ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ-ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ

Δευτέρα 20 Μαΐου 2013

Δημήτρης Σεβαστάκης, Η συντριβή του καθηγητή που ανακουφίζει

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 ο νέος ξέφυγε από τον κομματικό καθοδηγητή και πήγε στον πορτιέρη. Από το κόμμα, στο μπαρ. Η ελληνική φιλολογία των περιοδικών και της αναδυόμενης greeklish σαβούρας θεώρησε αυτή την μετάβαση ύψιστη απελευθερωτική κίνηση. Νομιμοποιείται επιτέλους η καταπιεσμένη από την Αριστερά ιδιωτεία και απλώνεται στο γερο-ρέηβ ορθάδικο. Η ηλεκτροποπ, η άμπιεντ, η τρανς, ακόμα και η γκαραζοψυχεδέλεια αντικατέστησαν τον Χαλβατζή, τον Μπασκόζο ή τον Βούτση και τον Γεωργούλα. Αντί να διαβάζεις απέραντες εισηγήσεις σε προσυνεδριακούς διαλόγους, μπορούσες να ακούς Κλικ. Αυτό, εκτός από την παρατεταμένη κλιμακτήριο που έφερε σε ολόκληρη την κοινωνία, εκτός από τα μαύρα ακρυλικά μπλουζάκια που καταπίεσαν τις κοιλιές των Νεοελλήνων, συν-έφερε και μια μαζική συμφιλίωση με την απομόρφωση ή καλύτερα τη μη μόρφωση. Εγκατέστησε τη χαμηλή επίδοση, τη βαρεμάρα, την επίδειξη, τον σκηνοθετημένο, κούφιο νεοπλουτισμό και το μέην στρημ, ανέδειξε σε μεγάλο κοινωνικό αγαθό τον αραχτό φραπέ, αφού απενοχοποιούσε τον μικροαστό από τις αριστερές εξεγερσιακές εμμονές και τον οδηγούσε κατευθείαν στην πορτοκαλί νιρβάνα των εναλλακτικοτήτων και της «θετικής ενέργειας».
Χιλιάδες χαρτορίχτρες και μέντιουμ, συνοικιακοί αποκρυφιστές και στυλίστες, πρωτοποριακοί καλλιτέχνες και τεχνοκριτική της κόκκινης περμανάντ, άντε και συγγραφείς παραλίας, κατέκλυσαν τις τηλεοράσεις, τα περιοδικά και τον δημόσιο λόγο εξαλλάσσοντας και τον πολιτικό λόγο. Τι διαφορετικό απ’ αυτό το καταραμένο υπόστρωμα βλέπουμε σήμερα; Τι διαφορετικό δρέπουμε; Ποια συλλογική ιεράρχηση εκδηλώνεται κάθε μέρα, κάθε στιγμή; Γιατί, όπως ξέρουμε, η χαμηλή ποιότητα, τα κουσούρια και οι ποταπότητες στη δυσκολία ή στην ισχύ φαίνονται. Μαζική κανιβαλική αποκαθήλωση κάθε μορφωτικού ιδανικού, αστόχαστοι και απαράδεκτοι κοινωνικοί αυτοματισμοί που πνίγουν τη δεύτερη σκέψη, που φωλιάζουν την ψύχραιμη ανακεφαλαίωση.
Οι καθηγητές της Δευτεροβάθμιας λούζονται στην ίδια φερτή ύλη που λάσπωσε αυτούς της τριτοβάθμιας την τελευταία πενταετία, τους ερευνητές και προηγουμένως τους δασκάλους της πρωτοβάθμιας. Τεμπέληδες, αμόρφωτοι, εκβιαστές, βολεμένοι ή έστω ανεκτοί, αλλά με «κακή συνδικαλιστική ηγεσία».
Το γρήγορο κοινωνικό μίσος που ενεργοποιείται, ιδίως όταν πρόκειται για μορφωμένους εργαζομένους, δείχνει μια κοινωνία ποτισμένη με την ακαλλιέργητη και αχαλίνωτη ελαφρότητα που περιέγραψα στη αρχή του κειμένου, δείχνει μια κοινωνική παραδοχή που ξεμπερδεύει με τις απαντήσεις αυτόματα, μόλις «ανάψει πράσινο». Πρόκειται για πολιτικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά που θεμελιώνονται στην αισθητική και τις ιεραρχήσεις της 20ετίας 1985-2005 και σε μια κοινωνία διδαγμένη από την κουλτούρα του αυτονόητου και του οχλοκρατικού φανατισμού.
Η πολιτική ηγεσία επέλεξε να εξοντώσει ένα κλάδο θεωρώντας ότι εξαφανίζοντας τη συνδικαλιστική του εκπροσώπηση θα εξαφανίσει την πολιτική ταυτότητα και τα κόστη του κοινωνικού σώματος που αυτή η «συνδικαλιστική εκπροσώπηση» ενσωματώνει. Αλλά πιο πολύ η ηγεσία μερίμνησε για την εμπέδωση μιας διδακτικής βιαιότητας, παραθεσμικής και ανελαστικής.
Σιωπή. Αυτή είναι η μεγάλη επιταγή για “να βγει η χώρα από την κρίση,να μείνουμε στην Ευρώπη, να πιάσουν τόπο οι θυσίες” κλπ. Σκάστε, δηλαδή. Αυτό που κρατάει έναν δάσκαλο ώστε να μη μειώσει την απόδοσή του ανάλογα με την μείωση του μισθού του, αλλά να εμμείνει στο δημιουργικό πείσμα, είναι μια ηθική επιλογή που θα τον στηρίξει ψυχικά, που θα δικαιώσει τη δουλειά του, την αυτομόρφωσή του, τη μέριμνα προς τον αδύναμο μαθητή, την ειδική κατανόηση του κακοποιημένου παιδιού στο τελευταίο θρανίο κ.λπ. Από ποιον η λεγόμενη ηγεσία θα ζητήσει πνευματική και ηθική υποκατάσταση της οικογενειακής και οικονομικής αποσταθεροποίησης που συντελείται, αν όχι απ’ τον αποκεντρωμένο διανοούμενο; Γιατί η γνώση είναι παραγωγική δύναμη, όχι μόνο στην εφαρμογή της, αλλά και στην ηθική της.
Με τις κλωτσιές και το ξύλο στους δασκάλους, πριμοδοτούνται τα χειρότερα χαρακτηριστικά, αυτά που καταπιέζουν τη μάθηση και τη συνοχή. Πρέπει να ομολογήσω ότι η υπόθεση των καθηγητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, της απεργίας, της πολιτικής διαχείρισης, της συνδικαλιστικής απρονοησίας, καθώς και των δημοσκοπικών εκδηλώσεων της κοινωνίας, με έχει ανησυχήσει, αλλά πιο πολύ μ’ έχει στεναχωρήσει. Μου ματαιώνει τις δικές μου ιεραρχήσεις, αυτό που αγάπησα και αγαπώ και κυνηγάω, να χαίρομαι στη σκέψη, να κερδίζω τον παραιτημένο φοιτητή, να βλέπω τη λέξη μέσα στη ζωγραφική, να κρατιέμαι απ’ αυτά τα λίγα. Πολυτέλειες… Άλλωστε έχουμε πιο σοβαρά να σκεφτούμε. Τις Τάσεις…

* Ο Δημήτρης Α. Σεβαστάκης είναι ζωγράφος, Αν.Καθηγητής ΕΜΠ


8 σχόλια:

  1. Ανώνυμος21/5/13 16:02

    Αν όμως αναφέραμε τον π.Παισιο και τις ιδιες διαπιστωσεις του περι αχρηστευσεως της νεολαιας θα χαρακτηριζομασταν απλα γραφικοι,ενω τωρα που τα γραφει κατοπιν εορτης καποιος σε μια εφημεριδα ειναι τρομερη και φοβερη διαπιστωση!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος21/5/13 16:08

    και να συμπληρωσω.τα λογια ειναι ευκολα,δεν ξερω για τον συγκεκριμενο,αλλα τους ειδαμε τους καθηγητες του ΕΜΠ ποσο βοηθανε τους φοιτητες!το ακριβως αντιθετο κανουν.πασχιζουν να εμποδισουν τα παιδια και να τους κανουν τις σπουδες τους,οχι μια εποικοδομητικη περιοδο,αλλα μια περιοδο διαρκους αγχους και ψυχολογικου πολεμου.γι'αυτο δεν ξερω κατα ποσο θα πρεπε να χουν λογο σχετικα με τη νεολαια οι καθηγητες των πανεπιστημιων και ειδικα του ΕΜΠ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αγαπητέ Ανώνυμε,
    Η άποψη σας καταγράφηκε.Σας ευχαριστώ. Θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω. Καταρχάς δεν είναι σωστό να γενικεύουμε και μάλιστα με την ασφάλεια της ανωνυμίας. Ξέρετε όλους τους καθηγητές του ΕΜΠ; Πως μιλάτε με τέτοιο απόλυτο τρόπο; Καλό είναι να έχουμε κάποια διάκριση. Το άρθρο λέει πολλά και ενοχλητικά. Είναι μια δημόσια παρέμβαση ΘΕΤΙΚΗ υπέρ των καθηγητών της Μέσης Εκπαιδεύσεως που τόσο λοιδορήθηκαν το τελευταίο διάστημα.Μια μεγάλη αλήθεια στο άρθρο είναι η εξής: "Το γρήγορο κοινωνικό μίσος που ενεργοποιείται, ιδίως όταν πρόκειται για μορφωμένους εργαζομένους, δείχνει μια κοινωνία ποτισμένη με την ακαλλιέργητη και αχαλίνωτη ελαφρότητα..." .Κατά την άποψη μου το άρθρο αυτό λέει μεγάλες αλήθειες και αξίζει την προσοχή μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ανώνυμος23/5/13 16:32

    Ειμαι εδω και καποια χρονια στο ΕΜΠ και τους εχω ζησει στο πετσι μου.η ανωνυμια μου προσφερεται και τη χρησιμοποιω για πολλους λογους.και οπως ειπα,δεν ξερω για τον συγκεκριμενο,αλλα εχω δει την πλειοψηφια και στα λογια και στις πραξεις.προχθες συμφοιτητης μου που χρωσταει λιγα μαθηματα για να τελειωσει, μου ειπε επι λεξει οτι του ερχεται να κανει εμετο οταν ανοιγει τα βιβλια να διαβασει και μια αλλη γνωστη μου που τελειωσε το ΤΕΙ,ΟΥΤΕ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΠΕΡΝΑΕΙ ΑΠ'ΕΞΩ.αυτα ενδεικτικα.χθες αλλος συμφοιτητης μου,μου ελεγε οτι ρωτουσε κατι και ο διδακτορικος ειρωνευοταν και γελουσε.μετα λυπης μου,εχω διαπιστωσει οτι πολλοι απο κει μεσα χρειαζονται βοηθεια.και οχι οι φοιτητες που αποδεικνυονται πολλες φορες πιο εργατικοι και φιλοτιμοι απο τους καθηγητες.τελος παντων.δε θα θελα να συνεχισω,.απλα σχολιασα εξαρχης,γιατι δεν αντεχω πια την υποκρισια τους.με τα λογια φαινονται καλοι,αλλα στην πραξη.....α,και κατι ακομη.η γενικευση επιτρεπεται,οταν αυτη ισχυει.και η εξαιρεση επιβεβαιωνει τον κανονα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αγαπητέ Ανώνυμε,
    Σας ευχαριστώ για το νεώτερο σχόλιο. Κοιτάξτε, σε όλες τις Σχολές υπάρχουν δυσκολίες,που όμως δεν είναι ανυπέρβλητες. Θέλει βέβαια πολλή δουλειά και μερικές φορές...υπομονή! Θα επιμείνω όμως: Ας μην γενικεύουμε...Κι εμείς, ως φοιτητές, περάσαμε από ανάλογες Συμπληγάδες. Φυσικά δεν υιοθετούμε, σε καμμία περίπτωση, τέτοιες πρακτικές, οιονεί "ταλαιπωρίας" του φοιτητού. [Οκ, αν ο φοιτητής δεν έχει διαβάσει να κοπεί...Αλλά αν έχει, γιατί να μην προάγεται;]. Για να καταλάβετε το μέγεθος των αντίστοιχων δυσκολιών, πρό αμνημονεύρων ετών βεβαιως, θα σας αναφέρω το εξής: ερχόταν κάποιος καθηγητής από άλλη Σχολή (δεν έχει σημασία ποια) κι έκανε κατ' ανάθεσιν το αντικείμενο του στη Σχολή μας. Εμάς λοιπόν μας αντιμετώπιζε σαν "μπας-κλάς". Για να καταλάβετε το μέγεθος της..."ιδιοτροπίας" του εν λόγω: μας είχε κόψει 3 φορές με 1(ένα), 2(δυο), και 3(τρία) αντιστοίχως. Την τέταρτη τον περάσαμε με το..."σωτήριο τάληρο"(5). Αποτέλεσμα;Μας έκανε ο εν λόγω να "μισήσουμε", για μεγάλο διάστημα ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον γνωστικό αντικείμενο...Πέρασαν πολλά χρόνια για να καταλάβουμε ότι η σημασία ενός γνωστικού αντικειμένου δεν σχετικοποιείται εξαιτίας της "ιδιοτροπίας" ορισμένων...Σας εύχομαι ολόψυχα καλές σπουδές(έχετε επιλέξει δύσκολο αντικείμενο, θέλει δουλειά) και υπομονή με τις ποικίλλες δυσκολίες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Παρόραμα: αντί "αμνημονεύρων", γρ. "αμνημονεύτων"...Γλώσσα λανθάνουσα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ανώνυμος24/5/13 02:11

    στα λογια μου ερχεστε λοιπον.απλα το πραγμα οσο παει ξεφευγει χρονο με το χρονο.και οχι δε διαλεξα δυσκολο αντικειμενο.μια χαρα ειναι το αντικειμενο,απλα διαλεξα δυστυχως να μπω σε ΙΔΡΥΜΑ!!!οταν τα θεματα αλλαζουν απο εξεταστικη σε εξεταστικη και κανεις δεν τους ελεγχει...ο νοων νοειτω.επειδη δυστυχως ειμαι κοινωνικος χαρακτηρας,εχω γνωρισει πληθωρα φοιτητων του ΕΜΠ.Ολοι πλην ελαχιστων εξαιρεσεων φθανουν στα ορια των ψυχολογικων και σωματικων τους αντοχων.σε προηγουμενη εξεταστικη συμφοιτητης μου μου ελεγε εκ βαθους ψυχης,αντε να τελειωσει το μαρτυριο!συνεπως δεν προκειται για απλα δυσκολιες,αλλα για εκτροχιασμενη γενικη κατασταση.τελος παντων.δε βγαινει κατι με το να παραπονιομαστε,αλλα τρελαινομαι οταν τους βλεπω να εμφανιζονται ως αθωοι και αμεμπτοι.σε προκαλουν δηλαδη!!τεςπα!ας κανουν ο,τι θελουν.ουτως ή αλλως διαλυμενα ειναι ολα στο ελλάντα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Με κίνδυνο να γενικεύσουμε θα πούμε κάτι τελευταίο: κατά την άποψη μας, συνήθως οι περιπτώσεις που "ταλαιπωρούν" τους φοιτητές δεν έχουν,κατά κανόνα, δημόσιες παρεμβάσεις. Επιλέγουν την "κλειστότητα". Σε κάθε περίπτωση, για να κλείσουμε κάπου εδώ τη συζήτηση μας, νομίζουμε ότι η οπτική του άρθρου ήταν διαφορετική: επρόκειτο για ένα από τα ελάχιστα άρθρα που επισήμαναν το πόσο έχει λοιδορηθεί ο εκπαιδευτικός κλάδος τα τελευταία χρόνια. Αναλύοντας την κατάσταση της ψεύτικης ευδαιμονίας των early 90's o συγγραφέας καταλήγει σε χρήσιμα συμπεράσματα για τις αιτίες του κοινωνικού αυτοματισμού και του κοινωνικού μίσους εν γένει. Θεωρώ την παρέμβαση του Δ. Σεβαστάκη ιδιαίτερα τολμηρή και καίρια. Και δεν νομίζω εν τέλει άνθρωπος με τέτοιες ευαισθησίες, να λέει άλλα και άλλα να κάνει. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι αγαπητέ, ας το καταλάβουμε. Να είστε καλά. Σας ευχαριστώ πολύ για τον διάλογο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή