύναμου κρίκου της). […] Σήμερα ζούμε σε μια εποχή «απορρύθμισης». Αυτός ο όρος, φαινομενικά ουδέτερος, του οποίου το πιο φανερό (και πιο έντιμο) συνώνυμο θα μπορούσε να είναι η λέξη «αποδιοργάνωση», αποκρύπτει μια διάχυση της ευθύνης και υποδηλώνει την αντικατάσταση σχετικά προβλέψιμων καταστάσεων από καταστάσεις απρόβλεπτες, σημαδεμένες από αβεβαιότητες, από τον φόβο ενός άγνωστου αύριο κ.λπ. Η «απορρύθμιση» συνδέεται με το σύνθημα που προτείνει να γίνει κάθε άνθρωπος κύριος της μοίρας του. Στην πράξη όμως αυτή δεν κάνει κύριους της μοίρας τους παρά μόνον λίγους εκλεκτούς (που με την ευκαιρία γίνονται και κύριοι της μοίρας πολλών άλλων), ενώ εγκαταλείπει τους υπόλοιπους στα καπρίτσια της τύχης. Εγκαταλείποντας τα άτομα στην τύχη τους τα οδηγεί να ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Αντί να προάγει την αλληλεγγύη, η κατάστασή τους ευνοεί την αμοιβαία καχυποψία και αντιπαλότητα. Σε αυτές τις συνθήκες, που δεν ευνοούν αλλά αντίθετα αποθαρρύνουν τη συλλογική δράση, η Αριστερά αντιμετωπίζει μια μεγάλη πρόκληση: να ανυψώσει την πολιτική –δραστηριότητα που παραμένει τοπική μέχρι σήμερα– σε ένα επίπεδο προβλημάτων που έχουν ήδη παγκόσμιο χαρακτήρα, με τα οποία αναμετριούνται οι σύγχρονοι άνθρωποι. […]
Ολόκληρη η συνέντευξη του Z. Bauman εδώ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου