Δευτέρα 30 Ιουνίου 2014

ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ: ΚΟΣΤΑ ΡΙΚΑ-ΕΛΛΑΔΑ 5-3 (ΣΤΑ ΠΕΝΑΛΤΙ)

φωτό: ΣΠΟΡ FM
Η Εθνική Ελλάδος έχασε στα πέναλτι με 5-3 από την Κόστα Ρίκα και αποχαιρέτησε το Mundial της Βραζιλίας με μια καταπληκτική εμφάνιση. Οι Κοσταρικανοί άνοιξαν το σκορ στο 52' με τον Ruiz. H Εθνική Ελλάδος ισοφάρισε με γκολ του Σωκράτη Παπασταθόπουλου στο 90'. Η Εθνική μας είχε την υπεροχή αλλά δεν κατάφερε να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες και την αποβολή του Duarte στο 66'. Έτσι το ματς πήγε στην παράταση, όπου η Εθνική έχασε πολλές ευκαιρίες ενώ οι Κοσταρικανοί ήταν φανερό ότι ήθελαν να οδηγήσουν το ματς στα πέναλτι. Αναμφίβολα παίχτης του αγώνα ήταν ο Κοσταρικανός τερματοφύλακας Keylor Navas της Λεβάντε.

Περισσότερα εδώ


Παρασκευή 27 Ιουνίου 2014

Κ. ΖΟΥΡΔΟΣ, ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΞΕΓΕΡΣΗΣ, Η ΑΓΚΑΛΙΑ

                  

 


Πολλές φορές είναι κουραστικό να διαβάζεις θρησκευτικές εργολαβίες από γραφεία που έχουν σκοπό να διαφωτίζουν τους χριστιανούς για κάθε θέμα και κείμενο που τους φαίνεται αιρετικό και ύποπτο. Πολλές φορές μπαίνεις στον πειρασμό να απαντήσεις και πάντα το μετανιώνεις. Όταν βλέπω ένα κείμενο από αυτά τα γνωστά γραφεία θυμάμαι μια παράγραφο από ένα άρθρο του Mario de Ahdrade που λέει:
«Μέτρησα τα χρόνια μου και συνειδητοποίησα, ότι μου υπολείπεται λιγότερος χρόνος ζωής απ’ ότι έχω ζήσει έως τώρα…
Αισθάνομαι όπως αυτό το παιδάκι που κέρδισε μια σακούλα καραμέλες: τις πρώτες τις καταβρόχθισε με λαιμαργία αλλά όταν παρατήρησε ότι του απέμεναν λίγες, άρχισε να τις γεύεται με βαθιά απόλαυση. Δεν έχω πια χρόνο για ατέρμονες συγκεντρώσεις όπου συζητούνται, καταστατικά, νόρμες, διαδικασίες και εσωτερικοί κανονισμοί, γνωρίζοντας ότι δε θα καταλήξει κανείς πουθενά.
Δεν έχω πια χρόνο για να ανέχομαι παράλογους ανθρώπους που παρά τη χρονολογική τους ηλικία, δεν έχουν μεγαλώσει.
Δεν έχω πια χρόνο για να λογομαχώ με μετριότητες.
Δε θέλω να βρίσκομαι σε συγκεντρώσεις όπου παρελαύνουν παραφουσκωμένοι εγωισμοί.
Δεν ανέχομαι τους χειριστικούς και τους καιροσκόπους.
Με ενοχλεί η ζήλια και όσοι προσπαθούν να υποτιμήσουν τους ικανότερους για να οικειοποιηθούν τη θέση τους, το ταλέντο τους και τα επιτεύγματα τους.
Μισώ, να είμαι μάρτυρας των ελαττωμάτων που γεννά η μάχη για ένα μεγαλοπρεπές αξίωμα. Οι άνθρωποι δεν συζητούν πια για το περιεχόμενο… μετά βίας για την επικεφαλίδα.
Ο χρόνος μου είναι λίγος για να συζητώ για τους τίτλους, τις επικεφαλίδες. Θέλω την ουσία, η ψυχή μου βιάζεται…Μου μένουν λίγες καραμέλες στη σακούλα…»

Και έτσι δεν απαντώ. Ούτε και τώρα θα το κάνω μόνο λίγες σκέψεις θα μοιραστώ.    Η αλήθεια δεν κατέχεται χωρίς αγώνα, δεν πιστοποιείται με την βιολογική γέννηση σε ένα χριστιανικό περιβάλλον, δεν μονοπωλείται, δεν επιβάλλεται με τσαμπουκά. Μετέχεται και καταβάλλεται, μαρτυρείται με πόνο και απορία. Βασικό μέλημα της αναρχίας, αν κάποιος διαβάζει σωστά, είναι κυρίως η απαλλαγή από την αρχή-εξουσία του εγωισμού. Να αρνούμαι την ετερονομία. Δεν αρνούμαι την ετερονομία επειδή μόνο μετέχω στην Εκκλησία-στο Σώμα του Χριστού, από τυχαιότητα, από κληρονομικότητα, από φόβο η από ανάγκη. Ετερονομία είναι να τρέφομαι από τις σάρκες του διπλανού, να μην απαρνούμαι τη ζωή για χάρη του, να περιπολώ ως        ά-χριστος. Ο χριστιανός (όπως και ο αναρχικός) ζητάει μια εξέγερση. Η μόνη πραγματική εξέγερση είναι εκείνη που επιζητά να ανατρέψει την εξουσία του εαυτού και να γίνει ο κόσμος μια αγκαλιά, μια Εκκλησία. Μια Εκκλησία που βάζει φωτιά σε ότι την ψευδοσυνιστά, σταματάει να ασχολείται με ό,τι σπαταλάει τη ζωή από μίζερα θρησκευτικά όντα που νομίζουν ότι κατέχουν την αλήθεια και αγωνίζονται για την επιβολή της. Μια Εκκλησία-αγκαλιά που θα στηρίζει και θα τρέφει την συντροφικότητα, την αλληλεγγύη, τη συνεργασία και θα αγαπά την διαφορετικότητα και θα την περιμένει για μια αγκαλιά.

Αλλά πρέπει αφού είμαι χριστιανός και αφού έχω επιφορτίσει τον εαυτό μου με την διαφώτιση των ανθρώπων να θυμάμαι ότι ως αληθινός χριστιανός:
-θυσιάζω τα πάντα για τους άλλους και αυτό δεν μου είναι επιζήμιο
-θυσιάζω τον εαυτό μου και αποπροσωποποιούμαι για να βρει ο αδερφός μου πρόσωπο
-μόνο αγαπώντας υπ-άρχω λογικά, δηλαδή συντονίζω τους όρους της ζωής στη φυσικότητα που ελεύθερα θέλησε και έκτισε ο Λόγος. Το γεγονός της ύπαρξης είναι προϊόν ελευθερίας
-η ελευθερία δεν είναι γεγονός αυτονόητο και στατικό, προϋποθέτει σταύρωση του εαυτού μου, ώστε να αναστηθεί η ελευθερία που αναζητά και βρίσκει τον εαυτό της στον άλλον
-ο αληθινός καταστατικός χάρτης της Εκκλησίας-της Καινής Πολιτείας, δομείται στην κοινωνία και την αποδοχή του άλλου. Όποιος υποβαθμίζει τις δύο αυτές αρχές της σταυροαναστάσιμης «άλλης βιοτής» παρέχει τη ζωή στους άρχοντες του κόσμου τούτου, ξεχνώντας έτσι, ότι ο Χριστός νεκρώνοντας τον θάνατο, θανάτωσε και τις σαρκωμένες δομές του κόσμου και την ακοινώνητη ομοτροπία που επιβάλλει.
- αποφεύγει κάθε μορφής εξουσίας (ο χριστιανός) γιατί ξέρει ότι η εξουσία αρπάζει και κατακτά γιατί δεν γνωρίζει την πληρότητα της ζωής. Με την εξουσία φθονώ τον άλλον γιατί δεν έχω μάθει να αγαπώ και να του δίνω τόπο παρά μόνο να τον λεηλατώ. Και κορεσμένος από την ματαιοπονία της εξουσιαστικής πειρατείας «σκοτώνω» τον άλλον γιατί δεν τον αντέχω ζωντανό. Η εξουσία κάνει μεροκάματα στον θάνατο
-δεν μπορώ να αποκλείσω τον άλλον, είμαι αναγκασμένος να ζω ως μερισμός στους κόλπους της καθολικότητας και να μην ξεχνώ πως ο Υιός ενδύθηκε τον τρόπο του κτιστού για να του παραχωρήσει τόπο, να του φανερώσει την αναρχία του και να προσκαλέσει στην μετοχή της
-δεν μπορώ να αποκλείσω τον άλλον και σταυρώνοντας τον εαυτό μου ως προσδιοριστική αρχή του άλλου τον κάνω εαυτό μου, οριοθετώντας στο σαρκίο μου τα κριτήρια της ζωής και βρίσκω θέση «ως άλλος» στον τόπο της καθολικότητας
-αφού υπάρχω ως άλλος η εξουσία είναι απλώς περιττή, η ανάγκη να υπάρχω, να εξουσιάζω, να αυτονομούμαι θανατώθηκε, μπορώ πια να είμαι δωρεάν
-τον Παράδεισο θα τον κατοικήσει όποιος ανέβηκε τον Γολγοθά για τον άλλον και κατέβηκε από τον σταυρό νεκρός για τον θάνατο

Τελειώνοντας ποιος είπε ότι ο αναρχικός δεν έχει Χριστό; Που το ξέρει;
Ο άνθρωπος μπορεί να πει όχι στον Θεό, ο Θεός δεν μπορεί να πει όχι στον άνθρωπο. Γιατί έχει πει ένα παντοτινό «ναι» στον αρραβώνα με τον άνθρωπο πάνω στον Σταυρό. Το «είμαι ελεύθερος» του  ανθρώπου σημαίνει «ο Θεός υπάρχει». Ο ίδιος ο Θεός εγγυάται την ελευθερία του ανθρώπου να αμφιβάλλει. Ο Θεός δημιούργησε την ελευθερία ικανή να νικήσει και αυτόν τον ίδιο, μια ελευθερία που τον υποχρέωσε να κατέβει στο θάνατο. Η παντοδυναμία του είναι να υποχωρεί μπροστά στην ανθρώπινη ελευθερία, να αγαπά τον άνθρωπο περιμένοντας μια ελεύθερη απάντηση για κοινή ζωή και να είναι κοντά του ακόμα και αν απάντηση αργήσει η δεν έρθει. Η ελευθερία να αρνηθείς τον Θεό είναι δομημένη από τον ίδιο χωρίς όρια. Και εκείνος είναι πάντα κοντά στον άνθρωπο.

Εμείς οι χριστιανοί ας αφήσουμε τους ανθρώπους στα πιστεύω τους, στους στόχους τους και στην ελευθερία τους. Και ας ενώσουμε δυνάμεις σε έναν διάλογό για αρχή εξαντλητικής αγάπης…γιατί τελειώνει ο χρόνος και μας μένουν λίγες καραμέλες στη σακούλα

Κώστας Ζουρδός, θεολόγος
                                                              



Τετάρτη 25 Ιουνίου 2014

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ Γ.ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΗ ΣΤΟΝ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟ ΣΤΑΘΜΟ ΤΗΣ ERTOPEN (21-6-2014)





Συνέντευξη του Γ. Κοντογιώργη στην Εύα Μαυρογέννη (ραδιοφωνικός σταθμός ERT Open21/6/2014), με αφορμή το νέο του βιβλίο Οι Ολιγάρχες, από τις Εκδόσεις Πατάκη.


Παρουσίαση του βιβλίου «Πέντε οικουμενικοί Έλληνες στοχαστές»




ΘΡΙΑΜΒΟΣ! ΕΛΛΑΔΑ- ΑΚΤΗ ΕΛΕΦΑΝΤΟΣΤΟΥ 2-1! ΣΤΟΥΣ 16 ΤΟΥ ΜΟΥΝΤΙΑΛ Η ΕΘΝΙΚΗ ΕΛΛΑΔΟΣ

Το γκολ του Σάμαρη (φωτό: ΣΠΟΡ FM)


Με τα γκολ του Α. Σάμαρη στο 43ο λεπτό και του Γ. Σαμαρά με πέναλτι στις καθυστερήσεις του αγώνα η Εθνική Ελλάδος νίκησε με 2-1 την Ακτή Ελεφαντοστού και προκρίθηκε στους "16" του φετινού μουντιάλ. 
Ο αγώνας είχε πολλές συγκινήσεις αν και στο πρώτο ημίχρονο και μέχρι την επίτευξη του πρώτου γκολ της Εθνικής μας ήταν κάπως ανιαρός. Η Εθνική έκανε δυο αναγκαστικές αλλαγές στο πρώτο ημίχρονο ενώ είχε 3 δοκάρια και πολλές ευκαιρίες. 

Περισσότερα εδώ.


Τρίτη 24 Ιουνίου 2014

Χαιρετισμοί στο νεομάρτυρα ιεραπόστολο π. Δανιήλ Συσόεφ († 19 Νοεμβρίου 2009)






Μικρή εισαγωγή του θεολόγου Θεόδ. Ι. Ρηγινιώτη: 

Η πραγματική, ουσιαστική και αιώνια τιμή στους αγίους αποδίδεται από το Θεό, ο Οποίος, όταν το κρίνει ωφέλιμο για μας, αποκαλύπτει την αγιότητά τους και με θαύματα. Σε ό,τι αφορά όμως στην τιμή των αγίων από τους ανθρώπους, είναι γνωστό ότι στην Ορθόδοξη Εκκλησία τους αγίους τους αναγνωρίζει και τους τιμά πρώτιστα ο λαός. Με τον καιρό η θεσμική Εκκλησία (η ιερά σύνοδος), αποδεχόμενη την τιμή που αποδίδει σ’ έναν άγιο ο λαός, έρχεται να ανακηρύξει την αγιότητά του.
Πάντα οι χριστιανοί τιμούσαν αυθόρμητα ως αγίους, χωρίς να περιμένουν επίσημη εκκλησιαστική έγκριση, τους μεγάλους πνευματικούς αγωνιστές, που με τη ζωή τους φανέρωναν την ενότητά τους με το Θεό. Στους βίους των αγίων, π.χ. του αγίου Συμεών του Στυλίτη, μα και όλων των μεγάλων και σημειοφόρων ασκητών, βλέπουμε πως ο λαός τους αναγνώριζε ως αγίους και προσέτρεχε σ’ αυτούς ενώ ακόμη ζούσαν.
Ιδιαίτερα τους νεομάρτυρες, από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, οι χριστιανοί τους τιμούσαν ως αγίους από την ίδια κιόλας μέρα του μαρτυρίου τους· μάζευαν το αίμα τους με μαντήλια και διακινδύνευαν τη ζωή τους για να πάρουν τα εκτεθειμένα σώματά τους και να τα θάψουν με τιμές. Ταχύτατα φιλοτεχνούνταν εικόνες τους, γράφονταν ακολουθίες προς τιμήν τους και γιορταζόταν η μνήμη τους. Παραδείγματα ο άγιος Γεώργιος Ιωαννίνων († 17 Ιανουαρίου 1838), που αγιογραφήθηκε 13 μέρες μετά το μαρτύριό του, και οι άγιοι Τέσσερις Μάρτυρες του Ρεθύμνου († 28 Οκτωβρίου 1824), που η μνήμη τους γιορτάστηκε ήδη την πρώτη επέτειο του μαρτυρίου τους (1825).
Δεν πρόκειται για νεοτερισμό. Από τα αρχαία χρόνια οι χριστιανοί αναγνώριζαν αμέσως τους μάρτυρες ως αγίους, διακινδύνευαν για την ταφή τους και πάνω στους τάφους τους τελούσαν τη θεία λειτουργία (οι πρώτες αγίες τράπεζες).
Παρόμοια ισχύουν και για τους μεγάλους αγίους Γεροντάδες της εποχής μας, για τους οποίους γράφτηκαν υμνογραφικά έργα και αγιογραφήθηκαν εικόνες πριν η θεσμική Εκκλησία αποφανθεί επίσημα για την αγιότητά τους.
Εδώ θα ήθελα να παραθέσω τα λόγια του π. Εφραίμ του Βατοπαιδίου (για τον οποίο έχω θετική γνώμη, αλλά ούτως ή άλλως σημασία έχει το περιεχόμενο των λόγων), που είχε πει για τον αγιασμένο «παππού Παναγή του Ιλαμιού» από τη Λύση της Κύπρου: «Δεν μπορεί κανείς να εμποδίσει τα μέλη της εκκλησίας αυθόρμητα να προσεύχονται σ’ αυτόν. Δεν δίνει κανείς γραμμή. Ξέρετε, “φτιάξτε εικόνα”. Σαν εμείς, θυμάμαι, για τον Νικόλαο Πλανά. Μόλις διάβασα τον βίο του, μου δημιουργήθηκε μια αγάπη γι’ αυτόν τον άνθρωπο και παραγγείλαμε εικόνα με το φωτοστέφανο, προτού ανακηρυχθεί επίσημα άγιος. Και την είχαμε. Και είχαμε την αίσθηση μέσα μας ότι κάποτε θα ανακηρυχθεί άγιος. Θέλω να πω μ’ αυτό ότι δεν μπορείς να εμποδίσεις τα μέλη της εκκλησίας που βιώνουν αυθόρμητα να κάνουν και μια εικόνα για τον γέρο-Παναή. Πήγε ο π. Νήφων στον Οικουμενικό Πατριάρχη και του έδειξε μερικές τοιχογραφίες που υπάρχουν σε ένα παρεκκλήσιο. Είναι ο Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής, ο Γέρο-Πορφύριος, ο Γέρο-Παΐσιος, ο Γέρων Φιλόθεος Ζερβάκος, ο Γέρο-Ιάκωβος, ο Γέρων Σωφρόνιος. Του λέγει ο Πατριάρχης: «Πολύ προτρέχεις». «Παναγιώτατε, του λέγει, το βίωμα της εκκλησίας είναι πρώτα και η Εκκλησία βλέποντας το βίωμα έρχεται και επισήμως αναγράφει στο αγιολόγιο της». Ο Πατριάρχης βλέποντας τις αγιογραφίες τις ασπάσθηκε μία μία» (από εδώ).
Φυσικά, πρέπει να είμαστε συνετοί κι όχι απερίσκεπτα παρορμητικοί. Δεν πρέπει να σπεύδουμε να «αγιοποιούμε» ασυλλόγιστα όποιον νομίζουμε. Υπάρχουν και ψευτοάγιοι· υπάρχουν και ψευτοθαύματα. Βεβαίως, αυτά, κι αν προς στιγμήν ξεγελάσουν μερικούς, τελικά θα αποκαλυφθούν, όπως και οι αληθινοί άγιοι, όσο κι αν πολεμηθούν (από τον ιερό Χρυσόστομο π.χ. ώς τον άγιο Νεκτάριο κ.π.ά.), στη συνέχεια θα δικαιωθούν. Όμως εμείς, από μάλλον εγωιστικό ζήλο, θα έχουμε διακινδυνεύσει την ψυχή μας. Τον τελευταίο και βαρύνονται λοιπόν λόγο πρέπει να τον αφήνουμε στη θεσμική Εκκλησία κι όχι να θέλουμε να την υποκαταστήσουμε. Είμαστε μέλη της Εκκλησίας (που έχει και "αποστόλους και προφήτες διδασκάλους" και φυσικά επισκόπους και συνόδους), δεν είμαστε, εμείς μόνοι μας, «η» Εκκλησία.
Ο π. Δανιήλ Συσόεφ, που δολοφονήθηκε λόγω της ιεραποστολικής του δραστηριότητας (ιδιαίτερα στους κόλπους του Ισλάμ, αλλά και σε άλλες εξτρεμιστικές ομάδες), στην οποία ήταν κυριολεκτικά αφιερωμένος παρά τις αλλεπάλληλες απειλές που δεχόταν, είναι χαρακτηριστική περίπτωση νεομάρτυρα. Είναι επόμενο να θεωρηθεί άγιος – και, κατ’ εμέ, δεν μπορεί παρά να είναι – και το υπόδειγμα της θυσίας του να παρηγορεί και να εμπνέει τους αγωνιζόμενους και αγωνιώντες ορθόδοξους χριστιανούς. Ήδη έχουν αγιογραφηθεί εικόνες του, που συναντούμε και στο Ιεραποστολικό Κέντρο που ιδρύθηκε προς τιμήν του στην ορθόδοξη Σερβία. Βλέπουμε επίσης και τροπάρια προς τιμήν του, όπωςεδώ (προς το τέλος της συλλογής).
Εξάλλου, ο π. Δανιήλ πραγμάτωσε ένα αρχαίο χριστιανικό ιδεώδες, που φαίνεται να εκλείπει στη σημερινή Ορθόδοξη Εκκλησία: έγινε επικίνδυνος. Εμάς προφανώς δε θα μας σκοτώσει κανείς· αυτό σημαίνει ότι μάλλον δεν πολεμάμε το κακό αποτελεσματικά.
Στα πλαίσια αυτά τοποθετείται και η παρακάτω ποιητική σύνθεση, έργο ανώνυμου λαϊκού υμνογράφου, που θέλουμε να μοιραστούμε σήμερα μαζί σας. Πρόκειται για χαιρετισμούς προς τον π. Δανιήλ Συσόεφ, εκτός από τους τρεις τελευταίους εκτενείς οίκους, που περιέχουν χαιρετισμούς προς τους ορθόδοξους κληρικούς, τους ιεραποστόλους και τους νεομάρτυρες, δηλαδή τις τρεις τάξεις πνευματικών αγωνιστών, στις οποίες ανήκει ο π. Δανιήλ. Ας έχουμε την ευχή τους κι ας παραδειγματιζόμαστε από τον αγώνα τους…




Χαιρετισμοί εις τον νέον ιερομάρτυρα Δανιήλ Συσόεφ τον Ρώσον


Υπό ανωνύμου ιδιώτου


Κοντάκιον. Ήχος γ΄. Η Παρθένος σήμερον.

Ορθοδόξων όμιλος, καν αμαρτίας ποιούντων,
Δανιήλ τιμήσωμεν, τον λειτουργόν του Κυρίου·
σχόντα γαρ των αποστόλων ένθεον ζήλον,
μάρτυρα, θυσιασθέντα καιροίς εσχάτοις ,
υπέρ πάντων σωτηρίας,
ον επειγόντως δέον μιμήσθαι ημάς.


Οίκοι. Ακροστιχίς: Χριστέ, φώτισον αλλοθρήσκους άπαντας

Χριστεπώνυμον πλήθος αδελφών τε και φίλων, εκ πάντων των λαών συναχθέντων, μακαρίσωμεν, δεύτε, σεμνώς Δανιήλ τον νέον του Χριστού μάρτυρα· οδόν φωτός γαρ δείκνυσι, πρεπόντως παρ’ ημών ακούων·
Χαίροις, ο μάρτυς Χριστού ο νέος,
χαίροις, απόστολος ο γενναίος.
Χαίροις, πολεμίων Χριστού ο αντίμαχος,
Χαίροις, σωτηρίας απίστων ο σύμμαχος.
Χαίροις, άσπονδε πολέμιε απιστίας και πλανών,
Χαίροις, ιατρέ σοφώτατε πλανωμένων καρδιών.
Χαίροις, ο εξ αγάπης κινηθείς προς την μάχην,
Χαίροις, ο πάντας θέλων αιωνίως υπάρχειν.
Χαίροις, ο θάνατον μη φοβούμενος,
Χαίροις, ο πάσι Ζωήν αιτούμενος.
Χαίροις, δι’ ού εισήλθεν ο κρούων,
Χαίροις, αγγέλων νυν ύμνους ακούων.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Ρέει μέλι και γάλα ποταμών παραδείσου ο λόγος του Θεού, πάντας τρέφων· δι’ αυτού ουν, πάτερ Δανιήλ, φιλανθρώπως πάντας διδαχαίς έτρεφας· απίστους δε προς Κύριον εκάλεις, ψάλλειν· αλληλούια!

Ιερώτατον χρέος, εντολή δε Κυρίου, ψυχάς ευαγγελίζεσθαι πάσας· τους πλησίον θερμώς αγαπάν, έργω δε σωθήναι συντελείν άπαντας· εν τούτω δε τω στίβω μαρτυρήσας, Δανιήλ, ακούεις·
Χαίροις, Χριστόν σαφώς υπακούσας,
Χαίροις, ο θέλων πάντας σωθήναι.
Χαίροις, ο πεσών εν ερήμω της πόλεως,
Χαίροις, ο πολλούς ανασύρας εκ φρέατος.
Χαίροις, σοι γαρ επληρώθησαν πάντες οι μακαρισμοί,
Χαίροις, σοι γαρ κατερρίφθησαν απρακτούντων δισταγμοί.
Χαίροις, εντός θηρίων ριφθείς χάριν πασχόντων,
Χαίροις, πολλούς διψώντας οδηγών προς Ζων Ύδωρ.
Χαίροις, ο δείξας ώτα ευήκοα,
Χαίροις, ο πράξας πάντα προσήκοντα.
Χαίροις, σαυτόν αρνούμενος πλήρως,
Χαίροις, σταυρόν εκόντως βαστάζων.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Σιγησάτωσαν ύμνοι, σιωπήσατε, λύραι, των Ρώσων μελωδίαι σιγάτε· Δανιήλ ο μάρτυς του Χριστού νυν χορδίζει λύραν, μελωδείν άριστα τον Κύριον της δόξης, ον ηγάπα, κράζων· αλληλούια!

Τίς ετόλμησε, πάτερ, την αδίστακτον χείρα υψώσαι κατά σού οπλοφόρον; Ίνα σού ληστεύση την ζωήν, θησαυρίζων εαυτώ πυρ αιώνιον· πλην, υπέρ τούτου πρέσβευε, συγχωρηθήναι· σοι γαρ ψάλλω·
Χαίροις, ψυχών πλανωμένων φίλε,
Χαίροις, πάντων κρημνισμέντων στύλε.
Χαίροις, των αιρέσεων δίκαιος έλεγχος,
Χαίροις, κωφευόντων το πριν η αφύπνισις.
Χαίροις, όστις συνεκλόνισας ορθοδόξων τας ψυχάς,
Χαίροις, όστις παρεκίνησας αποστόλων μιμητάς.
Χαίροις, θάρσος εμπνέον φοβουμένοις το πρώτον,
Χαίροις, ζήλω διδάσκων αποστόλων τον τρόπον.
Χαίροις, ο σφαίραν δεχθείς ως άτρωτος,
Χαίροις, νεκρέ, ο δρων ως αθάνατος.
Χαίροις, διδάσκων ημάς και εκ τάφου,
Χαίροις, καλών πλείους νυν εκ θανάτου.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Έχων σύζυγον, πάτερ, πρεσβυτέραν αξίαν και σύντροφον πιστήν τοις σοις κόποις, εβεβαίους εγκαίρως αυτήν περί της θυσίας, ην ανέμενες· την Θεοτόκον θέμενος φρουρόν των σων οικείων, ψάλλων· αλληλούια!

Φωτιστά της Ρωσίας, επιστρέφων εκ πλάνης παντοίας αδελφών σου το πλήθος, γίνου φάρος φωτίζων καμέ, όπως μιμηθώ ανδρείως τας πράξεις σου· ιδού γαρ, αναξίως κάθημαι ψάλλων αφώνως·
Χαίροις, αγίας Ρωσίας άνθος,
Χαίροις, ο Μόσχας λαμπρός αδάμας.
Χαίροις, λαμπάς, φως Ηλίου φέρουσα,
Χαίροις, καταυγάζων Ρωσίας τα πέρατα.
Χαίροις, όστις χρείαν έχοντας ανεζήτεις πανταχού,
Χαίροις, ο προφθάνων άπαντας εκ πτερύγων ουρανού.
Χαίροις, πάτερ, συνδράμων μακρινούς ως πλησίον,
Χαίροις, χάριν ετέρων δαπανήσας τον βίον.
Χαίροις, ζητών Οικουμένης φώτισμα,
Χαίροις, φορών αγάπην ως κόσμημα.
Χαίροις, ο θέλων ιππεύειν ανέμους,
Χαίροις, ο σπεύδων προς πάσχοντας ξένους.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Ω γενναίων ακρότης, εν εσχάτοις τοις χρόνοις συνέτριψας δειλών συμμαχίαν· ως ιέραξ ενσκήπτων ταχύς, αδελφούς αρπάζων εκ χειρών δράκοντος· τους όνυχας αυτού καταφρονήσας, δι’ ων σπαραχθείς, τω Θεώ μέλπεις· αλληλούια!

Τετρωμένος καρδία θείου έρωτος βέλει, επέδραμες προς πνεύματος μάχας· φιλαδέλφως καλών προς Χριστόν, αιχμαλώτους πλείστους εκ πλανών έλυσας, εξ ων αγάπην έλαβες, δεχόμενος τοιούτους ύμνους·
Χαίροις, ο έτοιμος προς θυσίαν,
Χαίροις, ο έχων την παρρησίαν.
Χαίροις, ο αθλήσας εις στίβον ουράνιον,
Χαίροις, ο βραβείον λαβών δι’ αιμάτων σου.
Χαίροις, λέγων τη συζύγω σου πώς κηδεύσει σε σεμνώς,
Χαίροις, δήμιον παράνομον αναμένων ευθαρσώς.
Χαίροις, τη Θεοτόκω σούς οικείους προσφέρων,
Χαίροις, τούτων φροντίδα τω Χριστώ αναθέσας.
Χαίροις, αμνέ, πολεμών τους λέοντας,
Χαίροις, λέων, εξημερών δράκοντας.
Χαίροις, ο σπεύδων προς άνω λιμώνα,
Χαίροις, ο φέρων μαρτύρων χιτώνα.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Ικετεύω, Χριστέ μου, τη ψυχή μου παράσχου το θάρσος Δανιήλ του σού φίλου, την αγάπην προς πάντας αυτού, πόθον δε σωθήναι τους λαούς άπαντας, ίνα και το σον τάλαντον μη κρύψω, αλλ’ αυξήσω, λέγων· αλληλούια!

Συνειδήσεως στέργεις το μαρτύριον πρώτον, υπέρ της των εθνών σωτηρίας· πατριάρχου λαβών εντολήν, σχολήν αποστόλων σοφώς ίδρυσας, εις ην πολλούς εδίδαξας, οίτινες νυν σοι μελωδώσιν·
Χαίροις, ποιμήν λογικού ποιμνίου,
Χαίροις, λύκων αρπαζόντων θύμα.
Χαίροις, κληρονόμε Χριστού της εγέρσεως,
Χαίροις, κληροδότα της Τούτου μιμήσεως.
Χαίροις, αγαθέ διδάσκαλε των αφθάρτων διδαχών,
Χαίροις, οδηγέ πολύπειρε αιωνίων ατραπών.
Χαίροις, ο των προσκαίρων την απάτην νοήσας,
Χαίροις, ο βασιλείαν ουρανών προτιμήσας.
Χαίροις, λαμπρά συνειδότων άθλησις,
Χαίροις, των νυν αποστόλων καύχησις.
Χαίροις, ημών συνειδήσεων κρίσις,
Χαίροις, ψευδών διλημμάτων η λύσις.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Όστις χαίρων λαμβάνει τον σταυρόν του Κυρίου, οδόν μη δειλιών τεθλιμμένην, τους εχθρούς εις πάντα συγχωρών, ταπεινώς δε πάντας φιλών ως νήπιον, αυτός Θεόν ορά, Θεώ ενούται, πλήρης Φωτός ψάλλων· αλληλούια!

Νοεμβρίου το μέσον η ση μνήμη λαμπρύνει, αγίους εορτάζοντος πλείστους· τούτοις γαρ ενούμενος φαιδρώς, προς τας ουρανίους μονάς ίπτασαι, εν οις ευφραινομένων κατοικία· συν αυτοίς δ’ ακούεις·
Χαίροις, τιμών μάρτυρας τους νέους,
Χαίροις, μιμούμενος τους γενναίους.
Χαίροις, πολλών πτωχών η αντίληψις,
Χαίροις, οικτρώς πεσόντων ανόρθωσις.
Χαίροις, ορειβάτα τάχιστε, εραστά των κορυφών,
Χαίροις, πρίγκιψ αγγελόπτερε Κιργιζίων αετών.
Χαίροις, άφλεκτε βάτε, καιομένη τω πόθω,
Χαίροις, πυρ ο πυρσεύων, πυρπολούμενος ζήλω.
Χαίροις, φαιδρύνας κόσμου την ζόφωσιν,
Χαίροις, φωτίσας πλάνης την κόλασιν.
Χαίροις, Χριστού το ποτήριον πίνων,
Χαίροις, τα βάρη πολλών ο βαστάζων.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Αμαράντινον στέφος εξ αφθάρτων ανθέων, ως άπαντες οι μάρτυρες, φέρεις· μάλλον δε διάδημα Φωτός, ό επί σην κάραν σεμνώς έθηκεν ο Μέγας Αθλοθέτης, ον εφίλεις, προς ον φαιδρώς ψάλλεις· αλληλούια!

Λάμνων ως εν θαλάσση, πρωτευούσης εν μέσω, προς θείαν Κιβωτόν μεταφέρεις ναυαγούς εξ αβύσσου βυθών, ους περισυλλέγων του πνιγμού έσωσας· καρχαριών δε μένος επισύρας, παρ’ ημών ακούεις·
Χαίροις, δεινός αλιεύς ανθρώπων,
Χαίροις, Εδέμ υποδείξας τόπον.
Χαίροις, εν θαλάσση πολλών καθοδήγησις,
Χαίροις, ναυαγίων ψυχών η διάσωσις.
Χαίροις, μαργαρίτα τίμιε, ον ηλίευσε Χριστός,
Χαίροις, θησαυρέ πολύτιμε, ον εφθόνησεν Εχθρός.
Χαίροις, πλείστους αρπάσας εξ αγρίων τυφώνων,
Χαίροις, λάμνων ατρέμως εν τω μέσω κλυδώνων.
Χαίροις, παγίδων κρυφών η φανέρωσις,
Χαίροις, πολλών πλανών η καθαίρεσις.
Χαίροις, ψυχάς εκ βυθών ανελκύσας,
Χαίροις, μίσος εχθρών προσελκύσας.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Λύχνον άπτων ο Κτίστης εις καρδίαν εκάστου ελήρωσεν αυτόν δι’ ελαίου· πλην, ημείς καταργούμεν το φως, τιθέμενοι τούτον υπό τον μόδιον· ολίγοι δε εις ύψος αναρτούσι, ψάλλοντες αφόβως· αλληλούια!

Ο κανών των ποιμένων, αποστόλων το θάρσος, καθαίρεσις δειλίας και φόβου, ζηλωτών το στέφος το λαμπρόν, φωτιστών το πρότυπον και παράδειγμα, παρά Χριστού πρεπόντως εδοξάσθης, όθεν μελωδούμεν·
Χαίροις, των νυν ιερέων στέφος,
Χαίροις, υπόδειγμα προς ποιμένας.
Χαίροις, λειτουργέ του Δεσπότου πανάξιε,
Χαίροις, κοινωνών τους πιστούς Αίμα τίμιον.
Χαίροις, νυν γαρ εις ουράνια συν αγγέλοις λειτουργείς,
Χαίροις, γαρ και μετά θάνατον τους πιστούς μυσταγωγείς.
Χαίροις, τοις ιερεύσι την οδόν υποδείξας,
Χαίροις, τους αδρανώντας τελευτών αφυπνίσας.
Χαίροις, χρυσή πρεσβυτέρων αμφίεσις,
Χαίροις, πορφύραν φορέσας εξ αίματος.
Χαίροις, Χριστός γαρ έδειξέ σε κανόνα,
Χαίροις, σε έσχεν λειτουργόν πυρός φλόγα.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Θωμά, φίλε Κυρίου, εν ναώ τω σεπτώ σου ο μάρτυς Δανιήλ εφονεύθη· ως αμνός εδέχθη την σφαγήν, των κινδύνων έχων πλήρως επίγνωσιν· όθεν, ομού καθήμενοι, ψάλλετε νυν εν παραδείσω· αλληλούια!

Ρήτορας μουσουλμάνους, προτεστάντας και άλλους ετρόπωσας τω ξίφει του Λόγου· δημοσίως παλαίσας αυτοίς, εξ ων σοί τινες τας εισόδους έκλεισαν, όπως μη εισερχόμενος ψυχάς αγρεύσεις· νυν δ’ ακούεις·
Χαίροις, απόστολε των Τατάρων,
Χαίροις, πολλούς λαβών εκ ταρτάρων.
Χαίροις, εφορμών εις δαιμόνων προπύργια,
Χαίροις, οδηγών εις Ζωής καταφύγια.
Χαίροις, απειλάς και μάστιγας εξ Εχθρού μη δειλιών,
Χαίροις, βίου μη φειδόμενος, θυσιάσας σεαυτόν.
Χαίροις, πλήθος εκ ψεύδους του Ισλάμ αποσπάσας,
Χαίροις, λάτρεις ειδώλων εκ δαιμόνων αρπάσας.
Χαίροις, ασώτους προς Πατρός οίκον φέρων,
Χαίροις, ομήρους εκ δεσμών σκότους λύων.
Χαίροις, πολλούς προς Θεόν επιστρέψας,
Χαίροις, εχθρούς των ανθρώπων σκυλεύσας.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Ηλίου φαεσφόρου το ξανθόκομον σέλας φωτίζει πάσαν γην και θερμαίνει· πηγή δε της εκείνου φλογός, και παντός φωτός όλως, η πρόνοια και χάρις του Δεσπότου, ον ετίμας, Δανιήλ πάτερ, ψάλλων· αλληλούια!

Σκαπανείς κοπιώντες από πρώτης πρωίας εις άμπελον Πατρός Βασιλέως, οι απόστολοι πάντες Χριστού, ών επιτομήν νυν Δανιήλ έγνωκα· μάλλον δε κληρονόμοι, ουκ εργάται· άκουε ουν, πάτερ·
Χαίροις, εργάτα και κληρονόμε,
Χαίροις, το κλήμα το της Αμπέλου.
Χαίροις, γεωργέ της χαράς ακατάβλητε,
Χαίροις, κηπουργέ του Χριστού περιούσιε.
Χαίροις, κελευσμάτων άριστε των ενθέων ζηλωτά,
Χαίροις, σωτηρίου κλήματος διά βίου φροντιστά.
Χαίροις, επουρανίων αγαθών ο κληρούχος,
Χαίροις, περιουσίας πατρικής δικαιούχος.
Χαίροις, γη πολύν καρπόν φέρουσα,
Χαίροις, πέτρα, τους πιστούς στηρίζουσα.
Χαίροις, της νυν Εκκλησίας κίον,
Χαίροις, φίλων απόρθητον τείχος.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Κρίσις έπληξε πάντας εκ κακίας εκάστου, ο δε Κριτής Θεός επιτρέπει, ελευθέρους γαρ έχων ημάς, σέβεται την γνώμην καν προς όλεθρον· πλην, προσκαλεί προς πύλην μετανοίας· δεύτε, φίλοι, ψάλλειν· αλληλούια!

Ο ειπών τοις ανθρώποις, πας ο δείξας αγάπην ου θέλει τον μισθόν απολέση, το βραβείον αγώνος σκληρού ενεχείρισέ σοι, Δανιήλ άριστε· υπερανθρώπως γαρ σαυτόν προσφέρων, ωδήν ημών δέχου·
Χαίροις, Κυρίω συνηρμοσμένε,
Χαίροις, ανθρώποις ηγαπημένε.
Χαίροις, εν Ρωσία ελαία χρυσόφυλλε,
Χαίροις, χελιδών παραδείσου χρυσόπτερε.
Χαίροις, άλσος ευδροσότατον αστικών περιοχών,
Χαίροις, αηδών ευφραίνουσα συνοικίας καρδιών.
Χαίροις, πάγχρυσε λύχνε, μεστέ θείου ελαίου,
Χαίροις, άνθος Κυρίου πάσας μέλισσας τρέφον.
Χαίροις, αύρα, καύσωνα δροσίζουσα,
Χαίροις, πηγή, τας ψυχάς αρδεύουσα.
Χαίροις, η όασις εν ερήμω,
Χαίροις, η δρόσος εν τη καμίνω.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Ύψωσεν ο Δεσπότης τους αγίους ως φάρους δεικνύοντας οδόν σωτηρίας· ίνα πάντες οι θέλοντες νυν, πειθόμενοι τούτοις την πύλην εύρωμεν· ημείς δε απειθείς καταφρονούμεν λέγειν· αλληλούια!

Συν αγίοις χορεύει, συν αγγέλοις ορχείται, το πνεύμα σου σαφέστατα, πάτερ· και ζωήν γαρ έδωκας Χριστώ, ποτήριον ώσπερ ψυχρού ύδατος, ίνα ψυχάς διψώσας καταρδεύσης, αξίως ακούων·
Χαίροις, ισόφωτε των αγίων,
Χαίροις, ο μάρτυς εσχάτων χρόνων.
Χαίροις, υπέρ πάντων εθνών δαπανώμενος,
Χαίροις, συν αγίοις ο νυν αγαλλόμενος.
Χαίροις, πάντας τους απέλπιδας ορθοδόξους ανιστών,
Χαίροις, ότι την θυσίαν σου άφηκας υπογραμμόν.
Χαίροις, ο μεταστρέψας αλλοπίστων δεκάδας,
Χαίροις, νυν εκ του τάφου μεταστρέφων πλειάδας.
Χαίροις, ο νυν εικονογραφούμενος,
Χαίροις, ο νυν ως μάρτυς τιμώμενος.
Χαίροις, ημών τας ψυχάς ο θερμαίνων,
Χαίροις, Θεώ υπέρ πάντων πρεσβεύων.
Χαίροις, πάτερ Δανιήλ ένδοξε!

Αοράτων ταγμάτων τον Θεόν υμνωδούντων γλυκείας μελωδίας ακούεις· δέχου, πάτερ, ουν και παρ’ ημών, ανάξιον χαίρε και πτωχότατον· τω δε Κυρίω ψάλλομεν εντόνως, μετανοίας πλήρεις· αλληλούια!

Πρεσβυτέρων το τάγμα, επισκόπων η τάξις, σεμνών δε διακόνων το σμήνος, Μυστηρίων φρικτών λειτουργοί, του λαού ποιμένες τε και διδάσκαλοι, συν χερουβίμ συλλείτουργον ποιούντες, ακούσατε ταύτα·
Χαίρετε, άρνες τε και ποιμένες,
Χαίρετε, Πνεύμα φέροντες θείον.
Χαίρετε, σεμνοί αποστόλων διάδοχοι,
Χαίρετε, σταυρώ εκδιώκοντες δαίμονας.
Χαίρετε, ψυχών υπέρμαχοι, καρδιών θεραπευταί,
Χαίρετε, παθών αντίπαλοι, σωτηρίας ζηλωταί.
Χαίρετε, αμαρτίας τας πικράς συγχωρούντες,
Χαίρετε, τους πεσόντας εν αγκάλαις λαβόντες.
Χαίρετε, ότε γίνεσθε άξιοι,
Χαίρετε, ότε υψούτε Κύριον.
Χαίρετε, ότε μετανοείτε,
Χαίρετε, ότε σώζετε κόσμον.
Χαίρε, βασίλειον ιεράτευμα!

Αχειρόκτιστος οίκος αιωνίου λατρείας, πλήρης ψυχών, αγγέλων και ύμνων, ο ουράνιος θείος ναός, εκείνου δε τύπος ο επίγειος· εν ώ λαός και κλήρος λειτουργούσιν, άδοντες Κυρίω· αλληλούια!

Νυν εν κόσμω σπαρέντες, οι σπορείς οι του Λόγου, τον θείον σπόρον σπείρουσι πάσιν· οικουμένην ποιούντες αγρόν, εν ω Φωτός στάχεις εν ψυχαίς φύονται, πολλάκις δε και τούτων θερισθέντων, ους αινούμεν ούτως·
Χαίρετε, θείοι Χριστού εργάται,
Χαίρετε, πάσης της γης προστάται.
Χαίρετε, λαών σωτηρίας εξάγγελοι,
Χαίρετε, σεμνοί, ους υμνούσιν αρχάγγελοι.
Χαίρετε, καινού γεννήματος της Αμπέλου γεωργοί,
Χαίρετε, λύραι του Πνεύματος, παραδείσων φυτουργοί.
Χαίρετε, Παρακλήτου φωτισμόν οι λαβόντες,
Χαίρετε, δαιμονίων τεχνουργίας νικώντες.
Χαίρετε, κλήματα πολυστάφυλα,
Χαίρετε, μέλισσαι κόσμον τρέφουσαι.
Χαίρετε, σάλπιγγες του Θεού Λόγου,
Χαίρετε, ους πάντας πρέπον μιμείσθαι.
Χαίρετε, άγιοι Χριστού απόστολοι!

Τας αυλάς του Κυρίου ώσπερ άνθη κοσμείτε, οι όσιοι και μάρτυρες πάντες, ιεράρχαι και φίλοι Χριστού, ταπεινών συζύγων τα σεμνά τάγματα, γονείς αγίους θρέψαντες και παίδες αγαθώς υμνούντες· αλληλούια!

Αχειρόπλοκον στέφος παρ’ Αυτού του Δεσπότου, οι μάρτυρες εσχάτων των χρόνων, και πορφύραν αιμάτων φρικτήν φέροντες ενδόξως, εις Φως καθέζονται· Χριστώ συμβασιλεύοντες, ούτως αινούνται παρ’ αγγέλων·
Χαίρετε, άρνες Καλού Ποιμένος,
Χαίρετε, φίλοι Χριστού Νυμφίου.
Χαίρετε, οπλίται αγγέλων ομόσκηνοι,
Χαίρετε, Χριστού Βασιλέως ομόθρονοι.
Χαίρετε, καταφρονήσαντες των τυράννων επί γης,
Χαίρετε, κληρονομήσαντες βασιλείαν ουρανών.
Χαίρετε, οι κρατούντες προσευχών τας φιάλας,
Χαίρετε, δαιτυμόνες αιωνίου τραπέζης.
Χαίρετε, πάσχοντες δοξαζόμενοι,
Χαίρετε, βίβλω ζωής γραφόμενοι,
Χαίρετε, κρίνοι κήπου χαρίτων,
Χαίρετε, πρέσβεις υπέρ του κόσμου.
Χαίρετε, μάρτυρες Χριστού τίμιοι!

Σίγα νυν, η ψυχή μου, παυσαμένη τον ύμνον, και σπεύσον εις βυθόν μετανοίας· δεομένη πατρός Δανιήλ και πάντων αγίων, ους ανύμνησας, πρεσβεύειν εκτενώς υπέρ του κόσμου συν τη Θεοτόκω. Αλληλούια!

7 Ιουνίου 2014
ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ ΤΩ ΘΕΩ ΔΟΞΑ


Κυριακή 22 Ιουνίου 2014

Παρουσίαση του νέου βιβλίου του Σωτήρη Γουνελά "Πρόταση Λόγου και Πολιτισμού" τη Δευτἐρα 23-6-2014 στην Αθήνα

Τη Δευτέρα 23 Ιουνίου και ώρα 19:30 θα πραγματοποιηθεί παρουσίαση-συζήτηση του νέου βιβλίου του Σωτήρη Γουνελά, Πρόταση Λόγου και Πολιτισμού

Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι: 

Τσιβάκου Ιωάννα, Ομ. Καθηγ. Παντείου Πανεπιστημίου, 

Καλογερόπουλος Άγγελος, φιλόλογος, ποιητής,

Ξυδιάς Βασίλης, εκπαιδευτικός, θεολόγος, 

Κοσμόπουλος Δημήτρης, δοκιμιογράφος, ποιητής. 

Η παρουσίαση θα λάβει χώρα στον χώρο του Άρδην, Ξενοφώντος 4, πλ. Συντάγματος.


Θ. Ι. Ρηγινιώτης, Σατανισμός, η καινούργια θρησκεία των νέων

Εικόνα από εδώ
Στην πραγματικότητα δεν είναι νέα θρησκεία, αλλά τόσο αρχαία, όσο και ο άνθρωπος. Οι πρωτόπλαστοι λάτρεψαν τον Εχθρό του ανθρώπινου γένους στον παράδεισο, όσο κι αν η ιστορία τους είναι δοσμένη στην Αγία Γραφή με αρκετές αλληγορίες και συμβολισμούς.

Στη συνέχεια η ανθρωπότητα δεν έπαψε ποτέ να λατρεύει τους δαίμονες. Τερατόμορφοι και απειλητικοί «θεοί», που λατρεύονταν με ανθρωποθυσίες, κυριαρχούσαν σ’ όλες τις ειδωλολατρικές θρησκείες. Οι Βαβυλώνιοι θυσίαζαν βρέφη στο Μολώχ, το «θεό» με το κεφάλι του ταύρου. Οι Γαλάτες δρυΐδες και οι λοιποί Κέλτες είχαν διαφορετικό τρόπο θυσίας για τα θύματα κάθε κελτικού «θεού». Οι Αζτέκοι θυσίασαν 40.000 αιχμαλώτους μέσα σε τέσσερις μέρες στα εγκαίνια του ναού του Θεού Ήλιου στην πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας τους!... Ακόμη και στην αρχαία Ελλάδα, θεότητες όπως η Ορθία Άρτεμις της Σπάρτης «έπρεπε να λατρεύονται με αίμα», ενώ υπάρχουν αρκετές μαρτυρίες για ανθρωποθυσίες στην Αρκαδία της Πελοποννήσου και αλλού (δείτε εκτενές αφιέρωμα στο θέμα εδώ).

Τι είναι όλοι αυτοί οι «θεοί»; Τι είναι όλα τα διφορούμενα ή σκοτεινά πνεύματα, που ακόμα και σήμερα καταλαμβάνουν τα μέντιουμ, τους σαμάνους και τους διάφορους πνευματιστές όλων των ειδών; Η απάντηση είναι αυτονόητη.

Εξίσου αυτονόητο είναι και το «ποιον θεό λατρεύουν» οι λέσχες που βρίσκονται πίσω από τις τεράστιες οικονομικές αυτοκρατορίες που κυβερνούν τον κόσμο. Σίγουρα όχι τον Ιησού Χριστό.

Αυτός λοιπόν ο προαιώνιος Εχθρός, ο Διάβολος, που ξεγέλασε την ανθρωπότητα χιλιάδες χρόνια πείθοντάς την ότι είναι Θεός, έρχεται πια με μια καινούργια μάσκα – πιο αποκαλυπτική – κερδίζοντας τη φαντασία και την καρδιά των παιδιών μας.


Πέμπτη 19 Ιουνίου 2014

Κώστας Χατζηαντωνίου, Το χρέος και ο τόκος

Γραμμένα από το 2009 ως το 2014 και δημοσιευμένα σε περιοδικά, εφημερίδες ή στο διαδίκτυο, τα δοκίμια του Κώστα Χατζηαντωνίου που κυκλοφορούν συγκεντρωμένα τώρα από τις εκδόσεις Γόρδιος, δεν ήταν δυνατόν να μην εγγράφονται στο κλίμα της πολυεπίπεδης κρίσης που γνωρίζει την περίοδο αυτή η ελληνική ζωή. Κρίσης βαθιάς που, κατά τον συγγραφέα, χαρίζει στη σημερινή γενιά ένα σπάνιο όσο και επώδυνο ιστορικό προνόμιο: να ζει την καθολική κατάρρευση ενός πολιτισμού. Τα δοκίμια του βιβλίου αυτού δεν αναφέρονται μόνο στην οικονομική και την ηθική κατάρρευση της μεταπολιτευτικής ελληνικής δημοκρατίας ούτε εγκλωβίζονται στο αίσθημα νεοελληνικού διχασμού. Αναφέρονται στο λυκόφως του ευρωπαϊκού πολιτισμού, στο αργόσυρτο τέλος όλων των ιδεολογιών και στο κενό απ’ όπου περνούν ψυχρές οι ριπές του μηδενός.
Το βιβλίο χωρίζεται σε τέσσερα μέρη. Στα πρώτα δύο επιχειρείται η επισκόπηση της κρίσης του παρόντος (με αναδρομή στην οικοδόμηση αλλά και την κατάρρευση της μεταπολιτευτικής ευημερίας) και γίνεται μια προσπάθεια βαθύτερης ανατομίας του σύγχρονου αδιεξόδου, πέρα από τα ελληνικά συμφραζόμενα, με το αντίκρισμα του κενού κόσμου ως κόσμου τραγικού. Στα επόμενα δύο μέρη περιγράφονται θεσμοί, ιδέες, αξίες, εκδοχές νοήματος που θα μπορούσαν να αναζωογονήσουν τον τόπο και τον τρόπο μας.
Ο συγγραφέας δεν έχει ασφαλώς με τα συγκεκριμένα κείμενα την αυταπάτη πως απαντά ή εξαντλεί ζητήματα τα οποία είναι τεράστια, ασύνταχτα προς κάθε δογματισμό. Υποψίες διατυπώνει για αλήθειες που η ύπαρξή τους είναι η μόνη πιθανότητα για να μην παραδοθεί ο κόσμος στο μηδέν, στο σκοτάδι που σκύβει ήδη από το βάθος του ορίζοντα.
Με τη βαθιά πίστη πως υπάρχει και ένα άλλο Χρέος, πέρα από το δημοσιονομικό και είναι εφικτός ένας άλλος Τόκος, πέρα από τον χρηματικό (πέρα δηλαδή από τα κυρίαρχα οικονομικά σημαινόμενα που έφεραν τον κόσμο αλλά και τη ζωή μας ως εδώ), γεννήθηκε και ο γενικός τίτλος του βιβλίου. Με την ελπίδα πως δεν είναι γραφτό μας η καταστροφή, με την ελπίδα του ποιητή «για την καινούργια γέννα που όλο την περιμένουμε κι όλο κινά για νάρθει κι όλο συντρίμμι χάνεται στο γύρισμα των κύκλων», μιλά για μιαν ιδέα, για μια νέα γέννα που θα επιτρέψει τη συνέχιση της ιστορικής μας πορείας, τινάσσοντας από πάνω μας τις σκόνες αιώνων. Αν τούτη η έκδοση βοηθήσει έστω να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα τον εαυτό μας που οι ιστορικές περιπέτειες των αιώνων αλλοίωσαν (με αποτέλεσμα η αυτογνωσία να παραμένει αίτημα ιστορικά και αισθητικά εκκρεμές και εμείς, ανασφαλείς και ενοχικοί, να μην τολμάμε να γίνουμε σύγχρονοι), ο σκοπός του βιβλίου αυτού θα έχει δικαιωθεί απόλυτα. Γιατί σκοπός του συγγραφέα δεν ήταν να υποδείξει λύσεις αλλά ν’ ανοίξει ένα δρόμο. Δρόμο ζωής. Της ζωής που είναι πάντα το πρώτο και μέγα αγαθό.



Πέτρος Θεοδωρίδης, Όταν συναντηθούμε ξανά


Πέτρος Θεοδωρίδης, Όταν συναντηθούμε ξανά, επιμέλεια: Δήμος Χλωπτσιούδης, εκδόσεις τοβιβλίο , Θεσσαλονίκη 2014, ISBN: 978-618-81129-4-0.


Του Δήμου Χλωπτσιούδη

Τον Πέτρο Θεοδωρίδη τον ξέραμε ως δοκιμιογράφο και συγγραφέα με δυο βιβλία (οι Μεταμορφώσεις της Tαυτότητας και η Απατηλή Υπόσχεση της Αγάπης) στο ενεργητικό του πριν εκδώσει την συλλογή “όταν συναντηθούμε ξανά ” με υπότιτλο “ποιηματάκια”.

Από το διαδίκτυο ξεπήδησαν τα ποιηματάκια. Έτσι απλά και λιτά. Όχι ποιήματα, αλλά ποιηματάκια. Σαν ένας άλλος συνομιλητής του Θεόκριτου ο Θεοδωρίδης από το πρώτο σκαλί παρατηρεί το έργο του. Ανικανοποίητος επιλέγει το υποκοριστικό. Ποιηματάκια, λοιπόν, που επεξεργάστηκε, ξαναδιάβασε και φρόντισε σαν ασθενικά παιδιά που τελικά ενηλικιώθηκαν και βρήκαν το δρόμο τους προς την έκδοση.

Με συνείδηση της πλαστικότητας του στίχου ο Θεοδωρίδης αγγίζει ευαίσθητες χορδές του σύγχρονου ανθρώπου. Με την οξυδέρκεια του δοκιμιογράφου, του συγγραφέα που αναζητά την εικόνα πίσω από το επιφανειακό χρώμα της ρητορείας και του κομφορμισμού, μεταχειρίζεται το στίχο ως ένα μέσο προκειμένου να αφυπνίσει τον αναγνώστη του. Συνδέει την προβληματική με την τέχνη, την αγωνία για το παρόν και το μέλλον με την εικονοπλασία και την πρόζα, τη θέαση της σύγχρονης κοινωνίας με το συναίσθημα και τον ποιητικό λόγο, με έναν τόνο διαχρονικό.

Η ποιητική του Θεοδωρίδη είναι ανθρωποκεντρική, θα λέγαμε ανθρωπιστική. Τον ενδιαφέρει ο Άνθρωπος, κάθε φυλής, κάθε χρώματος. Η υπαρξιακή αυτογνωσία και οι σύγχρονες ψυχικές ανάγκες βρίσκουν το δρόμο τους από τις λέξεις. Η φιλοσοφία και η μεταφυσική συνδέονται με τις πολιτικές και κοινωνικές καταστάσεις που απειλούν το σύγχρονο άνθρωπο.

Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να ξεχωρίσουμε κάποια ποιήματα. Δύσκολο γιατί κάποια ξεχωρίζουν με τη δομή του στίχου, την ομοιοκαταληξία, το βαθύ νόημα και την εικονοπλαστική τους δύναμη.
Διακρίναμε την εισαγωγική διάγνωση. Ένα ποίημα σε μορφή πρόζας θεατρικής, μία μονολογική διάγνωση ενός ψυχιάτρου. Η νεολαία για την οποία όλοι μιλούν, για το μέλλον της οποίας όλοι τάχα φροντίζουν, ζει μέσα στο αίμα που την ποτίζουν, γίνεται εφιάλτης απέναντι στην αγάπη. Ο ποιητής με ένα μακροσκελές ασύνδετο σχήμα δίνει όλη την έκταση των προβολών βίας απέναντι σε ανθρώπους, στο φυσικό περιβάλλον, σε οτιδήποτε υλικό. Ο κοινωνικός κανιβαλισμός και η κοινωνική καταπίεση, γέμισαν το παιδί με αδιαφορία για την αγάπη.

Στη συλλογή ξεχωρίζει επίσης η δική του Ιθάκη (κάποιες φορές δε θέλουμε να βρούμε την Ιθάκη). Ο Θεοδωρίδης δεν ακολουθεί τη στόχευση ούτε της ομηρικής ούτε της καβαφικής Ιθάκης. Ο άνθρωπος δεν έχει μόνο ανάγκη από την ένταση του καβαφικού ταξιδιού. Μερικές φορές χρειάζεται απλά να απολαύσει τη ζωή του, την ηρεμία. Ο άνθρωπος έχει ανάγκη να ταυτιστεί με τη φύση, να δεθεί μαζί της. Η ηρεμία της φύσης, το ειρηνικό θαλασσινό τοπίο δίνεται μέσα από ένα πλούτο εικόνων που μόνο η ανάγνωσή της χαλαρώνει.

Σταχυολογούμε επίσης το εξαιρετικό η σκοτωμένη ΧελιδΏνα. Ένας επιτάφιος συμβολικός στη φύση και την ανθρώπινη μοχθηρία. Με 9 ομοιοκατάληκτα δίστιχα ο δημιουργός πραγματεύεται την αχαριστία και τη μοχθηρία απέναντι στη Φύση, που συμβολίζεται από τη Χελιδόνα.

Η δυνατή εικονοπλασία γίνεται ένα μέσο για να καταδειχθεί η μοχθηρία του ανθρώπου που με δολοφονικά ένστικτα χύνει όλη του τη μανία στη φύση. Με σκληρές εικόνες τρόμου υπογραμμίζει τη δολοφονία της Χελιδόνας, γιατί ήταν ελεύθερη και πετούσε απλώνοντας χαμόγελα στους γύρω. Η δυναμική των εικόνων, παρά τη σκληρότητά τους, μεταφέρει έναν πλούτο συναισθημάτων στον αναγνώστη: αποτροπιασμός κι αγανάκτηση, πόνος και θλίψη, οδύνη και συμπόνια ξεπηδούν ανεμπόδιστα από τις λέξεις.

Διάχυτη στο ποίημα είναι ειρωνεία του ποιητή. Από τον τίτλο ακόμα, με εκείνο το “ανορθόγραφο” κεφαλαίο ωμέγα στη λέξη χελιδόνα, εκφράζει την ειρωνεία του. Με ανάλογο ύφος σχολιάζει το σαδισμό και το μίσος προς το αγαπημένο πουλί των παιδιών. Η χλεύη προς τον απάνθρωπο άνθρωπο διαπνέει όλο το ποίημα. Μάλιστα το ποίημα κλείνει με μία μοναδική σαρκαστική διάθεση, διατυπωμένη με ένα τρίστιχο σε πλήρη αντίθεση με τα προηγούμενα εννέα ομοιοκατάληκτα δίστιχα. Ο Θεοδωρίδης χλευάζει την ανθρώπινη στάση προς το περιβάλλον. Οι αμετανόητοι δολοφόνοι μετά από τόσο σκληρές εικόνες, προσεύχονται στο Θεό να τους στείλει κι άλλα χελιδόνια για να τα σκοτώσουν.

Επισημαίνουμε επίσης το μεταμοντέρνο εδώ, στο μέλλον… με τις ιδιαίτερες εικόνες του και την υπαρξιακή του αγωνία. Ο άνθρωπος έρμαιο των αιώνων πασχίζει να επιβιώσει, παλεύει συνεχώς να αντέξει στο μεταίχμιο του χρόνου. Ολιγόστιχο μα πλήρες νοημάτων. Οι στίχοι και οι λέξεις με συνεχείς αντιθέσεις (ολοφώτεινη νύχτα, ερμητικά ορθάνοιχτα, σκοτεινό ξημέρωμα) δηλώνουν τις συγκρούσεις του ανθρώπου, τη συνεχή -διαλεκτική- αλλαγή των καταστάσεων. Οι σχεδόν υπερρεαλιστικές εικόνες (ασθμαίνοντας σαν ρινόκεροι σε μάχη, αγριότοπο του παρόντος, αιχμηρό μεταίχμιο) συμπληρώνουν την υπαρξιακή αγωνία του ποιητή. Το πρώτο πληθυντικό γραμματικό πρόσωπο δίνει μία πανανθρώπινη και διαχρονική έμφαση

Ιδιαίτερο είναι και το τέλος τους, όπου ο ποιητής πραγματεύεται έναν ινδιάνικο μύθο για την ταφή των σαμάνων. Ο θάνατος, το φυσικό τοπίο και το θείο συνδέονται σε τρεις τετράστιχες στροφές με ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία. Ο άνθρωπος δένεται με το θεό με την ταφή μέσα στη φύση.

Στην Ιστορία (σελ 29) ο δημιουργός πραγματεύεται το παρελθόν, την κίνηση της ιστορίας, την κοινωνική εξέλιξη. Με ειρωνική διάθεση προσεγγίζει αντιλήψεις που έχουν ακουστεί για την ιστορία. Η ιστορία προχωρά από την ανάγκη (α-πορία) αδιαφορώντας για τον άνθρωπο (μας ποδοπατά) και οικοδομεί χωρίς να το σχεδιάζει (οικοδομεί αθέλητα κάτι το πιο μεγάλο) πάνω στον άνθρωπο (εμείς είμαστε υλικά για την εργολαβία). Η θεοδωριδική ιστορία είναι μια μάγισσα που χτίζει με μαντζούνια και ξόρκια παίζοντας ζάρια πάνω στον άνθρωπο. Οι θνητοί αδυνατούν να την ελέγξουν κι έτσι το μόνο που μένει ότι πρόσφεραν σαν οικοδομικό υλικό για να χτιστεί το κάτι πιο μεγάλο.

Το φασιστικό τρόμο πραγματεύεται στο ναρκισσισμό που γεννιέται από την αλαζονεία της ημιμάθειας, τον εγωισμό και την αυταπάτη της μοναδικότητας. Η εθνική υπερηφάνεια δίπλα στην αφέλεια δίνεται ένα πέπλο που καλύπτει τη γύμνια των ιδεών και την ντροπή για την κατάντια των ανθρώπων. Ο φασισμός γίνεται ένα ρούχο που κρύβει τελικά το φαουστικό πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέυ. Εκείνος γερνά και γιγαντώνεται δίπλα μας, ενώ εμείς βλέπουμε ακόμα το νεαρό πλάσμα του παρελθόντος. Το ίδιο θέμα απασχολεί το Θεοδωρίδη και στο το φασισμό γεννά η έπαρσή μας. Όλα τα αρνητικά αισθήματα του ανθρώπου (ανωτερότητα, φόβος, κακία, μικροψυχία, κομφορμισμός, βλακεία) γεννούν τελικά το φασισμό. Μόνο που τούτη τη φορά δεν κρύβεται το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέυ, αλλά φανερά δακρύζει μέσα στον εξανδραποδισμό της ναρκισσιστικής αντίληψης για την ανωτερότητα και τη βία στον απροστάτευτο.
——————————————————————
Τη συλλογή ποιημάτων “όταν συναντηθούμε ξανά” μπορείτε να “κατεβάσετε” ελεύθερα από εδώ ή να διαβάσετε online εδώ.
——————————————————————
πηγή:


Κυριακή 15 Ιουνίου 2014

Παρουσίαση του νέου βιβλίου του Σπύρου Κουτρούλη "Το ξερίζωμα του ανθρώπου: Η κρίση της νεωτερικότητας, οι ιδεολογίες και οι στοχαστές" την Τετάρτη 18 Ιουνίου στην Αθήνα

Οι Εναλλακτικές Εκδόσεις παρουσιάζουν την Τετάρτη 18 Ιουνίου στις 19.30 το βιβλίο του Σπύρου Κουτρούλη Το ξερίζωμα του ανθρώπου: Η κρίση της νεωτερικότητας, οι ιδεολογίες και οι στοχαστές

Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι: 
Σωτήρης Γουνελάς, συγγραφέας
Μελέτης Μελετόπουλος, ιστορικός-κοινωνιολόγος, 
Ρεϋμόνδος Πετρίδης, δρ Φιλοσοφίας 

και ο συγγραφέας του βιβλίου

Συντονίζει ο Γιώργος Καραμπελιάς. 

Η παρουσίαση θα πραγματοποιηθεί στον χώρο πολιτικής και πολιτισμού του Άρδην, Ξενοφώντος 4, πλ. Συντάγματος.



Μωϋσέως Αγιορείτου(+2014), Κυριακή των Αγίων Πάντων



Κυριακή των Αγίων Πάντων σήμερα και ποιος σκέφτεται πως ο κύριος σκοπός της ζωής του ανθρώπου στη ζωή του και στη Γη αυτή είναι η κατάκτηση της αγιότητος; Υπάρχουμε για να γίνουμε άγιοι.
Η αποτυχία αυτής της επιτεύξεως αποτελεί τη μεγαλύτερη τραγωδία της ανθρώπινης ύπαρξης. Όμως πώς θεωρείται σήμερα η αγιότητα; Πώς στεκόμαστε απέναντί της, πώς την αντικρίζουμε και πώς τη ζούμε; Πώς μπορούμε να τη βρούμε και να τη χάσουμε, να τη χρησιμοποιήσουμε και να την εκμεταλλευθούμε ακόμη;
Η αγιότητα δεν εξαφανίζει την ανθρώπινη προσωπικότητα. Δεν καταστρατηγεί την ανθρώπινη ελευθερία και βούληση, τη μοναδικότητα και ιερότητα του ανθρώπινου προσώπου. Η αγιότητα δεν είναι τηλεκατευθυνόμενη και κατασκευή πανομοιότυπων αγαλμάτων. Υπάρχει μια λαθεμένη αντίληψη πολλών περί της αγιότητος. Ο μυροβόλος συναξαριστής έχει πάμπολλα ξεχωριστά, ωραία παραδείγματα, από τη Δύση την Ανατολή, ανδρών και γυναικών, νέων και γέρων, μορφωμένων και αγραμμάτων, εγγάμων και αγάμων, κληρικών και λαϊκών, κλειστών και ανοιχτών τύπων και χαρακτήρων.
Η αγιότητα ως κάτι το θείο και ιερό προκαλεί γενικά ένα δέος και σεβασμό, θαυμασμό και γοητεία, αλλά πρέπει να πούμε πως μερικές φορές είναι συνυφασμένη με μύθο, υπερβολή κι εξωπραγματικότητα. Ο άγιος θεωρείται εντελώς ξεκομμένος από κάθε τι το κοσμικό. Η πηγή της αγιότητος, η αυτοαγιότητα και αυτοαγαθότητα είναι ο Θεός. Η μετοχή σε Αυτόν την προσφέρει. Οι πρώτοι χριστιανοί ονομάζονταν άγιοι, για να υπενθυμίζεται ο σκοπός της ζωής τους. Η αγιότητα σήμερα θεωρείται απόμακρη, απόκοσμη, ακατόρθωτη. Δωρεά για την επίλεκτη αριστοκρατία του πνεύματος. Στην αγιότητα δόθηκε μία καθαρά ηθικιστική διάσταση που δεν την χαρακτήριζε την ιδιότητα της ουσίας του χριστιανού.
Η αγιότητα δεν είναι πρωτάθλημα, πρωταγωνιτισμός, υπερφυσικό κατόρθωμα, ανδραγάθημα φοβερό και κατάκτηση ρεκόρ. Η αγιότητα δεν έχει φωτεινή επιγραφή, αστραποβόλο φωτοστέφανο, φαντασμαγορική επίδειξη σημείων και ανάγκη διαφήμισης, διάχυσης και χειροκροτήματος. Αγαπά να ζει στην αφάνεια, την αδοξία, την ασημότητα, τη σιωπή, τη μετάνοια και την ταπείνωση. Η αγιότητα είναι κοινωνία με τον Πανάγιο Θεό, δεν είναι ανθρώπινο επίτευγμα. Η αγιότητα είναι η αληθινή ισορροπία, η πραγματική υγεία, η ουσιαστική σχέση με τον Θεό. Η υπακοή στην εντολή του να γίνουμε άγιοι όπως είναι Αυτός. Το θέλημα του Θεού είναι ο αγιασμός μας.
Αγιότητα σημαίνει ν’ ακολουθείς τον Χριστό και στη Γεσθημανή και στον Γολγοθά. Η αγιότητα δεν μεταδίδεται, δεν κερδίζεται με μόνο αναγνώσεις βιβλίων και μακρών συζητήσεων στα σαλόνια. Καλείται κανείς να δώσει αίμα, για να λάβει πνεύμα. Να παλέψει επίμονα και υπομονετικά για να νικήσει το άγριο θηρίο της πολυκέφαλης υπερηφάνειας. Ο άγιος νικά τη φιλαυτία, τη φιλοσαρκία, τη φιλοδοξία και τη φιλοχρηματία με τη φιλοθεΐα, τη φιλανθρωπία, τη φιλαδελφία, τη φιλοτεκνία και τη φιλάρετη ζωή.
Οι άγιοι, κατά τον μακαριστό Γέροντα Ιουστίνο Πόποβιτς, είναι το πραγματούμενο ανά τους αιώνες ευαγγέλιο, ο επεκτεινόμενος Χριστός. Μας απέδειξαν έμπρακτα πως οι ευαγγελικές αρετές είναι πραγματοποιήσιμες.
Πολλοί προσκυνητές σήμερα του Αγίου Όρους ζητούν μεγάλους αγίους, για να λύσουν τα προβλήματά τους. Τους αγίους δηλαδή και τον Χριστό και την εκκλησία τους έχουμε και τους θέλουμε από καθαρό συμφέρον, για να περνάμε ανενόχλητα, καλά. Υπάρχει μία μαγική αντίληψη για την αγιότητα, τα ιερά μυστήρια και την Εκκλησία. Αυτό αποτελεί τη θρησκειοποίηση της Ορθοδοξίας. Οι άγιοι, μας έλεγε ο Γέροντας Παΐσιος, θ’ αγαπούν τον Χριστό ακόμη και αν δεν υπήρχε ο παράδεισος!
Η αληθινή αγιότητα, γιατί δυστυχώς υπάρχει και η ψευδοαγιότητα, δεν είναι με τους δυνατούς προβολείς, τα μεγάφωνα, τα φώτα, τον κρότο, τους κράχτες και την προβολή. Υπάρχει κρυμμένη και στον Άθωνα και στην πόλη και στο χωριό. Θάλλει στη μυστικότητα, την ταπεινότητα και την αγαθότητα του τίμιου, του ειλικρινούς, που υπομένει ασθένεια, απόρριψη, αποτυχία, πένθος, κατηγορία, ειρωνεία και λοιπά. Η αγιότητα μπορεί ν’ αποτελεί μειοψηφία κι εξαίρεση, όμως υπάρχει. Αυτό είναι πολύ σημαντικό και αποτελεί μεγάλη ελπίδα.




Ανθολόγιον 164: Χρήστος Γιανναράς


Ἐπιθυμία εἶναι ὁλόκληρη ἡ ὕπαρξή μας στὸ τάνυσμα μιᾶς ζωτικῆς ἐπιδίωξης. Κι ὅπως ἡ τεντωμένη χορδή, δίνει καὶ ἡ ἐπιθυμία ποικιλόμορφους τόνους: Ἀπὸ τὸν βρυχηθμὸ τῆς τυφλῆς ἀνάγκης, ὣς τὴν ἔξαρση τῆς ἀφειδώλευτης αὐταπάρνησης.

Χρήστος Γιανναράς, Σχόλιο στο Άσμα Ασμάτων, εκδόσεις Δόμος, Αθήνα 2003, σελ. 61.


π. Θ. Μουρτζανός, Οι άγιοι και οι επαγγελίες του Θεού


Εικόνα από εδώ

Συνήθως οι περισσότεροι άνθρωποι για να ακολουθήσουν ένα πρόσωπο, μία ιδέα ή μία στάση ζωής, ακόμη και μία ομάδα, είτε πολιτική, είτε κοινωνική, είτε θρησκευτική, είτε αθλητική, ελκύονται από κάποιες υποσχέσεις αυτής της ομάδας ή αυτών των προσώπων. Οι υποσχέσεις έχουν να κάνουν άλλοτε με το συμφέρον, άλλοτε με τις ανάγκες και άλλοτε με τις ιδέες και τις προσδοκίες των όσων καλούνται να ακολουθήσουν. Το συμφέρον είναι άμεσα υλοποιήσιμο. Ακολουθούμε αυτούς που μας υπόσχονται ότι θα εκπληρώσουν τις επιθυμίες μας, αυτούς που θα μας βοηθήσουν να περάσουμε καλύτερα στη ζωή μας, που θα μας βοηθήσουν να αναδειχθούμε, να γίνουμε επιτυχημένοι. Εξίσου υλοποιήσιμη είναι και η εκπλήρωση των αναγκών μας. Οι άνθρωποι έχουμε ανάγκη της τροφής και της επιβίωσης, αλλά και της καταξίωσης και της αποδοχής και της αγάπης, αλλά και της εξουσίας. Τέλος, υπάρχει και η εκπλήρωση των προσδοκιών. Αυτές συνήθως πηγάζουν και από τις ιδέες. Ακολουθούμε πρόσωπα τα οποία υπόσχονται ότι θα πραγματοποιήσουν ιδέες και νοοτροπίες για ευρύτερους μετασχηματισμούς σε επίπεδο κοινωνίας και ζωής, που θα βοηθήσουν τον κόσμο και επομένως και εμάς να ζήσουμε διαφορετικά, με βάση κριτήρια και αξίες. Γι’ αυτό το λόγο και οι άνθρωποι δεν είμαστε πάντοτε σταθεροί σε όσους ακολουθούμε. Τους δοκιμάζουμε όσον αφορά την αξιοπιστία και την συνέπεια στα όσα διακηρύττουν και στα όσα πράττουν. Στεκόμαστε δύσπιστοι έναντί τους και εύκολα μεταβάλουμε προτιμήσεις, γιατί διαπιστώνουμε πως δεν εκπληρώνουν είτε γιατί δεν θέλουν είτε γιατί δεν μπορούν τα συμφέροντα, τις ανάγκες και τις προσδοκίες μας.
Στη ζωή της πίστης έχουμε και εκεί υποσχέσεις, επαγγελίες. Μόνο που δεν τις δίνουν οι άνθρωποι, αλλά ο Θεός. Αυτοί που ακολουθούν το Θεό γιατί εμπιστεύονται τις επαγγελίες Του, γίνονται οι Άγιοι. Οι επαγγελίες του Θεού δεν έχουν να κάνουν με την καθημερινότητα, τα συμφέροντα, τις ανάγκες, τις προσδοκίες για το σήμερα. Είναι επαγγελίες που φέρουν το νόημα της αιωνιότητας. Αντί για την ικανοποίηση του πρόσκαιρου συμφέροντος ο Θεός υπόσχεται την στενή και τεθλιμμένη πύλη, τη οδό της θυσίας, της άσκησης, της εγκράτειας, της ολιγάρκειας, ακόμη και την οδό της στέρησης. Όποιος πιστεύει, γνωρίζει ότι η ζωή του δεν θα πορευτεί κατά πώς η ανθρώπινη επιθυμία για πλατιά οδό απόλαυσης και ευθυμίας ζητεί, αλλά θα είναι έτοιμος για θυσία, η οποία θα καταξιώνεται από τη χαρά της πίστης. Η χαρά φέρει μέσα της και την λύπη, διότι δεν εκπληρώνονται τα συμφέροντα. Όμως αυτός που ακούει και αποδέχεται τις επαγγελίες του Θεού γνωρίζει ότι το συμφέρον του είναι η εμπιστοσύνη στο Θεό, ακόμη και μέσα από την κούραση της θυσίας. Την ίδια στιγμή, ο Θεός δεν υπόσχεται την ικανοποίηση τω αναγκών μας, αλλά την υπέρβασή τους. Κι αυτό γίνεται δια της αγάπης, τόσο προς Εκείνον όσο και προς τον πλησίον. Η σχέση με το Θεό μάς δείχνει ότι μόνο μία ανάγκη υπάρχει πραγματικά: αυτή της αγάπης. Και όποιος αγαπά, μπορεί και δίνεται. Για να γευθεί μέσα από την χαρμολύπη της υπομονής, της υπακοής, του σταυρού, της δοτικότητας, ακόμη και χωρίς καμία ανταπόδοση, ούτε καν ηθική, ότι το χρέος έναντι του Θεού και του συνανθρώπου γεμίζει την ύπαρξη δύναμη να μπορεί να διακρίνει τα ουσιώδη και με διάρκεια. Τέλος, η επαγγελία του Θεού έχει να κάνει με την υπόσχεση της Ανάστασης. Δηλαδή της αιώνιας ζωής, για την οποία ούτε καν η παρούσα δεν μπορεί να συγκριθεί. Γι’ αυτό και είναι το νέφος το περικείμενον των μαρτύρων τοσούτον, διότι η σχέση με το Θεό βάζει την καρδιά και τη ζωή του ανθρώπου σε μιαν άλλη προοπτική. Της γνώσης και της βίωσης του νοήματος της αληθινής ζωής, που είναι η κατά Θεόν. Τα υπόλοιπα, τα ανθρώπινα, ο Άγιος χωρίς να τα εγκαταλείπει, καθώς τον κόσμο οικεί, γνωρίζει την πραγματική τους αξία, που έγκεινται στην προετοιμασία για τα κρείττονα.
Η Εκκλησία, παρουσιάζοντας και τιμώντας Πάντας τους Αγίους της την Κυριακή μετά την Πεντηκοστή, δείχνει ότι ο δρόμος των επαγγελιών του Θεού είναι καρπός της εν Αγίω Πνεύματι ζωής. Καρπός της μετοχής στην ζωή της πίστης στο Χριστό και του εκκλησιαστικού δρόμου, όταν ο άνθρωπος εμπιστεύεται και αγαπά αληθινά. Και οι Άγιοι δεν εγκαταλείπουν όλους εμάς που λιγότερο ή περισσότερο παραμένουμε προσκολλημένοι στη οδό του συμφέροντος, της ανάγκης, των προσδοκιών. Στην οδό που καθιστά την πίστη θρησκεία, εκπλήρωση αναγκών και λύτρωση από φόβους ή εκζήτηση μισθού. Οι Άγιοι γίνονται και παραμένουν τέκνα Θεού. Αυτό που λείπει ως προτεραιότητα από έναν εκκοσμικευμένο και ανθρωποκεντρικό πολιτισμό, ο οποίος δεν μπόρεσε να διακρίνει τα ουσιώδη, ίσως γιατί κι εμείς αποτύχαμε να τα ζήσουμε ή τα διαστρεβλώσαμε μέσα από μία λογική εξουσίας, άνεσης και αδυναμίας να διαλεχθούμε με ταπείνωση, σεβασμό και αφειδώλευτη αγάπη. Οι Άγιοι έδειξαν και δείχνουν το δρόμο της θυσίας, της αγάπης, της ανάστασης. Και μεσιτεύουν για τον καθέναν μας. Ας τους ακολουθούμε εν χαρά, με την ελπίδα κι εμείς να συμμετάσχουμε στο δικό τους νέφος, υπερβαίνοντας το πρόσκαιρο, που ενίοτε γίνεται τόσο καταθλιπτικό, όπως στην εποχή μας, όταν διακρίνεται η ματαιότητά του για τους πολλούς.


Κέρκυρα, 15 Ιουνίου 2014
π. Θ. Μουρτζανός




ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΠΟΓΚΡΟΜ ΚΑΙ ΤΗ ΣΦΑΓΗ ΤΗΣ ΦΩΚΑΙΑΣ


Στις σελίδες Ιστορίας της "Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας" (15-6-2014) υπάρχει αφιέρωμα στα 100 χρόνια από την καταστροφή της μικρασιατικής Φώκαιας.

Στο αφιέρωμα περιλαμβάνεται η εντυπωσιακή μαρτυρία του Φελίξ Σαρτιώ και ένα κείμενο του Χάρη Γιακουμή που περιγράφει πως διασώθηκαν οι φωτογραφίες του πογκρόμ.

Στις 13 Ιουνίου 1914 καταστράφηκε η Φώκαια της Ιωνίας (βόρεια της Σμύρνης) από τις παρακρατικές συμμορίες των Νεότουρκων στο πλαίσιο ενός οργανωμένου σχεδίου εθνικής εκκαθάρισης.

Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ.


Σάββατο 14 Ιουνίου 2014

Ανθολόγιον 163: Νικόλας Σεβαστάκης

[...] Η προβολή του ελληνικού διχασμού ανάμεσα στην ορθολογική Ευρώπη και στην ανατολική ή βαλκανική "ανωριμότητα", ανάμεσα στον εκσυγχρονισμό και στην αντινεωτερική ψυχή του νεοέλληνα, συνεχίζει να εμπνέει ένα μεγάλο τμήμα των αναλύσεων αλλά και των πρακτικών πολιτικών λόγων. [...] 



Νικόλας Σεβαστάκης, Γιάννης Σταυρακάκης, Λαϊκισμός, αντιλαϊκισμός και κρίση, εκδ. Νεφέλη, Αθήνα 2012, σελ. 13.




Arthur Schopenhauer, Περί ανάγνωσης και βιβλίων

Ἡ ἀμάθεια ὑποβιβάζει τὸν ἄνθρωπο μόνο ὅταν συνοδεύεται ἀπὸ ὑλικὰ πλούτη. Ἡ ἔνδεια καὶ ἡ ἀνέχεια καθυποτάσσουν τοὺς φτωχούς. Ἡ ἐργασία ὑποκαθιστᾶ στὴ ζωή τους τὴ μάθηση καὶ ἀπασχολεῖ τὴ σκέψη τους. Ἀντίθετα, ὅσοι πλούσιοι εἶναι ἀμαθεῖς, ζοῦν μόνο γιὰ τὶς ἀπολαύσεις καὶ δὲν διαφέρουν ἀπὸ τὰ μοσχάρια. Ἀκόμη πιὸ ἀξιόμεμπτο εἶναι ὅτι δὲν χρησιμοποιοῦν τὰ πλούτη καὶ τὸν ἐλεύθερο χρόνο τους γιὰ νὰ τοὺς προσδώσουν ὕψιστη ἀξία.

Arthur Schopenhauer, Περί ανάγνωσης και βιβλίων: Η τέχνη της αποχής από την ανάγνωση,μετάφραση: Γιάννης Καλιφατίδης, εκδόσεις Άγρα,Αθήνα 2013, σελ. 5 (απόσπασμα) /  [πηγή]


ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΩΝ ΟΛΛΑΝΔΩΝ ΣΤΟ ΜΟΥΝΤΙΑΛ: ΔΙΕΣΥΡΑΝ ΜΕ 5-1 ΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ

Το καταπληκτικό γκολ του Φαν Πέρσι  (φωτό: contra.gr)
Η εθνική Ολλανδίας με μια φοβερή εμφάνιση συνέτριψε με 5-1 την Ισπανία. Οι Ισπανοί προηγήθηκαν με (ανύπαρκτο) πέναλτι στο 27' (Xabi Alonso). Οι Ολλανδοί ισοφάρισαν στο 44' με το καταπληκτικό γκολ του van Persie. Στο 53' ο Robben διαμόρφωσε το 1-2. Ο Stefan de Vrij έκανε το 1-3 στο 64' (είχε προηγηθεί ωστόσο φάουλ στον Κασίγιας), ο van Persie ανέβασε το σκορ στο 1-4 στο 72' και ο θρίαμβος ολοκληρώθηκε στο 80' με το δεύτερο γκολ του Robben. 
Περισσότερα  εδώ ή  εδώ.


Παρασκευή 13 Ιουνίου 2014

George Orwell, Πολιτική και γλώσσα

πηγή: Αντίφωνο
www.antifono.gr


George Orwell, Πολιτική και γλώσσα

Μετάφραση: Αντώνης Παπαγιάννης

Σημείωμα του μεταφραστή: Το παρακάτω κείμενο περιλαμβάνει εκτεταμένα αποσπάσματα από ένα εκτενέστερο δοκίμιο του George Orwell που δημοσιεύθηκε το 1946 με τον τίτλο ‘Politics and the English Language’[υπάρχει ολόκληρο στο Διαδίκτυο, σε πολλές διευθύνσεις]. Παραλείποντας μόνο τα παραδείγματα και τα σχόλια που αναφέρονται συγκεκριμένα στην αγγλική γλώσσα, μετέφρασα τα τμήματα που έχουν γενικότερο ενδιαφέρον, υπεράνω γλωσσικών συνόρων (όπου το κείμενο γράφει ‘αγγλική’, ο αναγνώστης μπορεί να βάλει ‘ελληνική’ χωρίς να αλλάζει ουσιαστικά το νόημα). Όσοι πιστεύουν ότι η χρήση της γλώσσας από τους πολιτικούς έχει βελτιωθεί από τότε, μπορεί να αλλάξουν γνώμη διαβάζοντας το κείμενο. Μάλιστα στην εποχή μας η γενικευμένη τάση της ‘πολιτικής ορθότητας’ (political correctness) και η υποταγή της πολιτικής βούλησης στην ‘επικοινωνιακή τεχνική’ έχουν κάνει τη γλώσσα σχεδόν αγνώριστη στα στόματα και τα κείμενα των επαγγελματιών της χειραγώγησης ανθρώπων. 


Ας σημειώσω για όσους δεν το γνωρίζουν ότι ο Orwell στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια εργάσθηκε ως συνεργάτης πολιτικής προπαγάνδας του BBC και επαγγελματίας συντάκτης πολιτικών κειμένων και φυλλαδίων. Έτσι, οι απόψεις του διαμορφώνονται σε μεγάλο βαθμό από προσωπική πείρα. Τα παραδείγματα που παραθέτει αναφέρονται βέβαια στην εποχή του (τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ακμή του σταλινισμού στην τότε Σοβιετική Ένωση, δύση της Βρετανικής Αυτοκρατορίας), αλλά δεν νομίζω ότι ο αναγνώστης θα δυσκολευθεί να σκεφθεί ανάλογες καταστάσεις και στην εποχή μας. 

«Οι περισσότεροι που κάνουν τον κόπο να ασχοληθούν με το θέμα παραδέχονται ότι η [αγγλική] γλώσσα βρίσκεται σε κακή κατάσταση, αλλά η γενική πεποίθηση είναι ότι δεν μπορούμε με συνειδητή δράση να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Ο πολιτισμός μας είναι παρακμασμένος και η γλώσσα μας—λέει το επιχείρημα—αναπόφευκτα θα ακολουθήσει τη γενική κατάρρευση. Το συμπέρασμα είναι ότι κάθε αγώνας κατά της κακοποίησης της γλώσσας είναι ένας συναισθηματικός αρχαϊσμός, όπως το να προτιμά κανείς τα κεριά από το ηλεκτρικό φως ή τα αμάξια με άλογα από τα αεροπλάνα. Κάτω από την άποψη αυτή βρίσκεται η μισο-συνειδητή πεποίθηση ότι η γλώσσα είναι μια φυσική εξέλιξη και όχι ένα όργανο που το διαμορφώνουμε για τους δικούς μας σκοπούς. 

Είναι βέβαια σαφές ότι η κατάπτωση μιας γλώσσας τελικά έχει πολιτικά και οικονομικά αίτια: δεν οφείλεται απλά στην κακή επίδραση του ενός ή του άλλου μεμονωμένου γραφιά. Ωστόσο, ένα αποτέλεσμα μπορεί να γίνει αίτιο, που ενισχύει το αρχικό αίτιο και επιφέρει το ίδιο αποτέλεσμα σε πιο έντονη μορφή, και ούτω καθεξής επ’ αόριστον. Μπορεί κάποιος να το ρίξει στο ποτό διότι θεωρεί τον εαυτό του αποτυχημένο, και στη συνέχεια να αποτυγχάνει όλο και περισσότερο διότι πίνει. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και με τη γλώσσα. Γίνεται άσχημη και ανακριβής διότι οι σκέψεις μας είναι ανόητες, αλλά η αφροντισιά της γλώσσας μας διευκολύνει τις ανόητες σκέψεις μας. Το θέμα είναι ότι αυτή η διαδικασία είναι αναστρέψιμη. Η σύγχρονη αγγλική γλώσσα, ιδίως η γραπτή, είναι γεμάτη κακές συνήθειες που διαδίδονται με τη μίμηση και που μπορούν να αποφευχθούν αν κανείς θελήσει να καταβάλει τον απαραίτητο κόπο. Αν απαλλαγεί κανείς από τις συνήθειες αυτές, μπορεί να σκεφθεί πιο καθαρά, και η καθαρή σκέψη είναι ένα αναγκαίο πρώτο βήμα προς μια πολιτική αναγέννηση, που σημαίνει ότι η μάχη κατά της κακής γλώσσας δεν είναι ιδιοτροπία και δεν αφορά αποκλειστικά τους επαγγελματίες γραφείς. […]

[…] Καθένα από τα παραδείγματα έχει τα δικά του σφάλματα, αλλά ξέχωρα από την ασχήμια που μπορεί να αποφευχθεί, δυο ιδιότητες είναι κοινές σε όλα. Η πρώτη είναι η ‘μπαγιατίλα’ των εικόνων, η δεύτερη είναι η έλλειψη ακριβείας. Ο γράφων είτε έχει ένα νόημα και δεν μπορεί να το εκφράσει, ή χωρίς να το θέλει λέει κάτι άλλο, ή σχεδόν αδιαφορεί τελείως για το αν οι λέξεις του σημαίνουν κάτι ή όχι. Αυτό το μίγμα ασάφειας και καθαρής ανικανότητας είναι το πιο έντονο χαρακτηριστικό της σύγχρονης αγγλικής πρόζας, και ειδικά κάθε είδους πολιτικού γραψίματος. Μόλις τεθούν συγκεκριμένα θέματα, το συμπαγές χάνεται μέσα στο αφηρημένο και κανείς δεν δείχνει ικανός να σκεφθεί σχήματα λόγου που δεν είναι τετριμμένα: η πρόζα αποτελείται όλο και λιγότερο από λέξειςδιαλεγμένες για το νόημά τους, και όλο και περισσότερο από φράσεις κολλημένες μεταξύ τους σαν κομμάτια από ένα προκατασκευασμένο κοτέτσι. 

[…] Πολλές πολιτικές λέξεις υφίστανται παρόμοια κακοποίηση. Η λέξη Φασισμός δεν έχει πια κανένα νόημα παρά μόνο στο βαθμό που σημαίνει ‘κάτι μη επιθυμητό’. Οι λέξεις δημοκρατία, σοσιαλισμός, ελευθερία, πατριωτικός, ρεαλιστικός, δικαιοσύνη έχουν καθεμία πολλές διαφορετικές σημασίες, που δεν μπορούν να συμφιλιωθούν μεταξύ τους. Στην περίπτωση μιας λέξης όπως δημοκρατία, όχι μόνο δεν υπάρχει συμφωνημένος ορισμός, αλλά κάθε προσπάθεια να δοθεί ορισμός βρίσκει αντίσταση απ’ όλες τις μεριές. Είναι σχεδόν παγκόσμια η αίσθηση ότι όταν ονομάζουμε μια χώρα δημοκρατική την επαινούμε: κατά συνέπεια οι υποστηρικτές κάθε είδους καθεστώτος υποστηρίζουν ότι είναι δημοκρατία, και φοβούνται ότι ίσως θα έπρεπε να πάψουν να χρησιμοποιούν τη λέξη αυτή αν την καθήλωναν σε ένα μόνο νόημα. Τέτοιες λέξεις συχνά χρησιμοποιούνται με συνειδητά ανέντιμο τρόπο. Δηλαδή, εκείνος που τις χρησιμοποιεί έχει τον δικό του προσωπικό ορισμό, αλλά αφήνει τον ακροατή του να νομίζει ότι εννοεί κάτι τελείως διαφορετικό […] Άλλες λέξεις που χρησιμοποιούνται με ποικίλες σημασίες, στις περισσότερες περιπτώσεις περισσότερο ή λιγότερο ανέντιμα, είναι: τάξη, ολοκληρωτικός, επιστήμη, προοδευτικός, αντιδραστικός, μπουρζουά, ισότητα. 

[…] Ένας σχολαστικός γραφέας, σε κάθε πρόταση που γράφει, θα υποβάλλει στον εαυτό του τέσσερα τουλάχιστον ερωτήματα, τα εξής: 
Τι προσπαθώ να πω; 
Ποιες λέξεις θα το εκφράσουν; 
Ποια εικόνα ή μεταφορά θα το κάνει σαφέστερο; 
Είναι η εικόνα αρκετά φρέσκια ώστε να έχει αποτέλεσμα; 

Και πιθανώς θα ρωτήσει και δυο ακόμη πράγματα: 
Θα μπορούσα να το πω με πιο σύντομο τρόπο; 
Έχω πει τίποτε άσχημο που θα μπορούσα να αποφύγω; 

Όμως δεν είστε υποχρεωμένος να κάνετε όλον αυτό τον κόπο. Μπορείτε να τον αποφύγετε απλώς ανοίγοντας το μυαλό σας και αφήνοντας τις ετοιματζίδικες φράσεις να μπουν μέσα. Αυτές θα στήσουν τις προτάσεις σας—θα σκεφτούν ακόμη και τις σκέψεις σας, ως ένα βαθμό—και εν ανάγκη θα επιτελέσουν τη σημαντική υπηρεσία να συγκαλύψουν εν μέρει το νόημά σας ακόμη κι από σας τους ίδιους. Ακριβώς στο σημείο αυτό φαίνεται καθαρά η ειδική σχέση ανάμεσα στην πολιτική και την υποβάθμιση της γλώσσας. 

Στην εποχή μας γενικά ο πολιτικός λόγος είναι κακός λόγος. Όπου δεν ισχύει αυτό, συνήθως ανακαλύπτουμε ότι ο γράφων είναι ένα είδος επαναστάτη που εκφράζει τις προσωπικές του απόψεις και όχι μια ‘κομματική γραμμή’. Φαίνεται ότι η δογματική ορθοδοξία, οποιουδήποτε χρώματος, απαιτεί ένα άψυχο, μιμητικό στυλ. Οι πολιτικές διάλεκτοι που συναντά κανείς σε φυλλάδια, κύρια άρθρα, μανιφέστα, νομοσχέδια και λόγους υφυπουργών διαφέρουν βέβαια από κόμμα σε κόμμα, αλλά όλες μοιάζουν στο ότι σχεδόν ποτέ δεν βρίσκει κανείς μια φρέσκια, ζωντανή, αυτοσχέδια μορφή λόγου […] Όταν παρακολουθεί κανείς κάποιον κουρασμένο ομιλητή στο βήμα να επαναλαμβάνει μηχανικά τις συνηθισμένες φράσεις […] έχει συχνά την αίσθηση ότι παρακολουθεί όχι ένα ζωντανό άνθρωπο, αλλά ένα είδος κούκλας […] Ένας τέτοιος ομιλητής έχει σε κάποιο βαθμό μετατρέψει τον εαυτό του σε μηχανή. Από τον λάρυγγά του βγαίνουν οι κατάλληλοι ήχοι, αλλά ο εγκέφαλός του δεν συμμετέχει, όπως θα συνέβαινε αν διάλεγε ο ίδιος τις λέξεις του. Αν τον λόγο που βγάζει έχει συνηθίσει να τον κάνει πολλές φορές, μπορεί σχεδόν να μην έχει επίγνωση του τι λέει, όπως όταν λέει κανείς το ‘Κύριε ελέησον’ στην εκκλησία. Αυτή η κατάσταση μειωμένης επίγνωσης, αν όχι απαραίτητη, είναι οπωσδήποτε ευνοϊκή για την πολιτική συμμόρφωση. 

Στην εποχή μας, ο πολιτικός λόγος και η γραφή υποστηρίζουν σε μεγάλο βαθμό τα ανυποστήρικτα. Γεγονότα όπως η συνεχιζόμενη Βρετανική κυριαρχία στην Ινδία, οι Ρωσικές εκκαθαρίσεις και εκτοπίσεις, η ρίψη των ατομικών βομβών στην Ιαπωνία μπορούν πράγματι να υποστηριχθούν, αλλά μόνο με επιχειρήματα που είναι πολύ σκληρά για τους περισσότερους ανθρώπους και που δεν συνάδουν με τους ομολογούμενους σκοπούς των πολιτικών κομμάτων. Έτσι η πολιτική γλώσσα πρέπει σε μεγάλο βαθμό να αποτελείται από ευφημισμούς, φαύλους κύκλους και καθαρή νεφελώδη ασάφεια. Ανυπεράσπιστα χωριά βομβαρδίζονται από αέρος, οι κάτοικοί τους διώχνονται στην ύπαιθρο, τα ζωντανά σκοτώνονται με πολυβολισμούς, οι καλύβες πυρπολούνται με εμπρηστικές σφαίρες: αυτό ονομάζεταιειρήνευση (pacification). Εκατομμύρια χωρικοί διώχνονται από τα κτήματά τους και στέλνονται στους δρόμους μόνο με όσα μπορούν να κουβαλήσουν: αυτό ονομάζεται μετακίνηση πληθυσμών ή επανόρθωση των συνόρων. Άνθρωποι φυλακίζονται για χρόνια χωρίς δίκη, ή εκτελούνται με μια σφαίρα στον αυχένα ή στέλνονται να πεθάνουν από σκορβούτο στα Αρκτικά στρατόπεδα εργασίας: αυτό λέγεται απομάκρυνση αντιδραστικών στοιχείων. Μια τέτοια φρασεολογία χρειάζεται όταν κανείς θέλει να κατονομάσει πράγματα χωρίς να ανακαλέσει νοερά τις εικόνες τους. Για σκεφθείτε για παράδειγμα έναν βολεμένο Άγγλο καθηγητή να υπερασπίζεται τον Ρωσικό ολοκληρωτισμό. Δεν μπορεί να πει ξεκάθαρα: ‘Πιστεύω ότι πρέπει να εξοντώνεις τους αντιπάλους σου όταν αυτό θα φέρει καλά αποτελέσματα’. Συνεπώς είναι πιθανό ότι θα πει κάτι σαν κι αυτό: 

‘Αν και αβίαστα δέχομαι ότι το Σοβιετικό καθεστώς παρουσιάζει κάποια χαρακτηριστικά που ένας ανθρωπιστής μάλλον θα κατακρίνει, θα πρέπει, νομίζω, να συμφωνήσουμε ότι ένας κάποιος περιορισμός του δικαιώματος πολιτικής αντίθεσης είναι αναπόφευκτο επακόλουθο των μεταβατικών περιόδων, και ότι οι δυσχέρειες που έχει κληθεί να υποστεί ο Ρωσικός λαός είναι επαρκώς δικαιολογημένες στη σφαίρα των στέρεων επιτευγμάτων’. 

Το πομπώδες στυλ είναι κι αυτό ένα είδος ευφημισμού. Ένας σωρός από μακροσκελείς λέξεις πέφτει πάνω στα γεγονότα σαν μαλακό χιόνι που θολώνει το περίγραμμα και συγκαλύπτει τις λεπτομέρειες. Ο μεγάλος εχθρός της καθαρής γλώσσας είναι η ανειλικρίνεια. Όπου υπάρχει χάσμα ανάμεσα στους πραγματικούς και τους δηλωμένους σκοπούς κάποιου, ο δράστης καταφεύγει ενστικτωδώς σε μακρές λέξεις και εξαντλημένους ιδιωματισμούς, σαν τη σουπιά που χύνει μελάνι. Στην εποχή μας δεν μπορεί να μείνει κανείς ‘εκτός πολιτικής’. Όλα τα θέματα είναι πολιτικά θέματα, και η ίδια η πολιτική είναι ένας σωρός από ψέματα, υπεκφυγές, τρέλα, μίσος και σχιζοφρένεια. Όταν η γενική ατμόσφαιρα είναι κακή, η γλώσσα αναγκαστικά πάσχει. Δεν έχω επαρκείς γνώσεις για να το επαληθεύσω, αλλά μαντεύω ότι η γερμανική, η ρωσική και η ιταλική γλώσσα έχουν όλες χειροτερέψει μέσα στα τελευταία 10-15 χρόνια λόγω των δικτατορικών καθεστώτων. 

Αν όμως η σκέψη διαφθείρει τη γλώσσα, και η γλώσσα μπορεί να διαφθείρει τη σκέψη. Μια κακή χρήση μπορεί να εξαπλωθεί με τη συνήθεια και τη μίμηση ακόμη και ανάμεσα σε ανθρώπους που (θα έπρεπε να) γνωρίζουν καλύτερα τη γλώσσα […] Οι λέξεις, σαν άλογα του ιππικού που ανταποκρίνονται στο σάλπισμα, ομαδοποιούνται αυτόματα σε γνωστές ανιαρές εικόνες. Αυτή η εισβολή προκατασκευασμένων φράσεων στο μυαλό μπορεί να προληφθεί μόνο αν κάποιος είναι σε συνεχή εγρήγορση εναντίον τους, καθώς κάθε τέτοια φράση αναισθητοποιεί ένα μέρος του εγκεφάλου. 

Είπα παραπάνω ότι ο εκφυλισμός της γλώσσας μας πιθανώς μπορεί να θεραπευθεί. Αυτοί που αρνούνται το γεγονός αυτό θα υποστήριζαν […] ότι η γλώσσα απλώς αντανακλά τις υπάρχουσες κοινωνικές συνθήκες, και ότι δεν μπορούμε να επηρεάσουμε την εξέλιξή της με άμεση παρέμβαση στις λέξεις και τις δομές. Αυτό μπορεί να ισχύει για τον γενικό τόνο ή το πνεύμα μιας γλώσσας, αλλά όχι για τις λεπτομέρειες. Ανόητες λέξεις ή εκφράσεις συχνά έχουν εξαφανισθεί, όχι μέσω κάποιας εξελικτικής διεργασίας, αλλά με συνειδητή δράση μιας μειονότητας [...]

Η υπεράσπιση της αγγλικής γλώσσας δεν έχει καμιά σχέση με αρχαϊσμούς, με τη διάσωση παρωχημένων λέξεων και εκφράσεων, ή με τη δημιουργία μιας ‘πρότυπης αγγλικής’ από την οποία δεν πρέπει ποτέ να αποκλίνουμε. Αντίθετα, ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την κατάργηση κάθε λέξης ή ιδιωματισμού που έχει εξαντλήσει τη χρησιμότητά του […] Αυτό που χρειάζεται πάνω απ’ όλα είναι να αφήσουμε το νόημα να διαλέξει τη λέξη, και όχι το αντίστροφο. Στην πρόζα το χειρότερο που μπορείς να κάνεις με τις λέξεις είναι να παραδοθείς σ’ αυτές. Όταν σκέφτεσαι κάποιο στέρεο αντικείμενο, σκέφτεσαι χωρίς λέξεις, και στη συνέχεια, αν θέλεις να περιγράψεις το πράγμα που φανταζόσουν, πιθανώς ψάχνεις μέχρι να βρεις τις ακριβείς λέξεις που φαίνεται να ταιριάζουν. Όταν σκέφτεσαι κάτι αφηρημένο, έχεις περισσότερο την τάση να χρησιμοποιείς λέξεις από την αρχή, και αν δεν κάνεις συνειδητή προσπάθεια να την εμποδίσεις, η υπάρχουσα διάλεκτος θα ξεπηδήσει αυτόματα και θα κάνει τη δουλειά για λογαριασμό σου, με τίμημα τη θόλωση ή και την αλλοίωση του νοήματός σου. Είναι ίσως καλύτερα να αναβάλει κανείς τη χρήση λέξεων για όσο γίνεται περισσότερο και να κάνει το νόημά του όσο πιο καθαρό μπορεί με εικόνες και αισθήσεις. Στη συνέχεια μπορεί κανείς να διαλέξει—όχι απλά να αποδεχθεί—τις φράσεις που αποδίδουν καλύτερα το νόημα, κι έπειτα να αντιστρέψει τη διαδικασία και να σκεφθεί τι εντυπώσεις είναι πιθανό να δώσουν τα λόγια του σε κάποιο άλλο πρόσωπο […] 

Δεν ασχολήθηκα εδώ με τη λογοτεχνική χρήση της γλώσσας, αλλά με τη γλώσσα ως εργαλείο έκφρασης και όχι συγκάλυψης ή παρεμπόδισης της σκέψης […] Θα πρέπει κανείς να αναγνωρίσει ότι το σημερινό πολιτικό χάος συνδέεται με τον εκφυλισμό της γλώσσας, και ότι πιθανώς μπορεί κανείς να επιφέρει κάποια βελτίωση αρχίζοντας από τη γλωσσική πλευρά. Αν απλουστεύσεις τα αγγλικά σου, ελευθερώνεσαι από τις χειρότερες τρέλες του δογματισμού. Δεν μπορείς να μιλήσεις καμιά από τις απαραίτητες διαλέκτους, κι αν πεις κάτι ανόητο, η ανοησία του θα είναι προφανής, ακόμη και σε σένα. Η πολιτική γλώσσα—κι αυτό με παραλλαγές ισχύει για όλα τα πολιτικά κόμματα, από Συντηρητικούς μέχρι Αναρχικούς—είναι σχεδιασμένη να κάνει τα ψέματα να ακούγονται σαν αλήθειες και το έγκλημα σαν αξιοπρέπεια, και να δίνει μια εικόνα στερεότητας σε αέρα φρέσκο. Δεν μπορεί κανείς να τα αλλάξει όλα αυτά σε μια στιγμή, αλλά τουλάχιστον μπορεί να αλλάξει τις συνήθειές του, και από καιρό σε καιρό μπορεί ακόμη, αν χλευάσει αρκετά δυνατά, να στείλει μια τετριμμένη και άχρηστη φράση […] στο σκουπιδοτενεκέ, εκεί που ανήκει». 



ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ

1. Οι ενυπόγραφες αναρτήσεις (άρθρα, ομιλίες, κριτικές βιβλίων, επιφυλλίδες, δοκίμια, μελετήματα κλπ) που φιλοξενούνται ή αναδημοσιεύονται στο ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ» εκφράζουν κατά κύριο λόγο τους συγγραφείς τους και όχι απαραίτητα το ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ».

2. Τα σχόλια των αναγνωστών του ιστολογίου «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ» εκφράζουν τους ίδιους προσωπικά και όχι το ιστολόγιο «ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ». Σχόλια άσχετα με το περιεχόμενο των αναρτήσεων δεν θα δημοσιεύονται.

3. Υπάρχουν στο ιστολόγιο μας πολλές προτάσεις (σύνδεσμοι, links) προς άλλους δικτυακούς τόπους. Το ιστολόγιο μας δε φέρει καμία ευθύνη για το περιεχόμενο των αναρτήσεων ή των σχολίων που γίνονται εκεί.

Αρχείο

Φίλοι κι αδελφοί

Παναγία Οδηγήτρια του Balamand (Λίβανος)

Παναγία Οδηγήτρια του Balamand (Λίβανος)

ΣΥΝ-ΙΣΤΟΛΟΓΕΙΝ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Ένα ιστολόγιο αφιερωμένο στους 57 αη-Γιώργηδες της Ορθόδοξης Εκκλησίας

ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζεται...

Τοῦτο σᾶς λέγω πάλιν καὶ σᾶς παραγγέλλω: κἂν ὁ οὐρανὸς νὰ κατέβη κάτω κἂν ἡ γῆ νὰ ἀνέβη ἀπάνω κἂν ὅλος ὁ κόσμος νὰ χαλάση καθὼς μέλλει νὰ χαλάση σήμερον αὔριον, νὰ μὴ σᾶς μέλη τί ἔχει νὰ κάμη ὁ Θεός. Τὸ κορμὶ ἂς σᾶς τὸ καύσουν, ἂς σᾶς τὸ τηγανίσουν, τὰ πράγματά σας ἂς σᾶς τὰ πάρουν, μὴ σᾶς μέλη, δῶστε τα, δὲν εἶναι ἐδικά σας. Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζεται. Ἐτοῦτα τὰ δύο ὅλος κόσμος νὰ πέση, δὲν ἠμπορεῖ νὰ σᾶς τὰ πάρη, ἔξω ἂν τύχη καὶ τὰ δώσετε μὲ τὸ θέλημά σας. Αὐτὰ τὰ δύο νὰ τὰ φυλάγετε νὰ μὴν τύχη καὶ τὰ χάσετε.

Ἅγιος Κοσμᾶς Αἰτωλός, Διδαχὴ Γ' (ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἰωάννη Β. Μενούνου, Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ Διδαχὲς καὶ Βιογραφία, ἐκδόσεις Ἀκρίτας, ζ' ἔκδοση, Ἀθήνα 2004, σελ.154)

Επισκέπτες από 17/9/2009

Free counters!

ΠΕΡΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Περί θεολογίας

Περί θεολόγων και Θρησκευτικών

ΘΕΣΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ

ΘΕΣΕΙΣ, ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ
ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ Θ. Ι. ΡΗΓΙΝΙΩΤΗ «ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟ ΑΘΕΟ»

Κ. ΤΣΑΤΣΟΣ, ΠΕΡΙ "ΕΙΔΙΚΩΝ"

Τοῦτο εἶναι τὸ δρᾶμα τῆς ἐποχῆς μας: ὅτι ἡ πρόοδος της δὲν βρίσκεται στὰ χέρια τῶν πνευματικῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ τῶν εἰδικῶν, ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι πνευματικοὶ ἄνθρωποι.

Κωνσταντίνος Τσάτσος, Ἀφορισμοὶ καὶ διαλογισμοί, τέταρτη σειρά, εκδ. Βιβλ. τῆς Ἑστίας, Ἀθήνα 1972, σελ. 92.

台灣基督東正教會 The Orthodox Church in Taiwan

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

Μετεωρίτικη Βιβλιοθήκη

ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΚΡΗΤΗΣ

ΕΛΛΟΠΟΣ

Αξίζει να διαβάσετε

9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ: ΔΙΕΘΝΗΣ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΣΜΟΥ

ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ